«شب‌های شعر انقلاب» پاسخ به خلاء «شعر فجر»

خبرگزاری ایسنا یکشنبه 08 بهمن 1402 - 14:32
هادی جانفدا درباره وجه تمایز «شب‌های شعر انقلاب» و «جشنواره شعر فجر» با توضیحی درباره روند دریافت شعر در جشنواره شعر فجر، گفت: زمانی که شاعران دیگر نتوانستند به جشنواره فجر شعر بفرستند و فقط کتاب بررسی شد، خلایی در فضای شعر کشور ایجاد شد، این خلا باید جایگزینی می‌داشت و جایی می‌بود تا شعرها را بخوانند. 

به گزارش ایسنا، نشست خبری پنجمین دوره شب‌های شعر انقلاب امروز (یکشنبه، هشتم بهمن) در سالن سلمان هراتی حوزه هنری برگزار شد.

هادی جانفدا، شاعر و دبیر مجمع شاعران اهل بیت (ع) در سخنانی  گفت: شب‌های شعر انقلاب به ابتکار مجمع شاعران اهل بیت در سال ۹۳ در شهرهای مختلف برگزار شد. روال کار این رویداد این است که هر سال در چند شهر این مراسم با حضور شاعران برجسته برگزار می‌شود و شهرهای مختلف در این مراسم سهیم می‌شوند.

 او با اشاره به فاصله برگزاری ادوار مختلف که تحت تأثیر موضوعات مختلف از جمله کرونا بوده است، گفت: این رویداد در واقع گردهمایی شاعران انقلاب به مناسبت جشن پیروزی انقلاب است؛ البته این شب‌های شعر انقلاب است اما این‌طور نیست که فقط شعر انقلابی خوانده شود بلکه در محافل مختلف شعر عاشقانه، اجتماعی و طنز هم داریم. به نظرم  این رویداد فرصت خوبی است برای گردهمایی شاعران و امیدوارم این دوره هم پررونق و پرثمر باشد.

شعر انقلاب به شعرهای سیاسی محدود نمی‌شود

میلاد عرفانپور، شاعر و مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی حوزه هنری نیز در ادامه این نشست با بیان اینکه این «شب‌های شعر انقلاب» با یاری و همدلی حوزه هنری و مجمع شاعران اهل بیت (ع) و در دوره‌هایی موسسه شهرستان ادب برگزار می‌شود گفت: می‌توان گفت این رویداد زمینه‌ساز یک اتفاق بزرگ برای ادبیات انقلاب اسلامی است.

عرفانپور  در بخش دیگر از صحبت‌های خود اظهار کرد: شعر انقلاب دایره وسیعی به وسعت گفتمان انقلاب اسلامی دارد و محدود به شعرهای سیاسی و سروده‌های درباره یک اتفاق تاریخی نیست و حوزه‌های مختلفی را دربرمی‌گیرد. این شعرها در واقع موضع انقلاب اسلامی را در اخلاقیات، عشق، اجتماعیات و امور سیاسی دارد و  محدود به موضوع «انقلاب» نمی‌شود. شعرهای انقلاب محدود به موضوع نیستند بلکه موضع انقلاب هستند. 

 ان شاعر  با اشاره به نهادهای برگزارکننده این رویداد، افزود: شعر اهل بیت (ع) در دید ما مساوی با شعر انقلاب است زیرا این شعرها موضع اهل بیت (ع) را دنبال می‌کنند.   

عرفانپور با بیان اینکه شب‌های شعر انقلاب مقارن با دهه فجر برگزار می‌شود، گفت: ما در حوزه هنری اتفاقات جدیدی را دنبال کردیم. تلاش کردیم به بُعد آفرینش پرداخته شود و کمتر به برنامه‌های کلیشه‌ای بپردازیم. جز در موارد خاص مانند برگزاری شب شعر بنای برگزاری آن را نداریم اما شب‌های شعر انقلاب به نوعی هویت شده و تلاش همدلانه چند نهاد بوده است.

او در پایان سخنان خود بیان کرد: در این رویدادها ما با شاعران شهرستانی که کمتر با آنها آشنایی داریم، آشنا می‌شویم و آنها نیز در این جلسات شعرخوانی می‌کنند و بعضاً از این جوانان در دوره‌های آموزشی نیز استفاده می‌کنیم، در واقع ظرفیت مغفول‌مانده در شهرستان‌ها به برکت این رویداد بسیار دیده می‌شود.

جزئیاتی از رویداد شب‌های شعر انقلاب

محمود حبیبی کسبی، شاعر و مدیر گروه ادبیات عاشورایی هم در این نشست گفت: امسال پنجمین دوره رویداد شب‌های شعر انقلاب در پنج استان برگزار می‌شود و فرصت داریم که به نوعی ویترین و نمایشگاهی برای نشان دادن بالندگی شعر انقلاب باشیم تا همچنان در استان‌ها علاوه بر تهران شعر و شاعران انقلاب زنده باشند. همچنین تلاش می‌کنیم این استان‌ها کمترین تکرار و همپوشانی را داشته باشند.

او افزود: افتتاحیه پنجمین دوره این رویداد روز  ۱۱ بهمن در تبریز است که علاوه بر شاعران ملی شاعران استانی هم در این رویداد حضور دارند و تلاش می‌کنیم از شاعران استان‌های همجوار نیز استفاده کنیم. در تبریز شاعران ملی از جمله ناصر فیض، سعید بیابانکی، میلاد عرفانپور و حسنا محمدزاده حضور دارند. همچنین از شاعران آذربایجانی هم سعید سلیمان پور و مختار صدر محمدی حضور دارند.

حبیبی کسبی گفت: برنامه دوم در شهر خرم‌آباد و روز ۱۴ بهمن است که در این رویداد محمود اکرامی‌فر، مرتضی حیدری آل‌کثیر، نفیسه سادات موسوی و سیدجواد شرافت حضور دارند. همچنین جلسه بعدی این رویداد واقع در شهر قم، روز  ۱۶ بهمن مصادف با سالگرد شهادت حضرت موسی بن جعفر (ع) برگزار می‌شود که در این رویداد نیز شاعرانی از جمله علی‌محمد مؤدب، محمدرضا طهماسبی، مهدی سیار، سیداحمد حسینی و میلاد عرفانپور حضور دارند. همانطور که می‌دانید قم یکی از قطب‌های شعر انقلابی بوده و از این شهر نیز شاعرانی از جمله محمدعلی مجاهدی، عباس احمدی، اعظم سعادتمند و سیدمحمدجواد شرافت حضور دارند.

او افزود: شهر البرز نیز یکی دیگر از شهرهایی است که در روز  ۱۸ بهمن میزبان این رویداد است و شاعرانی از جمله مصطفی محدثی خراسانی، قاسم صرافان و مهدی جهاندار از اصفهان حضور دارند. از کرج نیز شاعرانی از جمله نغمه مستشارنظامی، مهدی زارعی، حسن اسحاقی و محمود یوسفی حضور دارند.

این شاعر گفت: اختتامیه این رویداد ۲۲ بهمن‌ماه در کرمان و مصادف با چهلمین روز شهادت هموطنانمان در حادثه تروریسی کرمان است که با یادبود این عزیزان برگزار می‌شود؛ بنابراین اختتامیه ما در جوار سردار سپهبد حاج قاسم است. در این برنامه هم جواد حیدری، حامد عسگری، هادی جانفدا، محمد رسولی و میلاد عرفانپور حضور دارند.

وجه تمایز جشنواره شعر فجر و شب‌های شعر انقلاب

میلاد عرفانپور در پاسخ به پرسش ایسنا درباره اینکه وجه تمایز «شب‌های شعر انقلاب» با «جشنواره شعر فجر» چیست، با توجه به توضیحاتی که داده شد درباره برگزاری محافل شعری در شهرستان‌ها، برگزاری کلاس آموزش شعر و افرادی که در محافل شعرخوانی دارند، اظهار کرد: این دو رویداد دو جریان مستمر شعر کشورمان هستند؛ «شب‌های شعر انقلاب» که حدود ۱۰ سال است درحال برگزاری است و دیگری جشنواره ملی «شعر فجر» است که متولی و  برگزارکننده‌اش وزارت ارشاد است.  درست است که نام این جشنواره «فجر» است و ممکن است با این نام ذهنمان به این سمت برود که محتوای غالب شعرها، شعرهای انقلاب اسلامی است، در حالی که این‌طور نیست. جشنواره شعر فجر، جشنواره عمومی شعر کشور در موضوعات مختلف است و اختصاص به گفتمان انقلاب اسلامی ندارد. البته ممکن است در دوره‌ای بر اساس توجهی که دارند نزدیک‌تر شوند، اما وزارت ارشاد یک وجهه عمومی‌تر در حوزه ادبیات را در نظر دارد و اقشار مختلف شاعران را پوشش می‌دهد تا چهارچوب  کلی فرهنگی را حفظ کند. معمولا  شعر عاشقانه غلبه بالایی در شعرهایی که به جشنواره فجر ارسال می‌شود، دارد.

 او افزود: تفاوت شب‌های شعر انقلاب با جشنواره شعر فجر این است که برگزارکننده‌های متفاوت دارند؛ در شب‌های شعر انقلاب دو نهادی که تلاش‌شان گسترش و ترویج شعر موضع‌مند است متولی برگزاری این رویداد هستند. از طرف دیگر اشکالی ندارد این دو رویداد نزدیک هم شود، حتی اشکالی ندارد شب‌های شعر فجر را دوبرابر کنیم. اما فکر می‌کنم  این دو رویداد وجه تمایز بارزی دارند و این وجه تمایز این است که در شب‌های شعر انقلاب محور را شعر انقلاب و شعر موضع‌مند قرار می‌دهیم و جشنواره «فجر» سویه گسترده‌تری از شعر  را در بر می‌گیرد.

 فرصت بیشتری برای دیده شدن شاعران انقلاب 

محمود حبیبی کسبی نیز در این‌باره گفت: ماهیت جشنواره فجر مسابقه است و شعرهایی که به جشنواره می‌رود مورد داوری قرار می‌گیرد و برگزاری محفل‌های شعری در چند استان بخش جانبی این جشنواره است لذا به لحاظ ماهوی اختلاف دارند. چه اشکالی دارد در ایام دهه فجر، فرصت بیشتری برای دیده شده شاعران انقلاب، نشر و بسط شعر انقلاب فراهم  شود؟ البته تلاش ما این بوده در محافل همپوشانی نداشته باشیم.

 خلایی در جشنواره شعر فجر

همچنین  هادی جانفدا درباره این موضوع گفت: جشنواره شعر فجر را  وزارت ارشاد برگزار می‌کند که برای این چیزها تأسیس شده و وظیفه‌اش است و باید این کار را بکند، ما موسسه‌ مردم‌نهاد هستیم و حوزه هنری هم درست است اتصالی به حاکمیت دارد اما عزیزانی که در اینجا زحمت می‌کشند، نیروی متخصص و شاعر هستند. این احساس تکلیفی بوده که هم حوزه هنری و هم مجمع شاعران داشته که در ایام فجر برنامه‌ای داشته باشند.

او با بیان اینکه جشنواره شعر فجر روال کار خود را در چند سال اخیر تغییر داده است، گفت: در جشنواره شعر فجر اینگونه بود که شاعران شعر می‌فرستادند اما الان کتاب‌های شعر را بررسی می‌کنند که این خود یک آفت ایجاد کرده است که خیلی از شاعران  کتاب چاپ نکرده‌اند و کجا باید دیده شوند؟ «شب‌های شعر انقلاب» شاعرمحور است اما در جشنواره شعر فجر برای این که کسی تشویق شود، کتابش را نگاه می‌کنند. زمانی که در جشنواره شعر فجر  دیگر نتوانستند شعر بفرستند خلایی در فضای شعر کشور  ایجاد شد، این  خلا باید جایگزینی می‌داشت و جایی  می‌داشت تا شعرها را بخوانند.  


این شاعر با بیان اینکه تاکنون از طرف وزارت ارشاد با او تماسی برای شعرخوانی و شرکت در جشنواره شعر فجر نداشته‌اند، اظهار کرد: دلیل این موضوع چیست؟ باید نهادهای بیرونی هم که طیف بیشتری از شاعران را بشناسند و طیف بیشتری از شاعران را  برای برنامه دعوت کنند برنامه داشته باشند. اگر کار در نهاد دولتی باقی بماند و فقط از آنجا توقع کار کردن داشته باشیم، کار راکد و فاسد می‌شود  و از بین می‌رود. زمانی که شعر وارد عرصه‌ موسسه‌های مردم‌نهاد و مردم شد، بیشتر جواب می‌دهد تا برنامه‌ای که از طرف حاکمیت برگزار می‌شود. شب‌های شعر انقلاب پاسخ به نیازی است  که شاید وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نتواند آن نیاز را جواب بدهد.


سپس میلاد عرفانپور با اشاره به دبیری علیرضا قزوه در جشنواره شعر فجر گفت: البته امسال اتفاق تازه‌ای در جشنواره در حال رخ دادن است. امسال با نگاه وسیع‌تر و عمیق جشنواره را در دل رسانه می‌برند و حوزه‌های جشنواره را گسترش دادند که مغتنم است. 

حبیبی کسبی هم گفت:  هفت ‌هشت سالی بود که جشنواره شعر فجر مرده بود. خود ما هیچ سروصدایی از آن نمی‌شنیدیم.  هدف دوستان وزارت ارشاد این بود که «آسه ‌بروند، آسه بیایند تا گربه شاخشان نزند»، بی‌سروصدا بدون این‌که کسی متوجه شود جشنواره را برگزار می‌کردند و فقط شاعرانی که خودشان در افتتاحیه و محافل می‌رفتند از آن خبر داشتند اما امسال بوی تغییر به مشام می‌رسد. امیدواریم جشنواره شعر فجر فرصتی شود برای معرفی شاعران معاصر ایران، مخصوصا شاعران گفتمان انقلاب اسلامی و متعهد. امیدوارم با حضور دکتر قزوه دوره عسرت جشنواره فجر  تمام شود و جشنواره دوباره احیا شود.


انتهای پیام 

منبع خبر "خبرگزاری ایسنا" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

بیشتر بخوانید