به گزارش اقتصادنیوز بر اساس گزارشها، روند رشد اقتصادی گروه صنایع معادن بدون نفت محاسبه شده و دادهها، حاکی از افت آن از ابتدای سال جاری هستند. نرخ رشد اقتصادی محاسبه شده برای این گروه، در تابستان 1402 به کمترین جایگاه خود پس از فروردین 1399 که اقتصاد ایران با بحران کرونا دستوپنجه نرم میکرد، رسیده است.
اقتصاد ایران در مجموع به سه بخش صنعت و معدن، کشاورزی و خدمات تقسیمبندی میشود. نفت و گاز یکی از اصلیترین زیرمجموعههای بخش صنعت است و در تاریخ اقتصادی ایران عموما هر زمان که درآمدهای نفتی افزایش یافته، رشد اقتصادی نیز جهش پیدا کرده است؛ به همین دلیل برخی از اقتصاددانان باور دارند که در حال حاضر اقتصاد ایران وابسته به نفت است و حتی صنایع غیرنفتی آن نیز بالاخره در یکی از حلقههای زنجیره ارزش خود به نفت یا درآمدهای نفتی و واردات مرتبط میشوند.
اکوایران در این باره نوشت میزان رشد اقتصاد ایران در تابستان 1402 حدود 7.1 درصد از سوی مرکز آمار اعلام شده و رشد اقتصادی بدون محاسبه نفت حدود 4.2 درصد به ثبت رسیده است. این درحالیست که از میان سه بخش تولیدی در اقتصاد، مشاهده میشود بخش کشاورزی با 3.2 درصد رشد منفی روبهرو بوده و تولیدات گروه صنعت بدون در نظر گرفتن نفت و گاز، تقریبا 0.4 واحد درصد افت کرده است. در مقابل گروه خدمات با 7.5 درصد رشد، پیشران رشد اقتصادی در تابستان بوده است.
بهطور کلی در مطالعات اقتصادی مشاهده میشود که کشورهای توسعه یافته عموما با رشد بالایی در بخش خدمات خود مواجه هستند. ممکن است برخی از افراد، رشد خدمات در ایران را مشابه با رشد خدمات در کشورهای توسعه یافته تلقی کنند؛ شایان ذکر است در کشورهای توسعه یافته، گذار از مرحله صنعتی شدن رخ داده و صنعت به پیشرفت قابل توجهی رسیده است، سپس خدمات در راستای توسعه صنعت رشد کرده است.
تفاوت رشد خدمات در ایران این است که نه تنها هنوز صنعت ایران به مرحله بلوغ نرسیده، بلکه به نقل از برخی اقتصاددانان، رشد خدمات در راستای صنعت نیست و بیشتر تحت تاثیر درآمدهای نفتی و رانتهای موجود در اقتصاد قرار دارد.
بررسیها نشان میدهد رشد گروه صنعت بدون نفت و گاز، در تابستان 1402 منفی 0.4 درصد رقم خورده است. بر اساس آمار منتشر شده، این میزان رشد اقتصادی کمترین میزان ثبت شده پس از بهار 1399 است که اقتصاد ایران درگیر بیماری کرونا شده بود.
این درحالی است که در دو سال اخیر رشد اقتصادی گروه صنعت بدون نفت، در نرخهای بالایی ثبت میشد که کمترین آن 3.2 درصد در زمستان سال 1400 بود. این روند از ابتدای سال 1402 دچار خلل شده و مشاهده میشود نرخ رشد اقتصادی صنعت بدون محسابه نفت، در دو فصل گذشته تقریبا نزدیک به صفر بوده است.