به گزارش همشهری آنلاین به نقل از تسنیم، در دهه‌های اخیر اقتصاد ایران تحت فشار تحریم‌های ظالمانه آمریکا و کشورهای غربی و درگیر یک جنگ تمام عیار اقتصادی بوده است.
تجربه این جنگ اقتصادی نشان داده که نوسانات ارزی ناشی از تحریم‌ها و بحران‌های سیاسی، می‌تواند اثرات مخربی بر اقتصاد کشور داشته باشد و بر همین اساس بانک مرکزی در یکسال اخیر، بسته سیاستی را تحت عنوان سیاست تثبیت اقتصادی برای مقابله با نوسانات ناگهانی و شدید بازار ارز اجرایی کرده است.
ثبات ارزی و اثر کوتاه مدت اخبار منفی بر بازار ارز
در سایه اجرای سیاست تثبیت اقتصادی، بازار غیررسمی ارز کشور در طول ۸ ماه و از اواسط اردیبهشت ماه تا اواسط دی ماه امسال روند با ثباتی را طی کرد و با عملکرد مناسب بانک مرکزی، در کانال ۵۰ هزار تومانی به خوبی تثبیت شد.
البته در طول این مدت، کشور با بحران‌های سیاسی متعددی نیز مواجه شد که در نبود یک سیاست فعال و موثر، هر کدام می‌توانستند شوک ارزی و تورمی را برای اقتصاد کشور به همراه داشته باشند اما این بحران‌ها تنها اثرات کوتاه مدت و انتظاراتی بر بازار ارز داشتند و در مدت کوتاهی، اثرات منفی آن‌ها بر نرخ ارز از بین رفت و نرخ دلار مجددا به روند تثبیتی خود برگشت.
اثر تثبیتی حضور فعالانه بانک مرکزی در بازار ارز
نکته مهمی در اجرای سیاست تثبیت اقتصادی در طول ماه‌های اخیر نهفته است و آن اینکه در صورت کنترل و مدیریت انتظارات هیجانی بازار ارز در طول بحران‌های داخلی و خارجی، نوسانات آن بسیار محدود و کوتاه مدت می‌شود و به تبع آن، قطعا اثرات منفی کمتری نیز به همراه دارد.
پس از حمله طوفان‌الاقصی موجی از اخبار منفی روانه بازار ارز شد که انتظارات از افزایش نرخ ارز را بسیار بالا برد اما با حضور فعالانه بازارساز، این انتظارات به خوبی کنترل شد و نرخ ارز در مدت کوتاهی به روند تعادلی خود برگشت.
پیش از حمله طوفان‌الاقصی (۱۳ مهر ۱۴۰۲) نرخ دلار ۴۹ هزار و ۹۰۰ تومان بود و پس از آن، در نتیجه انتظارات هیجانی به بالای ۵۲ هزار تومان رسید اما پس از چند روز، به طور مجدد به کانال ۵۰ هزار تومانی برگشت.
در ماجرای حمله تروریستی در کرمان نیز چنین اتفاقی تکرار شد و نرخ ارز که در محدوده ۵۰ هزار تومانی تثبیت شده بود، پس از این اتفاق در ساعات کوتاهی به میانه کانال ۵۱ هزار تومانی رسید و پس از چند روز دوباره به کانال ۵۰ هزار تومانی برگشت.
پس از حمله آمریکا و انگلیس به یمن و تنش‌زایی این دو کشور در منطقه خاورمیانه که در واقع شروعی برای تداوم تنش‌ها در این منطقه بود نیز نرخ دلار در بازار ارز کشور نوساناتی را تجربه کرد که پس از مدتی با تخلیه هیجانات انتظاراتی همراه شد.
نوسان بسیار محدود نرخ ارز در جریان تحولات جدید خاورمیانه
پس از این تنش‌ها با اقدام تلافی‌جویانه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به مقر تروریست‌ها در پاکستان، عراق و سوریه و به دنبال آن ایجاد تنش میان ایران و پاکستان و همچنین حمله رژیم صهیونیستی به سوریه و شهادت فرمانده فرمانده اطلاعات سپاه قدس در سوریه و چند تن دیگر از مستشاران ایران، تحولات جدیدی در خاورمیانه شکل گرفت، به طوری که شاهد تشدید تنش‌ها میان کشورهای این منطقه در مقابل رژیم غاصب صهیونیستی و کشورهای متخاصم غربی هستیم.
در اقتصاد ایران که بازار ارز آن طی دهه‌های اخیر بسیار تحت تاثیر اخبار منفی سیاسی بوده است، چنین اتفاقاتی می‌توانست همراه با شوک‌های بزرگ ارزی باشد؛ همانطور که در شوک‌های ارزی سال‌های ۱۳۹۱، ۱۳۹۷ و ۱۳۹۹ به ترتیب شاهد افزایش ۹۲ درصدی، ۱۶۷ درصدی و ۷۷ درصدی نرخ ارز بودیم.
اما با اجرای سیاست تثبیت اقتصادی، تمام این اخبار و تحولات منطقه‌ای و جهانی که در کمتر از ۲۰ روز اتفاق افتاده، بازار ارز را تنها درگیر نوسانی حدود ۳ هزار تومانی و کمتر از ۵ درصدی کرده است که آن هم ناشی از جو هیجانی بازار ارز در خلال این اخبار منفی بوده است.
بانک مرکزی بدون اینکه ارزپاشی کند، مسیر درستی را در مدیریت بازار ارز کشور سپری کرده که نتیجه آن ایجاد فضایی مطمئن و پیش‌بینی‌پذیر برای فعالان اقتصادی کشور است.
بر اساس اطلاعات موثقی که به دستمان رسیده، مدیریت بازار ارز از سوی بانک مرکزی برای نخستین بار بدون ارزپاشی بوده است و این نشان می‌دهد که در اثر اجرای سیاست تثبیت اقتصادی اثر اخبار منفی بر بازار ارز بسیار کمتر از گذشته است.
مسئولان بانک مرکزی بارها بر اینکه ذخایر ارزی بانک مرکزی مطمئن و قابل اتکاء است، تاکید کرده‌اند و با توجه به اینکه عرضه و تقاضا در مرکز مبادله ارز و طلای ایران به عنوان مرجع رسمی بازار ارز کشور، در شرایط بسیار خوبی قرار دارد؛ پیش‌بینی می‌شود نرخ دلار به زودی به سطوح قبلی خود بازگردد.
