ثبات دندان‌های دائمی برای سلامت دهان و دندان و بهزیستی کلی بسیار مهم است. با این حال، تجربه ناراحت کننده لق شدن دندان دائمی می‌تواند برای افراد نگران کننده باشد. خوشبختانه پیشرفت در زمینه مراقبت‌های دندانی، گزینه‌های درمانی مختلفی را برای رسیدگی و بازگرداندن ثبات دندان‌های لق ارائه می‌دهد. در این مقاله رویکردها و مداخلات متنوع موجود برای ترمیم و درمان دندان‌های دائمی لق و علت ایجاد آن را بررسی خواهیم کرد.
بیشتر بخوانید: دندان لق نوزاد، چی کار کنم براش؟
عوامل مختلفی می‌توانند منجر به لق شدن دندان دائمی شوند. برخی از این عوامل قابل پیشگیری هستند اما برخی دیگر غیر قابل اجتناب‌اند و در اثر شرایط برخی بیماری‌های و شرایط زمینه‌ای بروز می‌یابند. در ادامه برخی از شایع‌ترین علل ایجاد این مشکل را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
یکی از علل اصلی لق شدن دندان‌های دائمی، بیماری پریودنتال است که به عنوان بیماری لثه نیز شناخته می‌شود. این وضعیت زمانی رخ می‌دهد که پلاک و جرم مملو از باکتری در امتداد خط لثه جمع شده و منجر به التهاب و عفونت می‌شود. با گذشت زمان و عدم درمان، این بیماری می‌تواند ساختارهای نگهدارنده دندان‌ها از جمله لثه و استخوان را فرسایش دهد و در نتیجه باعث لق شدن دندان‌ها شود.
اقدامات ناکافی بهداشت دهان و دندان مانند مسواک زدن و نخ دندان کشیدن مکرر به تجمع پلاک و تارتار کمک میکند. این تجمع نه تنها باعث ایجاد بیماری پریودنتال می‌شود، بلکه پایه دندان را ضعیف میکند و آن را مستعد لق شدگی خواهد کرد.
حوادث یا ضربه به دهان می‌تواند باعث آسیب به رباط‌ها و استخوان‌های نگهدارنده دندان شود. ضربه یا آسیب ناگهانی مانند افتادن یا ضربه به صورت، می‌تواند منجر به لق شدن دندان دائمی شود. جستجوی سریع دندانپزشکی در چنین مواردی برای ارزیابی و رسیدگی به هرگونه آسیب ساختاری بسیار مهم است.
دندان قروچه مداوم، فشار زیادی روی دندان‌ها وارد میکند و می‌تواند به مرور زمان منجر به لق شدن آنها شود. اصطکاک مداوم ناشی از دندان قروچه مینای دندان را از بین می‌برد، ساختارهای نگهدارنده را ضعیف میکند و می‌توان به لق شدن دندان‌ها کمک کند. استفاده از محافظ‌های دندانی در شب و تکنیک‌های مدیریت استرس اغلب برای کاهش دندان قروچه و پیشگیری از ایجاد عارضه لق شدن دندان‌ها، توصیه می‌شود.
پیشنهاد ویژه نی نی بان: قهوه با مغز چه میکند؟ فِرِش و شاداب
برخی از شرایط پزشکی و سلامتی مانند پوکی استخوان یا عدم تعادل هورمونی، می‌توانند بر استحکام و تراکم استخوان فک تأثیر بگذارند. ضعیف شدن ساختار استخوان می‌تواند منجر به لق شدن دندان‌ها شود. افرادی که دارای شرایط پزشکی خاصی هستند که بر سلامت استخوان آنها تأثیر می‌گذارد، باید برای مدیریت خطرات مرتبط با این مشکل به صورت منظم به متخصصان دندانپزشکی مراجعه کنند.
استعمال دخانیات یکی از عوامل خطر ابتلا به بیماری پریودنتال به شمار می‌رود. مواد شیمیایی مضر موجود در تنباکو و دیگر دخانیات، جریان خون در لثه‌ها را مختل میکند. در چنین شرایطی توانایی بدن برای مبارزه با عفونت‌ها با اختلال مواجه می‌شود. این وضعیت یک محیط مساعد برای لق شدن دندان دایمی و تشدید سایر مسائل مربوط به بهداشت دهان و دندان است.
کمبودهای تغذیه‌ای به ویژه مواد معدنی ضروری برای سلامت دندان مانند کلسیم و ویتامین D، می‌تواند یکپارچگی استخوان‌ها و دندان‌ها را به خطر بیندازد. رژیم غذایی فاقد این مواد مغذی ممکن است به ضعیف شدن ساختارهای نگهدارنده دندان و افزایش خطر لق شدن دندان کمک کند.
با افزایش سن، تغییرات طبیعی در حفره دهان مانند کاهش تولید بزاق و کاهش بالقوه تراکم استخوان، می‌تواند بر ثبات دندان‌های دائمی تأثیر بگذارد. مراقبت‌های مناسب از دندان و معاینات منظم در حفظ سلامت دهان کمک شایانی میکند و از بروز چنین عارضه‌ای در سنین بالا پیشگیری خواهد کرد.
مطالب پیشنهادی: ضربه به دندان های قدامی و راه‌های درمان
با وجود اینکه مشکل لق شدن دندان دائمی می‌تواند بسیار نگران کننده باشد، اما خوشبختانه روش‌های مختلفی برای ترمیم و درمان این مشکل وجود دارد که می‌تواند سلامت و ثبات دندان‌های آسیب دیده را بازگرداند. در ادامه برخی از این درمان‌های را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
اولین قدم مهم در رسیدگی به دندان‌هایی که دچار لق شدگی هستند، بررسی دندانپزشکی حرفه‌ای است. دندانپزشکان یک معاینه جامع از جمله اشعه ایکس را برای تعیین علت اصلی تحرک دندان انجام می‌دهند. این ارزیابی اولیه، به آنها کمک میکند تا یک برنامه درمانی جامع و مناسب را ارائه دهند.
برای مواردی که این عارضه ناشی از بیماری پریودنتال است، جرم گیری و پلانینگ ریشه توصیه می‌شود. این روش تمیز کردن عمیق، حذف پلاک و جرم از زیر خط لثه را هدف قرار می‌دهد، تجمع باکتری‌ها را از بین می‌برد و محیط سالم‌تری برای حمایت از دندان ایجاد میکند.
در موارد پیشرفته بیماری پریودنتال که در آن جرم‌های عمیق در اطراف دندان‌ها ایجاد شده، ممکن است مداخلات جراحی مانند جراحی فلپ لثه یا پیوند استخوان ضروری باشد. هدف از این روش‌ها ترمیم و بازسازی بافت‌های آسیب دیده لثه و استخوان و بازیابی ثبات دندان‌های لق شده است.
بیشتر بخوانید: بیماری های لثه و ساختارهای نگهدارنده دندان
دندانپزشکان ممکن است از تکنیک‌های اسپلینت برای درمان لق شدن دندان دایمی استفاده کنند. فرایند این درمان شامل اتصال یک ساختار حمایتی به دندان آسیب دیده، توزیع مجدد نیروها در حین جویدن و جلوگیری از تحرک بیشتر می‌شود. اسپلینت به ویژه برای موارد لقی خفیف تا متوسط دندان می‌تواند مؤثر عمل کند.
در شرایطی که ناهماهنگی و عدم نظم دندان‌های به تحرک دندان کمک میکند، ممکن است درمان ارتودنسی توصیه شود. بریس‌ها یا سایر وسایل ارتودنسی می‌توانند به تدریج وضعیت دندان‌ها را تغییر دهند، مشکلات بایت را اصلاح کرده و فشار وارده بر ساختارهای نگهدارنده دندان را کاهش دهند.
برای افرادی که به دلیل دندان قروچه دچار این عارضه شده‌اند، استفاده از محافظ دندان شبانه یا همان نایت گارد توصیه می‌شود. این وسیله یک مانع محافظ بین دندان های بالا و پایین ایجاد میکند. این امر فشار وارد شده به دندان‌ها را در حین ساییده شدن دو فک به یکدیگر کاهش می‌دهد و از آسیب بیشتر به دندان‌ها و احتمال لق شدن دندان دائمی جلوگیری میکند.
روکش‌های دندانی کلاهک‌هایی هستند که به صورت سفارشی روی دندان‌های ضعیف یا آسیب دیده قرار می‌گیرند تا استحکام و ثبات آنها را بازیابی کنند. روکش‌ها نه تنها یکپارچگی ساختاری دندان را افزایش می‌دهند، بلکه زیبایی آن را نیز بهبود می‌بخشند. آنها اغلب در مواردی استفاده می‌شوند که دندان در معرض خطر شکستگی یا لق شدگی بوده یا دچار فرسایش قابل توجهی شده است.
در مواردی که دندان به طور جبران ناپذیری آسیب دیده باشند یا نیاز به کشیدن آنها باشد، ایمپلنت دندان یک راه حل طولانی مدت ارائه می‌دهد. ایمپلنت شامل قرار دادن یک ریشه دندان مصنوعی در استخوان فک است که پایه ای پایدار برای دندان جایگزین (تاج) سفارشی ایجاد میکند.
برای پیشگیری و مدیریت لق شدن دندان دائمی، آموزش افراد درباره شیوه‌های صحیح بهداشت دهان از جمله مسواک زدن منظم، نخ دندان کشیدن و استفاده از دهان شویه‌های ضد میکروبی ضروری است. علاوه بر این، اصلاح شیوه زندگی مانند ترک سیگار نیز می‌تواند به طرز چشمگیری بر بهبود سلامت دهان و دندان کمک کند.
پیشنهاد ویژه نی نی بان: فواید یائسگی، پیش به سوی زندگی بهتر
همان طور که در این مقاله اشاره کردیم، ترمیم و درمان لق شدن دندان دائمی شامل طیف وسیعی از مداخلات است که برای رسیدگی به علل و شرایط خاص طراحی شده‌اند. معاینه منظم، پیروی از شیوه‌های پیشگیرانه مراقبت از دهان و بررسی گزینه‌های درمانی موجود در صورت بروز این مشکل، افراد را قادر می‌سازد تا سلامت و ثبات دندان طبیعی خود را باز یافته و حفظ کنند.
