نام عربستان سعودی در فهرست کشورهایی که ایالات متحده بهعنوان بخشی از ائتلاف جدید خود که به ادعای خود از کشتیها در دریای سرخ در برابر حملات تلافیجویانه ارتش یمن محافظت میکند، بهطور آشکارا و شاید شگفتآوری غایب بود.
اگرچه عربستان سعودی دارای ارتشی مجهز به تسلیحات ایالات متحده است و نزدیک به ۹ سال است که با انصارالله و ارتش یمن در حال جنگ بوده و ۳۶ درصد از وارداتش به بنادر دریای سرخ متکی است، اما ریاض و متحد آن در خلیج فارس، یعنی امارات عربی متحده اعلام کردهاند که هیچ علاقهای به حضور در ائتلاف آمریکا ندارند.
بنابر گزارش خبرگزاری رویترز، «به نظر میرسد که دلیل اصلی غیبت عربستان، نگرانی از این است که مشارکت در این ائتلاف آنها را از یک هدف استراتژیک بلندمدت دور میکند؛ رهایی از جنگ آشفته در یمن و دشمنی ویرانگر با ایران که حامی اصلی انصارالله به شمار میآید».
انصارالله که کنترل بخش اعظم یمن را در دست دارد، طی هفتههای گذشته در واکنش به جنایات جنگی رژیم صهیونیستی علیه مردم غزه، برخی کشتیها در دریای سرخ را توقیف یا به آنها حمله کرده است.
رویترز مینویسد: «حملات آنها چه تأثیر مستقیم زیادی بر اسرائیل داشته باشد یا نه، با پیچیده کردن تجارت جهانی به متحدان غربی اسرائیل ضربه زده است».
رسانه انگلیسی گزارش داده مقامات آمریکایی از صحبت آشکار درباره عدم مشارکت عربستان و امارات در این ائتلاف اجتناب کردهاند و دولتهای این ۲ کشور نیز به درخواستهای رویترز برای اظهار نظر پاسخ ندادهاند. اما آنها چه کاملاً مشارکت نداشته باشند و چه نقشی در پشت صحنه داشته باشند، هر ۲ کشور میخواهند که از دیدهشدن به عنوان شرکتکننده در کارزاری که میتواند راهبرد بلندمدت منطقهای آنها را بر هم بزند، پرهیز کنند و خشم اعراب از جنگ غزه را علیه آنها برگردانند.
۲ منبع آگاه در منطقه خلیج فارس به رویترز گفتند: «غیبت عربستان و امارات به این دلیل است که آنها میخواهند از تشدید تنشها با ایران یا به خطر انداختن پیشرفت صلح در یمن با پیوستن به هر اقدام دریایی جلوگیری کنند».
«أیاد الرفایی» از دانشگاه ملک عبدالعزیز در جده میگوید: «یک جنگ دیگر به معنای انتقال از روند سیاسی به یک درگیری نظامی دیگر است که واقعاً نقشه ژئوپلیتیک خاورمیانه را در حال حاضر به هم میزند».
رویترز مینویسد عربستان و امارات به دلیل نگرانی از تعهد بلندمدت ایالات متحده، سالها تلاش کردهاند سیاست منطقهای خود را تغییر دهند و به دنبال شرکای جدید و نگاهی تازه به روابط با اسرائیل و حل و فصل رقابت با ایران هستند.
تاکنون بزرگترین گام در این روند، توافق عادیسازی روابط با میانجیگری چین بین عربستان سعودی و ایران در فوریه و برقراری روابط دیپلماتیک بین اسرائیل و امارات در سال ۲۰۲۰ بود.
اما سعودیها علاوهبراین میخواهند به جنگ ۹ ساله خود در یمن پایان دهند، جنگی که به یک بنبست تبدیل شده است، به اعتبار آنها آسیب رسانده و از طریق حملات پهپادی انصارالله به فرودگاهها و نیروگاههای انرژی، ناامنی ایجاد کرده است.
اگرچه امارات تا حد زیادی نیروهای خود را در سال ۲۰۲۰ از جنگ یمن خارج کرد اما صلح در یمن برای ابوظبی نیز مهم است. با این حال، این کشور همچنان از گروههایی در یمن حمایت میکند و انصارالله سال گذشته پایتخت امارات را با حملات پهپادی و موشکی هدف قرار داد.
عربستان سعودی امیدوار بود که حل این اختلافات منطقهای به این کشور اجازه دهد تا بر برنامه جاهطلبانه ساخت شهرهای جدید رو به آینده و کسب جایگاه بزرگتری در امور جهانی از جمله میزبانی جام جهانی ۲۰۳۴ تمرکز کند اما جنگ صهونیستها در غزه که با حمایت کامل ایالات متحده همراه است، تهدیدی برای خنثی کردن این رویا محسوب میشود و منطقه را وارد دوره جدیدی از عدم اطمینان و خشم اعراب علیه غرب و متحدانش در خلیج فارس میکند.
رویترز نوشت: این جنگ روابط امارات با اسرائیل را سرد کرده، مذاکرات عادیسازی روابط عربستان و اسرائیل را از مسیر خود خارج کرده و هرگونه پذیرش سیاست ایالات متحده را به چشماندازی ناراحت کننده برای رهبران عرب تبدیل کرده است.
در این میان، حال، بسیاری از اعراب به گرمی از حملات پهپادی انصارالله با هدف اسرائیل و حملات این گروه علیه کشتیها در دریای سرخ بهعنوان نمونه نادری از اقدامات اعراب در حمایت از فلسطینیان صحبت کردهاند.
«علی شمخانی» مشاور مقام معظم رهبری ایران در پیامی در شبکههای اجتماعی گفت: هر کشوری که برای مقابله با این اقدام (انصارالله) به ائتلاف آمریکایی بپیوندد، بهطور مستقیم در کشتار کودکان توسط رژیم صهیونیستی مشارکت کرده است.
رویترز نوشت بی میلی عربستان به نابود کردن استراتژی منطقهای خود مبتنی بر تنشزدایی با ایران و صلح با انصارالله با نیاز این کشور به امنیت در دریای سرخ، بهطور کلی و اتکای مستمرش به چتر امنیتی ایالات متحده موازنه ایجاد خواهد کرد.
«جرالد فایرشتاین» سفیر سابق آمریکا در یمن گفت: ایالات متحده احتمالاً از اینکه عربستان سعودی و امارات بهطور علنی برای تشکیل این گروه ضربت مشارکت نکردهاند، خرسند نیست اما کاخ سفید باید کاملاً کور، کر و لال باشد تا متوجه نشود که چه اتفاقی در حال رخ دادن است و از واکنش طرف سعودی یا طرف اماراتی شگفت زده شود.
هم عربستان سعودی و هم امارات پیشتر اعضای یک نیروی دریایی ترکیبی به رهبری ایالات متحده بودند که در خلیج فارس و دریای سرخ فعالیت میکردند، هرچند امارات در ماه مه اعلام کرد که این گروه را ترک میکند.
رویترز در بخش پایانی گزارش خود افزود: با وجود سالها اختلاف نظر بر سر عناصر سیاست خاورمیانه، ایالات متحده همچنان مهمترین متحد عربستان سعودی و تامین کننده اصلی نظامی آن باقی مانده است. این، ممکن است این سؤال را ایجاد کند که آیا عربستان سعودی در پشت صحنه نقشی برای همکاری بیشتر با ایالات متحده در زمینه امنیت دریای سرخ دارد یا خیر.
311311