افزایش قیمت خودرو فقط یکی از مصائب متقاضیان سامانه یکپارچه است که در قالب استاندارد ۸۵ گانه و آپشن‌های اجباری کلید خورد و نهایتا قیمت تمام‌شده مدل‌هایی مثل ساینا S و رانا پلاس را ۳۰، ۴۰ درصد افزایش داد. مورد بعدی به تاخیر در تحویل محصولات سامانه یکپارچه برمی‌گردد که رسما به‌خاطر نبود هماهنگی در زیرمجموعه‌های وزارت صمت اتفاق افتاد، اما دود آن به چشم خریداران رفت. حالا هم که بحث عرضه ۱۳ مدل از محصولات جدید ایرانخودرو و سایپا در مرحله بعدی مطرح شده، یکسری از گزارش‌های مردمی از دریافت وجه خودرو در فاصله یک سال تا موعد تحویل حکایت دارد. طوریکه در روز‌های اخیر پیامک فراخوان تکمیل وجه از سوی خودروسازان برای متقاضیانی با موعد تحویل تابستان و پاییز ۱۴۰۳ ارسال شده است.
تاخیر در تحویل محصولات سامانه یکپارچه خودرو‌های داخلی مهرماه امسال بیشتر از هر زمان دیگری سروصدا به‌پا کرد. آن زمان بخشی از رسانه‌ها و خبرنگاران حوزه خودرو که از کم و کیف پارگینک‌های ایرانخودرو و سایپا باخبر بودند، همه‌چیز را به احتکار خودروسازان ارتباط دادند.
علیمردان عظیمی اما به‌عنوان مدیرعامل ایرانخودرو با اشاره به حضور تقریبا ۲۰ هزار دستگاه در پارکینگ‌های این مجموعه در پاسخ به خبرنگاران اعلام کرد: این خودرو‌ها هیچ مشکلی برای تحویل ندارند و وجه آن از مردم دریافت و فاکتور شده است، اما براساس ماده ۱۰ قانون ساماندهی باید ۱.۵ درصد مبلغ خودرو به مجموعه‌ای تحت‌عنوان صندوق حمایت از تحقیقات و توسعه صنایع پیشرفته پرداخت شود تا مجوز شماره‌گذاری دریافت شود.
تاخیر در تحویل محصولات سامانه یکپارچه خودرو‌های داخلی دلایل دیگری هم داشته و آنطور که مدیران ایرانخودرو می‌گویند، ۱۳ هزار مدل از محصولات آن‌ها در اوایل پاییز به‌خاطر مشخص نشدن قیمت‌ها در پارکینگ‌ها خاک خوردند. یا مثلا در برهه‌ای خود خودروسازان کمبود قطعه و نبود همانگی با قطعه‌سازان را علت تاخیر در تحویل محصولات اعلام کردند. خلاصه که تاخیر در تحویل محصولات سامانه یکپارچه به‌خاطر نبود هماهنگی در مجموعه‌های وزارت صمت اتفاق افتاده، اما نهایتا دود آن به‌چشم خریدار رفته است.
افزایش قیمت خودرو امسال یکبار اردیبهشت‌ماه به‌شکل رسمی انجام شد و یکبار دیگر بابت برخی مدل‌ها در قالب استاندارد ۸۵ گانه کلید خورد. ماجرا به سختگیری‌های سازمان ملی استاندارد برمی‌گردد که خودروسازان را تا پایان تابستان امسال به رعایت یکسری از آپشن‌ها ملزم می‌کرد. آپشن‌هایی مثل کنترل پایداری و چراغ‌های مخصوص روز که البته تاثیر آن‌ها در قیمت تمام‌شده بعضی مدل‌ها از ۳۰ درصد فراتر می‌رود.
قیمت ساینا S دنده‌ای به‌عنوان مثال با اضافه شدن سیستم کنترل پایداری الکترونیکی، چراغ مخصوص روز و سیستم پایش فشار باد تایر و تبدیل اسم آن به ساینا S استاندارد ۸۵ گانه در حدفاصل مرداد تا آبان امسال حدود ۸۰ میلیون تومان افزایش پیدا کرد که معادل رشد ۳۲ درصدی است. اتفاقی که از دید بخشی از فعالان بازار خودرو به‌اسم آپشن‌های اجباری از آن یاد می‌شود. یا مثلا رانا پلاس ارتقایافته که جزو محصولات تولیدی ایرانخودرو است و علاوه بر آپشن‌هایی که گفتیم به سیستم راهنمای تعویض دنده هم مجهز شده.
قیمت رانا پلاس ارتقا یافته در کارخانه به‌لطف همین آپشن‌ها از حدود ۳۲۲ به ۴۵۰ میلیون تومان جهش داشته، اما جالب است بدانید به‌محض ورود راناپلاس ارتقایافته به بازار، آن را معادل همان رانا پلاس قبلی معامله کردند.
دریافت وجه درفاصله یک سال تا موعد تحویل خودرو را می‌توانیم جزو جدید‌ترین شکایت‌های متقاضیان سامانه یکپارچه بدانیم. اساسا شرایط فروش خودرو در سامانه یکپارچه به شکلی است که بعد از اعلام زمان‌بندی به متقاضیان، خودروساز موظف است فراخوان لازم برای طرح‌های فروش خودرو را منطبق بر زمان‌بندی و نوبت‌دهی اعلام کند؛ بنابراین خودروسازان به‌مرور زمان و برمبنای لیست اولویت‌بندی نسبت به فراخوان و قطعی نمودن ثبت‌نام اقدام می‌کنند.
مثلا همین الان براساس فراخوان شماره ۲۴ ایرانخودرو آن دسته از متقاضیانی که با اولویت زمستان امسال مجاز به انتخاب تارا دستی V۱p شدند، باید مراحل تکمیل وجه را پشت‌سر بگذارند، اما چیزی که می‌تواند غیرمنطقی باشد، ارسال فراخوان برای متقاضیانی با موعد تحویل سال آینده است. در روز‌های گذشته گزارش‌هایی از مخاطبان فرارو به دستمان رسیده که نشان می‌دهد متقاضی باید ۱۱ ماه قبل از موعد تحویل راناپلاس ارتقایافته برای تکمیل وجه دست‌به‌کار شود. زیرورو کردن ضوابط فروش خودرو در سامانه یکپارچه مشخص می‌کند دریافت وجه در هیچ دوره‌ای تخلف نیست، اما این وسط انگار خودروسازان با اطلاع از یک باگ قانونی برای ارسال فراخوان و تکمیل وجه استفاده می‌کنند.
منبع: فرارو
