صدور مجوز ساخت واحد‌های جدید فولادی؛ آری یا خیر

به گزارش خبرنگار تحریریه معدن خبرگزاری صدا و سیما؛ وحید یعقوبی در گفتگو با برنامه بالاتر شبکه خبر افزود: ما اکنون دارای مازاد تولید فولاد در کشور هستیم و مجوز‌های زیادی برای ساخت واحد‌های فولادی در کشور صادر شده و طبیعتاً ما به عنوان یک انجمن صنفی و انجمن تخصصی مخالف صدور هر گونه مجوز جدید برای صنعت فولاد هستیم.

وی گفت: البته در حلقه‌های بالایی زنجیره فولاد که نیازمند اکتشافات و استخراج موادمعدنی و سنگ آهن هستیم آنجا طبیعتاً باید با قوت دنبال بشود که ما به کمبود مواداولیه در آینده برنخوریم.
یعقوبی با اشاره به اینکه حدود ۳۰ میلیون تن در سال ۱۴۰۱ فولاد تولید کردیم افزود: امسال حدود ۳۲ میلیون تن برآورد می‌شود تولید فولاد کشورمان باشد از این ۳۰ میلیون تن ۷ میلیون تن صادرات شده و حدود ۲۳ میلیون تن در داخل کشور مصرف شده است این آمار تولید و صادرات مصرف کشور است، اما اگر بخواهیم به وضع مجوز‌ها نگاه بکنیم اوضاع یک کمی فرق می‌کند، براساس آخرین پایش طرح جامع فولاد در کشور، ما ۴۹ میلیون تن واحد فعال در کشور داریم در صنعت فولاد، ۱۱ میلیون تن طرح قابل تحقق هست که تا سال ۱۴۰۴ به بهره برداری می‌رسد یعنی حدود ۶۰ میلیون تن می‌شود که عملاً ما از ۵۵ میلیون تن هدف گذاری شده‌ای که داشتیم برای چشم انداز ۱۴۰۴ بالاتر می‌رویم و نکته اصلی ماجرا اینجاست که ۸۵ میلیون تن مجوز به صورت کاغذی به متقاضیان داده شده که عمده این‌ها از سال ۱۴۰۱ به بعد هست، یعنی بعد از تصویب قانونی که در مجلس انجام شد برای بحث تسهیل صدور مجوز‌ها و بعد یک دستورالعملی را وزارت صمت منتشر کرد و براساس آن مجوز‌ها واگذار شد به استان‌ها و الآن در شرایطی هستیم که در همین دو ماهه بالغ بر ۱۰ میلیون تن مجوز به متقاضیان اهداء شد.

سؤال: آقای کریمی شما نظرتان چی هست شما موافق این هستید که مجوز‌های بیشتری بگیرید؟
علی اکبر کریمی عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی گفت: صنعت فولاد ما بحمدالله یکی از افتخارات دهه اول انقلاب هست که اگر ما حجم تولید فولاد را در قبل از انقلاب با امروز مقایسه کنیم این صنعت یکی از افتخارات ماست با این حجم تولید و تنوع محصول و سهمی که حدود ۱۲ درصد از کل صادرات غیرنفتی کشور را به خودش اختصاص داده، ما طبق قانون بهبود محیط کسب و کار و همچنین قانون اجرای سیاست‌های اصل ۴۴ شرایطی داشتیم که مجوز‌ها بتواند سهل و آسان اهداء بشود، اما در قانونی که در مجلس یازدهم تصویب شد با تأکید بر لزوم تسهیل و تسریع در صدور مجوز‌های کسب و کار این قاعده و قانون در تبصره ۴ ذکر شد که عوامل محدود کننده مثل منابع طبیعی، بحث‌های انرژی، زیرساخت ها، محیط زیست این‌ها لحاظ بشود و ضمن اینکه مابا یک حجم انبوهی از مجوز‌های کاغذی متأسفانه مواجه ایم که بسیاری از آن‌ها برخلاف ضوابط آمایش و سرزمینی و بدون در نظر گرفتن زیرساخت‌های کشور صادر شده است.
وی افزود: در عین حال قانون برنامه‌ی هفتم به عنوان قانون خاص، یک تخصیص زد به قوانین قبلی در ماده ۴۸ ما ضوابطی تعیین کردیم که دولت و وزارت صمت بتوانند اینگونه مجوز‌ها را البته برای رشته فعالیت‌های مختلف در بحث صنایع فلزی به طور خاص در قانون به ویژه فولاد تأکید شده که این‌ها مورد بازنگری بتوانند قرار بگیرند و آن دغدغه‌ای که ایشان گفتند و ما هم در کشور داریم هست ببینید امروز با هدفگذاری سال ۱۴۰۴ که ما قبلاً داشتیم ۵۵ میلیون تن برای فولاد در برنامه‌ی هفتم هم برای سال ۱۴۰۶ همین ۵۵ میلیون تن هدفگذاری شد، ولی الآن که ما خدمت شماییم با تولید سال ۹۹ ما ۱۲ میلیارد مترمکعب مصرف گاز صنعت زنجیره‌ی فولادمان بوده و ۵ هزار مگاوات برق اگر این بخواهد به ۵۵ میلیون تن برسد مصرف گازمان به ۱۸ میلیارد مترمکعب خواهد رسید و برقمان به ۹ هزار مگاوات خب آیا در شرایط فعلی امکان این تأمین هست یا نیست؟ و به نظر ما باید صنعت فولاد توسعه پیدا کند، اما با هدایت خاص در به اصطلاح حلقه‌های خاصی از این زنجیره که بتواند هم با شرایط آمایش سرزمینی ما و زیرساخت هایمان تناسب داشته باشد و هم در عین حال بیشترین ارزش افزوده را برای ما همراه داشته باشد.

کریمی گفت: ما باید یک نگاه یکپارچه به صحنه صنعت فولاد داشته باشیم و مجلس هم به همین خاطر الزام را برای دولت ایجاد کرد که این سند راهبردی تهیه شود، اما صنعت فولاد ما در شرایط فعلی به واسطه عملکرد سال‌های گذشته، شاید واقعاً در ویرانه بعضی جا‌ها این مجوز‌ها صادر شد یا واحد‌ها ساخته شده با یک چالش‌های جدی مواجه است. الآن در بحث تأمین ماده اولیه که سنگ‌آهن است این صنعت با یک چالش عظیم مواجه است، اگر قرار باشد سند جامعی که برای صنعت فولاد دیده شده بود با آن تناژی که بود ما حداقل نزدیک به ۲۰ - ۲۱ میلیون تن سنگ آهن کم داریم یعنی اگر بخواهیم همین وضعیت را داشته باشیم یک کسری عظیم در سنگ‌آهن داریم که الآن ما در برنامه هفتم الزاماتی برای دولت گذاشتیم که درباره عمق بخشی به معادن، شناسایی و اکتشاف معادن یعنی اگر واقعاً معادن ما اکتشاف جدید صورت نگیرد یا به هر حال منبعی برای تأمین در خارج از کشور، چون بحث معادن فراسرزمینی هم داشتیم، این‌ها نباشد ما اصلاً در ۱۰ - ۱۵ سال آینده، سنگ‌آهن‌مان تمام می‌شود، این حجم عظیم صنعت فولاد می‌خواهد چکار کند.
وی افزود: در دنیا الآن بسیاری از کشور‌ها برای بحث انرژی، برای بحث محیط‌زیست آمدند الزام گذاشتند گفتند، چون ما می‌خواهیم صنعت فولاد بزنیم باید ۷۰ درصدش را بروید از بازیافت آهن قراضه استفاده کنید، ۳۰ درصد آن را از ماده اولیه معدنی. این باعث می‌شود که این چرخه بازیافت هم هست. ما الآن از کل تولید کشورمان در بحث کوره‌های القایی که قاعدتاً برای استفاده از آهن قراضه بود، ولی آن‌ها الآن هم می‌روند آهن اسفنجی را تبدیل می‌کنند به شمش یعنی عملاً بازیافت آهن در کشور ما وجود ندارد و این جایش خالی است که به هر حال ما یک حجمی آهن قراضه در داخل کشور داریم و می‌توانیم وارد کنیم، بخشی از این نیاز ماده اولیه را که دارد الآن فشار به معادن می‌آورد حذف کنیم و بعد هم این زنجیره بتواند به لحاظ کیفیت، به لحاظ ارزش افزوده این غنا در آن ایجاد شود و انجام بدهیم.
کریمی گفت: در رابطه با بحث صادرات هم گفتند، وقتی شما می‌خواهید فولاد تولید کنید و صادر کنید (شمش یا اسلب) و این معنایش صادرات انرژی است، صادرات به مفهوم آب است، ما داریم زیرساخت‌هایمان آب، انرژی، مسائل دیگر را می‌دهیم و این کالا تولید می‌شود ما این را با کمترین قیمت می‌بریم بازار جهانی می‌دهیم البته برای صادرکننده سود دارد، ولی برای اقتصاد ایران ضرر دارد. ما درباره محصولات پتروشیمی همین بحث را داریم، درباره محصولات دیگر هم داشتیم، سیاست کشور به نظر من سیاست درستی است که روی محصولات خام و نیمه خام، حالا نیمه خام می‌گویند نداریم، بله شاید در تعیین مصادیق آن اختلاف نظر وجود داشته باشد که ما سپردیم به دولت که این مصادیق را تعیین کنند، اما اصل این که روی کالا‌های خام و نیمه خام عوارض مالیات وضع شود در بحث صادراتشان یا معافیت مالیاتی صادراتشان محدود شود یک سیاست درستی است که می‌تواند حلقه‌های این زنجیره را در یک دوره زمانی اصلاح کند و سرمایه گذاران را سوق دهد به سمت حلقه‌های نهایی.

سوال: آقای حمیدیان شما راهکارتان چیست، چون داریم روی مواداولیه صحبت می‌کنیم اگر به قول آقای کریمی بخواهیم این صنعت را کمی توسعه دهیم طبق چارچوبی که وجود دارد، شما راهکارتان چیست برای عبور از موانع؟
حمیدیان مدیرکل شرکت سنگ آهن مرکزی ایران گفت: نکاتی که گفته می‌شود در قالب بحث‌های نگاه سیاستگذار، همیشه نکات درستی است از نگاه بالا، ولی من چند نکته را می‌خواهم که اگر این سیاستگذاران بیایند در یک محیط عملیات هم وضع مجموعه عملیاتی را نگاه کنند با چند تا ریزه کاری احتمالاً آشنا می‌شوند و آن نکته‌ای که آقای کریمی می‌گویند که در اصلاح و ویرایش قانون به نظر من خیلی خوب می‌شود که این اصلاحات را انجام داد. یکی این که ما قانون رفع موانع و رفع مجوز‌ها راوقتی می‌توانیم اجرا کنیم که همه بازیگر‌ها از یک جنس باشند و خصوصی باشند. سوال اصلی من این است که آیا الآن شرکت‌های معدنی و فولادی و ... این‌ها خصوصی هستند همه یا ما یک دوگانه‌ای داریم، در این دوگانه با این قانونی که می‌گوییم همه بیایند مجوز بگیرند چه کسانی نابود می‌شوند، خصولتی‌ها و اینها، تصمیم ما برای این‌ها چیست؟ نکته دوم این که آیا واقعاً ما مجوز‌ها را در قانون برداشتیم، همین الآن در این جلسه آقای امیری اشاره کردند، همه دوستان مجوزی برداشته نشده، مجوز را آمدیم مرحله اول آن را باز کردیم به همه مجوز می‌دهیم، ولی مرحله دوم آن دوباره همان امضا طلایی و رانت و همه این‌ها می‌رود در مرحله دوم که راهبردی‌تر است یعنی در گرفتن منابع می‌رویم مثلاً من که یک شرکت بزرگ با کلی کارگر، با کلی ظرفیت هستم می‌آیم کارخانه جدید بزنم می‌گویند که آقا دیر رسیدی، خط گاز شما را رزرو کردند، آب شما را رزرو کردند و ظرفیت و فلان. بعد می‌گویم که این کارخانه اصلاً هیچ پیشرفتی نداشته، این مجوزش، می‌گویند ما نمی‌توانیم مجوز را کنسل کنیم، پس بنابر این الکی نیاییم بگوییم که مجوزی ازبین رفته، همان رانت‌ها وجود دارد، رانت‌ها بر علیه شرکت‌های بزرگی که متولی اشتغال هستند. واگذار شوند همه شرکت‌ها یعنی با یک بازار صددرصد خصوصی مواجه باشیم اصلاً بحثی از مجوز نکنیم، بگوییم هر کسی که دوست داشت برود بزند.
وی افزود: مسئله بعدی مسئله سرمایه گذاری تأمین منابع مالی، نکته خوبی آقای کریمی صحبت می‌کنند، من سوال دارم آقای کریمی یک بررسی کنیم، یک گزارش بدهیم آقای یعقوبی گزارش بدهند، آقای امیری گزارش بدهد. چند درصد سرمایه گذاری‌های مجوز‌هایی که بعضاً عقب جلو می‌شود الآن هم در این مدل آزاد یا تأمین منابع مالی، سرمایه گذار واقعی خودش می‌آید، از همین سرمایه‌های کشور است، شرکتی که متولی مثلاً تأمین حقوق ۸۵ هزار بازنشسته صنعت فولاد هستند به من بانک وام نمی‌دهد بعد می‌بینیم یکی دیگر می‌رود وام می‌گیرد، پس این مجوز‌ها به نظر من لغو نشده است. بحث مواد اولیه خلاصه این می‌شود که من ِ شرکت سنگ آهن مرکزی باید بروم سنگ را بیاورم و متهم هم می‌شوم که کار خام می‌کنم و از آنجا هم به من گفته شده که نباید بروید در پایین زنجیره و بالای زنجیره را کار کنید، گندله تولید می‌کنم دو ساله روی واردات به شکل‌های مختلف یا ممنوع می‌کنند، یا تعرفه می‌گذارند، ۱۰ میلیون تن مازاد گندله داریم، شرکت ما آسیب‌های بسیار زیادی می‌خورد به خاطر مازاد وجود گندله و از فولاد‌های پیشرفته هم صحبت می‌کنیم.

سیف‌الله امیری مدیرکل صنایع معدنی وزارت صنعت در پاسخ به اظهارات قای حمیدیان گفت: من به یک موضوع اشاره کنم؛ آقای حمیدیان می‌گویند مجوز‌ها را ازبین می‌بریم من این را قبول ندارم، اتفاقاً دیگر به صورت سیستمی است دست انسان نیست هر کسی مجوزش را یک سال کاری انجام ندهد به او تذکر می‌دهند و اگر دو سال کاری انجام ندهد به صورت سیستمی مجوزش معلق می‌شود و ازبین می‌رود، ما الآن طرح‌هایی داریم که بین صفر تا ۳۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارند به آن‌ها تذکر دادیم که خیلی هم زیاد هستند، آن‌هایی که پیشرفت ندارند کلاً آن‌ها را از رده خارج می‌کنیم.

حمیدیان در پاسخ به آقای امیری گفت: یک تصحیح خاک کند می‌شود ۱۰ درصد، ۲۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است، مشکل این است که در آن بحث پیشرفت فیزیکی هم آیتم‌ها مشخص نیست، من که آمدم مجوز گرفتم یک تصحیح زمین انجام بدهم ۳۰ درصد پیشرفت فیزیکی می‌گیرم شما نمی‌توانید من را از دور خارج کنید.

امیری گفت: این قسمت در قانون نیاز به اصلاح دارد و این را قبول دارم. یک موضوع دیگر که درخصوص بحث تسهیلاتی که این‌هایی که مجوز دارند می‌گیرند، اولاً ما در پروانه‌های بهره‌برداری جواز تأسیس‌هایی که به این دوستان دادید بروید نگاه کنید از سال ۹۹ به بعد زیر آن نوشتید که اولاً هیچ گونه تسهیلاتی داده نمی‌شود، خوراکی دراختیار این‌ها قرار نمی‌گیرد و مجوز‌ها درصورتی به آن‌ها داده می‌شود که رفته باشند مجوز زیرساخت‌ها را گرفته باشند. ما دنبال این قضیه هستیم که مجوز‌هایی که واقعاً فعالیت نمی‌کنند، الآن دوستان ما در وزارت صنعت، معدن و تجارت همکاران من از تقریباً ۱۱ استان بازدید کردند، تعداد زیادی از این مجوز‌ها که فعالیت نکردند آن‌ها را برداشتیم و داریم برمی‌داریم، بنابر این اگر کسی فعالیت نکند حتماً آن را برمی‌داریم. اما توصیه من این است که کسانی که واقعاً در بخش فولاد سرمایه گذاری نکردند نیایند، چون این بخش دیگر سودده نیست، ما ماده معدنی نداریم برای کسانی که می‌خواهند سرمایه گذاری کنند، به هیچ عنوان توصیه نمی‌کنیم به این سمت بیایند. ما اگر می‌گوییم مجوز می‌دهیم، چون قانون است، اگر قانون نباشد به هیچ عنوان مجوز نمی‌دهیم.

سوال: پاسخ این را هم آقای کریمی دادند گفتند قانون یک بخشی را شما دارید عنوان می‌کنید، آن هم جوابش را می‌فرمایید؟
سیف‌الله امیری مدیرکل صنایع معدنی وزارت صنعت گفت: ما دستورالعمل در ۱۰ رشته صنعتی داریم و مطابق آن عمل می‌کنیم، چون در بعضی استان‌ها متأسفانه مجوز‌هایی صادر شد که به آن‌ها تذکراتی داده شده است. چون ما هدفمان این است که مجوز‌ها بتوانند بروند به سمت مناطق پرآب، مناطقی که برای صادرات مشکل نداشته باشند، قرار نبوده در استانی که نه آب دارد، نه زیرساختی دارد بروند مجوز صادر کنند. این که زیرساخت‌ها درست نشده تقصیر ما نیست، این که برق درست نشده تقصیر ما نیست، این که آب نیست تقصیر ما نیست، ما یک مسئولیتی داریم و وزارتخانه‌های دیگر مسئولیت‌های دیگر، متأسفانه یک کارگروه مشترکی وجود ندارد بین کل وزارتخانه‌ها تا این موضوع را مدیریت کند.

سوال: یک نکته‌ای آقای یعقوبی به آن اشاره کردند که ما الآن ستاد ملی فولاد را، چون می‌گویند نداریم به خاطر اینهاست، شما چقدر تلاش کردید این اتفاق محقق شود دوباره؟
امیری گفت: این موضوع را به استحضار آقای وزیر هم رساندیم الآن طرح جامع فولاد برگزار می‌شود، آن ستاد ملی فولاد قبلاً برگزار می‌شد ستاد خوبی هم بود، ما به دنبال آن هم هستیم ما موافقیم که این ستاد هرچه زودتر دوباره احیا شود. دلیل آن را بگویم که نشده، چون وزرای ما خیلی زود زود عوض شدند به خاطر همان نتوانستیم این کار را انجام بدهیم.

سوال: آقای یعقوبی راهکارتان چیست؟ فکر می‌کنید مجلس آینده چگونه می‌تواند کمک کند به این که چه توسعه به آن شیوه‌ای داشته باشیم که آقای کریمی اشاره کردند، چه این که حالا محدودیت بگذاریم مثل شیوه‌ای که شما اشاره کردید؟
یعقوبی گفت: داریم راجع به صنعت فولاد صحبت می‌کنیم، صنعتی که الآن با توجه به آمار و ارقام دهمین تولید کننده بزرگ فولاد دنیا هستیم و پانزدهمین صادر کننده فولاد دنیا، صنعتی که تا همین دهه ۹۰ دومین واردکننده خالص فولاد دنیا بود. ایران در این ۱۲ - ۱۳ ساله رشد کرده که عمدتاً به واسطه حضور پررنگ بخش خصوصی بود. وقتی بخش خصوصی آمده وسط در شرایط تحریم، در شرایط جنگ اقتصادی آمده دارد نقش ایفا می‌کند به نظرم نیازمند حمایت ویژه است، حمایت ویژه چه در این مجلس می‌توانست داشته باشد، چه مجلس آینده، قطعاً باید در این حوزه وارد شود، فکر می‌کنم به لحاظ ساختاری اگر بخواهیم نگاه کنیم، الآن هند یک کشوری است که فولادش درحال توسعه است و دارد به جلو می‌رود، وزارت فولاد دارد. ما در کشور، متولی برای فولاد نداریم. آقای امیری و حمیدیان اشاره کردند، ما سیاست‌های صنعت فولادمان با هم یکپارچه و منسجم نیست، متناسب با اهدافی که تعیین کردیم نیست، این کار یک ستاد زنجیره فولادی است که قبلاً بوده و الآن چند سالی است که فعالیت نمی‌کند. من فکر می‌کنم به لحاظ ساختاری اگر نگاه کنیم این ستاد باید احیا شود، این مواردی که اشاره شد، آنجا قابل بررسی است، من فکر می‌کنم الآن وقت نداشته باشیم راجع به این موارد صحبت کنیم وگرنه این که ما داریم در واقع شمش را صادر می‌کنیم یا اسلب را صادر می‌کنیم به نفع مان است یا به ضررمان است، جوابش مشخص است. شما الآن قیمت صادراتی فولاد ایران را نگاه کنید آقای دکتر قیمت شمش صادراتی ما الآن از قیمت میلگرد صادراتی مان بالاتر است، آیا اگر شمش تبدیل شود به میلگرد لزوماً ارزش افزوده برای کشور ایجاد می‌کند. این‌ها را باید دقت کنیم، این‌ها کاری است که نمی‌توانیم ما همین جور به آن‌ها جواب دهیم.

کریمی گفت: الان در پاره‌ای موارد ما گزارش‌های موثق داریم که واردات آهن قراضه قیمتش از شمش ما بیشتر درمی‌آید، یعنی شمشی که در کشور تولید می‌شود قیمتش کمتر از آهن قراضه است، این نشان می‌دهد که این ساختار ایراد دارد نه آهن قراضه که در بازار جهانی دارد معامله می‌شود. پس نمی‌شود این استدلال کند بگوید، چون این طوری است ما مجازیم شمش صادر کنیم.

یعقوبی در پاسخ به آقای کریمی گفت: نه آقای دکتر ما داریم نگاه می‌کنیم به این که فولاد را صادر کنیم، چه چیزی از فولاد را صادر کنیم. من عرض می‌کنم که این نهاد تخصصی باید بیاید بررسی کند، پیشنهاد بدهد به دولت و به مجلس. ما الآن در حوزه صنعت فولاد، فولاد دنیا دارد می‌رود به سمت صنعت فولاد سبز. آقایی که گفتند که می‌روند به سمت بازیافت، بله صنعت بازیافت قراضه ما در کشور مشکل دارد، ولی بحث این است که ما فولادمان وقتی که شکل گرفته، فولاد را گذاشتیم بر مبنای گاز، بر منبای سنگ آهن یعنی تکنولوژی احیای مستقیم. دنیا ۷۵ درصد تولید فولاد به روش کوره بلند است، با استفاده از کک است، با استفاده از زغال است و طبیعی است آن‌ها به خاطر آلایندگی‌ها، دارند می‌روند به سمت فولاد سبز، اتفاقاً جالب است.

سوال: شما خودتان یکی از انجمن تولیدکنندگان فولاد هستید، یعنی انتقاد به خودتان می‌کنید؟
یعقوبی گفت: فولاد به درستی رفت به سمت استفاده از گاز و سنگ آهن، اما آن کسی که مسئول توسعه زیرساخت‌ها بود، متناسب با توسعه صنعت نرفت این صنعت را توسعه دهد، صنعت گاز و صنعت برق را، مشکل از آنجاست وگرنه تولیدکنندگان فولاد که کارشان را به درستی انجام دادند.

سوال: شما اشاره کردید که دنیا به این سمت حرکت کرده؟
یعقوبی: دنیا ۷۵ درصد به روش کوره بلند بوده الآن در استراتژی فولاد سبز که تا ۲۰۳۰ هدف گذاری کردند ۲۰۵۰ و ۲۰۶۰ یک بخشی از اقداماتشان این است که کوره‌های بلند را جمع کنند و ایران الآن به عنوان کسی که در قدیم از کوره‌های قوس الکتریکی و استفاده از آهن اسفنجی داشته آهن تولید می‌کرده یکی از سردمداران تولید فولاد سبز است، بحث‌های زیادی مطرح شد. من فکر می‌کنم این همه این موارد را نمی‌شود اینجا صحبت کرد خواهشم این است که دوستان در صدا و سیما یک برنامه‌های دیگری را مفصل بگذارند، چون صنعت واقعاً صنعت مادر است، استراتژیک است، صنعت ساز است، الآن تاب آوری صنعت فولاد به حد پایین رسیده، برنامه‌های دیگر لازم است که این بحث‌ها در آن‌ها پرداخته شود، اما به لحاظ ساختاری فکر می‌کنم که ستاد زنجیره فولاد باید احیا شود، یک کارگروه آن بشود بحث پایش مجوزها، آن قانون در مجلس باید حتماً اصلاح شود، باید به صراحت این بحث صدور مجوز‌ها و پایش این‌ها را مشخص کند و آن دستورالعملی که هیئت مقررات زدایی باید تصویب کند. این سه اقدامی بود که فکر می‌کنم باید انجام شود.

حمیدیان مدیرکل شرکت سنگ آهن مرکزی ایران در جمع‌بندی پایانی گفت: من مهمترین نکته‌ای که می‌توانم بگویم به عنوان صحبت آخر این است که آقای کریمی و دوستان که به عنوان ابتدایی‌ترین بخش زنجیره اتفاقاتی که در فضای اقتصادی در کشور می‌افتد خیلی خوب است که وقتی این قانونگذاری‌ها می‌خواهد انجام شود یک نشست و جلساتی با مدیران این شرکت‌های اصلی داشته باشند. در آنجا به نظر من چند تا موضوع شفاف می‌شود. آقای کریمی واقعیت این است که جایی که صحبت از منابع و دارایی‌های اصلی کشور از جمله گاز، از جمله سنگ، از جمله زیرساخت‌های جدی می‌شود و این‌ها محدود است در کشور واقعاً دولت نمی‌تواند برود به سمت مجوز‌های آزاد و سرمایه گذاری آزاد، بله اگر سرمایه‌گذار بخش خصوصی خودش می‌تواند واقعاً با پول خودش می‌آید لب دریا خودش سنگ را از هر جایی وارد می‌کند، فرآوری می‌کند و می‌برد در یک بازار رقابتی، بله مجوز آزاد هم به او بدهیم، اصلاً چرا مجوز بدهیم بگوییم هر کسی که دوست دارد برود آنجا انجام بدهد، ولی وقتی در بلوک مرکزی ایران مجموع سنگ‌ها محدود و مشخص است و ما نمی‌توانیم بگوییم که در یک فضای بازار آزاد هستیم چرا این جلسه و نشست را من گفتم در مورد خیلی از کسب و کار‌ها مثلاً در مورد صنف آرایشگران نمی‌گذاریم، در مورد صنف سوپرمارکتی‌ها نمی‌گذاریم، چون آنجا واقعاً یک مزیت جدی ندارند، ولی در اینجا به نظر من حاکمیت و دولت باید جدی ورود کند و ارزیابی‌های دقیقی از این منابع و دارایی‌ها اختصاص داده شود تا مشکلی مثل اتفاقی که الآن دارد سر بعضی از محصولات میانی مثل گندله و ابتدای زنجیره می‌افتد، واقعاً نیفتد، واقعیت این است که کل بار سرمایه گذاری در بخش بالادست که همه اش هزینه است برعهده شرکت‌های معدنی است و سود را دارند یکسری مجموعه خاص می‌برند و دولت باید ورود کند.

علی‌اکبر کریمی عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی نیز در جمع‌بندی پایانی گفت: من چند نکته را به عنوان جمع‌بندی بگویم. این که قانون بهبود محیط کسب و کار که در مجلس تصویب شد به نظر من جزو افتخارات مجلس یازدهم است چرا که امضا‌های طلایی را حذف کرد در بسیاری از صدور مجوز‌های کسب و کار، تسهیل و تسریع و شفاف‌سازی در بحث محیط کسب و کار و بهبود آن را فراهم کرد، ناظر به همه کسب و کار‌ها هم است، اما در همان قانون من توضیح دادم قیودی برای این موضوع پیش بینی شده، یک چیز عام‌الیله و رها نیست منتها پیچ آن را دادیم به دستگاه‌های مربوطه‌اش در همین تبصره ۴ من توضیح دادم هر دستگاهی برای هر صنعتی، برای هر رشته فعالیتی می‌خواهد یک قیودی محدودیت‌هایی بگذارد می‌تواند به هیئت مقررات‌زدایی پیشنهاداتش را بدهد از آن طریق در هیئت وزیران تصویب می‌شود و این محدود کننده‌ها را ایجاد می‌کند، ولی اصل قانون برای توسعه فضای رقابتی در کشور و حذف آن امضا‌های طلایی لازم بوده و به نظر من کار درستی است. نکته دوم در رابطه با زنجیره صنعت فولاد همین نکته آخری که الآن آقای حمیدیان اشاره کردند ما توزیع سود در حلقه‌های زنجیره غیرعادلانه و اقتصادی نیست یعنی ممکن است یک حلقه‌ای سود خیلی بالایی می‌برد، یک حلقه‌ای سود کمتری می‌برد و بعضاً با سیاست‌های دستوری ما این‌ها را مجبور می‌کنیم به پذیرش این سود کمتر یا دادن سود بیشتر که این در تأیید فرمایش آقای یعقوبی من هم اعتقاد دارم که نقش تنظیم‌گری در دستگاه دولتی مربوطه که وزارت صمت است باید تقویت شود. ما در دوره‌ای در گذشته در ایمیدرو و جا‌های دیگر بنگاهداری می‌کردیم الآن این بنگاه‌ها دیگر تقریباً از بدنه دولت کم شده، ایمیدرو الآن فولادی ندارد باید برود به سمت تنظیم‌گری با ظرفیت‌های قانون و یک سند راهبردی که در برنامه هفتم گفته ان‌شاءالله این سامان را بدهند و تنظیم کنند و هدایت کنند.