جنگ غزه؛ باتلاقی برای اسرائیل و آمریکا

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، شبکه خبر در برنامه جهان امروز با یوسف عزیزی کارشناس مسائل آمریکا گفت و گو کرد.

عزیزی: هر چه قدر که جلوتر داریم می‌رویم حداقل به صورت رسمی آن چیزی که خود رژیم اعلام میکند تلفات روزانه نیرو‌های نظامی شان بیشتر می‌شود و همین‌طور چند روز پیش دیدیم که به صورت رسمی اعلام شد که سه نفر از اسرایی که قصد داشتند خودشان را تسلیم کنند و پرچم سفید دستشان بود، نیرو‌های نظامی کشتند حال یا به اشتباه کشتند یا به دلایل دیگر آن‌ها را کشتند و این باعث اعتراضات بسیار شدیدی در داخل اسرائیل شد. از نظر آمریکا می‌دانیم که در ظاهر تمام قد از مواضع اسرائیل دفاع می‌کنند ولی پشت پرده خبر‌های بسیار زیادی هست.

یکی اینکه آن‌ها گفتند اسرائیل نباید حضور درازمدت در باریکه غزه داشته باشد حتی اگر مثلاً در میدان تونس به برتری کامل برسد نباید از نظر امنیتی کل مسئله غزه را به دست خودش بگیرد آن چیزی که آقای نتانیاهو ادعا می‌کند می‌خواهد این کار را بکند؛ لذا اشغال نظامی را آمریکایی‌ها رد می‌کنند برای درازمدت و همین‌طور آمریکایی‌ها به دنبال این هستند که اگر بتوانند حکومتی مانند حکومت فلسطینی در کرانه باختری که تحت فرمان تشکیلات خودگردان و محمود عباس است که همکاری‌های امنیتی دقیقی با اسرائیلی‌ها و آمریکایی‌ها دارند آن را مثلاً بتوانند در غزه حکم‌فرما کنند.

خوب اسرائیلی‌ها با این مخالفت کردند، چون می‌دانند که محمود عباس و تشکیلات خودگردان محبوبیتی بین فلسطینی‌ها ندارند و به سرعت مسئله غزه می‌تواند شرایط قبلش و در دست نیرو‌های مقاومت برگردد؛ لذا همه این‌ها بستگی دارد به اینکه ببینیم در میدان چه اتفاقی می‌افتد و مخصوصاً اینکه آمریکایی‌ها نمیخواهند جنگ گسترش پیدا کند اتفاقی که در یمن می‌افتد و مسائلی که در دریای سرخ به وجود آمده می‌دانیم که چهار شرکت از پنج شرکت معتبر و بزرگ دریایی دنیا مسیر هایشان را تغییر دادند که دیگر از باب‌المندب کشتی هایشان حرکت نخواهد کرد قرار است دور بزنند از جنوب قاره آفریقا بروند همه این مسائل که در حوزه جهانی هم تاثیر می‌گذارد روی چرخه‌های اقتصاد جهانی تأثیر تأثیر می‌گذارد.

این‌ها باعث می‌شود که آمریکایی‌ها شاید مجبور بشوند و فشار به اسرائیلی‌ها بیشتر وارد بکنند که خوب از طریق میدان که شما نمی‌توانید برتری کامل به دست بیاورید حداقل از نظر سیاسی و دیپلماتیک بیایید یک آبرویی بخرید و درحقیقت مسئله را به گونه‌ای جمع کنید.

عزیزی: بله ببینید یک اتفاقی که معمولاً بعضی وقت‌ها در جامعه سیاسی ایران اشتباه برداشت می‌شود آن هم این هست که اختلافات بین نیرو‌های داخلی آمریکا یا نیرو‌های داخلی اسرائیل و همین‌طور حالا گروه‌هایی که هستند احزابی که هستند اصلاً این‌ها در حوزه داخلی هست درست است، اما این در حوزه بین‌المللی و سیاست خارجی خیلی مشخص و واضح است، نه این‌طور نیست راستش دقیقاً نکته‌ای که در مورد رابطه آقای نتانیاهو و دولت دست راستی او باب حالا دولت بایدن و دموکرات‌ها در آمریکا حزب دموکرات وجود دارد برمی‌گردد به سال‌های قبل که حتی از دولت اوباما هم یادمان هست که در واقع این‌ها مداخله کردند در امور سیاسی داخلی آمریکا در حوزه برجام مثلاً همین آقای نتانیاهو بلند شد رفت کنگره آمریکا و بر ضد دولت آقای اوباما رایزنی کرد با اعضای کنگره آمریکا؛ و یک چیز عجیب بود یعنی یک رهبر سیاسی کشور دیگری بلند شود برود در کنگره آمریکا و بر ضد رئیس جمهور آمریکا دعوت تبلیغ کند لابی کند و رایزنی بکند در حقیقت اتفاقی که آقای نتانیاهو و دولت دست راستی احزاب راست‌گرا شدیداً راست‌گرای اسرائیل به وجود آوردند در یک دهه اخیر این هست که رابطه اسرائیل و آمریکا که رابطه فراجناحی بوده را تقلیل دادند به یک رابطه جناحی بین دست راستی‌های تندروی حزب جمهوری‌خواه با دست راستی‌های تندروی جامعه اسرائیل و این کاری که انجام دادند باعث ناراحتی بخش سنتی دموکرات‌ها در آمریکا شده که به صورت سنتی هم دموکرات‌ها اتفاقا روابط قوی‌تر و لابی قوی‌تر و کمک‌های بیشتری به اسرائیلی‌ها در طول تاریخ حیات این رژیم صهیونیستی داشتند؛ لذا آن اتفاقی که الان دارد میفتد همان‌طور که آقای بیل کلینتون هم گفته آقای نتانیاهو می‌داند که اگر جنگ پایان بپذیرد تحقیقات گسترده‌ای خواهد شد بر ضد او به خاطر اینکه این اتفاقی که در هفت اکتبر اتفاق افتاد در پانزده مهر اتفاق افتاد خیلی‌ها مقصر اصلی او را آقای نتانیاهو می‌دانند که آن شکاف جامعه اسرائیل را باز کرد به خاطر آن بحث حالا به قول ایشان اصلاحات قضایی در سیستم حکمرانی اسرائیل باعث شد که جامعه اسراییل دو پاره شود؛ و آن دوپاره شدن جامعه اسراییل یکی از دلایلی بود که در نیرو‌های امنیتی شان غافلگیر شدند از حماس خوب خیلی‌ها این برداشت را دارند که هر وقت جنگ تمام بشود به احتمال قریب به یقین پایان عمر سیاسی آقای نتانیاهو هست؛ و آقای بیل کلینتون درست می‌گوید با ادامه این جنگ یک باتلاقی هم برای اسرائیل و هم برای آمریکا از مسائل استراتژیک است صرفاً آقای نتانیاهو می‌خواهد چند صباحی در حقیقت از مسئولیت‌های خودش و سیاست خودش را در جامعه اسرائیل ادامه بدهد.

 عزیزی: همه می‌دانیم حتی آقای اردوغان که خوب روابط پنهان با رژیم صهیونیستی هنوز هم دارد با توجه همه لفاظی‌هایی که می‌کند اعلام کرد که اگر حمایت آمریکا از رژیم صهیونیستی برداشته بشود بین سه تا هفت روز این رژیم از هم فرو خواهد پاشید؛ لذا سه نکته اینجا مهم هست، بحث اول، بحث بین‌المللی هست که چین و روسیه در این فضایی که آمریکا نتوانسته این بحران را یعنی نظام جهانی تحت رهبری آمریکا نظم جهانی تحت رهبری آمریکا نتوانسته بعد از جنگ جنگ جهانی دوم طی هفتاد و پنج سال هشتاد سال بحران فلسطین را به صورت عادلانه حل بکند.

از این جهت چین و روسیه استفاده خودشان را می‌کنند به عنوان اینکه می‌توانند گزینه‌های جایگزینی برای نظم تحت رهبری آمریکا در نظم آینده جهانی باشند. بحث دوم بحث افکار عمومی کشور عرب است گزارشی که اخیراً مجله بسیار مهم فارن افرز آمریکا نوشته بود در مورد نظرسنجی که عناصر دانشگاهی آمریکا دانشگاه کلمبیا پرینستون با همکاران خود در کشور عرب انجام دادند نشان میدهد که به شدت در طی این دو ماه اخیر افکار عمومی کشور‌های عربی ضد آمریکا ضد عربستان، ضد امارات و به نفع نیرو‌های مقاومت و ایران شد و این نشان می‌دهد که در واقع طرح‌هایی که آمریکا برای ادامه قرارداد، برقراری روابط نرمال کردن روابط عربستان و اسرائیل و کشور‌های دیگر داشت این‌ها می‌تواند به بحث بکشد. مسئله سوم دولت خود دولت بایدن و انتخاباتی است که در ده ماه آینده در آمریکا خواهد بود، همان‌طور که گفتیم گسترش جنگ و درگیری مستقیم آمریکا، تورم، قیمت انرژی در آمریکا و همه این‌ها باعث خواهد شد که دولت بایدن نتواند در انتخابات سال بعد و عجیب هم هست که چقدر لابی اسرائیل قدرت دارد در آمریکا که دولت بایدن حاضر خودش را فدای این لابی و در حقیقت منافع اسرائیل بکند نه منافع مردم آمریکا منافع حزب دموکرات.

سوال: نظرتان درباره این تصمیم ایالت کلرادو برای حذف ترامپ و رد صلاحیتش از انتخابات چی هست فکر می‌کنید چقدر جدی باشد ترامپ از انتخابات این ایالت حذف می‌شود؟
عزیزی: انتخابات آمریکا بر مبنای رأی اکثریت رأی همه مردم نیست بلکه اگر در یک ایالتی پنجاه و یک درصد به یک کاندیدا رأی بدهند چهل و نه درصد به کاندیدای دیگر کل آرا یعنی کل کارت‌های الکترال به قول معروف کل امتیازات آن ایالت به کاندیدایی که پنجاه و یک درصد گرفته می‌رود.
 بنابراین در آمریکا از پنجاه ایالت که وجود دارد معمولاً بین ده تا پانزده ایالت ایالت‌های مهمی هستند که در آن‌ها واقعاً رقابت برگزار می‌شود بقیه ایالت‌ها از همین الان نتیجه‌اش مشخص است که کدام به دموکرات‌ها رأی می‌دهند کدام به جمهوری‌خواه ها.
در مورد بحث کلورادو که گفتید اولاً که این دقیقاً حکم دیوان عالی آمریکا خواهد رفت می‌دانیم که در دیوان عالی آمریکا که نه قاضی ارشد وجود دارند در دوران ترامپ.
 ترامپ این شانس را داشت که سه نفر از این‌ها حالا یا مردند یا سنشان زیاد بود خودشان خودشان را بازنشسته کردند و آقای ترامپ توانست قاضی‌های قضات محافظه‌کار را سر کار بگذارد؛ لذا الان از ۹ قاضی دیوان عالی آمریکا شش قاضی محافظه‌کار هستند که نظراتشان اکثراً معمولاً به حزب جمهوری‌خواه نزدیک‌تر است.
ممکن است که این قضات در حقیقت رأی دیوان عالی کلرادو را نقض کنند و آقای ترامپ بتواند در این ایالت هم در واقع دوباره بتواند در انتخابات شرکت کند.
 ولی در کل به نظر می‌رسد که آقای ترامپ مشکلی برای شرکت در انتخابات نخواهد داشت خیلی بعید هست که در ایالت‌های جمهوری‌خواهی که وجود دارند در آن‌ها مشکل داشته باشد و به قولی آن ده پانزده ایالت اصلی هستند هم بعید می‌دانم که بتوانند ایشان را حذف کنند.

سوال: وضعیت انتخابات در آمریکا به طور کلی به چه سمت و سویی می‌رود به رغم تمام این اتهامات پرونده‌ها و دادگاه‌هایی که ترامپ داشته نظرسنجی‌ها ایالت‌های کلیدی و حتی نظرسنجی‌هایی که در سطح ملی برگزار شدند از پیشتاز ترامپ خبر می‌دهد؟

عزیزی: دقیقاً درست است در حقیقت آقای ترامپ اصلاً نیازی نمی‌بینید که در بحث مقدماتی حزب جمهوری‌خواه و این مناظراتی که بین کاندیدا‌های مقدماتی حزب جمهوری‌خواهان هست شرکت بکند، چون خیالش راحت است که اینقدر رای دارد که حتماً از طرف هواداران حزب جمهوری‌خواه به رقابت نهایی خواهد رسید همچنین ما می‌دانیم که جمهوری‌خواهان در کنگره آمریکا در مجلس نمایندگان طرح استیضاح آقای بایدن را راه انداخته‌اند می‌دانند که این طرح به نتیجه نهایی نمی‌رسد طوری که در دوران ترامپ هم نتیجه نهایی نرسید.
اما یک تبلیغات منفی بر ضد بایدن هست می‌دانیم که آن‌ها هم در حقیقت طرح هانتر بایدن پسر آقای بایدن را شروع کردند به خاطر بحث‌های فساد بحث‌های مالیاتی بحث‌های قانونی و تا این ده ماه تا انتخابات ریاست جمهوری آمریکا دو طرف دارند همدیگر را مشغول می‌کنند تا افکار عمومی آمریکا را بتوانند بر ضد طرف مقابل بکنند از این طریق ضدیت طرف بتوانند رأی جمع کنند. خوب شرایط انتخاباتی آمریکا و جامعه سیاسی بسیار دو قطبی است و مثل شرایطی که در شش ژانویه دو هزار و بیست و یک اتفاق افتاد و چیز جدیدی بود برای جامعه آمریکا ممکن است باز هم شاهد آن در آینده باشیم.

سوال: یک مقدار پیشتازی ترامپ در نظرسنجی‌ها عجیب به نظر نمی‌رسد؟ با توجه به تمام شرایطی که داشته؟
عزیزی: نه به خاطر اینکه کسانی که در بدنه حزب جمهوری‌خواه هستند آن‌ها اکثراً فکر می‌کنند نظرسنجی اخیری که آمده هفتاد و پنج درصد طرف‌داران حزب جمهوری‌خواه فکر می‌کنند که تمام این کار‌هایی که بر ضد آقای بایدن می‌شود این‌ها پاپوشی هست که دولت آقای بایدن بر ضد ترامپ انجام داده است.
همچنین نکته نهایی که به جنگ غزه مربوط می‌شود من بخواهم به شما بگویم در دو انتخابات اخیر بسیار در این ایالت‌ها، این ده پانزده تایی که گفتیم در چند ایالت بسیار رقابت بین دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان نزدیک بوده یعنی چند ده هزار رأی نتیجه را کامل عوض کرده و الان به خاطر حمایت تمام قدی که بایدن داشته از اسرائیلی‌ها و مخالفتی که با آتش‌بس داشت.
جمعیت مسلمانان و جمعیت عرب‌های آمریکا اعلام کردند که در سال آینده به آقای بایدن رای نمی‌دهند و به آقای ترامپ هم رای نمی‌دهند و این باعث خواهد شد که به احتمال زیاد آقای بایدن در بعضی از ایالت‌های کلیدی رأی نیاورد.