ناباروری میتواند یک مشکل چالش برانگیز برای بسیاری از افراد و زوجهایی باشد که مشتاق تشکیل خانواده هستند. خوشبختانه، پیشرفتهای علم پزشکی در سالهای اخیر راههای مختلفی را برای درمان ناباروری ارائه کرده است که هر کدام برای رفع مشکلات خاص و شرایط زمینهای مختلف افراد طراحی شدهاند. درک مراحل درمان نازایی برای کسانی که در این مسیر قدم گذاشتهاند بسیار مهم است و امید و راهنمایی را در طول این فرایند برای آنها فراهم خواهد کرد.
بیشتر بخوانید: علل ناباروری در زنان چیست؟ ۱۰ علت اصلی نازایی در زنان
مرحله اول درمان ناباروری شامل یک ارزیابی جامع برای شناسایی علت اصلی ناباروری است. در طی این ارزیابی هم زنان و هم مردان ممکن است تحت یک سری آزمایشات از جمله ارزیابی هورمونی، مطالعات تصویربرداری و غربالگری ژنتیک قرار گیرند. این مرحله اولیه پایه و اساس یک برنامه درمانی شخصی را تنظیم میکند که متناسب با نیازهای خاص افراد درگیر باشد.
بعد از ارزیابیهای انجام شده و شناسایی مشکلات، ابتدا درمانهایی مانند تغییر سبک زندگی و مصرف برخی داروها که شانس باروری را افزایش میدهند، توصیه میشود. پزشکان امیدوار هستند که زوجین به این درمانها پاسخ دهند و نیازی به درمان نازایی با روشهای پیچیدهتر نباشد.
پیشنهاد ویژه نی نی بان: قهوه با مغز چه میکند؟ فِرِش و شاداب
مطالب پیشنهادی: روش های نوین در درمان ناباروری
در صورتی که زوجین با داروها و تغییر سبک زندگی نتیجه مطلوب را نگرفتند و این روشهای درمان ناباروری برای آنها جوابگو نبود، پزشکان استراتژیهای پیشرفتهتری را برای درمان این مشکل توصیه میکنند. از جمله این روشها میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
IUI شامل وارد کردن اسپرم مخصوص تهیه شده به طور مستقیم به رحم زن است که شانس لقاح را افزایش میدهد. این روش اغلب زمانی در نظر گرفته میشود که علت ناباروری غیر قابل توضیح باشد یا به دلیل مشکلات مربوط به ضعف اسپرمها و عدم توانایی رسیدن آنها به تخمک باشد.
IVF یک درمان ناباروری شناخته شده و محبوب در بین زوجهایی است که آرزوی فرزند را در سر میپرورانند. این روش شامل استخراج تخمک از زن، بارور کردن آنها با اسپرم در آزمایشگاه و سپس کاشت جنین به داخل رحم است. IVF یک گزینه کاربردی و مؤثر در میان انواع درمانهای نازایی به شمار میرود که به طیف وسیعی از چالشهای باروری از جمله مشکلات فالوپ، اندومتریوز و حتی مشکل ناباروری از سوی مردان، پاسخ میدهد.
بیشتر بخوانید: آیا آندومتریوز باعث ناباروری می شود؟
پیشرفتهتر از روش IVF، فناوریهای تولید مثلی دیگری مانند تزریق داخل سیتوپلاسمی اسپرم (ICSI) ممکن است مورد استفاده قرار گیرد. ICSI شامل تزریق یک اسپرم به طور مستقیم به تخمک است که اغلب در موارد ناباروری شدید مردان مفید است. آزمایش ژنتیک پیش از لانه گزینی (PGT) نیز یکی دیگر از روشهای ART است که جنینها را از نظر ناهنجاریهای ژنتیکی قبل از لانه گزینی غربال میکند.
در شرایطی که زوج مورد نظر نمیتوانند تخمک یا اسپرم زنده ارائه کنند و روشهای دیگر درمان برای آنها پاسخگو نیست، ممکن است تخمک اهدایی، اسپرم یا حتی جنین اهدایی برای درمان ناباروری در نظر گرفته شود. از دیگر روشهای جایگزین و اهدا کننده، رحم اجارهای است که در آن زن دیگری یا شرایط باروری سالم، جنین تشکیل شده را در فضای رحم خود پرورش میدهد و کودک یک زوج دیگر را به دنیا میآورد. روش رحم اجارهای معمولاً برای زوجهایی مورد استفاده قرار میگیرد که شریک زن شرایط رحم سالمی برای پرورش و رشد یک جنین را ندارد یا در ماههای اولیه دچار سقط میشود.
مطالب پیشنهادی: اختلالات هورمونی تهدید جدی در ناباروری
ناباروری میتواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله سن، عدم تعادل هورمونی یا شرایط سلامت زمینهای باشد. اگر زن و شوهری به مدت یک سال به طور فعال برای باردار شدن تلاش کردهاند اما بارداری موفقی نداشتند، توصیه میشود که به دنبال مشاوره پزشکی برای درمان ناباروری باشند. اگر زن بیش از ۳۵ سال سن دارد، پیشنهاد میشود درمان را پس از شش ماه تلاش بی نتیجه آغاز کند.
برخی از روشهای خانگی مانند اصلاح سبک زندگی، حفظ وزن سالم، رژیم غذایی متعادل، ورزش منظم و تکنیکهای کاهش استرس میتواند تأثیر مثبتی بر باروری داشته باشد. همچنین خوردن برخی ترکیبات خانگی مانند عسل و دارچین یا عسل و سیاه دانه نیز میتوانند تأثیراتی را برای درمان این مشکل ارائه دهند. با این حال، شواهد علمی برای میزان تأثیر داروهای خانگی بر ناباروری وجود ندارد و بهتر است قبل از اقدام با یک متخصص مشورت شود.
تصمیم برای توقف روشهای درمان ناباروری بسیار شخصی است و به عواملی مانند ملاحظات عاطفی، فیزیکی و مالی بستگی دارد. ارتباط با پزشکان و متخصصان در این زمینه و در نظر گرفتن دقیق شرایط فردی، کلیدیترین عامل برای تصمیمگیری در این زمینه است.
بیشتر بخوانید: مهمترین داروهای درمان ناباروری کدام است؟
مراحل درمان ناباروری یک سفر پویا و شخصی است. از ارزیابیهای اولیه تا در نظر گرفتن استراتژیهای پیشرفته و درمانهای جایگزین، هر مرحله نیاز به انعطاف پذیری، صبر و حمایت پزشک و اطرافیان دارد. در حالی که والدین شدن برای کسانی که با مشکلات باروری دست و پنجه نرم میکنند ممکن است موانعی داشته باشد، اما پیشرفتهای پزشکی در این زمینه میتواند امیدوار کننده و نتیجه بخش باشد.