روز اتوسرویس را شاید بسیاری از ما نشناسیم یا از تاریخ دقیق آن اطلاعی نداشته باشیم. هم‌چنین اغلب ما به خدمات این مراکز و تاثیر آنها در رفاه و راحتی روزانه خود نیز چندان توجهی نمی‌کنیم.
اما این موارد، به هیچ عنوان از اهمیت موضوع و ارزش این خدمات کم نمی‌کند. اتومبیل و تاثیر بی‌انکار آن در حمل و نقل روزانه و سرعت بخشیدن به انجام کارها در زندگی روزانه ما، وسیع، همگانی و غیر قابل انکار است.
فارغ از این که در شهر زندگی می‌کنیم یا روستا، این روزها استفاده از خودرو به بخش جدایی ناپذیری از زندگی همه ما تبدیل شده است.
به موازات این میزان از کاربرد همگانی خودرو، لزوم وجود سرویس‌های مناسب و کارآمد جهت انجام تعمیرات و رسیدگی به ملزومات این صنعت پرکاربرد شهری نیز بیشتر شده است. خدماتی که امروزه از آن با نام اتوسرویس یاد می‌شود.
در این مطلب:
با ما همراه باشید.
خدمات تعمیرگاهی اتومبیل داستانی طولانی دارد. از همان زمانی که خودرو وارد زندگی مردم شد و نقش خود را پررنگ و تثبیت شد، نیاز به این سرویس‌ها هم افزایش یافت. گرچه تاریخ مشخصی برای آغاز این خدمات مشخص نشده، ۶ اسفند، روز اتوسرویس را می‌توان مبدا انجام رسمی تعمیرات اتومبیل در ایران برشمرد.
اما اگر بخواهیم روزی را برای قدردانی از افرادی که در این عرصه خدمت‌رسانی می‌کنند تعیین کنیم، باید اذعان کنیم هر روز که اتومبیل ما تعمیر و کار ما راه‌اندازی می‌شود، روز اتوسرویس است.
همه ما از این خدمات بهره می‌گیریم. با کمک تعمیرکاران خبره و حرفه‌ای، فارغ از اینکه در تقویم روز اتوسرویس باشد یا خیر، ما این فرصت را می‌یابیم تا با استفاده از این خدمات آسوده‌تر زندگی کنیم.
درادامه مطلب، ضمن یادآوری و مروری بر ماجرای ورود اتومبیل به ایران و نیاز به خدمات جانبی آن به روز اتوسرویس و خدمات آن در ایران خواهیم پرداخت.
ما را در مطالعه این مطلب همراهی کنید.
گرچه تاریخ دقیقی از ورود نخستین اتومبیل به ایران ثبت نشده، اما بسیاری از مورخان، مظفرالدین شاه را نخستین وارد کننده یک جفت رنوی فرانسوی می‌دانند که همراه با رانندگان آنها از طریق روسیه و دریای خزر و توسط کشتی و راه آهن به ایران وارد شد. بدیهی است در آن زمان و با شرایط حاکم بر اقتصاد، تا مدتها خبری از خودروهای بعدی یا وجود تعمیرگاهی برای رسیدگی به آنها در میان نبود. ارتباط این موضوع با روز اتوسرویس را در ادامه مطلب درمی‌یابید.
پس از آن هم، فقط برخی از تجار و متمولین آن دوره اقدام به خرید و واردات خودرو برای مصارف شخصی نمودند. تنها پس از گسترش شهرها و سنگفرش شدن خیابان‌ها بود که به‌تدریج بر تعداد وسایل نقلیه شخصی و عمومی افزوده شد و خدمات سرویس و تعمیرات خودرو، به‌تدریج رونق گرفت.
اما تاثیر اتومبیل بر روند زندگی شهرنشینی، درست برخلاف جریان ورودش به ایران، بسیار سریع و موثر بود و خیلی زود توانست شکل ظاهری زندگی ایرانیان و میزان درآمد آنان را تغییر دهد.
به تبع رشد آمار خودرو و استفاده از آن، نخستین تعمیرگاه‌ها پدید آمده و تعمیرکارانی نیز برای این کار آموزش پیدا کردند. روز اتوسرویس را می‌توان به‌نوعی مبدا پیدایش این تعمیرگاه‌ها در ایران و رسمیت آنها برشمرد.
امروزه و با گذشت سال‌ها از آن دوران، کارخانجات فراوانی جهت تولید خودرو در نقاط مختلف جهان تاسیس یافته است.
با توجه به نیاز بالا و بازخورد مثبت جهان به استفاده از انواع اتومبیل، این صنعت درآمدزا همچنان رو به رشد بوده و تنوع و فراوانی خودروهای تولیدی، نیاز به تعمیرات اتومبیل و انجام سرویس‌های گوناگون بر روی این ملزومات را نیز گسترش داده است.
تا آنجا که امروزه، تعمیرات اتومبیل و احداث و راه‌اندازی شعبه‌های اتوسرویس خود به صنعتی فراگیر با بازخوردهای مثبت بین عموم تبدیل شده است.
شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که در بحبوبه رسیدگی به کارهای روزمره و هنگامی که لازم است برای انجام کاری فوری، خود را به نقطه‌ای از شهر مبرسانید به‌دلیل بروز مشکلی در اتومبیلی سواری خود، متوقف شوید. یا زمانی که برای حضور در یک جلسه کاری یا آزمونی مهم عازم محل هستید، خرابی بخشی از اتومبیل، موجب تاخیر در حرکت شما شود.
میزان استرس و فشاری که در چنین مواقعی به شما دست می‌دهد، آنقدر زیاد است که حتی پس از رسیدن به مقصد نیز دست از سرتان برنداشته و چه بسا تاثیر منفی بر روز شما یا برنامه کاری که در پیش دارید به جا بگذارد. در چنین مواقعی لازم است صبور باشید و ضمن مدیریت زمان، قدم به قدم این مشکل را حل کنید.
اما شما برای رفع این مشکل، علاوه بر صبوری و حوصله، نیاز به تعمیرگاهی مطمئن و در دسترس نیز دارید! اینجاست که نقش مهم روز اتوسرویس و عملکرد این نوع سرویس‌ها به‌عنوان نقطه پایانی بر این بی‌نظمی و آشوب که نظم روزانه کاری شما را بر هم زده مشخص می‌شود.
این پرسش برخلاف ظاهر ساده و کوتاهی که دارد، به مجموعه‌ای از خدمات با گستردگی و اهمیت زیاد می‌پردازد که ضمن رفع مشکلات اتومبیل، به شاخه‌های مختلف برق و مکانیک هم مربوط می‌شود. کلیه کارها در بخش تعمیرات تخصصی خودرو توسط کارآزمودگانی مجرب انجام می‌شود که از مکانیک و مهندسی برق در این گرایش آگاه بوده و دستی نیز در برق اتومبیل و نکات تخصصی آن دارند.
خدمات اررائه شده برای اتومبیل فراوان و متنوعند. ۵ مورد از مهمترین آنها عبارتند از:
۱- بازدید و تعویض روغن موتور
۲- بازدید و تعویض فیلتر هوا
۳- تعویض تسمه تایم
۴- بازدید و تعویض شمع
۵- تعمیر و بازدید موتور
در ادامه مطلب، به بررسی هر یک از این موارد می‌پردازیم.
روغن، اصلی‌ترین عامل تسهیل و بهبود عملکرد موتور اتومبیل است. ویژگی‌های این ماده سیال از قبیل لغزندگی و ایجاد لایه محافظ، ضمن ممانعت از پارگی و سایش در بخش‌های مختلف موتور خودرو، باعث سالم ماندن و کارکرد حداکثری آن نیز می‌گردد.
روغن مصرفی در موتور، طی فرایند سوخت بنزین با بخشی از بخارات آن ترکیب شده و از کیفیت و عملکرد مثبت آن کاسته می‌شود.
تعویض دوره‌ای روغن موتور در اتوسرویس‌ها انجام شده و تاکید فراوانی نیز روی آن صورت می‌گیرد. انجام تخصصی این کار و بهره‌گیری از روغن مناسب و سازگار با موتور، آن هم با مقادیر کافی و دقیق نیز موردی است که تعمیرکاران در انجام آن حرفه‌ای هستند. به تاخیر انداختن این کار برای مدت طولانی، می‌تواند تاثیرات نامطلوب زیادی بر عملکرد اتومبیل داشته و نهایتا به زنگ‌زدگی، پوسیدگی، افزایش مصرف سوخت و کاهش چشمگیر عمر موتور منجر شود.
همه این موارد، اهمیت کار تعمیرکارانی را یادآور می‌شود که تعویض به‌موقع و اصولی روغن موتور اتومبیل ما را به انجام می‌رسانند.
بخش‌های مختلف موتور اتومبیل، نسبت به آلودگی هوا و وجود ذرات غبار و آلاینده‌ها بسیار حساس هستند. تا جایی که نفوذ این مواد به بخش‌های درونی آنها، به اختلال در عملکرد و نهایتا تخریب این بخش‌ها منجر می‌شود.
تعویض فیلتر هوا از دیگر خدمات مهمی است که در اتوسرویس‌ها انجام شده و ضمن افزایش و بهبود عملکرد خودروها، از خرابی آنها و ایجاد آلایندگی بیشتر نیز پیشگیری می‌کند.
بر اساس استانداردها، فیلتر هر خودرو با کارکرد بین ۳۰۰۰ تا ۵۰۰۰ کیلومتر نیاز به تعویض پیدا می‌کند.
افزایش و تغییر صدا و ارزش موتور، افزایش مصرف سوخت و رسوب دوده روی شمع‌ها و اختلال در عمل احتراق از جمله مشکلات ناشی از دیرکرد در تعویض فیلتر هوای اتومبیل هستند. بنابراین، نیاز عمومی و مستمر به این بخش از خدمات تعمیرگاهی نیز بدیهی به نظر می‌رسد.
از دیگر خدمات مهم اتوسرویس، تعویض تسمه تایم یا تایمینگ است. بخشی که میل‌لنگ را به سوپاپ متصل کرده و در موتورهای احتراق داخلی، وظیفه هماهنگی بین زمان چرخش‌ها را بر عهده دارد. این تسمه لاستیکی که با رشته‌های فیبری استحکام یافته و دندانه‌دار است در اکثر خودروها در سرسیلندر واقع شده است. در خودروهای سنگین، این تسمه با زنجیر تایم عوض شده که بسیار محکم‌تر بوده و کمتر به تعویض نیاز دارد. پس از بروز ساییدگی و شکستن و سایش بخشی از دندانه‌های تسمه، باید آن را با نمونه جدید جایگزین نمود. در غیر این صورت پارگی ناگهانی آن می‌تواند فاجعه‌بار باشد.
بر اساس شواهد و با تکیه بر تجربه تعمیرکاران اتومبیل، بازدید دوره‌ای و تعویض تسمه تایم در هر ۱۰۰ هزار کیلومتر برای همه انواع خودرو الزامیست.
شمع قطعه کوچکی در اتومبیل است که با تولید ولتاژ بالا و جرقه و ایجاد احتراق نیروی لازم برای حرکت خودرو را فراهم می‌کند. این عمل اساس کار اتومبیل را شکل می‌دهد و در صورتی که شمع‌ها به‌موقع سرویس نشوند، ضمن ایجاد آلایندگی بالا با عدم تولید جرقه لازم، کل عملکرد انفجار و احتراق به تعویق افتاده یا بطور کلی مختل می‌شود. در نتیجه ماشین به‌راحتی روشن نمی‌شود یا عملکرد آن با لرزش و سروصدای زیاد همراه خواهد بود.
سرویس و تعویض شمع از جمله خدمات عمومی تعمیرکاران بوده و در مراکز و اتوسرویس‌ها ارائه می‌شود.
بازدید موتور را می‌توان در حکم چکاپ اتومبیل دانست. این کار به‌منزله بررسی عملکرد بخش‌های مختلف از سنسورها، دریچه گاز و پمپ بنزین، چراغ‌های چک ماشین و سایر قسمت‌ها بوده و نقش مهمی در محافظت اتومبیل از فرسودگی و بهبود عملکرد آن دارد.
با این کار، اشکالات احتمالی پیش آمده در بخش‌های مختلف خودرو کنترل و نسبت به رفع بموقع آنها اقدام می‌شود. بهتر است این کار بطور دوره‌ای انجام شده و به زمان خرابی و از کار افتادگی اتومبیل موکول نشود.
اتوسرویس، محلی مطمئن و تخصصی جهت بازدید موتور و هرگونه تعمیرات لازم در ان است.
نیاز به تعمیرات اتومبیل و سرویس‌های دوره‌ای، برای همه اتومبیل‌ها اعم از نو و دست دوم موردی بدیهی است. با گذشت مدتی عمر خودرو صرف‌نظر از عملکرد آن، نیاز به انجام سرویس در آن به امری بدیهی و الزامی است.
اما زمانی که صحبت از خرید اتومبیل دست دوم در میان باشد، موضوع بسیار جدي‌تر است. در این حالت شما خودروی را دریافت می‌کنید که از تاریخچه آن با خبر نیستید!
اطلاعاتی از قبیل میزان کارکرد موتور نمی‌تواند تمام پرونده یک اتومبیل را برای دارنده آن معلوم کند. بلکه این اتوسرویس است که با بازدید موتور و تشخیص و تعمیر بخش‌های مختلف آن، مشکلات را تا حد امکان برطرف می‌نماید. این بخش را می‌توان به‌عنوان یکی از اساسی‌ترین خدمات تعمیرگاه‌ها و اتوسرویس‌ها به‌شمار آورد.
در انتهای این نوشتار بار دیگر بر روز اتوسرویس و یادآوری خدمات این مجموعه تاکید می‌کنیم. گرچه در تقویم خدمات تعمیرگاهی، ۶ اسفند روز اتوسرویس نامیده می‌شود، اما در عمل این موضوع همه روزه در زندگی ما و صنعت حمل و نقل نقش ایفا می‌کند.
هر روز که خودرو خود را در خیابان به حرکت درمی‌آوریم و با بروز مشکلاتی در آن، اتومبیل خود را در مقابل تعمیرگاهی پارک کرده و به‌راحتی از خدمات تعمیرگاهی استفاده می‌کنیم، به نوعی روز اتوسرویس محسوب می‌شود. هم چنین زمانی که با استفاده از آموزش‌های مفید این مجموعه‌های تعمیرگاهی دست به آچار شده و ماشین خود را سروسامان می‌دهیم، تداعی‌گر روز اتوسرویس خواهد بود.
در این مطلب، به بیان تاریخچه کوتاهی از ورود و رواج اتومبیل در ایران قدیم پرداختیم. به موازات آن نیز، موضوع تاسیس تعمیرگاه‌ها و رونق کار آنها با افزایش تعداد اتومبیل و عمومی شدن کاربرد آنها مورد توجه قرار گرفت.
هم‌چنین به خلاصه‌ای از مهمترین خدمات تعمیرات و سرویس اتومبیل پرداختیم که در اتوسرویس‌ها ارائه می‌شود. مواردی مانند بازدید و تعویض روغن موتور، تعویض تسمه تایم، تعمیر و بازدید موتور، بازدید و تعویض فیلتر هوا و بازدید و تعویض شمع که در هر اتومبیل الزامی هستند.
شما نیز می‌توانید با بهره‌گیری از این خدمات، رانندگی بهینه و مطمئنی را تجربه کنید.
