سالهاست که صنعت تجهیزات پزشکی به طرز چشمگیر و قابل اعتنایی در حال رشد و توسعه است. تکنولوژیهای پیشرفته و نوآوریهای علمی در این حوزه، امکاناتی را فراهم کرده است که بهبود و تسهیل در خدمات بهداشتی و درمانی را برای جوامع فراهم میکند. در کشورهای در حال توسعه تولید «تجهیزات پزشکی» از اهمیت خاصی برخوردار است؛ چراکه ارتباط مستقیمی با سلامت جامعه دارد و نقش اساسی در زمینه روند تشخیص و درمان بیماران و تامین سلامت جامعه ایفا میکند. از این روکمبود این تجهیزات و کالاها میتواند برای کشور و مردم مشکلساز شود.
از طرف دیگر رشد روزافزون تکنولوژی و افزایش فزاینده قیمت تجهیزات موجب شده همواره بخش کلانی از سرمایه کشور برای خرید این نوع تجهیزات به صورت ارز از کشور خارج شود. این در حالی است که در کشور ما ظرفیت و توان بالایی برای تولید انواع تجهیزات پزشکی وجود دارد. کافی است یک بیمار برای یک عمل جراحی نیاز به تجهیزات پزشکی داشته باشد آنوقت است که با یک کمبود جدی، قیمتهای عجیب و غریب و نابه سامانی مواجه میشود.
قانون بودجه سال ۱۴۰۲ محل تأمین ارز تجهیزات پزشکی شفاف نبود
اگر متن قانون بودجه ۱۴۰۲ را مرور کنیم در چندین محل تبصرههای مختلف کلمه دارو به صراحت استفاده شده، ولی از عبارت تجهیزات پزشکی استفاده نشده و این باعث شده که برای دستگاههای اجرایی این سوءتفاهم ایجاد شود که تجهیزات پزشکی از اولویت ارزی خارج بشود.
در همین رابطه فروردین امسال مدیرکل دفتر برنامه ریزی و اقتصاد سلامت سازمان نظام پزشکی، نسبت به شفاف نبودن محل تأمین ارز مورد نیاز تجهیزات پزشکی در قانون بودجه ۱۴۰۲ گلایه کرد. چرا که در قانون بودجه سال ۱۴۰۲ محل تأمین ارز تجهیزات پزشکی شفاف نبوده و باعث شده است بسیاری از تجهیزات حیاتی از اولویت تخصیص ارز خارج شوند و امکان گرفتن ارز برای این تجهیزات دچار مشکل شود. آرش انیسیان، در این رابطه گفته است: «ما درتامین تجهیزات پزشکی واقعاً معضل داریم و از دولت و مجلس میخواهیم سریعتر به این موضوع رسیدگی کنند.»
ماجرای اختصاص ندادن ارز به تجهیزات پزشکی
مشکلات در رابطه با کمبود و بحران تجهیزات پزشکی در کشور ما به یک یا دو مورد بسنده نمیکند، در ابتدای دولت، حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی مطرح شد که در ابتدا مورد قبول مجلس واقع نشد. در بودجه ۱۴۰۱ مدیریت این ارز مطرح شد و مجلس به شرطی مجوز داد که قیمتها نسبت به شهریور سال گذشته افزایش نداشته باشد.
حذف این ارز در کل کالاهای اساسی به ویژه بخش دارو تسری یافت. با این برنامه در مرحله اول بدون آنکه بدهیها به بیمهها پرداخت شود، ارز نیمایی از داروها حذف شد. همچنین سال گذشته در مورد تامین تجهیزات، نه تنها ارز نیمایی تخصیص پیدا نکرد؛ بلکه دولت نسبت به اهمیت آن بی توجهی کرد. بعد از آن نوبت به دیده نشدن تجهیزات پزشکی در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ رسید که و مقرر شد که در مذاکرات مجلس به این موضوع رسیدگی شود.
متاسفانه قیمت بالای تجهیزات پزشکی روی قیمت هزینههای درمان و جراحی تاثیرگذاراست و بیمهها نیز نقشی را ایفا نکردند و گرانی آن روی دوش مردم است. محمد اسحاقی، عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس درمان در فروردین امسال پیش بینی کرده بود که با یک تورم شدید در حوزه درمان مواجه خواهیم شد و به نظر پیش بینی وی درست از کار درآمد.
در ۱۴۰۳ چه خواهد شد؟
با توجه به نیاز قابل توجه کشور در زمینه تجهیزات پزشکی، بدیهی است که این صنعت تأثیر قابل توجهی بر ارزآوری کشور دارد. قطعا با کمی توجه به بخش تولید میتوانیم اثرات مستقیم و غیرمستقیم صادرات تجهیزات پزشکی که شامل توسعه اقتصادی، افزایش فرصتهای شغلی، رشد درآمد ارزی و بهبود شاخصهای مربوط به تجارت بینالمللی است را مشاهده کنیم؛ اما باید دید که با استفاده از راهکارهای مدیریتی مناسب، چالشهای این حوزه کمتر خواهد شد و در بودجه ۱۴۰۳ فکری به حال مشکل تجهیزات پزشکی خواهد شد یا خیر؟