محمد ملتجی در گفت وگو با ایسنا گفت: دیوار ساحلی که عملیات اجرایی آن با هدف هدایت سیلاب‌ها و روان آب‌ها توسط اداره حفاظت محیط‌زیست شهرستان سرخس در سال ۱۴۰۰ به پایان رسیده بود، توانست در اولین بارش‌های سیل‌آسای منطقه تمامی روان آب‌ها در حوضه آبخیز تالاب را به داخل دریاچه بزنگان سرازیر کند.
وی با بیان اینکه با این اتفاق سطح آب دریاچه حدود ۳ درصد افزایش یافته و این تالاب احیاء شده است، اظهار کرد: دریاچه بزنگان که به دلیل خشکسالی‌ها در ابتدای تابستان امسال خشک شده بود و می‌توانست به یکی از کانون‌های مستعد ریزگرد مبدل شود، به لطف خدا و اجرای موفق پروژه تالاب احیا و به چرخه حیات بازگشت.
رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست شهرستان سرخس ادامه داد: تالاب دریاچه بزنگان که از تأثیرگذاری متقابل ساختارهای زمین‌شناسی موجود در منطقه در دوران‌های مختلف ایجاد شده با توجه به نوع آن و خصوصیات منطقه پدیده‌ای منحصر به فرد است که در سال ۱۳۸۵ به عنوان اثر طبیعی ملی در فهرست مناطق چهارگانه تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط‌زیست ثبت شده است.
وی افزود: عمده مشکل این دریاچه به لحاظ قرارگیری در منطقه‌ای گرم و خشک، کم‌آبی و خشکسالی است. این موضوع باعث شده کوچکترین تغییرات در حوزه و حریم اکولوژیک دریاچه تأثیرات زیادی را بر روی حیات و موجودیت آن بگذارد، از این رو به واسطه خشکسالی‌های چندین سال اخیر سطح ایستابی به شدت افت کرده به نحوی که ابتدای فصل تابستان امسال علی‌رغم تمامی تلاش‌های انجام شده دریاچه خشک شد.
جان تازه بزنگان و تأثیرات مثبت بر تنوع زیستی
ملتجی در ادامه گفت: خوشبختانه با بارش‌های اخیر و جاری شدن جریان‌های سطحی، دریاچه جان تازه‌ای گرفته که این موضوع موجب خوشحالی اهالی منطقه و تأثیرات مثبت بر تنوع زیستی شده است.
وی گفت: از دیگر اقدامات مدیریتی در اطراف اثر طبیعی ملی دریاچه بزنگان می‌توان به پیگیری رفع تصرفات اطراف دریاچه، پیگیری حقوقی و قضایی آزادسازی چشمه‌های اطراف دریاچه، توانمندسازی جوامع محلی در قالب کارگاه‌های آموزشی CEPA، بازسازی و بهینه‌سازی کانال‌های انتقال آب به دریاچه و بررسی و تحقیق بر روی نیاز آبی دریاچه و مطالعات مدیریت آن اشاره کرد.
رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست شهرستان سرخس خاطرنشان کرد: با عنایت به اینکه منبع اصلی تغذیه دریاچه، آب‌های سطحی و روان آب‌ها است امیدواریم با تداوم بارش‌ها در روزهای آینده حجم آب دریاچه باز هم افزایش یابد.
بزنگان تنها دریاچه طبیعی خراسان رضوی
ملتجی عنوان کرد: بزنگان به عنوان تنها دریاچه طبیعی خراسان رضوی بسیار مورد توجه گردشگران است و به عنوان منطقه نمونه گردشگری معرفی شده است.
وی با بیان اینکه این دریاچه حدود ۳۰ سال است که تحت مدیریت و حفاظت این اداره قرار دارد و از سال ۱۳۸۵ به عنوان اثر طبیعی ملی در فهرست مناطق چهارگانه سازمان حفاظت محیط‌زیست ثبت شده است، گفت: گستره منطقه‌ای که دریاچه بزنگان با نام «کل بی بی» در آن قرار دارد به طور تقریبی ۴۰۰ هکتار است.
رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست شهرستان سرخس مساحت دریاچه را ۴۲.۳ هکتار و ارتفاع متوسط آن را ۸۵۰ متر از سطح دریا اعلام کرد و افزود: به لحاظ زیستگاهی دریاچه به شکل تپه ماهوری و در قسمت‌های دشتی واقع شده که دارای گونه گیاهی غالب بوته‌ای و گون، درمنه، خار شتر و انواع گیاهان دارویی و درختچه‌های گز و تاغ است.
وی عنوان کرد: گراز، شغال، گرگ، روباه، خرگوش و انواع جوندگان و نیز گونه‌های مختلف خزندگان شامل بزمجه، افعی، کفچه‌مار، انواع مارمولک و غیره از جمله گونه‌های شاخص پستانداران این منطقه است.
ملتجی گونه‌های شاخص پرنده که در سایه حیات بزنگان زیست می‌کنند را شامل انواع پرندگان مهاجر مانند حواصیل، پلیکان، فلامینگو، انواع چنگر، مرغابی، غاز، پرندگان شکاری، کرکس، دلیجه و انواع جغد دانست که در حالت طبیعی در منطقه حضور دارند.
بارندگی‌های اخیر میزان تهدید کانون‌های گرد و غبار را کاهش داد
وی خاطرنشان کرد: پژوهشگران زمین‌شناسی معتقدند ساختار این دریاچه متعلق به دوران دوم و سوم زمین‌شناسی است که بر اثر عوامل کوه‌زایی به وجود آمده است.
رئیس اداره حفاظت محیط‌زیست شهرستان سرخس ادامه داد: دریاچه بزنگان یا کل بی‌بی در یک کیلومتری جاده روستایی بزنگان و ۷۰ کیلومتری شهر سرخس به عنوان یکی از سه اثر طبیعی ملی خراسان رضوی است.
وی یادآور شد: دریاچه بزنگان در بلندی‌های کپه داغ در جنوب کوه‌های هزار مسجد واقع شده و بیشترین عمق آن ۱۲ متر است. همچنین بارندگی‌های خوب اخیر میزان تهدید کانون‌های گرد و غبار را کاهش داده زیرا افزایش پوشش گیاهی امکان برپایی گرد و غبار را کم می‌کند و بهبود پوشش گیاهی و آب فراوان موجب افزایش جمعیت گونه‌های مختلف جانوری نیز خواهد شد.
ملتجی در پایان ضمن گرامیداشت ۱۳ بهمن (دوم فوریه) روز جهانی تالاب‌ها، اظهار کرد: تالاب‌ها به عنوان یکی از مهمترین زیستگاه‌های طبیعی نقش بسیاری در ویژگی‌های اقلیمی و بوم‌سازگان‌های هر منطقه و تداوم بقای حیات وحش، تأمین آب شیرین و حفظ تعادل زیستی دارد.
انتهای پیام
