مجتبی رضا خواه عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، در پاسخ به این سوال که آیا سیاست تولید بار اول می‌تواند معضل وابستگی به واردات تجهیزات گلوگاهی و در نتیجه تحریم شدن صنایع کشور در زمینه تجهیزات و فرآیندهای استراتژیک را حل کند؟ گفت: شرکت‌های دانش بنیان، به ویژه شرکت‌های دانش‌بنیان نوپا، اغلب محصول یا محصولاتی دارند که تاکنون موفق به فروش آن نشده‌اند یا در بهترین حالت، فروش بسیار محدودی داشته‌اند.
رضا خواه افزود: اگر این محصول از نوعی باشد که مشتری نهایی آن صرفاً دستگاه‌های دولتی، خصولتی عمومی و شرکت‌ها و مؤسسات وابسته به آنها باشد، این مساله بسیار پیچیده‌تر خواهد بود. زیرا برای فروش محصول شرکت دانش بنیان باید وارد فرآیند مناقصه شوند که برای آن نیز باید سابقه فروش قابل قبول داشته باشند که برای شرکت‌های دانش بنیان این امر میسر نیست.
وی در ادامه بیان کرد: از سوی دیگر وقتی محصول شرکت دانش بنیان برای اولین بار در کشور عرضه شود و مشابه آن در کشور قبلاً تولید و تجاری نشده باشد. به این دلیل که متقاضی محصول، عادت به خرید از خارج از کشور داشته به همین دلیل خرید محصول آنها ریسک زیادی دارد و مانعی بر سر خرید تولیدات بار اول شرکت‌های دانش بنیان است.
عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس افزود: در اینجاست که قانون تولید بار اول به عنوان یک قانون گره گشا در مسیر توسعه و تجاری سازی محصولات دانش بنیان با فناوری بالا، زمینه لازم برای رشد و توسعه شرکت‌های دانش بنیان را فراهم می‌کند.
عضو کمیسیون برنامه بودجه و محاسبات مجلس در پاسخ به این سوال که آیا ارتباط سازنده بین شرکت‌های دانش‌بنیان و شرکت‌های صنعتی برای بومی‌سازی تجهیزات و فرآیندهای استراتژیک با قانون و سیاست تولید بار اول عملیاتی خواهد شد؟ گفت: با پیگیری معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری و در قالب ماده ۱۰ قانون جهش تولید دانش بنیان آئین نامه اجرایی برنامه تولید بار اول توسط دولت ابلاغ شد و حالا دانش بنیان‌ها با یک پشتوانه بسیار قوی قانونی می‌توانند محصولات بومی‌سازی شده خود را به وزارتخانه‌ها و سازمان‌های دولتی عرضه کنند.
این نماینده مجلس یازدهم بیان کرد: این کارگروه برای مدیران شجاعی که به بومی‌سازی علاقمند هستند، مجوز معافیت از تشریفات مناقصات را صادر می‌کند و وظیفه دیگر این کارگروه طراحی سناریو بومی‌سازی است به طوری که به مدیران کمک می‌کند جزئیات قرارداد بومی‌سازی را تعیین کنند. به عنوان مثال اینکه بومی‌سازی توسط چه شرکتی و قیمت قرارداد چقدر باشد و دیگر اینکه مراحل پرداخت چه باشد و اینکه چه تست‌هایی برای این بومی‌سازی باید انجام شود.
رضاخواه گفت: در نهایت مجوز معافیت از تشریفات قانون و مقررات مناقصات با امضای معاون علمی‌و فناوری ریاست جمهوری صادر می‌شود و به این ترتیب مشکل تولید بارِ اول محصولات فناورانه و استراتژیک به حداقل می‌رسد و می‌توانیم اثر تحریم‌ها در پیشرفت کشور را خنثی کنیم.
