همشهری آنلاین: فیلم‌های اَبَرقهرمانی تقریباً تا همین ۱۰ سال پیش ملکِ طلق مردان بود و زنان در دنیای جماعتِ ذکوری که دارای قدرت‌های فراطبیعی و فراانسانی هستند و برای دفاع از مردم به جنگِ شریرانِ شیطان‌صفت می‌روند نقش عمده‌ای نداشتند. به‌طور سنتی، ماهیتِ پدرسالارِ استودیوهای هالیوودی تمایل داشته به زنان نقش‌های مکمل کوچک بسپارد و حتی اگر گاهی به‌ندرت به آنها شانس حضور در صف مقدم داده شده، جزئی از یک تیم بزرگ کاملاً مردانه بوده‌اند. برای مثال، دو شخصیت «استورم» (با بازی هالی بری) و «جین گِری» (با بازی فامکه جانسون) در مجموعه فیلم‌های «مردان ایکس»، به‌رغم جایگاه ستاره‌وار بازیگران‌شان، فاصله زیادی از شخصیت‌های مرد اصلی مثل «وُلوِرین» (با بازی هیو جکمن) و «مَگنتو» (با بازی یان مک‌کلن و مایکل فاسبندر) داشته‌اند. اما در سال های اخیر، پا به دورانی گذاشته‌ایم که استودیوها و فیلمسازان شروع به بازاندیشی در ساختارهای سنتی کرده‌اند. در حال حاضر، بازیگران زن نقش‌های بزرگ‌تری در فیلم‌هایی بازی می‌کنند که چه‌بسا در سال‌های نه‌چندان دور به‌عنوان بهترین‌های ژانر اَبَرقهرمانی شناخته شوند. کمابیش از سال ۲۰۰۸ اَبَرقهرمانان زن بیشتری بر پرده ظاهر شده و حتی بعضی از آنها فیلم‌های مخصوص به خود را داشته‌اند. اما چه تصویری از زنان در فیلم‌های اَبَرقهرمانی عرضه شده است؟ همان‌طور که اغلب اَبَرقهرمانانِ زن در کتاب‌های کمیک، اندام‌هایی ترکه‌ای و لباس‌هایی چسبان دارند، هالیوود نیز چنین شکل و شمایلی از آنها در سینما ارائه کرده است. در واقع، هالیوود از ایده جنسی‌کردن اَبَرقهرمانانِ زن استفاده می‌کند تا تماشاگران بیشتری را به تماشای این فیلم‌ها بکشاند. به‌طور کلی، با اینکه در سال‌های اخیر فیلم‌های بیشتری با محوریت اَبَرقهرمانانِ زن تولید شده، اما به دلیل تصویری جنسی‌ای که از این زنان جنگاور ارائه می‌شود، نباید چندان به تغییر نگاه هالیوود به زنان در این ژانر دلخوش بود. زنان در فیلم‌های دو کمپانی بزرگ سازنده فیلم‌های اَبَرقهرمانی ـــ یعنی دی‌سی و ماروِل ــــ همپای مردان برای نجان جان مردم تلاش می‌کنند، اما در نهایت تصویری که از آنها در خاطر می‌ماند، دخترکانی خوش‌بر و رو با اندام‌های ساعت‌شنی در لباس‌های براق لاتکس است. شاید، برابری جنسیتی در فیلم‌های اَبَرقهرمانی هرگز محقق نشود اما در حال حاضر باید به همین که زنان به‌عنوان شخصیت‌های اصلی این ژانر پذیرفته شده‌اند، بسنده کرد. درضمن نباید از فروش تقریبا خوب فیلم‌های ابرقهرمانی زنانه هم غافل شد که بیش از هر چیز در افزایش تعداد ابرقهرمانان زن در هالیوود موثر بوده است. در مطلب پیش رو پنج ابرقهرمانانِ زنِ پرطرفدار را که طی سال های اخیر بر پرده نقره‌ای ظاهر شده‌اند معرفی کرده‌ایم.
کاپیتان مارول
کارول دنورز یا همان کاپیتان مارول قوی ترین ابرقهرمان زن دنیای مارول است که فیلم مستقل آن سال ۲۰۱۹ اکران شد و به فروشی بیش از یک میلیارد دلار دست یافت. در این فیلم، بری لارسن که در سال ۲۰۱۵ در فیلم «اتاق» بازی چشمگیری از خود ارائه داده بود، در نقش کاپیتان مارول ظاهر شده و تحسین منتقدان را برانگیخته است. در کمیک‌های مارول، کارول دنورز خلبان نیروی هوایی امریکاست که در انفجاری دی‌اِن‌اِی او با ابرقهرمان مردی ترکیب می شود و قدرت‌هایی فراانسانی مثل پرواز کردن، شلیک انرژی و لیزر از دستانش، و جذب انرژی (مثل جذب نور) پیدا می‌کند. اما در فیلم «کاپیتان مارول»، دنورز در حالی که مشغول امتحان یک موتور آزمایشی است از سوی دشمنانش مورد حمله قرار می‌گیرد و در نهایت بر اثر انفجار موتور، قدرت‌های فراطبیعی به دست می‌آورد.
بیوه سیاه
ناتاش رومانوف یا همان بیوه سیاه (black widow) یکی از مخلوقات استن لی، خالق بسیاری از شخصیت های ابرقهرمانی، و جاسوسی است که از سردسیر آمد و در امریکا سر به راه شد و به گروه انتقام‌جویانِ مارول پیوست. بازیگر نقش بیوه سیاه اسکارلت یوهانسون است که قابلیت های عاطفی‌اش بر قدرت‌های ماورایی‌اش می‌چربد. او ماجرای عاشقانه‌ای با آرچر، یکی از ابرقهرمانان مرد انتقام‌جویان، دارد و می‌تواند در مواقع لزوم با نفوذ کلامش هالک را هم سر عقل بیاورد. بیوه سیاه برخلاف سایر ابرقهرمانان که دارای قدرت های فراانسانی هستند، در مبارزه تن به تن و تیراندازی با انواع سلاح مهارت خارق‌العاده ای دارد و همچنین یک استراتژیست نظامی تراز اول است.
جین گری
یکی دیگر از دختران پرقدرت مارول، جین گری یا «فینکس» است که در مجموعه فیلم‌های «مردان ایکس» نقشی کلیدی دارد. جین جهش‌یافته‌ای است که قدرت تله‌پاتی، خواندن و کنترل ذهن دیگران را دارد و از این بابت تا حدودی شبیه «پروفسور اگزاویه» است. فامکه جانسون در ۵ فیلم و سوفی ترنر، بازیگر نقش سانسا استارک در سریال «بازی تاج و تخت»، در ۲ فیلم از مجموعه فیلم‌های «مردان ایکس» در نقش این شخصیت ظاهر شده‌اند. جین از افسردگی عمیقی رنج می‌برد که همین مسئله باعث شده گاهی امکان کنترل نیروی ذهنی مخربش را نداشته باشد. همچنین، او با اسکات سامرز و وُلوِرین، دو تن از مردان ایکس، در یک مثلث عشقی قرار دارد. آخرین حضور جین گری بر پرده سینما فروش موفقی در گیشه نداشت و منتقدان ابعاد مختلف فیلم را، از بازیگری گرفته تا فیلمنامه، زیر سؤال بردند.
زن شگفت‌انگیز
محبوب‌ترین ابرقهرمان زن دنیای رقیبِ مارول، یعنی دی‌سی، کسی نیست جز زن شگفت‌انگیز (Wonder Woman) که حتی مورد ستایش گروهی از فمینیست‌ها نیز بوده است. زن شگفت انگیز، با نام اصلی پرنسس دایانا، از تبار زنان جنگجوی آمازون است که اصل و نسبش را باید در میان اسطوره‌های یونانی جست‌وجو کرد. این ابرقهرمان محبوب زن توانایی‌های مختلفی همچون پرواز کردن، سپر فناناپذیر و قدرتی برابر با سوپرمن دارد. این شخصیت با بازی گال گدوت در سال ۲۰۱۵ در فیلم «بتمن در برابر سوپرمن: طلوع عدالت» دیده شد و پس از آن در سال ۲۰۱۷ فیلم مستقل آن با عنوان «زن شگفت انگیز» به کارگردانی پتی جنکیز به نمایش درآمد. این اولین فیلم ابرقهرمانی بود که به کارگردانی یک زن و با حضور یک زن در نقش اصلی ساخته شد. موفقیت عظیم این فیلم در گیشه باعث شد تا دومین قسمت از فیلم‌های مستقل «زن شگفت‌انگیز» ساخته و اکران شود.
هارلی کویین
شاید به‌جای انتخاب هارلی کویین باید نام زن گربه‌ای در این فهرست قرار می‌گرفت، اما از آنجا که پس از فیلم «شوالیه تاریکی برمی‌خیزد» در سال ۲۰۱۲ فعلاً خبری از زن گربه‌ای نیست، ترجیح دادیم یکی از زنان شریر دنیای دی سی را معرفی کنیم که از قدرت های فراطبیعی برخوردار است، اما قصد ندارد از این قدرت‌ها برای کمک به دیگران استفاده کند. هارلین کویینزل زمانی در شهر «گاتهام» روانشناس جوکر بود و به تدریج دلباخته او شد. پس از آن، نامش را به هارلی کویین تغییر داد و جوکر را در شرارت‌هایش همراهی کرد. کویین ژیمناستی ماهر است که به فنون رزمی تسلط دارد و علاوه بر آن در برابر سموم و بیماری مصون است. مارگو رابی در سال ۲۰۱۶ در فیلم «جوخه انتحار» به ایفای نقش هارلی کویین پرداخت و با اینکه این فیلم درباره این شخصیت نبود، اما نقش‌آفرینی رابی چنان جذاب بود که فیلم را مال خودش کرد.
