به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، شبکه خبر در ویژه برنامه جهان امروز با حامد روشن چشم، کارشناس مسائل ترکیه گفت و گو کرد.
سؤال: ترکیه در صحنه جنگ غزه چطور دارد بازیگری می‌کند، آقای رئیسی در ترکیه، از لزوم قطع شریان‌های حیاتی و روابط سیاسی و اقتصادی کشور‌ها با رژیم صهیونیستی گفته است. دست گذاشتن روی این نقطه آن هم در حضور رئیس جمهور ترکیه به چه معنا است؟
روشن چشم: واقعیت امر این است که کشور ترکیه با توجه به مجموعه‌ای از استراتژی‌های خودش در منطقه و نظم بین المللی، ناچار است که رویه‌های مختلفی را در مورد رویداد‌های گوناگون بخصوص منطقه‌ای درپیش بگیرد. به صورت مشخص در جنگ غزه ما شاهد این هستیم که ترکیه از زمان آغاز جنگ به نوعی از حالت سکوت، سپس حرکت افکار عمومی ترکیه و سپس موضع گیری‌های دولتی را شاهد هستیم یعنی در سه فازی که به صورت متوالی با توجه به روند جنگ غزه ما شاهد این هستیم که ترکیه توانسته است یا نقش‌های مختلفی را برای خودش ایفا کرده است. آن چیزی که از ابتدای امر در مورد ترکیه بحث بود این بود که علی رغم اینکه دولتمردان و به صورت مشخص، شخص رجب اردوغان بعنوان رئیس جمهور ترکیه، نسبت به جنگ غزه مواضع سمت و سوی با غزه و جبهه مقاومت داشت، اما روند همکاری‌هایی که ترکیه با اسراییل در حوزه‌های مختلفی ازجمله انرژی و تجارت، توسعه پیدا کرده بود، شائبه‌هایی را ایجاد می‌کرد. پیش از این نیز قبل از آغاز جنگ و عملیات هفتم اکتبر ما شاهد این هستیم که ترکیه به دنبال تنش زدایی با اسرائیل بود، حتی باعث شد که رئیس جمهور رژیم صهیونیستی در آنکارا حاضر شود و به همین دلیل تبادل سفرا بین دو کشور صورت بگیرد. اما آن چیزی که ما بایستی نسبت به رویکرد ترکیه در جنگ غزه درنظر بگیریم، مجموعه‌ای از نقاط گره‌ای و تحلیلی است که ترکیه ناچار است که آنها را به نوعی رعایت کند و این محدودیت‌ها را درنظر بگیرد. برای مثال ترکیه عضو ناتو است و وقتی که عضو ناتو است و در تلاش است که به اتحادیه اروپا بپیوندد، محدودیت‌های حقوقی دارد که از لحاظ نظامی و همچنین از لحاظ بین المللی ناچار است که با قدرت‌های بزرگی که با رژیم صهیونیستی دارند همراهی می‌کنند به نوعی همراهی مقطعی را از خودش نشان بدهد. با این حال ما شاهد این هستیم که اردوغان مواضع سفت و سختی را هم در برابر رژیم صهیونیستی اتخاذ کرد.
سؤال: الان هم با دیگر کارشناس برنامه به این نتیجه رسیدیم که یکی از مؤلفه‌های تأثیرگذار بحث افکار عمومی است. آیا ممکن است تحت تأثیر افکار عمومی ترکیه آقای اردوغان مجبور شود روابط اقتصادی را قطع کند؟
روشن چشم: ببینید واقعیت امر این است که ترکیه دارای ملزوماتی است که علاوه بر اینکه بایستی به متغیر‌های جهان اسلام و منطقه بعنوان یک کشور مهم منطقه‌ای و به نوعی خودش را جزء محور‌های جهان اسلام درنظر می‌گیرد و از طرف دیگری بعنوان یک کشور حائل با کشور‌های اروپایی و وابستگی‌هایی را که نسبت به غرب دارد بخصوص رأی دادن به پیوستن سوئد به ناتو و همچنین وابستگی‌هایی که از نظر تسلیحاتی و نظامی به امریکا دارد، باعث شده است که ترکیه در یک دوگانگی حرکت کند و علاوه بر اینکه این ملزومات منطقه‌ای را در غالب محکومیت درنظر بگیرد، اما اقدامات عملی کمتری را انجام بدهد.
