سرمایهگذاری با توجه به وضعیت اقتصادی حاکم در کشور، در اغلب اوقات با ابهامات زیادی روبرو بوده است. همیشه این سوال پیش میآید که سرمایهگذاری در کدام بازار مطمئنتر است و در کدام بازار سرمایه فرد با سودی مشخص حفظ میشود؟ طلا، دلار و بورس همواره ریسکها مخصوص خود را داشتهاند و در چند سال اخیر به جرات میتوان گفت که دچار نوسانهای طبیعی و بعضا غیر طبیعی همراه بوده اند.
بر اساس اعلام مرکز آمار، نرخ تورم سالانه کشور در ماه آبان به ۴۴.۹ درصد و نرخ تورم ماهانه به ۳۹.۲ درصد رسیده است. با توجه به این آمار و همچنین متن لایحه بودجه ۱۴۰۳ خبرنگار گسترش نیوز در گفتگو با هادی حقشناس کارشناس اقتصادی به بررسی بهترین بازار برای سرمایهگذاری پرداخته است که درادامه این گزارش میخوانیم.
حقشناس گفت: اگر بخواهیم وضعیت ۸ ماه گذشته را بررسی کنیم، بهترین بازار بین بورس، طلا و دلار برای سرمایه گذاری، بازار پول بوده است. به این دلیل که هم در بازار بورس، هم در بازار طلا و هم بازار ارزها، در تمام آنها عقب ماندگی چشمگیری نسبت به بازار پول مشاهده میشود. بنابراین سپردهگذاریها در سال جاری بازدهی بیشتری نسبت به بازارهای موازی مثل بورس، دلار و طلا داشته است.
وی افزود: نکته کلیدی وجود تفاوت بین ۲ دسته است. بین کسانی که قصد سرمایهگذاری در ۳ تا ۴ سال آینده را دارند و نسبت به کسانی که بیش از ۳ تا ۴ سال مد نظرشان است، سناریوهای مختلفی وجود دارد. نکته مهم در اقتصاد ایران این است که متغیرهای اقتصادی به سختی قابل پیش بینی هستند. مثلا اینکه بودجه سال آینده با همین ارقامی که منتشر شده است، مصوب میشود یا نه، نتیجه پیش بینیها را متفاوت خواهد کرد. عموما مجلسهای ادوار مختلف دولت ها، در مسئله بودجه دخل و تصرف میکنند. اگر همین بودجهای که در رسانهها منتشر شده است به تصویب برسد، میتوان گفت این بودجه انقباضی است و احتمال اینکه سال آینده تورم کاهشی باشد، دور از انتظار نیست.
این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: ممکن است شرایط رکود تورمی سال جاری که هم تورم داریم و هم رکود داریم در سال آینده هم تکرار شود. اگر متغیرهای بیرونی که در اقتصاد ایران تاثیر میگذارد، مثل روابط تجاری، روابط سیاسی و تنشهای که موجود است را در نظر بگیریم، درنتیجه باز هم پیش بینیها را برای وضعیت بازارها خیلی سخت میکند.
حقشناس در ادامه گفت: در مورد پیش بینی بازارها تا پایان سال اگر بخواهیم وضعیت را با توجه به ۸ ماه گذشته بررسی کنیم، هچنان میتوان گفت بازار پول یعنی سپرده گذرای در بانک ها، جذابتر از بازارهای موازی است. در ۸ ماه گذشته هرکسی که در بانک سپردهگذاری کرده است، حدود ۱۰ درصد سود کرده است اما اگر همان پول را در بازار سکه، دلار و یا بورس سرمایهگذاری کرده باشد، سود به دست آمده کمتر از ۱۰ درصد بوده است. حتی اگر مسکن و زمین خریداری شده باشد، باز کمتر از سپردهگذاری سود برده است. بنابراین به طور نسبی بر اساس ۸ ماه گذشته بازار پول سودآورتر بوده است.
وی افزود: اگر بودجه با همین ارقام منتشر شده به تصویب برسد، منابع بودجه عمومی حدود ۱۶.۷ درصد افزایش پیدا خواهد کرد و این یعنی کمتر از تورم سال جاری خواهد بود. از طرفی اخذ مالیات نزدیک به ۵۰ درصد افزایشی خواهد بود و تمام این موارد به انقباضی بودن بودجه اشاره خواهد داشت. تمام این عوامل منجر به کاهشی شدن تورم خواهد بود اما به قیمتی که رشد ناشی از کسب و کار کاهشی باشد. البته لازم به ذکر است که در نیمه اول سال جاری، رشد اقتصادی کشور حدود ۶ درصد بوده است که بخش قابل توجهی از آن ناشی از فروش نفت و گاز است.
کارشناس اقتصادی اظهار داشت: ارقام بودجه هنوز به صورت جزئی اعلام نشده است اما با توجه به متن کلی منتشر شده میتوان دریافت که این بودجه اتکا را به نفت کم کرده است و اتکای بودجه را به مالیات افزایش داده است. سوالی که پیش میآید این است که آیا مالیات قرار است از حوزههایی وصول شود که تا به حال مالیات ندادهاند یا همان افرادی که مالیات پرداخت میکردند باید مالیات بیشتری را بپردازند؟ در مورد هر کدام از این احتمالها تحلیلهای مختلفی میتوان داشت.
حقشناس در پایان تاکید کرد: اگر قرار است بنگاههایی که مالیات میپرداختند دوباره مالیات بیشتری دریافت شود، این اتفاق به نفع بنگاهها نیست، به این دلیل که بنگاهها بخشی از درآمد خود را صرف توسعه بنگاه میکنند و اگر قرار باشد مالیات بیشتری بپردازند از توسعه بنگاه عقب میمانند. اما اگر قرار باشد از افرادی که تا امروز فرار مالیاتی میکردند یا معافیت مالیاتی داشتند، مبلغ جدید دریافت شود، این اتفاق قطعا به نفع اقتصاد خواهد بود.