حقایق چندش آور درباره سختی‌های استفاده از حمام و دستشویی

«تابناک با تو» - امروزه رفتن به حمام و دستشویی و استفاده از آن‌ها به صورت انفرادی و خصوصی امری عادی است. اما تا پیش از قرن نوزدهم چیزی محال به نظر می‌رسید. آنچه که ما به امروز به عنوان حمام و دستشویی می‌شناسیم در اواخر دهه‌ی ۱۸۰۰ میلادی در اروپا پدید آمد، زمانی که خانه‌ها به طور گسترده از سیستم لوله کشی برخوردار شدند. تا پیش از آن تنها حمام و دستشویی‌های عمومی وجود داشت که در آن‌ها بازی کردن و صحبت کردن با یکدیگر در حین شستشوی خود امری عادی بود، چیزی که حالا شاید برای بسیاری از ما قابل تصور نباشد.

در ادامه از چند حقیقت عجیب درباره‌ی حمام و دستشویی‌های قدیمی خواهیم گفت که شما را قدردان امکانات امروزی خواهند کرد.

۱- عمومی بودند

از دوران امپراطوری روم تا قرون وسطی، زنان و مردان در حمام‌های عمومی خود را می‌شستند. این حمام‌ها که توسط حکومت‌ها ساخته و اداره می‌شدند، مقصد روزانه‌ی مردم برای حمام کردن و معاشرت کردن بودند. این مراکز چندکاره به استخر‌های آب سرد، گرم و داغ مجهز بودند و علاوه بر آن ها، مغازه، ورزشگاه و کتابخانه هم داشتند. بعضی از این حمام‌های عمومی می‌توانستند همزمان ۱۶۰۰ نفر را در خود جای دهند.

۲- اصلاً خصوصی نبودند

دستشویی‌های عمومی که در مرکز شهر‌ها قرار داشتند، معمولاً در کنار باغ‌های شهر ساخته می‌شدند و همزمان می‌توانستند چندین نفر را در خود جای دهند. آنچه که امروزه کاری کاملاً خصوصی محسوب می‌شود، در قرن اول پیش از میلاد مسیح، چندان خصوصی نبود، چون رومی‌ها به آن به چشم فعالیتی اجتماعی نگاه می‌کردند.

۳- جایی برای غذا خوردن و آشنایی با دیگران بودند

رومی‌ها در حمام‌های عمومی خود غذا می‌خوردند، بازی می‌کردند و دندان هایشان را مسواک می‌زدند. از نظر آن‌ها این عادتی کاملاً عادی بود و در حین معاشرت با دیگران، به شستشوی بدن خود هم می‌پرداختند.

آن زمان حمام‌ها مکانی عالی برای آشنایی با افراد جدید و معاشرت کردن بودند. تحقیقات بر روی این مکان‌ها نشان داده مردم در آنجا دسر، صدف و انواع گوشت، از گاو، بره و بز رفته تا خوک، بوقلمون و آهو می‌خوردند.

مردم همچنین در حمام‌های عمومی منچ بازی می‌کردند.

۴- از اسفنج‌های پاک کننده‌ی مشترک استفاده می‌شد

در روم باستان هنوز دستمال توالت اختراع نشده بود، به همین دلیل مردم برای تمیز کردن خود بعد از دستشویی، از اسفنج‌های دریایی بسته شده به یک دسته‌ی چوبی استفاده می‌کردند. از همه عجیب‌تر اینکه در دستشویی‌های عمومی، رومی‌ها این اسفنج‌ها را بعد از استفاده، درون یک سطل مملوء از آب نمک و سرکه برمی گرداندند. در حقیقت، این اسفنج‌ها یک وسیله‌ی بهداشتی مشترک بودند.

۵- خانوادگی استفاده می‌شدند

در قرون وسطی رسم بود خانوادگی به حمام می‌رفتند. کار آماده شدن برای حمام کردن از خانه آغاز می‌شد و دیدن پدر یا کودک خانواده با لباس زیر در خیابان امری عادی بود.

۶- بیرون از خانه بودند

در قرون وسطی اگر می‌خواستید به دستشویی بروید، می‌توانستید گوشه کناری کار خود را انجام دهید.

به گفته‌ی تاریخدان ها، در اواخر قرن نوزدهم مردم بیشتر به بهداشت و سلامت علاقمند شدند. به همین دلیل دستشویی‌های عمومی‌ای راه اندازی شد تا شهر‌ها تمیز باقی بمانند.

مراکز بزرگی برپا شد که مردم، عمدتاً مردان، از آن‌ها برای دستشویی کردن استفاده می‌کردند. در آنجا پل‌های حفره داری وجود داشت که در زیر آن‌ها رودخانه جاری بود و فضولات انسانی از طریق این حفره‌ها به درون رودخانه‌ی زیر پل می‌ریخت.

۷- بوی بسیار بدی می‌دادند

در قرون وسطی طراحی دستشویی‌ها بر اساس طبقات اجتماعی افراد بود. قلعه‌ها به فضا‌های مخصوصی شبیه به اتاقک مجهز بودند که در کف خود حفره داشتند و فضولت انسانی را به سمت گودال‌هایی درون انبار یا خندق قلعه هدایت می‌کردند. بویی که از این گودل‌ها بلند می‌شد غیر قابل تحمل بود به ویژه در تابستان، چون از طریق حفره‌ی کف دستشویی به درون آن بازمی گشت.

۸- به صورت دستی تخلیه می‌شدند

در قرن هجدهم استفاده از دستشویی رفته رفته در میان مردم مرسوم شد. در اواسط این قرن که استفاده از دستشویی‌های عمومی رواج داشت، محتویات آن‌ها توسط افراد مخصوصی تخلیه می‌شد که باید زمانی که کسی در خیابان‌ها نبود، فضولات انسانی را جمع آوری می‌کردند.

این افراد در بهترین مناطق شهر روزی یک بار این کار را انجام می‌دادند، اما در مناطق فقیرتر این خدمات با فاصله‌ی زمانی بیشتری ارائه می‌شد.

۹- فضولات را در خیابان‌ها می‌ریختند

در گذشته، دسترسی به سیستم فاضلاب یک امتیاز طبقاتی بود. به همین دلیل، در نبود دستشویی در خانه ها، مردم شهر ادینبورگ در اسکاتلند با فریاد به رهگذران هشدار می‌دادند که قصد بیرون ریختن فضولات از پنجره‌ی خانه‌ی خود را دارند. این عمل تا راه افتادن سیستم فاضلاب در قرن نوزدهم ادامه داشت.

۱۰- منشأ بیماری بودند

بعد از راه اندازی اولین سیستم‌های فاضلاب در شهر‌های اروپایی، آمار مرگ و میر بر اثر وبا و حصبه به سرعت کاهش یافت. اولین موارد شیوع این بیماری‌ها به دلیل استفاده از آب آلوده بودند و گرچه این امر امروزه بدیهی به نظر می‌رسد، اما سال‌ها طول کشید تا محققان به آن پی ببرند.

اولین آن‌ها پزشکی انگلیسی به نام دکتر جان اسنو بود که با استفاده از نقشه ها، منشأ بیماری در لندن را کشف کرد: یک مخزن فضولات انسانی در زیر یک خانه که به درون چاهی که به یک پمپ آب دستی متصل بود، نشتی داشت. کار دکتر اسنو نقطه‌ی آغازی شد برای شکل گیری سیستم فاضلاب مدرنی که بعد‌ها در شهر‌های کشور‌های غربی راه اندازی شد.

منبع: روزیاتو