به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از همشهری، از اول اسفند که دفترچه‌های کاغذی بیمه تامین‌اجتماعی تمدید نشد و مسئولان تصمیم گرفتند دیگر دفترچه جدیدی صادر نشود، خیلی‌ها از شتاب‌‌زدگی برای اجرای این طرح سخن گفتند؛ طرحی که در آن پزشکان باید در خط مقدم اجرا می‌بودند و داروخانه‌ها از آن پشتیبانی می‌کردند.
حالا به هر دلیل، پزشکان پای کار نسخه‌نویسی الکترونیکی نیامدند و همین هم شد تا 2نسخه الکترونیکی و کاغذی، یکی در دفترچه بیمه تامین‌اجتماعی و دیگری در سربرگ‌های پزشکان، صادر شود. این موضوع دردسرهای زیادی را برای بیماران ایجاد کرده؛ کسانی که قربانی بدخطی و اشتباه پزشکان می‌شوند و ناچارند داروهایشان را با قیمت آزاد بخرند.
از آن طرف هم داروخانهداران گلایه دارند. آنها می‌گویند این فرایند منجر به شلوغ شدن داروخانه‌ها برای بررسی اطلاعات نسخه‌های سنتی شده است. اعتراض آنها این است که این طرح‌ها بدون فراهم شدن زیرساخت‌ها اجرا شده است.
خیلی وقت است برخی بیمارستان‌ها و مراکز درمانی، سیستم نوبت‌دهی الکترونیک را برای جلوگیری از تجمع بیماران در سالن انتظار راه انداخته‌اند؛ همین هم سبب شده تا تعداد بیمارانی که در نوبت انتظار ویزیت نشسته‌اند، کم باشد.
گزارش میدانی از این مراکز درمانی اما نشان می‌دهد که بسیاری از این افراد، اطلاعی از نوبت‌دهی الکترونیکی بیمارستان‌ها ندارند. خیلی‌هایشان هم اعتمادی به این نوع نوبت‌دهی ندارند و به‌صورت حضوری برای گرفتن نوبت اقدام می‌کنند.
تمام آنها با دفترچه‌های بیمه‌شان آمده‌اند و حتی چیزی درباره حذف دفترچه‌های بیمه نشنیده‌اند. یکی از آنها محمود فرض‌اللهی است که در صف نوبت‌دهی یکی از همین مراکز درمانی ایستاده: «مگر دکتر بدون دفترچه بیمه، کسی را ویزیت می‌کند؟» دفترچه بیمه برای آنها، آنقدر باارزش است که بدون آن از خانه خارج نمی‌شوند، بیش از همه هم نگران هزینه‌های درمان هستند: «با همین دفترچه هم پول دوا و دکتر آنقدر زیاد می‌شود که نمی‌شود آن را پرداخت کرد. با دفترچه وضعمان این است، بدون آن چه وضعیتی پیدا می‌کنیم خدا می‌داند؟» او می‌گوید نباید دفترچه بیمه را حذف کنند. ماجرا اما تنها به مراجعه‌کننده‌های بی‌اطلاع که در برابر حذف شدن دفترچه‌های بیمه مقاومت می‌کنند محدود نمی‌شود. برخی از پزشکان هم از چگونگی تجویز نسخه‌ها به‌صورت الکترونیکی بی‌خبرند؛ به همین دلیل صدور نسخه‌های سنتی یعنی به‌صورت کاغذی نه در دفترچه بیمه که در سربرگ‌های مطب‌ها در حال افزایش است. این موضوع را می‌توان از تعداد افراد نسخه به دستی که کد ملی‌شان بالای نسخه‌ها نوشته شده، فهمید. زهرا، زنی میانسال یکی از آنهاست.
او برای خرید داروهایش به یکی از داروخانه‌ها آمده. پزشک ساعتی قبل او را ویزیت کرده و می‌گوید، با وجود داشتن دفترچه بیمه، پزشک نسخه را روی سربرگ نوشته است: «به دکتر گفتم دارو را در دفترچه‌ام بنویسد. دکتر گفت دفترچه دیگر اعتبار ندارد و کد ملی‌ام را روی نسخه نوشت و مهر کرد. نمی‌دانم اینطور به من دارو می‌دهند یا نه، اما دکتر گفت می‌توانم با همین سربرگ دارو بگیرم.» بلندگوی داروخانه شماره‌ای که زهرا قبل از ورود به داروخانه از شماره‌گیر دریافت کرده است را می‌خواند و او با نگرانی سمت مسئول تحویل دارو می‌رود. کارش طول می‌کشد. به‌نظر مشکلی پیش آمده است. شماره کد ملی زهرا از سوی دکتر به‌درستی وارد نشده است و مسئول داروخانه نمی‌تواند هویت او را تأیید کند. درنهایت با اصرارهای مراجعه‌کننده، او به دارویش به نرخ آزاد بسنده می‌کند. زن مستأصل از اینکه پول بیشتری برای دارو داده است، داروخانه را ترک می‌کند.
تعداد کسانی که نسخه در دست دارند و نسخه‌هایشان با خودکار روی سربرگ‌ها نوشته شده، به یکی، دو نفر محدود نمی‌شود. مرد دیگری که متوجه مشکل پیش‌آمده برای مراجعه‌کننده به داروخانه شده هم نگران است که پزشک او هم اشتباه کرده باشد و مجبور شود پول بیشتری پرداخت کند. داروهایش کمی گران است و بدون کمک بیمه، توان پرداختش را ندارد.
علیرضا، این نگرانی را پنهان نمی‌کند. قبل از اینکه نوبتش شود، نسخه را نشان مسئول بررسی نسخه‌های داروخانه می‌دهد تا از بی‌اشکال بودن نسخه خیالش راحت شود. مسئول بررسی نسخه‌ها کمی نسخه را بالا و پایین می‌کند و می‌گوید، نسخه مشکلی ندارد.
علیرضا، نفس راحتی می‌کشد: «تا وقتی دفترچه بود، مشکلی هم نداشتیم. از روزی که گفته‌اند نسخه الکترونیک شده، یکی، دو بار گذرم به داروخانه افتاده است و هر دفعه تن و بدنم لرزیده که نکند دکتر نسخه را اشتباه نوشته باشد. تاوان هر اشتباه پزشک را من باید بدهم؛ چون اگر اشتباه از طرف پزشک باشد، داروخانه پول دارو را آزاد حساب می‌کند و آن وقت بیمه دیگر پولی بابت دارویی که آزاد خریده‌ام، پرداخت نمی‌کند.»
با اینکه به‌نظر می‌رسد فرایند نسخه‌نویسی الکترونیک آنطور که باید و شاید از سوی پزشکان رعایت نمی‌شود و بسیاری از پزشکان متخصص و فوق‌تخصص از ثبت الکترونیک نسخ پزشکی برای بیماران خودداری می‌کنند، نایب‌رییس انجمن داروسازان ایران می‌گوید، حذف نسخه کاغذی از فرایند نسخه‌پیچی برای داروخانهداران چالش‌برانگیز شده است: «پزشکان باید نسخه خود را در مطب آنلاین کنند و آن را به داروخانه ارجاع دهند، اما آنها زیر بار این کار نرفته‌اند و به این دلیل، داروخانهداران باید مسئولیت موضوعاتی را بپذیرند که قانونا مسئولیتی درباره آن ندارند.»
علی فاطمی با بیان اینکه داروسازان و داروخانهداران به این موضوع اعتراض دارند و اعتراض آنها منجر به تغییر رویکرد مسئولان در فرایند الکترونیک شدن نسخه‌های ارسالی به داروخانه‌ها شده است، می‌گوید: «تا 27بهمن تأکید مسئولان بر آنلاین بودن فرایند نسخه الکترونیک بود، اما به‌دلیل اعتراض انجمن داروسازان و داروخانهداران، امکان آفلاین شدن رسیدگی به نسخه‌های الکترونیک در بازه زمانی یک‌ماهه فراهم شده است، ولی این زمان هم نمی‌تواند کمکی به کم کردن چالش‌های داروخانهداران در روند الکترونیک شدن نسخه‌ها کند.»
به‌گفته فاطمی نبود دفترچه، وارد شدن کد ملی اشتباه، خط بد پزشکان و اشتباه در خوانش آن، درج نشدن شماره نظام‌پزشکی پزشک در سرنسخه و همچنین مشکل در استحقاق‌سنجی فرد در برخورداری از خدمات بیمه‌ای تنها بخشی از مشکلات ناشی از الکترونیک شدن نسخه‌های پزشکی است: «این موضوع منجر به تجمع مردم در داروخانه‌ها شده است. فرایند استحقاق‌سنجی به‌دلیل اشتباه در درج اطلاعات اولیه در سرنسخه‌ها زمانبر شده و به همین دلیل، داروخانه‌ها هم نمی‌توانند خدمات خود را به‌خوبی به بیماران ارائه کنند.»
در این میان رییس انجمن داروخانهداران ایران می‌گوید، سازمان تأمین‌اجتماعی با اجرای دستورالعمل حذف دفترچه‌های کاغذی هزینه‌های داروخانهداران را افزایش داده است: «تأمین اجتماعی چند‌ماه است دنبال اجرای حذف سراسری دفترچه تأمین‌اجتماعی است. با توجه به طرح انجام شده، اجرای این سیستم نیازمند زیرساخت‌هایی است که اکنون در برخی داروخانه‌ها این زیرساخت‌ها ایجاد نشده است.»
به‌گفته مجید علیرضایی، ایجاد زیرساخت‌ها بر‌عهده داروخانهداران گذاشته شده است: «ایجاد زیرساخت در داورخانه‌ها نیازمند صرف هزینه از سوی صاحبان داروخانه‌هاست؛ این در حالی است که حمایتی از داروخانهداران برای تأمین زیرساخت‌های موردنیاز نشده است.»
