به گزارش خبرگزاری فارس از شهرکرد، در چند روز گذشته با بارش باران در شهرستان اردل متاسفانه فیلمهایی از جاری شدن نفت در رودخانه سرخون توسط اهالی منطقه برای این رسانه ارسال شد.
تا قبل از ورود به این موضوع فکر میکردم مشکلات نشت نفت در سرخون مربوط به چند سال گذشته میشود اما با بررسیهایی که انجام دادم هر لحظه بهت و تعجب من بیشتر شد چرا که سابقه نشت نفت بیش از سن من بود و اینکه این مشکل پس از اینهمه سال حل نشده بیشتر تعجبآور بود. از ابتدا شروع به بررسی کردم.
این خط انتقال نفت 435 کیلومتری به اسم خط انتقال نفت مارون دومین خط انتقال نفت صعبالعبور جهان است که نفت را از مارون به اصفهان انتقال داده و خوراک پالایشگاههای اصفهان ؛ تهران ؛ تبریز و... را مهیا میکند و نقش مهمی در تامین سوخت مورد نیاز کشور ایفا میکند که در دهه 50 و قبل از انقلاب توسط شرکتهای خارجی به مدت 17 ماه اجرا و افتتاح شده است و اعلام شده بود طول عمر لوله حداکثر 35 سال است.
طی این مدت لوله انتقال نفت 5 بار نشت کرده یک بار آن در حوزه زاینده رود سامان و 4 بار هم در نقطه کنونی واقع در منطقه سرخون بوده است که باعث ورود حجم زیادی از نفت به طبیعت و حوزه رودخانه شده است.
دهه 80 متاسفانه لوله در همین نقطه ترکید و دوباره حجم گستردهای از نفت خام را وارد زندگی مردم و محیط زیست کرد و در آن زمان مردم منطقه با صراحت اعلام کردند که بارش باران دیگر برای افراد منطقه رحمت نیست و با هر بار بارش باران آب چشمه سرخون که در پایین دست تلمبه خانه نفتی گندمکار و منبع تامین آب شرب اهالی چند آبادی و تعدادی مزرعه پرورش ماهی است آلوده به مواد نفتی میشود.
مردم منطقه با صراحت اعلام کردند که بارش باران دیگر برای افراد منطقه رحمت نیست و با هر بار بارش باران آب چشمه سرخون که در پایین دست تلمبه خانه نفتی گندمکار و منبع تامین آب شرب اهالی چند آبادی و تعدادی مزرعه پرورش ماهی است آلوده به مواد نفتی میشود
متاسفانه توجه زیادی به این نشت نفت صورت نگرفت تا اینکه در 12 آذر سال 1395 خط انتقال نفت شکست و باعث جاری شدن نفت خام در رودخانه سرخون شد.
بعد از این اتفاقات کارشناسان زیادی از طرف آب منطقهای و محیط زیست وارد منطقه شدند نظرات کارشناسی خود را ارائه دادند و همه متفقالقول بیان داشتند که مشکل اصلی پوسیدگی و پایان عمر لوله بوده است اما کارشناسان شرکت نفت بر این اصل که نشت بر اثر رانش زمین است اصرار داشتند و اعلام کردند که ماموریت این شرکت کار دیگری است و انتقال لوله نفت و تعمیرات با شرکت خطوط لوله استان اصفهان است که به صورت منطقهای کار خود را انجام میدهد و هیچ شعبهای در استان ندارد.
چرا مسؤولان شرکت نفت جواب این دو سؤال را نمیدهند؟
حال اگر مبنا را نظر کارشناسان شرکت نفت قرار دهیم و رانش زمین را بپذیریم چرا این شرکت وقتی زمین را نامناسب میداند به فکر تغییر مسیر لولهها نیست؟ و آیا زمان نصب این لولهها کارشناسان رانش زمین را پیشبینی نکرده بودند؟
با امام جمعه سابقه شهرستان اردل نیز صحبت کردم که در این خصوص دردودلهای بسیاری داشت.
حجتالاسلام موسی سلمانپور با اشاره به نامه امام علی(ع) به مالک اشتر گفت: این مسئولیتها طعمه نیست بلکه امانتی به گردن شماست پس آگاه باشید با هدف قرار دادن دنیا آخرت خود را خراب نکنید. با نشت نفت استاندار سابق و مسئولان حاضر به شنیدن صدای مردم نشدند و مردم زیادی مجبور به مهاجرت اجباری شدند و کسی نبود که از حقوق مردم منطقه دفاع کند.
حال بزرگترین چشمه اصلی منطقه که آب شرب بیش از 20 روستا در دو دهستان (سرخون و هلیساد ) را تامین میکرد و در کنار آن باعث رونق اقتصادی و زمینههای شغلی از جمله شیلات و باغداری و کشاورزی بود با آلوده شدن از یک رو مشکل آب شرب به وجود آورد و از روی دیگر باعث شد که تمام این اندک امکانات رفاهی و شغلی به کل حذف و نابود شود.
همزمان با این مشکلات ذکر شده آلودگی رودخانه؛ جانوران و مخصوصا آبزیان و درختان و گیاهان و در کل محیط زیست در معرض خطر قرار گرفتند ولی متاسفانه با علم به این موضوع هیچ اقدامی نه توسط عاملین مشکل صورت گرفت و نه نهادهای که باید رسیدگی کنند.
علاوه بر محیط زیست حوزه رودخانه که به کل دچار تغییر شد آبزیان کاملا تلف شدند؛ این سلامت انسانهای بومی منطقه بود که مدتی بدون اطلاع از مضرات این آلودگی از آب به صورت مستقیم ( آشامیدن و تنفس بوی بد حاصل از این آلودگی ) و غیرمستقیم ( زمینهای برنج کاری؛ حیوانات اهلی گله و احشام ) استفاده میکردند. که نتیجه استفاده از این آب آلوده میتواند امراض پوستی و شیمیایی باشد که بعدا گریبانگیر مردم خواهد شد و اکنون عدهای از مردم هم درگیر این امراض شدهاند.
مشکلات ادامه پیدا کرد تا آذرماه سال 99 و باز هم حادثهای تکراری...
در حادثه اخیر که حجم زیادی از نفت وارد چرخه طبیعت شد مقدار اندکی از آن آتش گرفت و سوخت و دودهها و آلودگیهای هوا را وارد خانهها و بدن مردم کرد.
موضوع داغ بود و جلسات متعدد در بخشداری برگزار میشد تا هر چه سریعتر جاده تنگ گندمکار احداث شود و نفت از خاک و آب آلوده جدا شود اما فقط کمتر از یک کیلومتر پاکسازی آن هم به صورت سطحی انجام گرفت و مابقی نفت و خاک آلوده در طبیعت رها شد و قرار شد خسارات مردم (خانهها؛ گله و احشام؛ درختان و ...) این بار به صورت کلی با مستندات لحاظ و به مردم پرداخت شود اما تاکنون هیچ هزینهای پرداخت نشده است.
قول و قرارهایی که هیچ وقت عملیاتی نشدند
قرار بود به دلیل جلوگیری از این حوادث، در تنگ صعبالعبور گندمکار جاده دسترسی احداث کنند که اگر زمانی دیگر نفت نشت کرد با ورود ماشینآلات به تنگ گندمکار حتیالامکان کاری کنند که نفت به پایین دست نفوذ نکند اما هیچ اقدامی بابت احداث جاده دسترسی انجام ندادند و بعد از مدت کمی کار در ابتدای تنگ ورودی سرخون دست از کار کشیدند و همین باعث شد که با اولین بارش شدید چند روز پیش حجم گستردهای از نفت باقیمانده در کف رودخانه فصلی گندمکار وارد چشمههای زیر زمینی پایین دست زمینهای کشاورزی و شیلاتها( ماهی در قفس) و کارون چهار شود.
و اما جلسههایی که خروجی آنها فقط حرف و وعده باشد دردی از این مردم مظلوم دوا نمیکند.
هنرها سراسر به گفتار نیست/ دو صد گفته چون نیم کردار نیست
"آب" برای همه مایه حیات است حتی مردم سرخون
مشکلات اجتماعی و فرهنگی و اقتصادی دل مردم سرخون را خون کرده است، تنها راه درآمد مردم این منطقه کشاورزی و دامپروری و شیلاتداری بود که منبع تمام این مشاغل آب است؛ آبی که بوی نفت میدهد و اگرهایی که بر دل مردم منطقه مانده است؛
- اگر آب آلود نمیشد میانکوه در حال حاضر قطب شیلات کشور بود!
- اگر آب آلوده نمیشد صدها هکتار باغ میوههای صادراتی که با وامهای کلان متقاضیان این طرحها داشتند خشک و تعطیل نمیشد!
-اگر آب آلوده نمیشد شرکت آب معدنی که لولهگذاری شده بود و میتوانست برای بیش از 100 نفر اشتغالزایی کند به کل تعطیل نمیشد و ...
این کاهش اشتغال باعث شد منطقه از نظر اقتصادی به بنبست بخورد و پدیدآورنده مشکلاتی اجتماعی از جمله فقر، بیکاری و اعتیاد باشد.
افزایش مهاجرت به استانهای دیگر یکی دیگر از پیامدهای نشت نفت در این منطقه است، با روی آوردن به شهرها تمام فرهنگ و رسم و رسومات بختیاری هم در حال کمرنگ شدن است چراکه مهاجرت و روی آوردن به شهرنشینی باعث مرگ زبانها و مرگ فرهنگها میشود.
آلودگی نفتی و مهمتر از آن بیدردی مسئولان نسبت به این قضیه باعث شده که میل به زندگی در منطقه بسیار کم شود و مهاجرت زیاد و رشد جمعیت کاهش چشمگیری پیدا کند.
این رشته سر دراز دارد اما اینها را بیان کردم تا بگویم به گوش باشید که مشکل حل نشده است و تاریخ دوباره تکرار میشود پس به جای تعلل، فکری به حال این مردم شریف شود نه اینکه منتظر بمانیم تا چند سال دیگر و حادثهای سنگینتر دوباره پایمان را به منطقه سرخون باز کند.
انتهای پیام/3339/م/س