هر ساله منابع مختلفی در سراسر جهان گزارش‌هایی از معتبرترین پاسپورت‌های جهان منتشر می‌کنند که به رتبه‌بندی قوی‌ترین پاسپورت‌های جهان می‌پردازد. اما بهترین پاسپورت جهان و بی ارزش‌ترین پاسپورت دنیا متعلق به کدام کشور است؟ جایگاه پاسپورت ایران در لیست معتبرترین پاسپورت‌های دنیا کجاست؟
معتبرترین پاسپورت دنیا کدام است؟
بر اساس آخرین به‌روز رسانی Passport Index از رده بندی قوی‌ترین پاسپورت جهان در سال ۲۰۲۴ میلادی، پاسپورت امارات متحده عربی، همانند سال ۲۰۲۳ میلادی، بهترین پاسپورت جهان و اولین پاسپورت معتبر دنیا است و دارندگان گذرنامه اماراتی می‌توانند بدون ویزا به ۱۳۲ کشور جهان سفر کنند.
این در حالی است که طبق آخرین گزارش شرکت «هنلی و شرکا» در ۳۰ نوامبر ۲۰۲۳ میلادی، پاسپورت سنگاپور با دسترسی به ۱۹۳ کشور، در رتبه اول معتبرترین پاسپورت جهان در سه ماهه چهارم سال ۲۰۲۳ میلادی قرار گرفته و بهترین پاسپورت جهان است.
رتبه بندی پاسپورت‌های جهان ۲۰۲۴:
همانطور که گفته‌شده براساس آخرین به‌روزرسانی‌ها درباره معتبرترین پاسپورت‌های جهان و قدرتمندترین پاسپورت‌های دنیا، امارات متحده عربی و سنگاپور در جایگاه نخست قرار گرفته‌اند.
منابع مختلفی از جمله شرکت «هنلی و شرکا» و وب‌سایت Passport Index هر ساله گزارش‌هایی از معتبرترین گذرنامه‌های جهان، بر اساس منابع مختلف منتشر می‌کنند که به رتبه‌بندی قوی‌ترین پاسپورت‌های جهان می‌پردازد. این دو موسسه، جزو معتبرترین منابع رتبه‌بندی قوی‌ترین پاسپورت جهان هستند؛ اما نتایج گزارش این دو موسسه تفاوت‌هایی نیز دارد.
در هر دو گزارش، قدرت پاسپورت‌ها بر اساس تعداد مقاصدی که دارندگان پاسپورت می‌توانند بدون نیاز به ویزا به آن مقاصد دسترسی داشته باشند، سنجیده می‌شود. اما دقیقا چه تفاوتی بین این دو گزارش وجود دارد؟
در گزارش شاخص هنلی، تنها تعداد مقاصدی که می‌توان بدون نیاز به ویزا یا با ویزای بدو ورود و یا مجوز سفر الکترونیکی به آن‌ها سفر کرد در رتبه‌بندی معتبرترین پاسپورت جهان لحاظ می‌شود؛ اما در گزارش Passport Index، ویزای الکترونیکی نیز در رتبه‌بندی پاسپورت‌ها تاثیرگذار است.
حال بر اساس هر دو گزارش، پاسپورت ایران در میان معتبرترین پاسپورت‌های جهان، در رتبه‌های آخر ایستاده و قدرت چندانی ندارد.
Passport Index هر ساله پاسپورت کشور‌ها را بر اساس تعداد کشور‌هایی که می‌توان بدون ویزا یا با ویزای بدو ورود یا ویزای الکترونیکی (که ظرف حداکثر ۳ روز صادر می‌شود) به آن‌ها دسترسی داشت، دسته‌بندی می‌کند.
حال بر اس آخرین گزارش Passport Index از قوی‌ترین پاسپورت‌های جهان در سال ۲۰۲۴ میلادی، دارندگان پاسپورت امارات متحده عربی می‌توانند بدون ویزا یا با ویزای بدو ورود و ویزای الکترونیک به ۱۸۰ کشور جهان سفر کنند.
ضعیف‌ترین و قوی‌ترین پاسپورت‌های جهان در سال ۲۰۲۴ براساس شاخص PassportIndex در جدول زیر آمده است:
رتبه نام کشور یا کشور‌ها تعداد کشور‌های بدون ویزا، ویزای بدو ورود یا ویزای الکترونیکی
۱ امارات متحده عربی ۱۸۰
۲ آلمان، اسپانیا، فرانسه، ایتالیا، هلند ۱۷۸
۳ سوئد، فنلاند، لوکزامبورگ، اتریش، سوئیس ۱۷۷
۴ دانمارک، بلژیک، پرتغال، لهستان و ایرلند ۱۷۶
۵ کره‌جنوبی، یونان، نروژ، جمهوری چک، بریتانیا و مجارستان ۱۷۵
۶ سنگاپور، ژاپن، اسلواکی، آمریکا و نیوزلند ۱۷۴
۷ مالت، استونی، لیتوانی، اسلوونی، کانادا و استرالیا ۱۷۳
۸ لتونی، ایسلند، کرواسی و لیختن اشتاین ۱۷۲
۹ قبرس، رومانی و بلغارستان ۱۷۱
۱۰ مالزی و موناکو ۱۶۹
۸۵ سریلانکا و ایران ۵۶
۸۶ نیجریه و نپال ۵۵
۸۷ کنگو، اتیوپی و سودان جنوبی ۵۴
۸۸ اریتره، سودان و کره شمالی ۵۳
۸۹ فلسطین و لیبی ۵۲
۹۰ بنگلادش ۵۰
۹۱ یمن ۴۸
۹۲ پاکستان ۴۷
۹۳ سومالی ۴۶
۹۴ عراق ۴۳
۹۵ افغانستان ۴۱
۹۶ سوریه ۴۰
قوی‌ترین پاسپورت جهان براساس شاخص هنلی
شرکت «هنلی و شرکا» نیز که در زمینه مشاوره مهاجرت سرمایه‌گذاری فعالیت می‌کنند، هر ساله در مقاطع مختلف سال، فهرستی از رده بندی معتبرترین پاسپورت‌های جهان را اعلام می‌کند. این شرکت در آخرین گزارش «شاخص پاسپورت ها» در ۳۰ نوامبر ۲۰۲۳ میلادی، ۱۹۹ پاسپورت را طبق تعداد مقاصد قابل دسترس بدون ویزا، رتبه‌بندی کرده است. این گزارش، بر اساس داده‌های انحصاری انجمن بین‌المللی یاتا تهیه شده و امکان سفر بدون ویزا، دریافت ویزای بدو ورود و یا مجوز سفر الکترونیکی (ETA)، در رتبه‌بندی کشور‌ها تاثیرگذار است.
در گزارش معتبرترین پاسپورت‌های ۲۰۲۳ میلادی هنلی، در مجموع ۱۰۵ رتبه‌بندی وجود دارد که پاسپورت سنگاپور با دسترسی به ۱۹۳ کشور، در رتبه اول معتبرترین پاسپورت جهان در گزارش نوامبر ۲۰۲۳ میلادی قرار دارد. ژاپن با دسترسی به ۱۹۲ کشور در رتبه دوم و کشور‌های فنلاند، فرانسه، آلمان، ایتالیا، کره جنوبی، اسپانیا و سوئد با دسترسی به ۱۹۱ کشور به‌طور مشترک در رتبه سوم قوی‌ترین پاسپورت جهان جای گرفته‌اند.
طبق گزارش هنلی و شرکا، در سه ماهه چهارم سال ۲۰۲۳ میلادی در مقایسه با سه ماهه سوم ۲۰۲۳ میلادی، بار دیگر شاهد تقویت قدرت پاسپورت‌های آسیایی در میان معتبرترین پاسپورت‌های جهان هستیم. اگرچه پاسپورت ژاپن برای ۵ سال متوالی بهترین پاسپورت جهان در گزارش هنلی و شرکا بود و در رتبه اول معتبرترین پاسپورت‌های جهان قرار داشت، اما حالا این پاسپورت سنگاپور است که در رتبه اول بهترین پاسپورت جهان ایستاده است؛ اما پاسپورت ژاپن از رتبه سوم در سه ماهه سوم ۲۰۲۳ میلادی به رتبه دوم در گزارش سه ماهه چهارم سال ۲۰۲۳ میلادی صعود کرده است. با این وجود هنوز هم پاسپورت‌های اروپایی پرچمدار قوی‌ترین پاسپورت‌های جهان در سال ۲۰۲۳ میلادی هستند.
همچنین طبق گزارش هنلی و شرکا در ۳۰ نوامبر ۲۰۲۳ میلادی، با وجود جابه‌جایی رتبه‌های نخست قوی‌ترین پاسپورت‌های جهان، رتبه‌بندی ضعیف‌ترین پاسپورت‌ها تغییر چندانی نداشته و همانند گزارش ۳ ماهه سوم ۲۰۲۳ میلادی، پاسپورت کشور‌های عراق، سوریه و افغانستان در گزارش سه ماهه چهارم ۲۰۲۳ میلادی هم در انتهای این فهرست قرار گرفته‌اند.
