به گزارش خبرنگار گروه تجارت خارجی خبرگزاری صدا و سیما، شانزدهمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های دو کشور از امروز و با نشست‌های کارشناسی دو کشور در شهر دوشنبه پایتخت تاجیکستان با هدف گسترش روابط اقتصادی و رفع موانع تجارت بین دو کشور آغاز شده است. توافقات این کمیسیون از سوی علی اکبر محرابیان، وزیر نیروی کشورمان، بعنوان رئیس ایرانی کمیسیون اقتصادی مشترک ایران و تاجیکستان، و دلیر جمعه، وزیر انرژی و ذخایر آبی تاجیکستان، بعنوان رئیس تاجیکستانی کمیسیون امضا خواهد شد.
سرپرست دفتر قفقار، آسیای میانه و روسیه سازمان توسعه تجارت درباره تجارت کشورمان و تاجیکستان در مصاحبه اختصاصی گفت: پیش بینی شده که صادرات کالا‌های ایرانی به مقصد تاجیکستان تا پایان امسال نسبت به سال ۱۴۰۱، ۲۰ تا ۲۵ درصد افزایش داشته باشد و هدفگذاری شده که تا سه سال آینده این میزان به بیش از ۵۰۰ میلیون دلار برسد.
گوداری در ادامه بیان کرد: کشت فراسرزمینی یکی از فرصت‌های توسعه تجارت با این کشور است، تا با این کار مواد اولیه صنایع نساجی کشورمان را مرتفع کنیم. یکی دیگر از ظرفیت‌های تاجیکستان برای توسعه تعاملات تجاری، گسترش صادرات خدمات فنی مهندسی به این کشور است.
ایران در ده سال گذشته بیش از ۱۶ طرح خدمات فنی مهندسی در حوزه‌های سدسازی، نیرگاه برق آبی، جاده سازی و ساختمان سازی در تاجیکستان به ارزش بیش از ۴۸۰ میلیون دلار انجام داده است و این حوزه می‌تواند با توجه به ضمانت نامه‌های بانکی افزایش یابد.
رئیس پژوهشگاه نیرو، نیز پیشتر گفته بود ظرفیت فعلی تاجیکستان برای تولید برق از منابع آبی می‌تواند تا ۲۰ برابر افزایش یابد، این آمار‌ها نشان می‌دهد که این کشور نیازمند سرمایه گذاری گسترده‌ای در این حوزه بوده و شرکت‌ها و سرمایه گذاران ایرانی می‌توانند خدمات خوبی را که در سطح کشور توسعه یافته را به این کشور صادر کنند.
در سال‌های اخیر ایران و تاجیکستان روابط دوجانبه خود را توسعه داده‌اند. سفر‌های متقابل روسای جمهور دو کشور نشان دهنده اهمیت توسعه این روابط برای هردو طرف است.
رئیس جمهور تاجیکستان در سفر خود به ایران پس از مذاکره با مقام‌های ایرانی، بر تمایل تاجیکستان برای جذب سرمایه‌گذاری ایران تأکید کرده مشارکت ایران در ساخت نیروگاه‌های برق آبی و خورشیدی جدید در کشورش را بستر امیدوارکننده‌ای برای همکاری دو کشور دانست، و به طور ویژه مشارکت موفق ایران در ساخت نیروگاه آبی «سنگ‌توده ۲» را ستود.
بر اساس جدید‌ترین آمار گمرک، از ابتدای امسال تا پایان آبان ماه میزان صادرات مان به تاجیکستان ۱۵۷ میلیون دلار بوده که در مقایسه با سال گذشته افزایش ۲۶ درصدی داشته است.
میزان صادرات کشورمان به تاجیکستان در سال ۱۴۰۱ به بیش از ۱۷۰ میلیون دلار رسیده، که در مقایسه با مدت مشابه سال قبلش ۲۳ درصد افزایش داشته است. مهمترین اقلام صادراتی کشورمان فولاد و محصولات فولادی، محصولات پلیمری و پتروشیمی و خشکبار بوده است. در این سال بیش از ۸۰ میلیون دلار کالا از تاجیکستان وارد کشورمان شده، که ۹۰ درصد این میزان پنبه بوده است.
مروری بر اجلاس دوره‌ای کمیسیون همکاری‌های مشترک جمهوری اسلامی ایران و جمهوری تاجیکستان بیانگر تلاش‌های دو جانبه‌ای است که طی سالیان متمادی در راستای تقویت و توسعه ظرفیت‌ها و فعالیت‌های اقتصادی صورت گرفته است.
اجلاس پانزدهم؛ مشارکت در نمایشگاه‌های اختصاصی دوکشور
پانزدهمین کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و تاجیکستان ۱۴ و ۱۵ آذرماه سال گذشته در تهران برگزار شد. این اجلاس، چند سند همکاری در زمینه‌های بانکی، انرژی، حمل و نقل، آموزش و کشاورزی امضا شد و توسعه زیرساخت‌های تولید برق با بهره‌مندی از توان و دانش ایرانی در دستورکار قرار گرفت. همچنین طرف‌ها توافق کردند نسبت به برگزاری نمایشگاه‌های اختصاصی و تخصصی، مشارکت در نمایشگاه‌های بین المللی یکدیگر و اعزام و پذیرش هیئت‌های تجاری اقدام کنند.
اجلاس چهاردهم؛ اتصال شبکه برق دو کشور
چهاردهمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های ایران و تاجیکستان در روز‌های ۱۷ و ۱۸ خرداد ۱۴۰۰ در شهر دوشنبه برگزار شد. در این نشست همکاری‌های اقتصادی، بازرگانی، فنی، علمی، فرهنگی، اجتماعی و تشکیل کمیته‌ها و کارگروه‌های متعدد کاری برای پیگیری توافقات و توسعه همکاری‌ها در قالب کمیسیون مذکور مورد تفاهم قرار گرفت. در این اجلاس پیشنهاد تأسیس کارخانه‌های مشترک در مناطق آزاد تاجیکستان و احداث پایانه لجستیکی بین‌المللی در مناطق آزاد اقتصادی تاجیکستان مطرح شد.
اجلاس سیزدهم؛ تقویت صادرات در مناطق آزاد
اجلاس سیزدهم کمیسیون مشترک همکاری‌های ایران و تاجیکستان نیز ۱۱ و ۱۲ آذر ماه ۱۳۹۸ در تهران برگزار شد. در این اجلاس طرف ایرانی پیشنهاد کرد نهاد‌های مسئول هر یک از دو کشور به طور مستمر مشکلات و موانع انجام تجارت را کارشناسی و راهکار‌های خود را برای پیگیری به طرف مقابل ارائه کنند، حرکت به سمت رشد و تقویت صادرات به جای واردات در مناطق آزاد دو کشور، صادرات انواع خودرو‌های سواری ایران خودرو و سایپا، همکاری به منظور توسعه شهرک‌های صنعتی و شهرک‌های فناوری، تاسیس کارخانه‌های مشترک در زمینه صنایع تبدیلی، استخراج و فرآوری سنگ‌های تزیینی از محور‌های تفاهمات گسترده ایران و تاجیکستان در اجلاس سیزدهم بود.
اجلاس دوازدهم؛ توجه ویژه به حل و فصل مشکلات سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی
دوازدهمین اجلاس همکاری‌های مشترک ایران و تاجیکستان ۲۳ و ۲۴ آبان سال ۱۳۹۶ در شهر دوشنبه برگزار شد. این اجلاس نیز با امضای تفاهم‌نامه‌های اقتصادی سرمایه‌گذاری فرهنگی، آموزشی و... همراه بود. آغاز همکاری در حوزه برنامه گردشگری مربوط به راه ابریشم و جذب سرمایه‌گذاری در توسعه زیرساخت‌های بخش گردشگری از جمله توافقاتی بود که در این نشست حاصل شد.
اجلاس یازدهم؛ از برقراری خط مستقیم مخابراتی تا ترانزیت
یازدهمین اجلاس همکاری‌های مشترک اقتصادی ایران و تاجیکستان در روز‌های ۱۷ و ۱۸ آبان ۱۳۹۵ شمسی در تهران برگزار شد. در این اجلاس نیز در زمینه‌های مختلف همکاری‌های اقتصادی اعم از همکاری‌های تجاری، صنعتی، گمرکی و امور بانکی و بیمه‌ای، همکاری‌های آموزشی، میراث فرهنگی، صنایع دستی، گردشگری، بهداشت و درمان، تعاون و دادگستری توافقات متعددی حاصل شد.
اجلاس دهم و تأسیس پارک علم و فناوری در تاجیکستان
اجلاس دهم همکاری‌های مشترک اقتصادی، بازرگانی، فنی، علمی، فرهنگی و اجتماعی جمهوری اسلامی ایران و جمهوری تاجیکستان ۱۱ شهریور ۱۳۹۳ به کار خود پایان داد. در این اجلاس نیز تفاهم‌نامه‌های متعددی در زمینه‌های آموزشی، علمی، فرهنگی، جهانگردی، صداوسیما، تعاون، علوم‌وتحقیقات و فناوری، مبادلات فرهنگی، میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، بهداشت و درمان، تعاون، کار و رفاه اجتماعی، حمل و نقل و ارتباطات، کشاورزی و دامپروری، انرژی، آب و خدمات فنی و مهندسی صورت گرفت.
اجلاس نهم؛ از سرمایه‌گذاری مشترک تا استمهال بدهی
اجلاس نهم کمیسیون همکاری‌های ایران و تاجیکستان نیز در دهه نخست خرداد ماه سال ۱۳۹۱ برگزار شد که با امضای تفاهم‌نامه‌ای در تاریخ نهم خرداد ماه این سال به کار خود پایان داد. راه‌اندازی کارخانه‌های سیمان، صادرات، فروش و راه‌اندازی خط تولید ترانسفورماتور در تاجیکستان، ایجاد شعب بانکی ایران و همچنین شعب بین بانکی و روابط کارگزاری بین بانکی از جمله تفاهم‌ها بود.
اجلاس هشتم؛ از ساخت نیروگاه‌های برق‌آبی تا احداث صنایع مشترک
اجلاس هشتم کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران تاجیکستان طی روز‌های ششم تا نهم مهرماه سال ۱۳۸۹ در شهر دوشنبه برگزار شد. در این اجلاس بر توسعه همکاری‌های سه کشور فارسی زبان یعنی ایران، تاجیکستان و افغانستان تاکید شد. همکاری در زمینه‌های انرژی، آب، صنعت و معدن، خدمات فنی و مهندسی نفت، بازرگانی، اقتصادی، مالی و سرمایه گذاری، علمی، آموزشی و فناوری، فرهنگی، بهداشت و میراث فرهنگی مهمترین محور توافقات گسترده‌ای بود که در این اجلاس صورت گرفت.
اجلاس هفتم؛ از سدسازی تا معافیت مالیاتی صادرات ایرانی
بنابر این گزارش، هفتمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری‌های دو کشور ۱۴ تا ۱۸ اردیبهشت ماه ۱۳۸۷ در تهران برگزار شد. در این اجلاس حمایت از سرمایه‌گذاری شرکت‌های دو طرف در ایران و تاجیکستان، بررسی فرصت‌های تجاری و سرمایه‌گذاری، درخواست معافیت از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده برای ماشین آلات و تجهیزات، راه‌اندازی کارخانجاتی که از ایران وارد تاجیکستان می‌شوند، برگزاری نمایشگاه‌های بین‌المللی به منظور گسترش روابط بازرگانی و همکاری اقتصادی، اعلام آمادگی شرکت‌های توانمند ایرانی جهت ساخت‌وساز مجتمع‌های مسکونی و تجاری در شهر دوشنبه و شهر‌های تاجیکستان بخشی از تفاهمات حاصل شده بود.
تاجیکستان کشوری محصور در خشکی واقع در آسیای میانه با مساحت ۱۴۳ کیلومتر مربع و جمعیت نزدیک ۱۰ میلیون نفری است. افغانستان، ازبکستان، قرقیزستان و چین از همسایگان این کشور هستند. تاجیکستان نزدیک‌ترین کشور آسیای مرکزی از نظر فرهنگی و قومی به کشورمان است.
