به گزارش خبرگزاری فارس از بجنورد، پیشینهی هنر بافندگی در ایران به هزارههای پیش از میلاد میرسد و روند شکلگیری و چگونگی دوام آن همانند سایر پدیدههای صنعتی متأثر از فراز و نشیبهای تاریخی بوده است. اما از صدر اسلام عناصر مختلف هنری در قالبهای جدیدی پدیدار شد که هنر پارچهبافی نیز مبتنی بر این قانون و خط فکری موجود در جامعه، همپای سایر هنرها در فضایی نو و با شرایط خاص سیاسی و فرهنگی به شکوفایی میل پیدا کرد.
در اواخر قرن سوم و اوایل قرن چهارم هجری، همزمان با حکومت سلسله ایرانی آلبویه، پیشرفت زیادی ازنظر میزان تولید و شیوههای بافت و تنوع نقوش در پارچهبافی ایران نمودار شد. علاوه بر نیاز جامعه، علاقه حاکمان و اُمرای بویه به صنعت پارچهبافی دلیل دیگری بر پیشرفت آن شد.
چنانکه مشهور است عضد الدوله دیلمی معروف به فنا خسرو در نیم فرسنگی شهر شیراز شالوده شهری را ریخت و آن را «کرد فنا خسرو» نام نهاد و نهری بزرگ بر آن جاری ساخت و کلیه بافندگان و ریسندگان را در آنجا گردآورد.
بهطورکلی در اکثر متون تاریخی و جغرافیایی و سفرنامههای مربوط به قرون اولیه اسلامی، هر جا که به روش اقتصادی و بازرگانی ایران اشاره شد، پارچه یکی از عمدهترین کالای تولیدی و صادراتی معرفی شده است. با تکیهبر متون مذکور میتوان اظهار داشت که در اکثر شهرهای ایران در قرون اولیه اسلام و دوره سلجوقی، انواع پارچه تهیه میشد.
پارچههای دستباف یکی از بهترین نوع پارچهها ازنظر نرمی و لطافت هستند اما متأسفانه این هنر مانند اکثر هنرهای قدیمی، به دلیل توسعه صنایع به فراموشی سپردهشده است، اما در خراسان شمالی و شهرستان بجنورد، بانوان پرتلاش در حوزه مد و لباس و در قالب تیمی به نام «ژیکال»، اقدام به احیای این هنر برجسته کردند و توانستند با خرید و تولید پارچههای طبیعی اقدام به تولید پوشاک با این پارچهها کنند.
گروه تولیدی پوشاک ژیکال کار خود را از سال ۱۳۹۰ بانام شمس آغاز کرد. که در ابتدا به تولید کیف چرم و لباس با پارچههای آماده، تهیه پوشاک و کیف پرداخته است، اما در ادامه روند کار، سیده زهرا فخر نبی پایاننامه مقطع ارشدش را با موضوع طبقهبندی و بررسی پارچههای دستباف روستای روئین در شهرستان اسفراین و کاربرد آن در پوشاک بانوان، تدوین کرد.
این موضوع باعث شد که تیم ژیکال با توجه به وجود ظرفیت استانی در تولید پارچه دستباف، تصمیم به تولید پوشاک با الیاف طبیعی بگیرند. براین اساس این گروه در سال ۱۳۹۴ باهدف تولید پوشاک بانوان با پارچه دستباف تأسیس شد.لازم به توجه است که روند توسعهای این تیم خلاق و پرانرژی به اینجا ختم نشده است و آنها موفق شدند، علاوه بر تولید پوشاک بانوان، در گروه تولید پوشاک آقایان، کودکان و دکوراسیون داخلی منازل نیز ورود کنند.
تولید این پارچهها به دو روش صورت میگیرد: برخی از پارچههای با الیاف طبیعی ژیکال از دهکده نساجی روئین تهیه و برخی دیگر نیز توسط بافندگان مخصوص تیم ژیکال طراحی و بافته میشود.
این گروه فعال تولیدی تاکنون توانسته است ۶ نیروی کارگاهی را بهصورت مستقیم و ۳۰ نفر را بهطور غیرمستقیم، ایجاد اشتغال کند که در بین آنها تعدادی از مددجویان کمیته امداد هستند که مشغول به کار گلدوزی و بافندگی شدهاند.
علاوه بر این، تیم ژیکال توانسته است با برونسپاری برخی امور دوخت و دوز به بانوان دیگر امکان درآمدزایی برای سایر خانمها را فراهم آورد تا ضمن کسب درآمد به انجام وظایف مادرانگی خویش بپردازند.
ژیکال درانتظار مساعدت مسئولین برای رشد بیشتر
خودباوری و تلاش این گروه فعال تولیدی اثرات و نتایج خوبی را به وجود آورد. آنان توانستند با راهیابی به «مسابقه میدان» رتبه اول این مسابقه را کسب کنند و همچنین با تأسیس نمایندگی در شهرهای تهران و رشت موفق به فروش محصولات خود شدهاند. اگرچه این گروه با تلاش و خودباوری به موفقیتهایی دست یافتند اما با مشکلات بسیاری نیز مواجه بودند.
مدیر تیم ژیکال با اشاره به این مشکلات اظهار کرد: با توجه به اینکه ژیکال باهدف احیا هنر پارچهبافی اقدام به تولید کرده و زمینه اشتغالزایی را برای مردم استان فراهم کردند، درخواستهایی نیز از مسؤولین داشتند که مهمترین این درخواستها، ایجاد محلی برای کارگاه تولیدی و تجهیز آن است.
وی ادامه داد: معرفی به بازارهای منطقهای و یا اعطای کمکهای مالی برای شرکت در نمایشگاههای مختلف در عرصه ملی و بینالمللی از دیگر خواستههای این تیم است.
مسلم است که کمک به رونق تولید در سال جهش تولید، یکی از اهداف کشور است که شایسته است مسئولین برای افزایش تولید درزمینههای مختلف به کمک تولیدکنندگان بشتابند.
انتهای پیام/ن