چشمه جوانی؛ بوفالوماهی‌های ۱۰۰ ساله که با افزایش سن سالم‌تر می‌شوند

«تابناک با تو» - مطالعه‌ای جدید نشان داده است که بوفالوماهی به طور شگفت آوری عمر طولانی دارد و بهترین شرایط را حتی در سنین بالای زندگی خود تجربه می‌کند.

ماهیگیر استوارت بلک در طول زندگی خود ماهی‌های زیادی را صید کرده است، اما وقتی در سال ۲۰۱۹ نخستین بوفالوماهی (Buffalofish) خود را در دریاچه آپاچی آریزونا صید کرد، متوجه شد چیزی در مورد آن خاص است.

بعدا مشخص شد که احساس وی درست بوده است. دانشمندان به تازگی تایید کرده اند که بیشتر بوفالوماهی‌هایی که در این دریاچه دور افتاده در شرق آریزونا زندگی می‌کنند، بیش از صد سال سن دارند.

بوفالوماهی

این کشف مبتنی بر پژوهش‌های اخیر دیگری است که باور‌ها درباره بوفالوماهی، سرده‌ای از پنج گونه ماهی آب شیرین بومی آمریکای شمالی را تغییر داده است.

همین چند سال پیش، دانشمندان فکر می‌کردند که این ماهی‌ها بین ۲۰ تا ۳۰ سال عمر می‌کنند. با این وجود، مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۹ نشان داد که بوفالوماهی دهان بزرگ (Bigmouth Buffalofish) می‌تواند تا ۱۱۲ سال زندگی کند که آن را به یکی از مسن‌ترین ماهیان آب شیرین شناخته شده تبدیل می‌کرد. سپس در ژانویه ۲۰۲۳، پژوهشگران از کشف یک بوفالوماهی دهان بزرگ ۱۲۷ ساله در ساسکاچوان، کانادا خبر دادند.

مطالعه دیگری که به تازگی در Scientific Reports منتشر شد، تایید کرد که دو گونه بوفالوماهی شامل بوفالوماهی دهان کوچک و بوفالوماهی سیاه می‌توانند بیش از ۱۰۰ سال عمر کنند. بر این اساس، بوفالوماهی در کنار سنگ ماهی دریایی تنها سرده شناخته شده حیوان است که سه گونه با طول عمر صد سال دارد.

این بدان معنا نیست که حیوانات دیگر نمی‌توانند به طول عمر قابل توجه دست یابند. کوسه‌های گرینلند بیشترین طول عمر را بین مهره داران زنده دارند که حداقل به ۲۵۰ سال می‌رسد.

افزون بر این، پژوهش نشان داد که بوفالوماهی‌ها در سنین بالای ۸۰ و ۹۰ سالگی نیز همچنان بهترین شرایط زندگی خود را حفظ کرده و حتی نسبت به ماهی‌های جوان‌تر واکنش به استرس و عملکرد سیستم ایمنی بهتری دارند.

مطالعه بوفالوماهی در دریاچه آپاچی

برای مطالعه آریزونا، چند ده ماهیگیر از جمله استوارت بلک تعداد ۲۲۲ بوفالوماهی را در بازه زمانی ژوییه ۲۰۱۸ تا ژوییه ۲۰۲۳ صید کردند. بیست و سه ماهی کشته و در اختیار تیم پژوهشی قرار گرفت تا سن ماهی‌ها با برداشتن و آنالیز سنگ‌های کوچک گوش به نام اتولیت تخمین زده شود.

این ساختار‌های کربنات کلسیمی که به ماهی‌ها اجازه می‌دهند ارتعاشات موجود در آب را بشنوند و حس کنند، هر سال یک لایه جدید تشکیل می‌دهند که می‌توان آن را تا حدودی با حلقه‌های رشد درخت مشابه دانست.

آنالیز اتولیت نشان داد که حدود ۹۰ درصد از بوفالوماهی‌های دریاچه آپاچی بیش از ۸۵ سال سن دارند. بررسی ماهی‌ها نشان داد هر سه گونه مورد مطالعه در آنجا شامل بوفالوماهی دهان کوچک، بوفالوماهی دهان بزرگ و بوفالوماهی سیاه عمر بیش از صد سال دارند.

برای ۱۹۹ ماهی دیگر ماهیگیران از تکنیکی به نام گرفتن-عکاسی-رهاسازی استفاده کردند. از تمام این ماهی‌ها عکس گرفته شد و ۱۲۹ ماهی پیش از رهاسازی در دریاچه وزن شدند. پژوهشگران با مطالعه لکه‌های نارنجی و سیاه در عکس‌های ماهیگیران، سن این ماهی‌ها را تخمین زدند.

بوفالوماهی؛ غیر بومی‌های سرسخت

آنچه این یافته‌ها را قابل توجه‌تر می‌کند این است که بوفالوماهی‌ها حتی بومی آمریکا نیستند. حدود ۴۰۰ ماهی در سال ۱۹۱۸ به عنوان بخشی از برنامه اداره شیلات آمریکا برای ایجاد ماهیگیری تجاری در دریاچه روزولت، یک مخزن سد در رودخانه سالت ریور، از طریق راه آهن به آریزونا رسیدند. دریاچه آپاچی بخشی از همان سامانه رودخانه ای، بعدا ایجاد شد و برخی از ماهی‌ها در نهایت با شنا به سمت پایین دست به آنجا مهاجرت کردند.

محدوده بومی بوفالوماهی دهان بزرگ از جنوب ساسکاچوان تا تگزاس و لوئیزیانا را در بر می‌گیرد. بوفالوماهی‌های دهان کوچک و سیاه محدوده‌ای مشابه دارند که همچنین شامل بخش‌هایی از انتاریو، نیو مکزیکو، و مکزیک می‌شود. ماهی‌های دریاچه آپاچی احتمالا از یک محل تخم ریزی در آیووا آمده اند.

یافته‌های جدید نشان می‌دهند که برخی از ماهی‌های اصلی هنوز در سالت ریور زندگی می‌کنند.

چشمه جوانی؟

بین هر تولیدمثل موفق بوفالوماهی‌ها می‌تواند چند دهه فاصله باشد، زیرا آن‌ها برای این کار به شرایط محیطی بسیار خاصی نیاز دارند که بیشتر آن‌ها هنوز ناشناخته است. به همین دلیل است که آن‌ها به گونه‌ای تکامل یافته تا عمری طولانی داشته باشند.

در ساسکاچوان، جایی که بوفالوماهی می‌تواند تا ۵۰ سال بدون تولیدمثل سپری کند، این ماهی فقط در برد محدودی از نوسانات سطح آب که ممکن است به ندرت رخ دهد، تخمریزی می‌کند.

مطالعات بیشتر درباره طول عمر بوفالوماهی‌ها می‌تواند بینشی درباره این که چگونه مهره داران، از جمله انسان ها، می‌توانند زندگی طولانی تری داشته باشند، ارائه کند.

این که چشمه جوانی بوفالوماهی‌ها چیست یکی از پرسش‌های مهم درباره این ماهی محسوب می‌شود.

یک راهبرد ممکن است درک این موضوع باشد که چرا بوفالوماهی‌های مسن‌تر نسبت به ماهی‌های جوان‌تر استرس کمتر و سیستم ایمنی قوی تری دارند.

ماهی‌های مسن‌تر نسبت به جوان تر‌ها می‌توانند بهتر با باکتری‌ها مبارزه کنند. نه تنها این، لاکه ماهی‌های مسن‌تر دارای نسبت کمتر نوتروفیل‌ها به لنفوسیت‌ها در خون خود هستند که نشان دهنده سطوح پایین‌تر استرس است.

منبع: عصرایران