هاوینگ بیت کوین چیست و چه معنایی دارد؟ چه زمانی رخ می‌دهد؟ چه تأثیری روی ارزش بیت کوین می‌گذارد؟ تجربه نشان می‌دهد که چند ماه بعد از Halving قبلی قیمت بیت کوین یک جهش قابل‌توجه را تجربه می‌کند آیا هاوینگ ۲۰۲۴ هم همین طور خواهد بود؟
هاوینگ یا Halving بیت کوین اتفاقی است بعد از ماین هر ۲۱۰۰۰ بلاک روی بلاک چین و تقریباً هر ۴ سال یک بار رخ می‌دهد و پاداش استخراج را ۵۰ درصد کم می‌کند. در حال حاضر پاداش استخراج ۶.۲۵ بیت کوین است و پس از هاوینگ به ۳.۱۲۵ خواهد رسید. هاوینگ تا حدود سال ۲۱۴۰ ادامه پیدا می‌کند و در آن زمان بیت کوینی برای استخراج وجود نخواهد داشت.
از آنجایی که رویداد هاوینگ در واقع نرخ عرضه بیت کوین‌های جدید یا همان عرضه را نصف می‌کند، به عقیده کارشناسان این رویداد تأثیر قابل‌توجهی بر قیمت بیت کوین می‌گذارد و می‌تواند ارزش بیت کوین را در طول زمان افزایش دهد.
بیشتر بخوانید: استخراج بیت کوین یعنی چه؟ فرایند ماینینگ بیت کوین چگونه است؟
بیت کوین با تکیه بر کامپیوترهایی کار می‌کند که نود (Node) نام دارند. در واقع نود یک سری رایانه هستند که نرم‌افزار بیت کوین روی آنها اجرا می‌شود و هر رایانه تاریخچه کل تراکنش‌های بیت کوین را روی خودش ذخیره می‌کند.
این نودها به‌صورت غیرمتمرکز (Decentralized) عمل می‌کنند و برای تأیید هر تراکنش جدید، نودها باید تراکنش را با سوابق ترکنش تطبیق دهند و این کار توان پردازشی یا قدرت CPU از نودها که همان ماینرها هستند می‌گیرد. پاداش استخراج که در طول Halving نصف می‌شود، در واقع جایزه ماینرها برای به اشتراک گذاشتن همین قدرت پردازش است.
به‌طور کلی بیت کوین یک ارز ضد تورمی است؛ یعنی عرضه آن محدود است و بالاخره روزی خواهد رسید که عرضه بیت کوین به صفر برسد و هیچ بیت کوین جدیدی وارد چرخه نشود. در نتیجه برای رسیدن به یک ارز ضد تورمی، مکانیزمی مثل نصف‌شدن پاداش استخراج ضروری است.
هنگامی که ساتوشی ناکاموتو مشغول تعیین قوانین پروتکل بیت کوین بود، روی دو قانون بیش از همه تأکید داشت:
ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin)، خالق اتریوم، در یادداشتی در وبسایت بیت کوین مگزین، در ارتباط با Halving می‌نویسد:
علت اصلی انجام این کار کنترل تورم است. یکی از بزرگترین خطاهای ارزهای فیات سنتی که تحت کنترل بانک‌های مرکزی هستند، این است که این بانک‌ها می‌توانند به هر میزان که بخواهند پول چاپ کنند و اگر بیش‌ازحد چاپ کنند، ارزش ارز دولتی طبق قانون عرضه و تقاضا سریعاً رو به کاهش می‌گذارد.
هاوینگ BTC هر ۴ سال یک بار اتفاق می‌افتد؛ با توجه به این که در هر ساعت به‌طور میانگین ۶ بلاک تولید می‌شود و رویداد Halving هم پس هر ۲۱۰ هزار بلاک اتفاق می‌افتد، می‌توان به‌طور تقریبی گفت که این اتفاق هر ۴ سال یکبار رخ می‌دهد.
در ابتدای فعالیت بیت کوین، هر ده دقیقه ۵۰ واحد بیت کوین تولید می‌شد، یا به عبارت دقیق‌تر اولین ماینری که به پاسخ معادله بلاک می‌رسید، ۵۰ بیت کوین دریافت می‌کرد. در سال ۲۰۱۲، پس از اولین هاوینگ، پاداش استخراج به ۲۵ رسید و در سال ۲۰۱۶، پس از دومین بار، پاداش استخراج به ۱۲.۵ واحد رسید. امروز که در حال نگارش این مقاله هستیم، در هر ده دقیقه حدود ۱۲٫۵ بیت کوین تولید می‌شود. این رقم بعد از نصف‌شدن پاداش بعدی که در می ۲۰۲۰ (اردیبهشت ۹۹) اتفاق خواهد افتاد، به ۶٫۲۵ بیت کوین کاهش می‌یابد.
با توجه به میانگین زمان موردنیاز برای تولید بلاک (۱۰ دقیقه)، هاوینگ بعدی باید در ماه آوریل سال ۲۰۲۴ (فروردین/ اردیبهشت ۱۴۰۳) اتفاق بیفتد.
حقیقت این است که زمان بلاک‌های بیت کوین دقیقاً ۱۰ دقیقه نیست و به طور میانگین به ده دقیقه می‌رسد. از زمان خلق بیت کوین تاکنون میانگین زمان موردنیاز برای خلق یک بلاک ۹ دقیقه و ۲۰ ثانیه بوده است و نه ۱۰ دقیقه کامل که حدود ۷ درصد سریع‌تر از زمان تخمینی ما است.
مهم‌ترین سؤال افراد درباره هاوینگ این است که آیا این روی قیمت بیت کوین تأثیر خواهد گذاشت و پاسخ آن این است که کسی نمی‌داند. در واقع، روی کاغذ و از نظر تئوری، با فرض ثابت بودن تقاضا، اگر عرضه نصف شود، قیمت باید دو برابر قبل باشد تا به تقاضا پاسخ بدهد، اما لزوماً نمی‌توان گفت که تقاضا ثابت بماند و کاهش پیدا نکند.
اولین هاوینگ بیت کوین هم در تاریخ ۲۸ نوامبر ۲۰۱۲ و بعد از استخراج ۲۱۰ هزارمین بلاک اتفاق افتاد. قیمت بیت کوین در آن تاریخ ۱۳٫۴۲ دلار بود و به نظر می‌رسید که هاوینگ تأثیر چندانی روی قیمت نداشته است. درست است که قیمت بیت کوین بعد از مدت کوتاهی به ۲۳۰ دلار رسید، اما خیلی‌ها این افزایش را به بحران مالی کشور قبرس نسبت می‌دهند.
در هاوینگ اول پاداش ماینینگ ۵۰ بیت کوین بود که پس از آن به ۱۲.۵ واحد رسید.
در سال ۲۰۱۶ و یک هفته پس از رویداد هاوینگ دوم، تغییر زیادی در قیمت بیت کوین حاصل نشد. در آن زمان قیمت بیت کوین در حدود ۶۵۰ دلار بود و یک هفته بعد قیمت آن به ۶۷۵ دلار رسید که تغییر چشمگیری به حساب نمی‌آمد. اما بیش از یک سال بعد در سال ۲۰۱۷، قیمت بیت کوین به بالاترین رقم تاریخش یعنی ۲۰,۰۰۰ دلار رسید.
طی این هاوینگ پاداش استخراج از ۲۵ به ۱۲.۵ بیت کوین کاهش پیدا کرد.
هاوینگ سوم که آخرین مورد آن تا به امروز است، ماه می ۲۰۲۰ اتفاق افتاد. در این رویداد پاداش بلاک از ۱۲.۵ بیت کوین به ۶.۲۵ واحد رسید.
قیمت بیت کوین بعد از این Halving در کوتاه‌مدت با کاهش همراه بود، اما پس از گذشت حدود یک سال، بزرگترین بازار صعودی بیت کوین رخ داد که بخش بزرگی از کارشناسان آن را به هاوینگ نسبت می‌دهند.
با این حال، هنوز هم استدلال‌های موجود حاکی از این است که قیمت BTC بعد هاوینگ بیشتر می‌شود و همین موضوع سبب می‌شود که خرید بیت کوین افزایش پیدا کند.
خیلی‌ها هم معتقدند که این رویداد تنها برای اعضای جامعه بیت کوین شناخته شده است و به همین دلیل نمی‌تواند کسی را غافلگیر کرده یا باعث ایجاد تغییر چشمگیری در قیمت بیت کوین شود.
طبق برآوردهای مربوط به رویداد هاوینگ، تعداد نهایی بیت کوین‌ها در سال ۲۱۴۰ به حدود ۲۱ میلیون (۲۰۹۹۹۹۹۹٫۹۷۶۹) واحد خواهد رسید.
خیر، تا وقتی که بیت کوین وجود داشته باشد، استخراج آن هم لزوماً ادامه خواهد داشت. هنگامی که پاداش بلاک به قدری کاهش یابد که کفاف هزینه‌های استخراج را ندهد، پاداش ماینرها از طریق کارمزد تراکنش‌ها تأمین خواهد شد.
هاوینگ به معنای نصف‌شدن چیزی است و در کلمه Halving، حرف l (ال) خوانده نمی‌شود.
