«انوشه انصاری»، اولین زن گردشگر فضا و اولین فضانورد ایرانی است که به فضا سفر کرد. وی در مسیر رسیدن به هدف خود با چالش‌های فراوانی روبه‌رو شد، اما هیچ‌گاه رؤیای کودکی‌اش را فراموش نکرد. در این مطلب می‌خواهیم بدانیم انوشه انصاری کیست؟
انوشه رئیسی در سال ۱۳۴۵ در ۲۱مین روز از شهریور در مشهد متولد شد. او از کودکی، هنگامی که به دیدار پدربزرگ و مادربزرگش می‌رفت (که شب را در تراس می‌خوابیدند)، به آسمان شب خیره می‌شد و در مورد فضا بسیار کنجکاو بود.
وی علاقه خود به فضانوردی را قلباً احساس می‌کرد، اما هنگامی که این رؤیا را در نقاشی کودکانه‌اش به تصویر می‌کشید، کسی او را جدی نمی‌گرفت.
از انقلاب تا جنگ ایران و عراق، انوشه مجبور بود در زیرزمین ساختمان آپارتمانشان پناه بگیرد؛ جایی که او میان بچه‌ها بزرگ‌ترین بود، برای آن‌ها داستان‌هایی تعریف می‌کرد و به آن‌ها آرامش می‌داد.
در ۱۶ سالگی، او به همراه خانواده‌اش به‌علت شرایط نامناسب کشور و جنگ از ایران مهاجرت کردند.
انوشه به غیر از زبان مادری‌اش، یعنی فارسی، به زبان‌های انگلیسی و فرانسوی مسلط است و برای تجربه پرواز فضایی خود، روسی را نیز آموخت.
اما حرفه او در مسیر دیگری پیش رفت؛ انوشه مدرک کارشناسی خود را رشته مهندسی برق گرفت و سپس در رشته ارشد الکترونیک دانشگاه جورج واشینگتن تحصیل کرد. سپس او در یک شرکت مخابراتی مشغول به کار و در آنجا با «حمید انصاری» آشنا شد. آن دو در سال ۱۹۹۱ ازدواج کردند.
انوشه در سال ۱۹۹۳ به همراه همسر و برادرشوهرش، با استفاده از حساب‌های پس‌انداز و بازنشستگی، شرکت Telecom Technologies را تأسیس کردند.
این شرکت خدمات مخابراتی ارائه می‌کرد و این امکان را به شرکت‌های مخابراتی می‌داد که هم‌زمان با بهبود عملکرد سامانه‌هایشان، تجهیزاتشان را نوسازی کنند و از هزینه‌هایشان بکاهند.
عملکرد این شرکت به‌قدری خوب بود که در سال ۲۰۰۱ به قیمت خوبی فروخته شد و انوشه در سال ۲۰۰۰ از سوی مجله زنان شاغل به‌عنوان کارآفرین برتر شناخته شد. مجله فورچون نیز در سال ۲۰۰۱ اسم انوشه را در فهرست زنان تاجر موفق قرار داد. حالا وقت تحقق رؤیا بود!
انوشه که سفر به فضا برایش همیشه جذابیت داشت، حالا با ثروتی که از فروش کسب‌وکار قبلی خود به‌دست آورده بود، تصمیم گرفت در سال ۲۰۰۴ به بنیاد جایزه ایکس کمک کند.
این جایزه ده میلیون دلاری قرار بود به اولین فرد یا گروهی تعلق بگیرد که اولین سفر خصوصی به فضا را دو بار در عرض دو هفته انجام دهد. این برای انوشه همان دری بود که به‌سمت آرزوهایش باز می‌شد.
با تعیین و اهدای جایزه ایکس به شرکت اسکیلد کامپوزیتس در کالیفرنیا، انوشه وارد مدیریت سفرهای فضایی خصوصی شد و اشتیاقش برای رفتن به فضا روزبه‌روز بیشتر می‌شد.
علی‌رغم خطرات، انوشه انصاری تصمیم گرفت برای شرکت در یک پرواز فضایی ثبت‌نام کند. شرکت گردشگری اسپیس ادونچرز قراردادی محرمانه با او بست و انوشه فراگیری پروازهای فضایی را آغاز کرد.
او در تمرینات با انواع خطراتی که ممکن است در یک سفر واقعی با آن روبه‌رو شود، آشنا شد تا اگر تردیدی داشت، از این کار منصرف شود. او شرایط سختی را تحمل کرد و هیچ مخالفتی نکرد تا شانسش را به خطر نیندازد.
انوشه درواقع پشتیبان «انوموتو دایسوکه»، تاجر ژاپنی بود. هنگامی که انوموتو به دلایل پزشکی از پرواز در این مأموریت محروم شد، انصاری جایگزین او شد.
تمرینات سخت شش ماه طول کشید. انصاری در پاسخ به این سؤال که امیدوار است در پرواز فضایی خود به چه چیزی دست یابد؟ گفت:
«امیدوارم بتوانم الهام‌بخش همه، به‌ویژه جوانان، زنان و دختران سراسر جهان باشم؛ در کشورهای خاورمیانه که فرصت‌های مشابه مردان را برای زنان فراهم نمی‌کنند، الهام‌بخش زنان باشم تا دست از رؤیاهای خود نکشند و به‌دنبال آن‌ها بروند. ممکن است گاهی برایشان غیرممکن به‌نظر برسد اما من معتقدم که آن‌ها می‌توانند رؤیاهای خود را محقق کنند؛ اگر آن را در قلب خود نگه دارند، پرورش دهند و به‌دنبال فرصت‌ها باشند.»
او یک روز قبل از عزیمتش، در تلویزیون ملی ایران با برنامه آسمان شب شبکه چهار مصاحبه کرد. میزبانان برای او آرزوی موفقیت نموده و از طرف ایرانیان از او تشکر کردند.
سرانجام فضاپیمای سایوز TMA-9 حامل فرمانده روسی «میخائیل تیورین»، مهندس پرواز «مایکل لوپز الگریا» و انوشه انصاری در صبح دوشنبه، ۱۸ سپتامبر ۲۰۰۶، از پایگاه فضایی قزاقستان به فضا پرتاب شد و دو روز بعد به ایستگاه فضایی بین‌المللی پیوست.
انوشه درباره اقامت خود در ایستگاه می‌گوید:
«وقتی از درون ایستگاه فضایی به جهان بی‌انتها نگاه می‌کنید، واقعاً زیباست. زمین سیاره‌ای سراسر صلح بدون درگیری‌های قومی و نژادی و مذهبی به‌نظر می‌رسد؛ سرشار از انرژی مثبت. از آنجا می‌توانیم ببینیم چه اندازه چیزهایی که برای آن می‌جنگیم بی‌اهمیت و بی‌ارزشند.»
اقامت انوشه در ایستگاه فضایی ۹ روزه بود و او در تمام مدت وبلاگش را به‌روز می‌کرد و اتفاقات را شرح می‌داد. بدین‌ترتیب وی اولین فردی شد که از فضا وبلاگ‌نویسی می‌کرد.
انوشه در طول اقامتش مجموعه آزمایش‌های علمی و فیزیولوژیک را نیز برای آژانس فضایی انجام داد. این آزمایش‌ها شامل مواردی ازجمله علل کم‌خونی، تأثیر تغییرات ماهیچه‌ای بر کمردرد، تأثیر تشعشعات فضایی بر فضانوردان و گونه‌های میکروبی که در ایستگاه پرورش داده شده‌اند، می‌شد.
میخائیل تیورین، همسفر وی، انوشه انصاری را فردی بسیار حرفه‌ای توصیف کرد و گفت که احساس می‌کند آن‌ها برای یک دهه باهم کار کرده‌اند.
انوشه با سایوز TMA-8 به زمین بازگشت و در ۲۹ سپتامبر ۲۰۰۶ در قزاقستان فرود آمد. بدین‌ترتیب اولین ایرانی و زن گردشگری شد که به فضا سفر کرد. البته انصاری بیان کرده است که خود را «گردشگر فضایی» نمی‌داند و عنوان «شرکت‌کننده در پرواز فضایی» را ترجیح می‌دهد.
او پس از این پرواز در وبلاگش نوشت:
«شما حاضرید چقدر برای تحقق رؤیایتان بپردازید؟ آیا رؤیای شما ارزش حقوق یک ماه و یا شاید یک سالتان را دارد؟ شاید بهای آن به‌اندازه پس‌اندازی باشد که برای دانشگاه فرزندتان کنار گذاشته‌اید. آیا به‌اندازه تمام حقوق بازنشستگی شما و ازدست‌دادن عضوی از بدنتان می‌ارزد؟ آیا ارزش آن را دارد که برایش بمیرید؟ قیمت واقعی یک رؤیا به‌راستی چقدر است؟ من جوابی ندارم، اما فکر می‌کنم برای هرکسی متفاوت باشد. من همیشه آماده‌ام زندگی‌ام را برای تحقق رؤیای خود فدا کنم.»
انوشه پس از اتمام مأموریت فضایی خود، به‌عنوان تاجر و کارآفرین به کار خود ادامه داد. او اولین دختر ایرانی با رؤیای ستارگان است که پیشگام فضا شد.
انصاری جوایز متعددی، ازجمله جایزه کارآفرینی دانشگاه جورج میسون، جایزه موفقیت فارغ‌التحصیلان ممتاز دانشگاه جورج واشنگتن، جایزه کارآفرین سال ارنست و جایزه هوراتیو الجر را دریافت کرده است. همچنین شرکت Telecom Technologies در مدتی که تحت رهبری او بود، به‌عنوان یکی از ۵۰۰ شرکت سریع‌الرشد مجله Inc شناخته شد.
در سال ۲۰۰۹، انوشه اولین جایزه NCWIT Symons Innovator را دریافت کرد که سالانه توسط مرکز ملی زنان و فناوری اطلاعات به‌منظور قدردانی از زنان کارآفرین موفق درزمینه فناوری اعطا می‌شود.
انوشه در سال ۲۰۱۰ مدال افتخار جزیره الیس را نیز به‌خاطر تلاش‌های بشردوستانه‌اش دریافت کرد. شرکت ایکس پرایز نیز نام خود را به انصاری پرایز تغییر داد و انوشه نقش سخنران این شرکت درباره توسعه شرکت‌های فضایی خصوصی و توسعه اکتشافات فضایی را بر عهده گرفت.
در سال ۲۰۱۵، انجمن ملی فضایی به انصاری جایزه پیشگام فضایی را برای «خدمت به جامعه فضایی» اعطا کرد.
انوشه انصاری نخستین زن فضانورد ایرانی است که در سال ۲۰۰۶ توسط فضاپیمای سایوز به فضا سفر کرد و به مدت 9 روز در ایستگاه فضایی بین‌المللی اقامت داشت. او همچنین به‌عنوان کارآفرین موفق جوایز بسیاری دریافت کرده است.
از آنجایی که وی هزینه سفرش را خود پرداخت کرد، با عنوان گردشگر فضایی نیز شناخته می‌شود. انوشه اولین زن گردشگر فضایی نیز بود.
اولین زن فضانورد ایرانی در شهر مشهد، ایران متولد شد و تا چهارسالگی در آنجا اقامت داشت.
کتاب «رؤیای من» اثر انوشه انصاری و «هومر هیکام»، درباره زندگی الهام‌بخش اوست. این کتاب که به فارسی نیز ترجمه شده، به خوانندگان اجازه می‌دهد که جادوی فضا را تجربه کنند و درعین‌حال داستان موفقیت‌آمیزی که او را به فضا برد، با آن‌ها شریک می‌شود.
جزئیات قرارداد انوشه انصاری با شرکت اسپیس ادونچرز محرمانه است، اما حدس زده می‌شود که حدود ۲۰ میلیون دلار بوده باشد.
انوشه انصاری به همراه برادر همسر خود، «جمشید انصاری»، اداره مؤسسه خیریه بنیاد اهورا را بر عهده دارد و حمایت‌های مالی خود را از این خیریه دریغ نمی‌کند.
