در بخش توسعه نیروگاه های کشور سه برنامه جداگانه هر کدام به ظرفیت ۱۰ هزار مگاوات در دستور کار قرار گرفته که در یک مورد از آن‌ها در راستای کاهش ناترازی برق، صنایع ملزم به احداث نیروگاه های خودتامین هستند. وزارت نیرو از این طریق قصد دارد بخشی از بار تامین برق مشترکان صنعتی را که در فصل تابستان با چالش مواجه می‌شوند، از دوش صنعت برق بردارد و ناترازی تولید و مصرف را به این شکل پوشش دهد.
در سال ۱۴۰۰ تفاهم‌نامه ساخت ۱۴ نیروگاه حرارتی با ظرفیت حدود ۱۰ هزار مگاوات با سرمایه‌گذاری شرکت‌های صنعتی و معدنی کشور بین ۲ وزارتخانه نیرو و صمت به امضا رسید و حداقل ظرفیت در این تفاهم نامه ۱۰ هزار مگاوات تعیین شد. صنایع انرژی بر با هماهنگی وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت نیرو مکلف هستند حداقل ۹ هزار مگاوات نیروگاه حرارتی با بازدهی حداقل ۵۵ درصد و ۱ هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر تا پایان سال ۱۴۰۴ از محل منابع داخلی صنایع مذکور احداث کنند. در صورت عدم احداث نیروگاه توسط صنایع تأمین برق آن‌ها در شرایط افزایش تقاضای برق و ایجاد نانرازی تولید و مصرف، در اولویت طرح‌های مدیریت مصرف برق وزارت نیرو قرار می‌گیرند.
به گفته وزیر نیرو تاکنون تفاهم نامه‌ای به میزان ۱۴ هزار مگاوات ایجاد ظرفیت نیروگاهی در بخش صنایع با وزارت صمت منعقد شده است. عملیات اجرایی ۵۶۰۰ مگاوات از میزان ظرفیت مذکور در برنامه اجرایی شده و تاکنون ۳ واحد، به تفکیک ۲ واحد در سمنان و یک واحد در اصفهان به بهره‌برداری رسیده اند.
سخنگوی صنعت برق در خصوص ایجاد نیروگاه‌های خود تامین توسط صنایع گفت: تاکنون دو نیروگاه در سمنان احداث شده‌اند و واحد نیروگاهی فولاد مبارکه در مدار تولید قرار گرفته است. بقیه صنایع هم به تدریج در احداث نیروگاه‌ها مشارکت خواهند کرد.
او ادامه داد: هم‌اکنون ساخت بیش از ۵ هزار مگاوات نیروگاه توسط صنایع در مراحل مختلف ساخت قرار دارد و ۳ واحد نیروگاهی در استان سمنان و اصفهان نیز در قالب این قانون احداث شده است. ۱۵ نیروگاه دیگر نیز در بخش صنایع در حال احداث است. حدود ۱۸۰۰ مگاوات از گام اولی که به تازگی آغاز شده باقی مانده است.
او افزود: هزار مگاوات از برنامه کلی احداث نیروگاه‌های خود تامین صنایع مربوط به تجدیدپذیر‌ها است. در حال حاضر تقاضای صنایع بیش از ۱۵ هزار مگاوات است، اما آنچه که فعلا وارد فاز عملیاتی شده احداث ۵۸۲۶ مگاوات از این ظرفیت در استان‌های سمنان، اصفهان، کرمان، هرمزگان، فارس، خوزستان و آذربایجان شرقی است.
سخنگوی صنعت برق بیان کرد: امیدواریم که در دو سال باقی مانده تا پایان دولت سیزدهم بخش عمده‌ای از تعهداتی که صنایع برای ایجاد نیروگاه دارند پوشش داده شود.
این مقام مسئول با اشاره به اثرگذاری ایجاد نیروگاه‌های خود تامین و مزایای آن برای تولیدکنندگان کشور گفت: برق صنایعی که طرف قرارداد این نیروگاه‌ها باشند از معافیت برنامه‌های مدیریت مصرف برق تا سقف ظرفیت تولیدی نیروگاه برخوردار خواهند بود.
بر اساس آخرین آمار تاکنون ۶۷۵ مگاوات نیروگاه صنایع به مدار آمده و تا پیش از اوج بار سال ۱۴۰۳، این رقم به ۱۷۱۲ مگاوات افزایش خواهد یافت. به عقیده کارشناسان احداث نیروگاه توسط صنایع می‌تواند در کوتاه‌مدت اثرگذاری مثبتی در کاهش ناترازی برق داشته باشد و همچنین تامین پایدار برق برای تولید صنایع در روز‌های اوج مصرف را تضمین می‌کند.
