«تابناک با تو» - پس از اینکه یک مطالعه جدید نشان داد که چگونه سلولهای تولیدکننده انسولین میتوانند در لوزالمعده بازسازی شوند، یک قدم دیگر به کاهش نیاز به تزریق انسولین شبانه روزی برای مدیریت دیابت نزدیک شدهایم.
در این پیشرفت، سلولهای پیشساز مجرای پانکراس که همان بافتهای پوشاننده مجرای لوزالمعده هستند، به جای سلولهای بتای اصلی، انسولینساز میشوند. یعنی آنها از عملکرد سلولهای β که معمولاً در افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ بی اثر شدهاند یا از دست رفتهاند، تقلید میکنند.
محققان به سرپرستی تیمی از موسسه قلب و دیابت بیکر در استرالیا، استفاده جدیدی از داروهایی را که قبلاً توسط FDA تایید شده است و آنزیم EZH۲ را در بافت انسان هدف قرار میدهند، بررسی کردند. به طور معمول، این آنزیم رشد سلولی را کنترل میکند و برای بررسی زیبستی مهم رشد استفاده میشوند.
در اینجا، دو مهارکننده مولکولی کوچک به نامهای GSK۱۲۶ و Tazemetostat – که قبلاً برای استفاده در درمانهای سرطان تایید شدهاند – برای برداشتن برخی از ترمزهای اعمالشده توسط EZH۲ استفاده شدند و به سلولهای مجرای پیشساز اجازه میدهند تا عملکردهایی مشابه عملکرد سلولهای β ایفا کنند.
محققان در مقاله منتشر شده خود نوشتهاند: “هدف قرار دادن EZH۲ برای ایجاد پتانسیل بازسازی سلولهای β ضروری است. ” سلولهای مجرای لوزالمعده به این ترتیب تولید و ترشح انسولین را در پاسخ به میزان گلوکز خون در شرایط آزمایشگاهی نشان دادهاند.
تحقیقات قبلی نشان داده بود که سلولهای پوششی مجرا که در حالت نرمال به مدیریت اسیدیته معده نیز کمک میکنند، میتوانند در محیط مناسب به سلولهای β تبدیل شوند. اکنون، محققان میخواهند آنها را عملا انسولین ساز کنند.
مهمتر از همه، سلولهای جدید میتوانند سطح گلوکز را حس کنند و تولید انسولین را بر اساس آن تنظیم کنند – درست مانند سلولهای β. در دیابت نوع ۱، سلولهای β اصلی به اشتباه توسط سیستم ایمنی بدن از بین میروند و به این ترتیب برای مدیریت سطح قند خون بیمار، انسولین باید با تزریقهای منظم به بیمار رسانده شود.
آزمایشهای انجامشده توسط این تیم، واکنش مشابهی را در نمونههای بافتی گرفتهشده از دو فرد مبتلا به دیابت نوع ۱ در سنین ۷ و ۶۱ و یک فرد ۵۶ ساله بدون دیابت نشان داد. یعنی این درمان جدید در سنین مختلف کارا است. علامت مثبت دیگر این است که فقط ۴۸ ساعت تحریک با دارو طول کشید تا تولید منظم انسولین از سر گرفته شود.
تخمینزده میشود که حدود ۴۲۲ میلیون نفر در سراسر جهان با دیابت زندگی میکنند که به کنترل قند و مدیریت سطح قند خون نیازمند میشوند. البته هنوز روزهای اولیه برای این تحقیق است و آزمایشهای بالینی هنوز در راه است.
این تنها راه امیدوارکنندهای نیست که دانشمندان در حال بررسی آن هستند. انواع جدیدی از داروها در حال توسعه هستند، در حالی که محققان همچنین در حال کار بر روی راههایی برای محافظت موثر از سلولهای اصلی تولیدکننده انسولین قبل از اینکه کاملا از بین بروند، هستند.
سام ال اوستا، متخصص اپی ژنتیک از مؤسسه قلب و دیابت بیکر میگوید: «ما این رویکرد احیاکننده را پیشرفت مهمی در جهت توسعه بالینی میدانیم.»
منبع: یک پزشک