یک مطالعه جدید میتواند درک فعلی ما از سن کهکشانها را به چالش بکشد. طبق مقاله جدیدی که در مجله Nature Astronomy منتشر شده، پژوهشگران پیشبینی میکنند که سن کهکشانها احتمالا ۱۳.۸ میلیارد ساله نیست. در حال حاضر محققان براساس آنچه که مدل استاندارد کیهانشناسی نامیده میشود، سن جهان هستی را تخمین میزنند. این مدل، جهان یکپارچهای را توصیف میکند که نه تنها تحت سلطه انرژی تاریک است، بلکه توسط ماده تاریک رهبری میشود. این نظریه همچنین میگوید که جهان با سرعت بالایی در حال گسترش است.
اخترشناسان مدل استاندارد کیهانشناسی را زیر سوال بردند
درحالی که اخترشناسان از مدل استاندارد کیهانشناسی برای موارد مختلفی از جمله برآورد سن کهکشانها استفاده میکنند، اما اخیرا دانشمندان متوجه عدم تطابق آن با اندازهگیری حرکت برخی جفت کهکشانها شدهاند. این مطالعه جدید نشان میدهد که اندازهگیریهای انجام شده با مدل استاندارد مطابقت ندارد و آن را زیر سوال میبرد.
همین اتفاق باعث شده تا بسیاری از اخترشناسان، اعتبار مدل استاندارد را زیر سوال ببرند. البته این نخستین باری نیست که اندازهگیریهای جدید چالشهایی را با نظریههای سابق بهوجود آوردهاند. تاریخ علمی پر از رد مواردی است که ما زمانی به آنها اعتقاد داشتیم. همه اینها نشان میدهد کیهان پر از اسراری است که اگر با واقعیتهای آن آشنا شویم، ذهن ما منفجر خواهد شد.
چند اخترشناس برای بررسی دقت مدل استاندارد با واقعیت سن کهکشانهای جهان هستی با یکدیگر همکاریهایی داشتهاند و از دادههای یک جفت ماهواره برای بررسی گروه کهکشانها استفاده کردهاند. این گروهها، مجموعههای کوچکی از کهکشانها هستند که به محققان اجازه میدهند حرکت کهکشانها را دنبال کنند و در مورد چگونگی گسترش آنها بیشتر تحقیق کنند.
تیم تحقیقاتی پشت این مطالعه پا را یک قدم فراتر گذشته روی کهکشانهای عظیمالجثهای تمرکز کرده و سپس حرکت کهکشانهای ماهوارهای هر دو طرف خود را بررسی کرده است. محققان متوجه این موضوع شدهاند که بخش کوچک از این ماهوارهها بر خلاف جهت کهکشان بزرگ خود حرکت میکنند.
این رفتاری است که معمولا کهکشانها هنگام فرو رفتن در مدار کهکشانهای بزرگتر از خود نشان میدهند. اما این موضوع باید در کهکشانهایی که مدت زمان بیشتری در یک گروه قرار گرفتهاند، کمتر شده باشد. طبق این نظریه، هر چه سن یک ابرکهکشان بیشتر شود، تعداد ماهوارههای اطراف آن که در خلاف جهت حرکت میکنند کمتر میشود. با این حال محققان هنوز هم حرکت زیادی را برخلاف جهت برخی از کهکشانهای جفت میبینند که نشان میدهد پیشبینیها نسبت به سن آنها اشتباه بوده و خیلی جوانتر از آنچه که فکر میکنیم هستند.
بنابراین کیهان از آنچه که تصور میشد جوانتر است، اما هنوز هم فضای زیادی برای مطالعه روی سرعت حرکت کهکشانها وجود دارد که میتواند اطلاعات دقیقتری از سن آنها را به ما بدهد.
شاید جیمز وب و دیگر ماهوارهها بتوانند اطلاعات مناسبی را در اختیار محققان بگذارند. اما مطالعه جدید محققان تا همینجا هم ما را حسابی شگفتزده کرده است. اینکه میدانیم در مورد سن جهان هستی اشتباه تصور میکردیم، سوالات بسیار زیادی را در ذهن ما بهوجود آورده است