خبرگزاری برنالرستان -گروه اجتماعی: کرونا ویروسی جدید در زندگی بشر امروز که موجب ابتلا به طیفی از عفونت‌های دستگاه تنفسی در انسان‌ها تا حد مرگ می‌شود و فقر نیز به معنای برآورده نشدن نیازهای اساسی بشر به حد کفایت است.
امروزه فقر و کرونا از جمله پدیده هایی محسوب می شوند که به نظر بسیاری از صاحب نظران با هم مرتبط بوده و موید وجود رابطه مستقیم بین فقر و کرونا هستند و همبستگی این دو پدیده را با یکدیگر تایید می‌کنند بر این اساس فقر به عنوان یکی از مسائل اجتماعی در شیوع و گسترش بیماری کرونا تاثیر گذار است .
در واقع کرونا جنگی ناعادلانه را با اقشار فقیر به جریان انداخته است و تاحدی که می‌توان از آن به عنوان جنگی خاموش یاد کرد,
درست است که کشور گرفتار همه گیری کرونا شده است ولی باید به تاثیرات این ویروس بر روی گروه‌های فقیر و کم‌درآمد جامعه توجه ویژه داشت و تصمیمات مقتضی برای جلوگیری از خطرات شیوع این بیماری را در میان این دسته از افراد جامعه اتخاذ کرد تا از شیوع این بیماری در کشور جلوگیری شود و از آنجا که شیوع ویروس کرونا در میان اقشار فقیر و کم‌درآمد جامعه بیش از پیش خودنمایی می کند نظرگاهی ویژه به این موضوع حائز اهمیت است.
*کرونا یک بحران اجتماعی
یک کارشناس ارشد روانشناسی و مشاوره در رابطه با این دو پدیده می گوید:کرونا ویروس منحوسی است که می توان از آن به عنوان یک بحران اجتماعی نام برد زیرا باعث به مخاطره افتادن و به هم خوردن تبادلات اجتماعی و آشفتگی های اجتماعی و از بین رفتن مشاغل و پایین آمدن درآمدها و بی سازمانی های اجتماعی و گسسته شدن رفتار و روابط متقابل می گردد و اگر این بحران اجتماعی از سوی دولتمردان و سیاستمداران کشور به خوبی اداره نشود نظم اجتماعی جای خود را به بی نظمی داده و بی سازمانی رخ می دهد و همین بی نظمی در سطح موسسات و روابط جامه منجر به انهدام ساختارها و نهادهای اجتماعی می شود و درست در همین زمان است که جامعه بحران زده می‌شود و دیگر توانایی سازمان یابی و حفظ نظم اجتماعی را نداشته و در نتیجه باید در مقابل این بحران اجتماعی که همچنان با سرعت در کشورمان در حال تاخت و تاز است اصلاحات اجتماعی ضروری و لازم و به موقع از طرف دولت اتخاذ گردد.
*فقر به عنوان یکی از عوامل اصلی تشدید بحران کرونا
ژاله حیدری ادامه می دهد: هنگامی که کرونا را به عنوان یک مسئله و بحران اجتماعی تلقی می‌کنیم می‌توان در کنار آن فقر را نیز یکی از عوامل اصلی تشکیل این بحران به رسمیت شناخت.
به گفته این روانشناس کرونا یک بحران است که تمامی اقشار جامعه را به مخاطره می‌اندازد و این پیامدهای مخرب ناشی از کرونا در میان اقشار فقیر بیشتر است همان‌طور که می‌دانیم این ویروس باعث شده که این گروه در معرض از دست دادن منبع درآمد ناچیز خود قرار گیرند که همین عامل تبعات مخربی را به دنبال دارد و تا زمانی که آسیب پذیرترین اقشار جامعه که همان قشر فقیر و نیازمند جامعه است در پایان صف حمایت دولت قرار دارند به جرأت می‌توانم بگویم همه جامعه همچنان در معرض خطر قرار دارند واقعیت این است که با همه گیری کرونا در میان اقشار فقیر و از دست رفتن منبع درآمد ناچیز آنان و نبود وسایل بهداشتی و یا حتی تهیه و توزیع ناعادلانه وسایل بهداشتی واقعیت تلخ پیش‌روی جامعه است و آن حقیقت همین است که اقشار فقیر و نیازمند جامعه که در فقر مطلق به سر می‌برند قبل از کرونا اسیر و سرگردان بودند اما امروزه با اضافه شدن کرونا به دیگر مشکلاتشان پریشان و رنگ پریده شده اند و نمی دانند به کدامین سو نظر کنند تا جان سالم به در ببرند مسئولان و برنامه‌ریزان کشورمان باید بدانند که بهبود شاخص توسعه انسانی در کشور کمک چندانی به فقرا نکرده است از طرف دیگر اقدام دولت در زمینه پرداخت یارانه‌ها و کمکهای نقدی در بهبود رفاه خانوارهایی که در فقر به سر می‌برند آن هم در این شرایط کرونائی امیدوارکننده و راضی کننده نبوده است و همین بی توجهی به اقشار فقیر و نیازمند در این ایام کرونایی سبب تشدید این بحران در جامعه می‌شود گروهی از مردم که تعداد آن هم در جامعه ما کم نمی باشد و در فقر و نداری به سر می‌برند عده ای در لابلای زباله ها به دنبال ضایعات پلاستیکی می گردند عده ای در یک چادر بر روی رطوبت می خوابند عده ای روی سربالایی یک کوه در حال کوله بری هستند و بر خود می لرزاند و عده‌ای دیگر در حسرت حداقل ترین حداقل‌ها هستند و عده‌ای هم در فکر بلاتکلیفی زندگی خودشان هستند و خواب بر چشمانشان حرام شده است حال با توجه به این شرایط سخت دولتمردان چگونه می‌توانند از این دسته از مردم که از لحاظ اقتصادی و مالی در ضعف مطلق به سر می‌برند انتظار داشته باشند پروتکل های بهداشتی را رعایت کنند و هر روز از ماسک و دستکش استفاده کنند و در کنار آن نیز سیستم ایمنی بدن خود را با غذاهای مقوی نظیر گوشت و میوه و سبزیجات تازه بالا برنده این دسته از افراد چگونه می‌توانند اولاً با خرید ماسک و دستکش هر روزه آنها در زمانی که این دسته از افراد به نان شب خود و خانواده هایشان محتاج هستند پروتکل های بهداشتی را رعایت کنند و در صورت مبتلا شدن چگونه می‌توانند داروها و غذاها و میوه های گران قیمت را خریداری کنند تا جان خود و عزیزانشان را حفظ کنند بنابراین درست.
حیدری اضافه می کند: در همین جاست که می‌توانیم این نتیجه را بگیریم که تا زمانی که این افراد نیازمند که تعداد آنها هم در کشور بسیار است نتوانند پروتکل های بهداشتی را رعایت کنند همچنان شاهد جولان دادن و شیوع این ویروس کرونا در جامعه هستیم و بی توجهی مسئولین در این ایام کرونایی و اقشار نیازمند جامعه نیز باعث شده است که فقر به عنوان یکی از عوامل اصلی تشکیل کرونا در جامعه محسوب شود زیرا وقتی خانواده‌ها خود را با فقر درگیر می یابند به ناچار مجبورند نوع زندگی خود را تا حد زیادی با شرایط فقر هماهنگ کنند این هماهنگی به مرور زمان به صورت عرف و عادت درآمده و دیگر تلاشی برای حفظ پروتکل های بهداشتی نمی کنند و همین عامل خود باعث شیوع این ویروس و تشدید آن در جامعه می شود.
*آسیب پدیر بودن نیازمندان در برابر ویروس کرونا
معمولاً اقشار فقیر نیازمند کار اقتصادی بیشتر با درآمد کمتری هستند و ناچارند کار کنند و و برخلاف مشاغل دیگر که می‌توانند از طریق شبکه کار دور کاری کنند باید در این ایام نابسامان کرونایی در جامعه حضور فیزیکی داشته باشند و این بدان معناست که درخط نخست خطر کسانی قرار دارند که کمترین درآمد و امکانات را دارند و به این دسته از افراد اقشار فقیر و نیازمند گفته می شود و از آنجایی هم که شغل های ضعیف تر بیشتر در معرض تعطیلی و قرنطینه اجتماعی قرار می‌گیرند در نتیجه ممکن است در این شرایط فقر فقرا و نیازمندان بیشتر شده و دچار بیکاری بیشتری گردند و از طرف دیگر هم این عوامل سبب افزایش استرس و فشارهای عصبی در میان این گروه شده در نتیجه این افراد خود را از مهم‌ترین نیازهای سالم و حداقلی محروم یابند این افراد همواره خود را در معرض تهدید می بینند و نگرانند در این شرایط حساس کرونایی از چه محلی کسب درآمد کنند و یا اینکه به چه میزان از دارایی های ناچیز خود را برای امرار معاش خود بفروشند و یا چگونه از مجاری غیررسمی با سود های گزاف قرض بگیرند و درست در همین جاست که علاوه بر آسیب های اجتماعی یک ضربه و شوک روحی و روانی به این گروه وارد می‌شود همین به عنوان یک عامل مهمی برای سخت‌تر شدن مسیر مقابله با تهدید ویروس کرونا محسوب می‌شود
خانم قوامی یک بانوی ۳۸ ساله دارای سه فرزند دختر و مسناجر است که به خاطر تصادف و آسیب دیدگی همسر45 ساله وخانه نشین اش حدود ۱۰ سال است وتوانایی پرداخت مخارج و هزینه های زندگی بر دوش او می‌چرخد و ناگزیر است در بیرون از خانه کار کند و با دریافت یارانه و کمک از خیریه با زحمت روز را به شب و شب را به روز برساند متاسفانه او نیز از شهریورماه به کرونا مبتلا شد و به علت وخامت حالش ۱۶ روز در بیمارستان بستری شد اما حقیقت تلخ و دردناک این است که در این روزهای کرونایی خانواده هایی از این دست چگونه باید زندگی را بگذرانند در حالی که هیچ بسته معیشتی آنچنان کافی از سوی دولت برای حمایت از این عافراد آسیب پذیرداده نشده است .
او به خبرنگار برنا می گویدکه هیچ کمک های مالی و دارویی و بهداشتی از سوی دولت دریافت نکرده است .
طبق گفته خانم قوامی که تنها یکی از دهها هزار خانواده گرفتار در فقر و تنگدستی است تنها بخش بسیار ناچیزی از هزینه‌های زندگی ایشان از جمله کرایه خانه و دارو و درمان همسر و خوراک و پوشاک از محل دریافت یارانه و گاهی خیریه ها به دست می آید.
این شواهد نشان می دهد باید به شعار همگی در خانه بمانیم با تعامل بیشتری نگاه کنیم ؛آشکار است برای عملیاتی کردن شعار در خانه ماندن همگانی دولت باید بیشتر از این آستین بالا بزند و خدمات بهداشتی را برای قشر آسیب پذیر و محروم جامعه رایگان نماید و بسته های معیشتی را در اختیار این افراد قرار دهد.
خانم میرزایی ۳۵ ساله با سطح تحصیلات دیپلم و دارای یک فرزند دخترنیز به برنا می گوید: حدود دو سال است که شوهرم در کمپ ترک اعتیاد به سر می‌برد من و دخترم با هم زندگی می کنیم تمام مخارج زندگی که شامل کرایه خانه و دارو و درمان و خرج خانه است به عهده خودم است و به خاطر همین به صورت پاره وقت در تولیدی لباس خیاطی کار می کنم که در حال حاضر به خاطر کسادی بازار تعطیل می باشد و در بعضی مواقع در خانه‌های مردم کار می‌کنم در حدود دو ماه پیش من و دخترم با هم به بیماری ویروس کرونا مبتلا شدیم بعد از مراجعه به پزشک و به دستور او در قرنطینه خانگی به مدت ۲۰ روز در خانه مانده ایم در این مدت هیچ کمکی از طرف دولت و سایر ارگان‌ها دریافت نکردیم فقط در ابتدای سال یک بسته معیشتی از طرف بسیج دریافت کردیم ولی تا امروز دیگر هیچ خبری نبود و نیست و کمک ها نبایدفقط تبلیغاتی در رسانه ها داشته باشد متاسفانه با وجود همه این مشکلات و سختی ها با درخواست وام یک میلیونی ما هم موافقت نشد به من بگویید آیا من و امثال من چطور در خانه بمانیم وقتی برای دارو و درمان و حتی غذای روزانه پولی نباشد لطفاً به جای تبلیغ و شعار دادن به فکر من و امثال من باشید ما هم دوست داریم در این روزها در خانه بمانیم پس به امید شعار کمتر و عمل بیشتر.
* فقرزدایی ابزاری برای کنترل کرونا
حیدری بیان می کند: از آنجایی که عدم توانایی مالی در تهیه امکانات بهداشتی و تغذیه و وسایل حفاظتی می‌تواند باعث تشدید همه‌گیری کرونا در میان اقشار ضعیف جامعه شود لذا اگر تدابیر آگاهانه و منطقی دولت در جهت حمایت های مکرر و پی در پی از این افشار اندیشیده نشود همین امر می تواند باعث آسیب پذیری بیشتر قشر فقیر جامعه در مقابل این بیماری شود لذا اگر تدابیر و آگاهانه و منطقه دولت در جهت حمایت از اقشار فقیر و کم‌درآمد جامعه صورت پذیرد به راحتی می‌توان اثرات ناشی از این بیماری را کاهش داد دولت با درنظر گرفتن کمک های معیشتی و بهداشتی و استمرار آن تا پایان این بحران که به نوعی فقرزدایی محسوب می‌شود می‌تواند طبقه نیازمند جامعه را در عبور از این بحران یاری نماید و از این طریق باعث کاهش اثرات این بیماری در بین این قشر شود
این روان شناس تاکید می کند: پیشگیری بهتر از درمان است و مسئولین و برنامه ریزان باید با در نظر گرفتن کمکهای مستمر معیشتی و تهیه و توزیع رایگان اقلام بهداشتی به مانند ماسک و دستکش و دیگر لوازم بهداشتی آن هم به صورت مکرر و جذب کمکهای مردمی در راستای حمایت از این اقشار ضعیف بار دیگر امید را به آنان بازگردانند تا این گروه بار دیگر بوسه گرم خداوند را به صورت زندگانی خود احساس کنند.
گزارش : عاطفه صادقی خبرگزاری برنا لرستان
