به گزارش خبرگزاری مهر، محمود طغرایی اظهار کرد: این آسبادها که در جنوب شرقی شهرکنونی سنگان قراردارد، شامل ده دستگاه سازه آس باد است که به‌صورت خطی و متصل به هم، از دوره قاجار تاکنون باقی مانده‌اند.
رییس اداره ثبت و حریم آثار تاریخی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی ادامه داد: آسبادها،سازه‌های نسبتا بلند خشتی هستند که درگذشته در مسیر بادهای موسمی یا محلی ساخته می‌شدند و با استفاده از توان باد و تبدیل آن به نیروی چرخشی و انتصال آن به سنگ آسیاب، گندمو سایر غلات را آرد می‌کردند، آسبادها عمدتا در نواحی شرقی ایران و اغلب در مسیر بادهای۱۲۰ روزه سیستان ساخته شده‌اند.
وی تصریح کرد: سازه آس‌بادهای سنگان از نمونه آس‌بادهای دو طبقه اند. طبقه بالائی که پره‌های چوبی درآن قرار دارد، پرخانه و طبقه پایین که سنگ آس در آن قرار گرفته است، آس‌خانه نام دارد.
طغرایی اظهار کرد: آسبادها به عنوان نماد معماری پایدار، خلاقانه و منحصر به‌فرد که هماهنگ با اقلیم منطقه ساخته شده و در گذشته نقش حیاتی در زندگی مردم داشته، مورد توجه جهانیان قرار گرفته و به‌عنوان یک عنصر ایرانی معرفی و در شرف ثبت جهانی قرار دارند.
رییس اداره ثبت و حریم آثار تاریخی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی گفت: این میراث‌فرهنگی غیرمنقول با ویژگی‌های معماری و فنی- مهندسی بسیار ارزشمندی که در آن‌ها نهفته است،میراث‌دار جنبه‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی مردمان گذشته و به‌عنوان میراثی ارزشمنداز دانش نیاکان در بهره‌برداری پایدار و مناسب از اقلیم و شرایط محیطی به نسل‌های آینده محسوب می‌شوند.
وی تاکید کرد: ضروری است پس از ثبت ملی این آثار، اقدامات اساسی در راستای مرمت، حفاظت و باززنده سازی آن‌ها ادامه یافته و به‌عنوان جاذبه‌های گردشگری فرهنگی، در معرض نگاه علاقه‌مندان میراث‌فرهنگی قرار گیرد.
طغرایی یادآور شد: در شهرستان خواف چندین مجموعه آس‌باد دیگر از جمله آس‌بادهای نشتیفان، آس‌بادهای شهر خواف، آس‌بادهایخرگرد، آس‌بادهای مهرآباد، آس‌بادهای برآباد و آس‌بادهای تیزاب در شهرستان خواف نیزدر فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
