به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری فارس، موسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت الله العظمی خامنه‌ای در نشست تخصصی «دیپلماسی اقتصادی چالش ها و راهکارها» به راهکارها و چالش‌های این حوزه با حضور فعالان این عرصه پرداخت.
غلامرضا انصاری دیپلمات و معاون سابق دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه در این نشست گفت: ژاپنی‌ها بعد از جنگ جهانی دوم که حوزه‌های مختلفی از آنها سلب شد و قرار شد که فقط در حوزه اقتصادی متمرکز شوند، متمرکز بر روی دیپلماسی اقتصادی شده و موفق نیز شدند.
وی ادامه داد: یعنی امروز اگر از ژاپن و ژاپنی صحبتی شود، جنایات و خشونت‌های آنها در یادتان نیست و در ذهن شما خلاقیت، توسعه و از این قبیل موضوعات ژاپنی‌ها به یاد می‌آید؛ تمرکز دیپلماسی اقتصادی ژاپن متمرکز شد بر حوزه‌ای به نام «جایکا» که اکنون تقریباً تجارت خارجی و برنامه‌های توسعه ژاپن در این مجموعه انجام می‌شود که ابزار بسیار قوی برای دیپلماسی اقتصادی ژاپن است.
انصاری تصریح کرد: اما آن تفکری که بر دیپلماسی اقتصادی قالب است، تفکر توسعه‌ای بود؛ یعنی دیپلماسی اقتصادی را وقتی شما می‌گویید نفت و بعد می‌گویید پتروشیمی، این پتروشیمی تولیداتش پایین دستی است، یعنی اول باید یک نفت و گازی وجود داشته باشد تا بتوان با آن پتروشیمی تولید کرد؛ وقتی می‌گوییم دیپلماسی اقتصادی باید یک بالادستی، مبنی بر نگاه توسعه‌ای به کشور باشد.
معاون سابق دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه افزود: نگاه توسعه‌ای به اقتصاد که یک پایین دستی به نام دیپلماسی اقتصادی دارد، این کاتالیزوری بین تجارت خارجی و سیاست خارجی با توسعه است. یعنی ارتباط تجارت خارجی به همراه سیاست خارجی با روند توسعه‌ای، یک کاتالیزوری است به نام دیپلماسی اقتصادی.
وی عنوان کرد: به نظر بنده ابزار کار در اینجا متفاوت است؛ علتش این است که روند کار ما چه بعد از انقلاب و چه قبل از انقلاب به این شکل شد که اقتصاد ما در یک مسیری قرار گرفت که موضوع دوم کشور شد، به علت جنگ و ضرورت‌های تام که امروز نیز برکت‌های آن را می‌بینیم.
انصاری تاکید کرد: قدرت بازدارندگی نظامی ایران در دنیا و منطقه یک موضوع بسیار جدی است که امروز ایران توانسته با این قدرت، خود را از خیلی از بلاها مصون کند.
معاون سابق دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه تشریح کرد: اما امروز به علت تحولاتی که در دنیا اتفاق افتاده است ما به بازدارندگی ترکیبی نیازمند هستیم؛ نیازمند این هستیم که بازدارندگی در تمام حوزه‌های گوناگون اعم از حوزه نظامی، حوزه اقتصادی، حوزه فرهنگی و حوزه رسانه و تبلیغات اعمال شود تا بتوانیم در این دنیا خودمان را داشته باشید.
انصاری گفت: بنابراین امروز نیاز کشور یک بازدارندگی ترکیبی است که یک بخش آن اقتصاد و یک بخش دیگرش دیپلماسی اقتصادی است؛ آیا می‌شود بدون ضرورت‌ها وارد دیپلماسی اقتصادی شد؟ بله می‌شود شد، اما تعریف موضوع فرق می‌کند.
وی بیان کرد: تنها مکانی که ژاپنی ها مجاز به فعالیت بودند حوزه توسعه اقتصادی بود؛ به دلیل اینکه منافع آمریکا از همان جا تامین می‌شد، یعنی بعد از جنگ جهانی دوم آمریکا به دنبال ایجاد قدرت‌هایی بود که بتواند با آن رقابت کند و این باعث شود که رقابت و توسعه در آمریکا جدی‌تر شود، زیرا آنها با آن تفکراتشان معتقد هستند تنها راه توسعه سریع، ایجاد رقابت‌های قوی است. بنابراین هدف از تشکیل آنها این بود که با آنها تمرین کرده و خودشان را بالا ببرند.
دیپلمات سابق وزارت امور خارجه کشرومان تصریح کرد: اما در ایران بدین شکل نبود، بعد از انقلاب به ما حمله شد و ما باید به مواضع خود می‌پرداختیم و آنرا حفظ می‌کردیم، امروز ما به این نتیجه رسیده‌ایم که باید این اقتصاد ترکیبی باشد؛ بنابراین دیپلماسی اقتصادی یک ضرورت است؛ ما برای داشتن یک دیپلماسی اقتصادی نیاز به یک تمرکز در برنامه‌ریزی‌ها و یک لوازم کار داریم که این باید در داخل فراهم شود تا دیپلماسی مفهوم پیدا کند.
انصاری ادامه داد: در غیر این صورت دیپلماسی تنها نقشی که در ایران می‌تواند داشته باشد، این است که بتواند ضرر و زیان‌های تجارت خارجی ایران را کم کند و بتواند اقتصاد ایران را در وضعیت موجود حفظ کند و کار دیگر ازش بر نمی‌آید؛ یعنی دور زدن تحریم‌ها، ابداع کردن روش‌هایی برای معاملات بدون پول، بدون بانک، این‌ها کارهایی است که دیپلماسی اقتصادی می‌تواند انجام و آموزش دهد و آن وقت فرق این دیپلماسی با آن دیپلماسی این است که آن دیپلماسی، دیپلماسی آشکار است و تمام سیاست‌های خود را اعلام می‌کند، در حالی که دیپلماسی ما باید یک دیپلماسی طبقه بندی شده باشد که روش های جابجا کردن پول، صادرات و واردات را محرمانه نگه دارد، همین کاری که وزارت امور خارجه در سال‌های اخیر به خوبی انجام داده و اکنون نیز درحال انجام است، ولی برای ایجاد یک قدرت اقتصادی کافی نیست.
وی با بیان اینکه در اطراف کشورمان اتفاقات و تحرکاتی در حال انجام است که توجه به این اتفاقات امروز از هر چیزی برای ما اورژانس‌تر است، در تشریح آن گفت: آمریکایی‌ها و به نظر بنده آنگلوساکسون‌ها به دنبال تخلیه ظرفیت‌های ایران هستند، یکی از بزرگترین ظرفیت‌های تاریخی ایران جغرافیای آن است، یعنی تکیه پادشاهان ما در طول ۲۵۰۰ سال، موقعیت جغرافیایی از نظر اقتصادی و جایگاهی ایران بوده است؛ امروز تلاش بر این است که موقعیت جغرافیایی ایران از بین برود، یعنی بود و نبود ایران در این منطقه فرقی نکند.
انصاری گفت: می‌خواهند تمام خطوط لوله، انرژی، تمام جاده‌ها، تمام راه آهن‌ها و تمام کولیدورهای حمل و نقلی که امروز پایه توسعه و ارتباطات تامین و تولید است را از ایران بگیرند و یک سازمان بسیار مخوف، گسترده و بسیار باتجربه‌ای به نام امریکن اید مامور است که هیچ کولیدری نه به سمت ایران بیاید و نه از ایران بیرون برود تا بتوانند ظرفیت جغرافی ایران را از بین ببرند.
معاون سابق دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه در پایان گفت: تلاش ایران به عنوان یک کار اورژانس باید این باشد که ما چگونه می‌توانیم بر ضد این مسئله یک سری پروژه داشته باشیم.
پایان پیام/
