غلامحسین ساربان امروز، ۳۰ آبان در کارگروه بررسی و برنامه‌ریزی شهرستان خلیل‌آباد که برای کاهش قطعی برق چاه‌های کشاورزی برگزار شد، افزود: برای عبور از بحران خاموشی چاه موتورها نیازمند چاره‌اندیشی و ارائه راهکارهای کارشناسی شده هستیم.
وی با بیان اینکه کشاورزی کشور و به خصوص خراسان رضوی دچار حوادث اقلیمی بسیار جدی است، اقلیم این استان را بسیار شکننده اعلام و اظهار کرد: بر اساس پیش‌بینی فائو تا سال ۲۰۵۰ درجه حرارت ۱.۷ تا ۲.۲ دهم درجه سانتیگراد افزایش خواهد یافت.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی بیان کرد: چون به مسائل زیست‌محیطی کمتر توجه داریم شاید این عدد در ایران بیشتر باشد.
وی پیامد کاهش میزان بارندگی به ازای افزایش هر یک درجه سانتیگراد را تقریباً ۱۱ تا ۱۷ درصد کاهش میزان بارندگی اعلام کرد و گفت: متأسفانه میزان بارندگی دراز مدت از ۲۴۰ میلیمتر به ۲۱۲ میلیمتر کاهش یافته است.
ساربان رخداد پدیده‌های حدی را از دیگر پیامدهای افزایش دما برشمرد و افزود: پدیده‌های حدی هر روز ما را دچار مشکلاتی می‌کند به طوری که سرمای سال ۸۶، سرمای سال‌های و ۹۲، ۹۵ و یخبندان دیماه سال ۱۴۰۱ از آن جمله هستند.
سرما، مهم‌ترین عامل کاهش گل‌دهی زعفران
وی با بیان اینکه با بررسی به عمل آمده مشخص شد مهم‌ترین عامل کاهش گل‌دهی زعفران سرما بوده است، توضیح داد: برخی کشاورزان که محصول زعفران را منظم آبیاری کرده‌اند، بازهم در گل‌دهی مشکلاتی داشتند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی خاطرنشان کرد: هرچند تجارت زعفران زوایای پنهان دارد و هر کس مشکلی را بیان می‌کند، اما سرما به شدت فرایند گل‌دهی را تحت تأثیر قرار داده و مشکلات جدی برای ما ایجاد کرده است.
مصرف برق بخش کشاورزی خراسان رضوی ۵۷۸ مگاوات است
وی در ادامه افزود: یکی از مشکلاتی که اخیراً به بخش کشاورزی اضافه شده مربوط به حوزه برق است، علیرغم اینکه در پیک مصرف به ۷۰ هزار مگاوات برق نیاز داریم اما فقط ۵۶ هزار مگاوات تولید می‌کنیم، این ناترازی در برق کشور موجب بروز مشکلات جدی برای بخش کشاورزی شده است.
ساربان بیان کرد: با توجه به اینکه برای رشد خوب گیاه دو ماه طلایی تیر و مرداد و همچنین یک ساعت طلایی در بعد از ظهرها داریم اما متأسفانه در همین روزها و بازده زمانی با خاموشی چاه موتورها مواجه هستیم و عملا این خسارت جبران ناپذیری به باغات وارد می‌کند.
وی گفت: چون در ۲۵ تا ۴۰ سال قبل مشکلی برای مصرف برق نبود ۷۱۶ مگاوات دیماند قراردادی برقی بود که کشاورزان خراسان رضوی خریداری نمودند، حتی برای اینکه چاه‌های کشاورزی را برقی کنند بخشی از اعتبار مورد نیاز را بلاعوض به کشاورز دادند اما چون طی این سال‌ها سرمایه‌گذاری در این بخش صورت نگرفت و فقط برق فروختیم امروز با ناترازی برق مواجه شدیم.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی افزود: علیرغم اینکه ۷۰ سال قبل المانی‌ها و روس‌ها در وسط یک مزرعه گندم، سیلویی در مشهد احداث کردند که هر زمان استارت می‌خورد خودش برق تولید می‌کند و حتی مازاد هم دارد اما بعداً هرچه صنعت آوردیم فقط افتتاح کردیم و صنعت برق مورد نیازشان را تولید نکردند.
وی با اشاره به اینکه اگرچه تمامی کشاورزی خراسان رضوی به جز مشهد و طرقبه شاندیز ۵۷۸ مگاوات مصرف برق دارند اما فقط فولاد خراسان ۳۲۰ مگاوات برق مصرف می‌کند، تصریح کرد: هرچند قبلاً استان را به سه قسمت تقسیم کردیم و به هر شهرستان دو روز خاموشی دادیم اما از پارسال این میزان به ۶ روز در هفته افزایش یافت، این اقدام موجب شد بسیاری از محصولات به خصوص انگور خلیل‌آباد به شدت آسیب ببینند.
خاموشی چاه موتورها کیفیت محصولات را به شدت کاهش داد
ساربان با اظهار تأسف از اینکه با خاموش کردن چاه موتورها کیفیت محصول زمانی که می‌خواهد وارد بازار شود به شدت آسیب می‌بیند، از افزایش شدید درصد پوکی در محصول پسته به همین دلیل خبر داد و گفت: علیرغم اینکه فقط عامل ۵ تا ۲۰ درصد پوکی پسته به دلیل شرایط طبیعت است اما الان در برخی مناطق میزان پوکی به ۴۰ درصد رسیده است.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی خاطرنشان کرد: هرچند تولید ۱۵۰ گرم محصول پسته نیاز به مصرف یک متر مکعب آب دارد اما پارسال پسته‌های پوکی را برای تولید زغال به برخی کشورهای دیگر فروختیم.
وی عنوان کرد: گوجه‌فرنگی، ریزش شدید گل‌های پنبه، سیاه شدن انگورها از دیگر محصولاتی بودند که به دلیل خاموشی‌ها به شدت آسیب دیدند، به عنوان مثال قیمت محصول انگور از کیلویی ۲۰۰ هزار تومان به ۷۰ هزار تومان کاهش یافت.
خسارت ۳۰ هزار میلیارد تومانی به بخش کشاورزی
ساربان در ادامه خسارت وارده ناشی از یخبندان، خشک‌سالی و سرمازدگی به محصولات کشاورزی خراسان رضوی را ۳۰ هزار میلیارد تومان اعلام کرد و گفت: بالغ‌بر ۱۸ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان فقط خسارت یخبندان بوده است.
وی همچنین از کاهش تولید ۱۵۰ تن زعفران و وارد شدن ۹ هزار میلیارد تومان خسارت به این محصول خبر داد و تصریح کرد: این میزان خسارت‌ها به جز باغاتی اناری هستند که به دلیل سرما کف بر شدند و میوه‌های هسته‌داری که به عمل نیامدند است.
ساربان گفت: کاهش بارندگی ۵۳.۶ دهم درصدی نسبت به دوره آماری موجب شد بدترین وضعیت را کشور داشته باشیم، از سویی اعلام کردیم وام‌های کشاورزان را استمهال خواهیم کرد اما فقط ۱۲۰ میلیارد تومان برای استمهال اختصاص داده شد، در صورتی که فقط ۱۷۷ هزار میلیارد تومان بانک کشاورزی تسهیلات پرداخت کرده است.
خسارت ناشی از خاموشی‌ها سالیانه ۱۰ هزار میلیارد تومان است
وی در ادامه خسارتی که ناشی از خاموشی چاه موتورها به بخش کشاورزی وارد می‌شود را سالیانه ۱۰ هزار میلیارد تومان اعلام کرد و افزود: هزار میلیارد تومان آن فقط مربوط به خسارت وارده در بخش زیرساخت‌ها است.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی همچنین اذعان کرد: حدود ۸ هزار و ۴۵۰ میلیارد تومان هم خسارت ناشی از کاهش تولید و کیفیت محصول داشتیم که ۱۰ درصد این میزان متعلق به شهرستان خلیل‌آباد است.
وی با بیان اینکه اگر از همین امروز اقدام به ساخت نیروگاه کنیم شاید تا ۵ سال آینده به نقطه سر به سر برسیم، گفت: هر سال وضعیت بدتر می‌شود، باید برای رفع این مشکل فکر اساسی کرد، با این مبالغی که ما به کشاورزان برای خرید محصولاتشان می‌دهیم عملاً مشکلی از آنها رفع نمی‌شود.
وی گفت: هرچند گفته شده بهره‌وری ۱۰ محصول در خراسان رضوی باید ارتقاء یابد اما به گفته کشاورزان اگر وضعیت قطعی برق به همین منوال بخواهد باشد هیچ اتفاقی نخواهد افتاد.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی افزود: با توجه به اینکه در خراسان رضوی ۳ هزار ۸۴ ساعت آفتاب داریم و بعضاً این میزان در خلیل‌آباد بیشتر است پیشنهاد می‌شود به سمت استفاده از پنل‌های خورشیدی برویم.
مدیر جهاد کشاورزی در این جلسه با بیان اینکه جلسه با هدف بررسی راه‌های پیشنهادی در جهت کاهش خسارت ناشی از خاموشی چاه‌های کشاورزی برگزار شده است، افزود: برای سوخت جایگزین استفاده از پنل‌های خورشیدی، نیروگاه‌های گازی و موتور برق پیشنهاد می‌شود.
محمود شبان با اشاره به اینکه می‌شود در بخش کشاورزی این شهرستان به عنوان پایلوت پنل‌های خورشیدی را اجرا کرد، افزود: در این زمینه آماده هرگونه همکاری هستیم.
در پایان مدیران یکی از شرکت‌های تولید کننده پنل‌های خورشیدی به ارائه توضیحاتی پرداخت.
انتهای پیام
