میزگرد| چرا حضور مردم ایران در انتخابات برای جهان مهم است؟

خبرگزاری فارس جمعه 20 بهمن 1402 - 10:15

با نزدیک شدن به ۱۱ اسفند شاهد افزایش شور انتخاباتی در جامعه هستیم در میزگردی با حضور مجتبی جعفری، عضو هیأت علمی دانشگاه آزاداسلامی و مدیرکل فرهنگی و اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی اصفهان، فرهاد مصری‌نژاد، عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی و معاون بررسی و تحلیل بسیج اساتید استان اصفهان و بشیر اسماعیلی، عضو هیأت علمی دانشگاه شهرضا به بررسی علت اهمیت انتخابات در ایران و حضور مردم در انتخابات پرداختیم.


میزگرد با موضوع انتخابات در دفتر خبرگزاری فارس در اصفهان

 چرا انتخابات ایران برای دشمنان اهمیت دارد و دشمنان این‌قدر تبلیغات و هزینه می کنند تا مردم ایران در انتخابات شرکت نکنند؟

جعفری: راز این مطلب را در تفاوت جمهوری اسلامی ایران با سایر کشورها می بینیم. جمهوری اسلامی همیشه در معرض تهدید بوده است. بدلیل گام متفاوتی که در جهان برداشته و حرکت ضد استکباری که جمهوری اسلامی داشته، دائماً در این ۴۵ سال در معرض تهدید بوده است و برای عملیاتی شدن این تهدیدها باید جمهوری اسلامی ضعیف شود و ضعیف شدن جمهوری اسلامی اقسامی دارد که یکی از این اقسام عدم مشارکت مردم در انتخابات است. وقتی مشارکت مردمی و عقبه مردمی نباشد در حقیقت زمینه عملی کردن تهدیدات نرم و سخت فراهم می شود.

حضور مردم قوت و قدرت به وجود می آورد و کارهای بزرگ بواسطه حضور مردم انجام می شود. عدم مشارکت و حضور مردم ضعف ایجاد می‌کند و برای دشمنان نقطه قوت محسوب می‌شود

طبق فرمایش مقام معظم رهبری که پس از شهادت سردار فرمودند: «سوخت موشک هایی که عین الاسد را هدف قرار داد، حضور مردم در تشییع سردار فراهم کرد»، حضور مردم قوت و قدرت به وجود می آورد و کارهای بزرگ بواسطه حضور مردم انجام می شود. عدم مشارکت و حضور مردم ضعف ایجاد می کند و برای دشمنان نقطه قوت محسوب می شود. به همین دلیل است که تلاش می کنند مردم حضور نداشته باشند و در صحنه نباشند حتی به شکل رسانه ای هم این کار را انجام می دهند یعنی علیرغم اینکه مردم حضور دارند، اینطور نشان می دهند که مردم نیستند، کمااینکه در انعکاس تظاهرات ها می بینیم به گونه ای حضور مردم را نشان نمی دهند.

مصری نژاد: یکی از شاخصه های مهم قدرت در هر نظامی، قدرت مردمی آن نظام است. البته بعضی از کشورها ابزارهای دیگری برای قدرت دارند ولی در انقلاب اسلامی، براساس شعار رهبران نظام، تکیه بر مردم بوده و اصل جمهوریت و اصل اسلام هردو اهمیت ویژه و جایگاه خاصی داشته، بنابراین حضور مردم در صحنه‌های مختلف بسیار مهم است. تلاش دشمن بر این است که شعار مسوولین نظام در طول این ۴۵ سال و حتی قبل از انقلاب در خرداد۴۲ که امام  مسئله مردم را مطرح کردند، این شاخصه مهم جمهوری اسلامی که شاید کمتر در دولت‌های غربی وجود داشته باشد را تضعیف کند.

تحلیل دشمنان این است که بقای جمهوری اسلامی در طول ۴۵ سال گذشته و در آینده، مبتنی بر حضور مردم است و این مردم هستند که نظام را حفظ کرده اند برای همین تلاش می کنند که بین مردم و نظام، تقابل ایجاد کنند

دشمنان ما همیشه دنبال سرنگونی نظام بوده‌اند و هدف غائی آنان همین بوده و با جنگ نرم و سخت تلاش می‌کنند به این هدف دست پیدا کنند. تحلیل دشمنان این است که بقای جمهوری اسلامی در طول ۴۵ سال گذشته و در آینده، مبتنی بر حضور مردم است و این مردم هستند که نظام را حفظ کرده اند برای همین تلاش می کنند که بین مردم و نظام، تقابل ایجاد کنند. یکی از شاخصه های تقابل و اینکه مردم از نظام جدا شوند این است که تعداد آراء انتخابات کم باشد و میزان مشارکت را به حداقل برسانند. در دنیا دو دسته افراد هستند که نگاه‌شان به جمهوری اسلامی است، تعدادی دشمنان و تعدادی دوستان ما هستند. دشمنان ما بدنبال سرنگونی نظام هستند، در درجه اول با قدرت تلاش می‌کنند که حضور مردم را کم رنگ کنند. جمهوری اسلامی به عنوان پشتوانه ای برای دوستان در کل دنیا است، پشتوانه فکری، معنوی، سیاسی و حتی نظامی مثل جبهه مقاومت که پشتوانه آنان جمهوری اسلامی است و این روزها حضور مردم، روحیه جبهه مقاومت را تقویت می‌کند تا با قدرت و قوت پیش می‌روند. به همین واسطه دشمن تلاش می کند نه فقط نظام ما را تحت الشعاع قرار دهد، بلکه جریان‌های مقاومت در کل جهان را دچار مشکل کند تا پشتوانه مردمی جمهوری اسلامی هم تحت‌الشعاع قرار گیرد.

چیزی که باعث شده انتخابات ایران تحت نظارت مردم دنیا قرار گیرد، تبلیغاتی است که دشمنان به راه انداخته‌اند و تلاش می‌کنند بتوانند از این فضا برای تهدیدات بعدی خود علیه نظام جمهوری اسلامی استفاده کنند

جالب است بدانیم در سال ۲۰۲۴ بیش از نیمی از مردم دنیا قرار است در انتخابات شرکت کنند، یعنی حدود ۴ میلیارد نفر حق رأی دارند. اما چقدر مردم از انتخابات کل دنیا خبر دارند؟ شاید بعضی ها فقط از انتخابات آمریکا در اواخر ۲۰۲۴ و یا انتخابات روسیه در تابستان آینده خبر داشته باشند، آن هم تنها به واسطه قدرتی که آنان در دنیا دارند. ولی چیزی که باعث شده انتخابات ایران تحت نظارت مردم دنیا قرار گیرد، همین تبلیغاتی است که دشمنان به راه انداخته‌اند و تلاش می‌کنند که بتوانند از این فضا برای تهدیدات بعدی خود علیه نظام جمهوری اسلامی استفاده کنند.  

اسماعیلی: با مراجعه به تاریخ معاصر ایران، بطور کلی می‌بینیم در هر برهه‌ای که مجلس ایران ضعف داشته، هم زمینه سلطه خارجی فراهم شده و هم کشور دچار نابسامانی شده است. در مواردی که مجلس توانسته قوی و مستقل عمل کند، منشأ خیر و برکات بوده است. در دوران بعد از مشروطیت، علیرغم مشکلاتی که مجلس داشت، یعنی هم ساختارش کپی‌برداری شده بود از کشورهایی مثل فرانسه و بلژیک و هم سوء تعبیری که به لحاظ سیاسی بین نخبگان مشروطه وجود داشت و همینطور درگیری با محمد علی شاه که مجلس را به توپ بست و بعد ها با قیام مردم اصفهان و تبریز و حتی تهران مشروطه توانست خودش را بازیابی کند، با تمام این ناکارآمدی‌ها مجلس اول دستاوردهای زیادی داشت از جمله عزل ظل السلطان، حاکم ظالم اصفهان بود که بخشی از میراث تاریخی و فرهنگی اصفهان را ازبین برده بود. بدلیل اینکه مدعی سلطنت بود دربار قاجار او را از تهران که مرکز حکومت بود دور و مردم اصفهان را گرفتار این حاکم ظالم کرده بود، مجلس توانست وی را عزل کند. در ارتباط با تیول‌گری و تسریع که از مشکلات ساختاری آن زمان بود و از مشکلات لاینحل بشمار می‌رفت مجلس اول توانست فعالیت‌هایی را انجام دهد. تنظیم بودجه دربار که تا آن زمان سابقه نداشت را به حالت قانونی درآورد. مسئله مهم دیگر، در مورد فروش دختران قوچانی که رسوایی اخلاقی بسیار بزرگی بود و در دوران استبداد کسی جرأت پیگیری آن را نداشت مجلس به آن پرداخت هرچند که نتیجه لازم را نداشت ولی مسوولین وقت بازخواست شدند و مجبور شدند در پیشگاه مجلس توضیح دهند. در زمان رضا شاه دستاوردهای مشروطه به زوال رفت و استبداد دوباره اعاده شد. در همین دوران تا زمانی‌که شهید مدرس فعال بود مشکلاتی برای استبداد وجود داشت. حتی زمانی‌که رضاخان رئیس الوزراء بود شهید مدرس طرح استیضاح وی را به مجلس آورد ولی به جایی نرسید که اگر موفقیت آمیز بود ما دیگر در آن زمان استبداد را نداشتیم. مجلس همراهی نکرد تا شهید مدرس را تعقیب کردند و به شهادت رساندند. در این دوره خودرأیی شاه بخصوص در زمینه سیاست خارجی باعث خسران به تمامیت ارضی ایران شد امری که کمتر از آن اطلاعاتی در دست است. اروندرود تحت فشار انگلستان از دست رفت، بخش هایی از سیستان و بلوچستان از دست رفت و بدتر از همه معامله رضاشاه با آتاتورک که بخش استراتژیکی را در شمال غرب ایران به ترکیه واگذار کرد و مقداری زمین زراعی در کردستان را جایگزین آن دریافت کرد. رضاشاه با میل خود و فریب آتاتورک این بخش را واگذار کرد. این ها همه و همه بخاطر ضعف مجلس آن دوره بود، کمااینکه در رابطه با مسائل خارجی صرفاً تأیید مجلس نیاز هست. بین شهریور سال ۱۳۲۰ و کودتای مرداد سال۱۳۳۲ بدلیل کاهش قدرت پادشاه، جریان های سیاسی از جمله مجلس قدرت تنفس پیدا کردند. ملی شدن صنعت نفت، دستاورد مجلس این دوره بود که الهام بخشی هم برای ایران و هم برای کشورهای منطقه و کشورهای نفت خیز جهان بود. عده ای معتقدند که جنبش عدم تعهد از موازنه منفی دکتر مصدق نشأت گرفت و این یک مسئله تحول گرا در دنیاست.

اصلاحات ارضی باعث از بین رفتن محیط زیست و قنات ها و منجر به مهاجرت روستائیان به شهرها و مشکلات شهرنشینی شد

بعد از کودتا دوباره مجلس ضعیف می شود و مشکلات زیادی پیدا می‌کند از جمله طرح انقلاب سفید که شاه خودش آن را تدوین کرد، یکی از موارد آن اصلاحات ارضی بود که باعث از بین رفتن محیط زیست و قنات ها و منجر به مهاجرت روستائیان به شهرها و مشکلات شهرنشینی شد. خسران عظیمی که بر اثر ضعف مجلس به کشور وارد شد جدا کردن بحرین از ایران بود. در آن زمان شاه تحت فشار انگلستان تصمیم می‌گیرد که در بحرین رفراندوم اجباری شکل گیرد که مقدمه جدا شدن اجباری این بخش از ایران است و مطبوعات و نمایندگان مجلس هم حق نداشتند در مورد جدا شدن بحرین صحبت کنند. مهمترین نقطه استراتژیک در خلیج فارس از دست ایران می رود. تا بعدها مجلسی وجود نداشت و کشور چاره ای بجز انقلاب و مبارزه ندارد.

دشمنان دوست دارند مثل دوره‌های افول مجلس و دورانی که مجلس ضعیف عمل کرده الان هم بتوانند به کشور نفوذ پیدا کنند و به تمامیت ارضی ما ضربه وارد آورند.

دشمنان این سابقه تاریخی را می‌دانند و دوست دارند مثل دوره‌های افول مجلس و دورانی که مجلس ضعیف عمل کرده الان هم بتوانند به کشور نفوذ پیدا کنند و به تمامیت ارضی ما ضربه وارد آورند.

 

برای تبیین اهمیت انتخابات برای مردم و بخصوص نسل جوان چه باید بکنیم؟

جعفری: اگر تمامی معادلات امروز را باهم ببینیم می توانیم اهمیت این مطلب را متوجه شویم. معادلات بین المللی امروزه خیلی فرق کرده‌اند و موقعیت جمهوری اسلامی بسیار متفاوت شده است. دشمنان، ما را در این زمان نسبت به زمان‌های دورتر و قبل از این، برای خودشان تهدید محسوب می‌کنند. جمهوری اسلامی ایران دیگر یک کشور کوچک و محدودی نیست که در آن یک انقلابی اتفاق افتاده است. امروز ما منطقه‌ای را مدیریت می کنیم، یعنی دارند از ما الهام می‌گیرند. همانگونه که امام راحل فرمودند: «انقلاب صادر خواهد شد»، امروز انقلاب ما صادر شده و دولت‌ها حتی در آمریکای لاتین از جمهوری اسلامی الهام می‌گیرند و اتفاقات مهمی در منطقه رقم خورده است. مقام معظم رهبری فرمودند: «دشمنان یک وقتی به ما سیم خاردار نمی فروختند اما امروز نگرانند که ما موشک هایمان رو به جایی نفروشیم». به همین مقدار که ما بزرگ شدیم و عظمت پیدا کردیم برای آنان تهدید محسوب می شویم، به همین مقدار هجوم آن‌ها به ما بیشتر شده و حساسیت کار بالا رفته است. دستور حضرت آقا مبنی بر جهاد تبیین بدین معنی است که ما همین ها را به مردم بگوییم. دشمنان ما امروز خیلی نگران شده‌اند تا جایی که می‌گویند: جمهوری اسلامی رفتنی نیست و قبلاً اگر امید یا توهم داشتند که جمهوری اسلامی رفتنی است، امروز کاملاً مأیوس و ناامید شده‌اند. حضرت آقا فرمودند:« ما نزدیک قله ایم»، ما قوی شده ایم و در اوج قدرت هستیم.

دشمنان ما امروز خیلی نگران شده‌اند تا جایی که می‌گویند: جمهوری اسلامی رفتنی نیست و قبلاً اگر امید یا توهم داشتند که جمهوری اسلامی رفتنی است، امروز کاملاً مأیوس و ناامید شده‌اند

مردم باید متوجه شوند دارایی ها، توانایی ها و استعدادها را ببینند کمااینکه دشمن اجازه نمی‌دهد مردم این ها را ببینند و سعی می‌کند ضعف ها و اشکالات را نمایان کند. تبیین همین امر کار حساسی هست و حضور مردم می‌تواند بسیار کارساز باشد. باید در این سال‌هایی که داریم به قله نزدیک می شویم، دستاوردها را بازگو کنیم، با زبان ها و زاویه های مختلف باید تبیین کنیم، همه باید بگویند. اساتید، روحانیون، افراد صاحب نفوذ و هرکسی از هر تریبونی باید گوشزد کند تا مشارکت زیاد شود، طبیعتاً قوت ها هم زیاد می شود و به جایی می رسیم که دشمن کاملاً از آسیب زدن به نظام مأیوس خواهد شد.

مصری نژاد: یک مبارزه‌ای ۵۰ سال پیش شکل گرفته و تمام تلاش دشمنان این است که حرکت انقلاب اسلامی به نتیجه نرسد. امروز به نقطه حساسی رسیده‌ایم که قوت جمهوری اسلامی برای همه جهانیان و همه افکار عمومی روشن شده و بعد از اتفاق طوفان الاقصی ضعف دشمنان هم برای افکار عمومی روشن شده است. امروز در ذهن افکار عمومی ابهتی که برای گنبد آهنین، ارتش آمریکایی و یا ائتلاف کشورهای اروپائی شکل گرفته بود، دیگر وجود ندارد.

به نقطه حساسی رسیده‌ایم که قوت جمهوری اسلامی برای همه جهانیان و همه افکار عمومی روشن شده و بعد از اتفاق طوفان الاقصی ضعف دشمنان هم برای افکار عمومی روشن شده است

دشمن ۴۵ سال نگران همین قصه بود، شاید خودش هم بر این باور بود اگر زمانی معلوم شود تفکر دینی و اسلامی و نگاه جمهوری اسلامی نسبت به آنان قوت دارد و آنان در این موارد ضعف دارند، دیگر نمی توانند در دنیا رهبری کنند. به تعبیرحضرت آقا ما نزدیک قله‌ایم و باز به تعبیر مقام معظم رهبری اگر شرایط جنگ احزاب رو نگاه کنیم،  می‌بینیم در آن زمان شرایط سختی بر مسلمانان چیره شد، ناامیدی، کم‌کاری و تبلیغات دشمن فشار آورده بود و مسلمانان ناامید شده بودند. امروز شرایط ما اینگونه است در آستانه پیروزی هستیم، طبیعتاً دشمن تلاش می کند که این اتفاق نیافتد. در فضای مجازی بشدت تلاش می‌کند که افکار عمومی را به سمتی بکشد و با تبلیغات فضای رسانه‌ای مجلس را تضعیف کند. فکر می کنم فقط ۱۰ درصد از مردم از سابقه مجلس‌های قبل باخبر باشند. در طول ۴۵ سال گذشته مجلس چه قوانینی وضع کرده، چه تصمیماتی گرفته، چه مصوباتی داشته و چه تأثیر گذاری در جامعه داشته است؟ اگر از ابتدای انقلاب به این طرف را مرور کنیم طرح عدم کفایت بنی صدر کار مجلس بوده، قوانین زیادی که الان داریم و استفاده می شود چه خوب ،چه بد ماحصل مجلس هست. مردم می‌گویند ما این نماینده را ۴ سال یکبار می بینیم پس نماینده کجاست؟ برای ما چکار کرده؟ بخشی از این سوالات حق مردم است و بخشی از آن‌ها انحرافی است، یعنی این سوال ها را در ذهن مردم القا کرده‌اند. آیا این تقاضایی که تو از نماینده داری و یا شعاری که نماینده می دهد در چارچوب وظایفش هست یانه؟ دشمن از همین راه تلاش می کند به اهداف خود برسد. بنابراین شرایط حساس است، در اتفاقات بین المللی عرض کردم جنگی که اتفاق افتاده به شدت ضعف دشمنان را به رخ جهانیان کشانده و دشمن علیرغم این‌همه تبلیغات، قدرت نظامی و سیاسی که دارد شکست خورده است و عامل شکست دشمن، جمهوری اسلامی بوده، پس باید جمهوری اسلامی تضعیف شود، چگونه می شود جمهوری اسلامی را تضعیف کرد؟ با از دست دادن پایگاه های مردمی جمهوری اسلامی تضعیف می شود. پایگاه مردمی کجا خود را نشان می دهد؟ پایگاه مردمی در آمار تعداد صندوق های رأی انتخابات و میزان مشارکت مردمی خود را نشان می‌دهد که آیا جمهوری اسلامی با قدرت مثل گذشته پیش می‌رود و یا اینکه مردم خسته شده اند و در صحنه نیستند؟

حساسیت این دوره نسبت به دوره های قبل نزدیک شدن به مرز شکنندگی دشمنان است. هرچه مشارکت مردم بیشتر باشد، دشمنان ما را برای برنامه های بعدی، تهدیدها و تحریم ها ناامید می‌سازد

نزدیک قله، هم خستگی وجود دارد، هم تلفات وجود دارد. رسیدن به قله در این شرایط کار سختی است. به فرموده قرآن که توصیه به صبر دارد، باید صبر کنیم تا ان‌شاءالله به نقطه قله برسیم و پیروزی نزدیک است. قرآن می فرماید: «سست نشوید، شما قطعاً پیروز خواهید شد».  بنابراین حساسیت این دوره نسبت به دوره های قبل نزدیک شدن به مرز شکنندگی دشمنان است. هرچه مشارکت مردم بیشتر باشد، دشمنان ما را برای برنامه های بعدی، تهدیدها و تحریم ها ناامید می‌سازد و افکار عمومی جهان هم بدنبال این است که ببینند جمهوری اسلامی که در برابر دشمن ایستاده، الان در این شرایط چه می‌کند و آیا همان روند گذشته را به فضل الهی ادامه می دهد؟

اسماعیلی: با اعتراضات و اغتشاشات گروهی، پشتوانه ملی یک کشور پایین می آید و قدرت چانه زنی در نظام بین الملل با پایین آمدن پشتوانه ملی، کاهش می یابد. طبیعتاً هر گروه با هر دیدگاه سیاسی نسبت به منافع ملی خود دلبستگی دارد. مشارکت پایین، قدرت چانه زنی کشور را در شرایط بین المللی پایین می آورد و این بحثی است که همه آحاد و اقشار مردم با آن می توانند ارتباط بگیرند. مشارکت از نظر جامعه شناسی هم مسئله مهمی است. مشکلات و معضلاتی در کشور وجود دارد

مشارکت پایین، قدرت چانه زنی کشور را در شرایط بین المللی پایین می آورد و این بحثی است که همه آحاد و اقشار مردم با آن می توانند ارتباط بگیرند

بخصوص در زمینه‌های اقتصادی، تورم و حتی مسئله خودرو که چندین دوره است تعمیم شده، شاید علت، آن است که توسط مافیای پیرامون خودش پشتیبانی می‌شود و عزم و شجاعت لازم بین بعضی از مدیران مربوطه وجود نداشته که بتوانند آن ها را مهار کنند. واکنش مردم در این رابطه می‌تواند مطالبه‌گری باشد که واکنش صحیح است، یا می‌تواند قهر سیاسی و منصرف شدن از اعمال حق مشارکت سیاسی باشد که واکنش غلط است. بین این دو واکنش، جامعه ممکن است اشتباه کند و بعضی از افراد با دیدن تداوم این مشکلات یک تصمیم غیر عاقلانه و احساسی بگیرند که آن قهر با مشارکت سیاسی است. مشارکت سیاسی امانتی از نسل های گذشته بردوش ماست که باید به نسل های آینده انتقال دهیم. در دوران مشروطه بخاطر بدست آوردن حق مشارکت سیاسی در امور، تعداد زیادی از هموطنان ما شهید شدند، عده‌ای در محاصره قرار گرفتند و قحطی را تحمل کردند. در آن شرایط کشور واقعاً به بن بست رسیده بود. در دوران قاجار قسمتی از کشورمان که الان می بینیم چه ویژگی هایی در آسیای میانه و قفقاز دارد به خاطر استبداد عمیقی که در آن زمان بود  از دست رفت. زمانی که میرزای کرمانی، ناصرالدین شاه را ترور کرد، ملک التجار به وی گفت: آیا انوشیروان عادل پشت دروازه‌های شهر بود که ناصرالدین شاه را کشتی تا او را جایگزین کنی؟ مقصود اینکه با حذف فیزیکی افراد تغییری بجز تغییرات ساختاری ایجاد نمی شد. به همین دلیل نمی‌توانیم از حق سیاسی خود صرف نظر کنیم زیرا این یک رسالت تاریخی و اجتماعی است که بر عهده ماست. جایگزینی، برای این نوع سیستم مردم سالاری در دنیا وجود ندارد. اگر مردم فکر کنند انتخابات مجلس شوراهای اسلامی و ریاست جمهوری کارآیی ندارد، جایگزین آن یا برگشتن به دوران استبداد است یا آنارشیسم که هرکدام از این موارد امتحانشان را پس داده‌اند و نشان دادند که مردم سالاری بویژه مردم سالاری دینی که ما داریم فعلاً تنها سیستم سیاسی است که قابلیت اجرایی دارد و استبداد و دیکتاتوری باعث نابودی جوامع می شود. وظیفه ملی افراد است که خود را اصلاح کنند، عمیق تر فکر کنند و مطالبه گری را به جای قهر سیاسی برگزینند و مجلس آینده هم وظیفه دارد که زمینه ساز حل و فصل  برخی از مشکلات ریشه دار در اقتصاد کشور در مدیریت کلان باشد، تا دلگرمی عمومی بوجود آید.

اگر مردم فکر کنند انتخابات مجلس شوراهای اسلامی و ریاست جمهوری کارآیی ندارد، جایگزین آن یا برگشتن به دوران استبداد است یا آنارشیسم که هرکدام از این موارد امتحانشان را پس داده‌اند

ما یک انتظار عمومی از مردم داریم که شرکت در انتخابات وظیفه ملی همه ماست و نمایندگان مجلس هم باید متوجه باشند که عملکرد آن ها هم می تواند نارضایتی را تأمین کند هم می تواند به آن پایان دهد. بنابراین یک وظیفه دوجانبه هست هم از طرف نمایندگان مجلس هم از طرف مردم که بتوانیم با شناخت این مسؤولیت اجتماعی، از این مرحله حساس تمدنی عبور کنیم.


بشیر اسماعیلی استاد دانشگاه

حضور مردم و مشارکت حداکثری در انتخابات این دوره با توجه به توطئه های دشمن در دنیا چه بازتابی خواهد داشت؟

جعفری: اگر نگاه بین المللی، وسیع و تمدنی باشد طبیعتاً به  آثارش هم  باید تمدنی نگاه کرد. مسئله غزه که الان دارند کش می‌دهند، به نحوی به انتخابات ما برمی‌گردد که اگر اینجا احساس ضعف کردند، آنجا احساس قوت خواهند کرد و مردم مظلوم غزه و کشورهای مختلف مظلومیت بیشتری را تحمل خواهند کرد. در روایتی از امام سجاد آمده است که روزی به شخصی می فرماید: «اگر گوهری در دست تو باشد و بگویند آن گردو است تو چه می گویی؟ گفت: من که می دانم گوهر است، و اگر گردویی در دست تو باشد و بگویند آن گوهر است تو چه می گویی؟ گفت: من که می دانم چیست». آدم‌ها گاهی دچار خطای محاسباتی می‌شوند و در مورد دارایی‌ها و توانایی‌های خود دچار  اشتباه می‌شوند.

موقعیت حساسی است و ان‌شاءالله مردم مثل همیشه در صحنه حضور و مشارکت داشته باشند

امروز یکی از کارهایی که دشمن می‌کند دقیقاً همین است که ما را دچار جنگ شناختی کند، تصور ما را از دارایی های خودمان تغییر بدهد و نقاط قوت ما را به نقاط ضعف تبدیل کند، چیزی که برای ما امتیاز هست را به گروگان بگیرد و از آن سوء استفاده کند. موقعیت حساسی است و ان‌شاءالله مردم مثل همیشه در صحنه حضور و مشارکت داشته باشند. رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم انقلاب فرمودند: «جمهوری اسلامی، روشنفکری را از درون یک محدوده افراد خاص و برگزیده به توده های مردمی آورد». عمده مردم به روشنفکر تبدیل شدند و دغدغه‌مند هستند و حتی مسائل بین‌المللی  را بررسی می‌کنند بنابراین به لطف خدا این دوره هم مثل همیشه مردم متوجه توطئه‌های دشمن هستند و آن را خنثی خواهند کرد. ماهم وظیفه دینی داریم و باید برای مردم تبیین کنیم تا هم جمهوری اسلامی به کار خود ادامه دهد و هم جبهه مقاومت تقویت شود و دشمنان خیال‌شان راحت شود که دیگر نمی توانند نفوذ پیدا کنند و دست از شرارت بردارند.

مصری‌نژاد: از نگاه بین المللی و جبهه مقاومت، مشارکت حداکثری طبیعتاً دشمنان را از اینکه در کوتاه مدت بتوانند ضربه سنگینی به نظام وارد کنند، ناامید خواهد کرد. ولی دشمن با شکل متفاوتی به دشمنی خود ادامه خواهد داد و شاید یک فضاهایی هم باز شود ضمن اینکه مشارکت زیاد به دلایل مختلفی امنیت ایجاد می کند، امنیت بطور مستقیم در اقتصاد مردم مؤثر است.

مشارکت حداکثری طبیعتاً دشمنان را از اینکه در کوتاه مدت بتوانند ضربه سنگینی به نظام وارد کنند، ناامید خواهد کرد

اگر مشارکت ضعیف شود امنیت ما تحت الشعاع قرار می‌گیرد و همین ممکن است برای ما مجدداً مشکلات بیشتری را پیش آورد. اگر از نگاه داخلی به مسئله بپردازیم، فرض کنیم ما یک کشوری هستیم که دشمن هم نداشتیم، انتخابات برای مردم چه اهمیتی دارد؟ آیا رأی بدهیم یا رأی ندهیم؟ رأی دادن یا ندادن ما چه اثری دارد؟ دموکراسی یعنی حکمرانی مردم،  من از حق خودم برای شرکت در تصمیم‌گیری‌های کلان کشور صرف نظر می‌کنم و استفاده نمی‌کنم. کسی که از این حق استفاده نکند، قاعدتاً بعد هم نمی تواند مطالبه‌ای داشته باشد. یا اینکه بگوید آقا من به کسی رأی ندادم پس به من ربطی ندارد که طرف به مجلس برود و چکار می‌کند. این شخص خود به خود آن حق را از خود سلب می‌کند. نماینده‌ای که با آراء زیاد به مجلس برود، مسؤولیت شرعی و قانونی بیشتری پیدا می‌کند، بنابراین احساس تکلیف بیشتری می‌کند تا به مشکلات منطقه خودش و جامعه رسیدگی کند و اعتماد به نفس وی بیشتر می شود. مجلسی که با آراء بیشتر و مشارکت حداکثری تشکیل شود، در قانونگذاری اعتماد به نفس بالاتری دارد و مسئولیت شرعی و قانونی بیشتری بردوش دارد.

نماینده‌ای که با آراء زیاد به مجلس برود، مسؤولیت شرعی و قانونی بیشتری پیدا می‌کند، بنابراین احساس تکلیف بیشتری می‌کند تا به مشکلات منطقه خودش و جامعه رسیدگی کند

ما نظام اسلامی هستیم و معتقدیم افرادی که از کانال شورای نگهبان عبور می کنند، انسان های مؤمن و تکلیف گرایی هستند و وقتی آراء بیشتر باشد خود به خود احساس تکلیف آنان بالاتر می‌رود. حضور حداکثری ایجاد نشاط اجتماعی در مردم می‌کند. در ایام انتخابات این نشاط را در جامعه به چشم می‌بینیم، این هم باعث افزایش اتحاد و اعتماد به نفس در جامعه می شود و هم در نهایت امنیت بیشتری را در آینده برای ما خواهد آورد. بنابراین یک تک رأی می تواند مؤثر باشد. باید شور انتخابات را بالا ببریم، وقتی از شور انتخابات می‌گوییم باید از شعور انتخاباتی که یک انتخاب اصلح و آگاهانه هم هست بگوییم که بسیار مهم است. باید به فرد یا گروهی رأی داد که وقتی به مجلس می‌روند، دغدغه مردم را داشته باشند و با نظارت خود قوانین قویتری را برای حل مشکلات مردم تصویب کنند. حضور مردم و مشارکت حداکثری احساس مسئولیت بیشتری به مجلس آینده خواهد داد.

اسماعیلی: در یک دوره حساس تمدنی قرار داریم که در ادبیات انقلاب اسلامی به این مرحله تغییر هندسه قدرت جهانی گفته می شود. بعد از رنسانس در اروپا که موجب قدرت گرفتن کشورهای اروپایی و بعد ظهور آمریکا در صحنه بین المللی شد تا الان که بیش از ۴۰۰ سال می‌گذرد، یک بزنگاه تاریخی برای تغییر مرکزیت قدرت از غرب به شرق بوجود آمده است. بیش از ۴ قرن است که غرب استیلای سیاسی و اقتصادی خود را در دنیا تحکیم کرده که منشأ خرابی‌های زیادی بوده است. تمدن غربی به محیط زیست و اخلاق و معنویت انسانی آسیب زده، باعث تعمیق فقر و فاصله طبقاتی در دنیا شده و منشأ جنگ‌ها و کشتارهای دسته جمعی در دنیا بوده است.

با قدرت گرفتن بلوک جدیدی در شرق، آمریکا رو به افول است و تمامی روشنفکران آمریکایی و تحلیل‌گران بر این امر اذعان دارند

بنابراین شاید زمان آن رسیده که این تغییر تمدنی اتفاق بیافتد، کما اینکه نشانه‌های آن بوجود آمده است. از گزارش نهادهای اقتصادی غرب در سال ۲۰۳۰ که چین را اولین اقتصاد برگ جهان شناخته تا مسئله جنگ اوکراین و گسترش پیمان شانگهای و سیاست‌های جدید عربستان سعودی و کشورهای حوزه خلیج فارس و همچنین نقش جمهوری اسلامی ایران، همه و همه نشان دهنده این تغییر هندسی قدرت جهانی است. مهم ترین حلقه این زنجیر، جمهوری اسلامی ایران است که با کمی اغماض می توان گفت در حالیکه تمامی کشورهای دنیا در مقابل آمریکا وا داده بودند، تنها جمهوری اسلامی ایران بود که در مقابل آمریکا ایستاد، مقاومت کرد و این مقاومت برای کشورهای دیگر هم الهام بخش شد. با قدرت گرفتن بلوک جدیدی در شرق، آمریکا رو به افول است و تمامی روشنفکران آمریکایی و تحلیل‌گران بر این امر اذعان دارند. دلایل عینی زیادی برای اثبات این افول وجود دارد. پیر شدن جمعیت، از بین رفتن انگیزه کار بین جوانان، تنبل شدن جوانان و روی آوردن آنان به مسائل غیر مولد از نظر فکری و اقتصادی از جمله این دلایل هستند.

وظیفه مردم در انتخابات مجلس یک وظیفه تمدنی و گسترده است بخصوص انتخابات مجلس که تأثیر زیادی بر نظام سیاسی دارد

ما در آستانه یک تغییر بزرگ در بلوک‌بندی قدرت جهانی هستیم و جمهوری اسلامی ایران نقش بسیار بزرگی دارد و اگر این مرحله به تعویق بیافتد دوباره زمان زیادی طول می‌کشد تا ما به این نقطه برگردیم. پس وظیفه مردم در انتخابات مجلس یک وظیفه تمدنی و گسترده است بخصوص انتخابات مجلس که تأثیر زیادی بر نظام سیاسی دارد. مهم ترین رکن ایجاد یک مجلس قوی، مشارکت حداکثری مردم است. همانگونه که بلوک جدید در شرق عالم برای رسیدن به اهداف مقدماتی خود پیش می رود، تمدن غربی هم برنامه ریزی می‌کند و نقشه می‌کشد که این امر را به تعویق بیاندازد. غربی ها قرون وسطی را به یاد دارند که بعد از سقوط امپراطوری روم، غرب به چه وضعیتی در آمده بود، پلک برهم نمی‌زنند که آن اتفاقات دوباره تکرار نشود. روشنفکران و نخبگان ما با یک بررسی کوتاه و بدون تعصب باید بدانند که قدرت آمریکا رو به افول است و دوران غرب گرایی دیگر تمام شده است و با توکل بر خدا  ما می توانیم این پیچ تمدنی بزرگ را با موفقیت پشت سر بگذاریم.

نقش مدیران و مسؤولان و خود نامزدها برای ایجاد شور ونشاط انتخاباتی و افزایش مشارکت حداکثری مردم چیست؟

جعفری: متأسفانه گاهی از طرف کسانی که تریبون دارند، ایجاد یأس در بین مردم را مشاهده می‌کنیم این یک خطر جدی است. ندیدن نقاط قوت و بزرگ نمایی ضعف‌ها،  از برنامه هایی است که دشمن آن را رسانه‌ای می‌کند و عده‌ای نادانسته بر موج سوار می‌شوند، کوس یأس می‌زنند و جوانان را ناامید می‌کنند و دستور مهاجرت می‌دهند. یکی از وظایف مهم اصحاب رسانه، مدیران، معلمان، اساتید و تریبون‌دارها این است که ابتدا خودشان واقعیت‌ها را متوجه باشند و سپس برای مردم تبیین کنند. کشور باید به دست جوان ایرانی ساخته شود، اگر جوانی را مأیوس کردید، ممکن است کشور را سال ها به عقب برانید در حالیکه یک جوان با انرژی، می‌ایستد، مقاومت می‌کند و بخشی از مشکلات را به جان می‌خرد ولی کشور را نجات می دهد. امروز لازمه امور تدبر و تعمق کردن است،

یکی از وظایف مهم اصحاب رسانه، مدیران، معلمان، اساتید و تریبون‌دارها این است که ابتدا خودشان واقعیت‌ها را متوجه باشند و سپس برای مردم تبیین کنند

اگر کسانی که جوانان را به مهاجرت تشویق می‌کنند کمی تدبر کنند و آینده بدون جوان نخبه را تصور کنند متوجه می‌شوند که با رفتن جوانان و نخبگان چه اتفاقی می افتد و چه کسی می خواهد جامعه و کشور را بسازد؟ به تعبیر فردوسی که می گوید: «دریغ است که ایران ویران شود»، ایران ما جایگاه درندگان خواهد شد. بنابراین همه ما مسؤولیت دنیایی و اخروی داریم، مسؤولیتی که از زبان بزرگان ماهم تأکید شده، مسئولیت دنیایی که باید تلاش کنیم جامعه را بسازیم و مسئولیت اخروی که اگر جوانی را مأیوس کنیم قطعاً در محضر خداوند باید پاسخگو باشیم، به همان میزان که امید دادن ثواب دارد و رشد می‌دهد، مأیوس کردن هم جهنمش سخت تر است.       

مصری‌نژاد: در یک نظام مردم سالار هر کس منتخب مردم می‌شود و در پست مدیریت قرار می‌گیرد، جزئی از مردم است و بواسطه انتخاب مستقیم یا غیرمستقیم مردم در آن جایگاه قرار گرفته است،

نماینده موظف است کنار مردم باشد و در سختی‌ها، غم‌ها و مشکلاتی که در آینده پیش می‌آید، همراه مردم باشد و خودش را مسئول حل مشکلات مردم بداند و به صورت جهادی عمل کند

بنابراین نباید مردم را فراموش کند. در نظام مردم سالار همان‌گونه که امام خمینی و حضرت آقا هردو به اتکاء به مردم در طول سال‌های گذشته تأکید داشتند، مسئله معیت و همراهی با مردم بسیار مهم است. نماینده موظف است کنار مردم باشد و در سختی‌ها، غم‌ها و مشکلاتی که در آینده پیش می‌آید، همراه مردم باشد و خودش را مسئول حل مشکلات مردم بداند و به صورت جهادی عمل کند. یکی از وظایف مهم مسئولین و منتخبین، امید آفرینی هست. امید نباید کاذب باشد، باید واقعیت ها، محدودیت ها و مشکلات مطرح شود. یکی از روش هایی که می تواند در مردم امید ایجاد کند، این است که کاندیدای مجلس در درجه اول به مردم آگاهی بدهد که وظیفه یک نماینده چیست؟ گاهی مردم توقعاتی دارند که در مجموعه وظایف یک نماینده مجلس قرار نمی‌گیرد، وقتی این توقع برطرف نمی‌شود، ناامیدی ایجاد می‌کند. یک نماینده موظف است شعارهایی که می‌دهد در چارچوب وظایفش باشد، شعار و وعده‌ای ندهد که توانایی عمل کردن به آن را نداشته باشد و در مردم ناامیدی ایجاد کند. اگر در موقعیتی قرار گرفت خیلی شفاف بگوید این کار از حوزه وظایف یک نماینده خارج است یا بدلیل فلان محدودیت در یک دوره ۴ ساله این اتفاق نمی‌افتد و زمان می‌خواهد شاید ۸ یا ۱۰ سال انجام این کار طول بکشد، من تا اینجا می توانم پیش ببرم. یک کاندیدای انتخابات، از عملکرد و اتفاقاتی که در گذشته انجام شده، گزارش کاری بدهد. اگر نماینده بوده بیشتر شفافیت ایجاد کند و اگر نماینده نبوده، اتفاقات مجلس دوران ۴۵ سال گذشته را مطالعه کند و قوانین مصوب شده و کارهای انجام شده برای رفع محدودیت ها و حل مشکلات را برای مردم تبیین کند. این ها همه امید ایجاد می‌کند و مردم باید واقعیت ها را درک کنند. وقتی نماینده اصفهان به مجلس رفت، او نماینده ملت ایران است. اگر در مجلس قانونی تصویب می‌شود فقط برای مردم منطقه و بخش‌های اصفهان نباشد بلکه باید قانون کشوری باشد و از دورافتاده ترین نقاط مرزی کشور تا نقاط مرکزی از این قانون منتفع شوند. در ایران بواسطه شرایط دموکراسی که مبتنی بر تبلیغات است، شاید این امر کمتر مورد توجه بوده که در تبلیغات هر چیزی مطرح می شود ولی در یک نظام دینی یک نماینده نباید هرچیزی را در تبلیغات مطرح کند، باید بگوید که تنها تا جائیکه قانون به من اجازه می دهد عمل می کنم که توقع بیجا برای مردم ایجاد نکند و مردم نگویند چرا فلان اتفاق رخ نداد.

یک نماینده موظف است شعارهایی که می‌دهد در چارچوب وظایفش باشد، شعار و وعده‌ای ندهد که توانایی عمل کردن به آن را نداشته باشد و در مردم ناامیدی ایجاد کند

این یک فرایندی است که شاید در دو یا سه هفته باقیمانده به انتخابات نمی توان انجام داد، ولی الان فرصت خوبی است چون نگاه ها همه متمرکز این قضیه است. نمایندگان ابتدا باید شرح ماوقع بدهند که ما توانستیم تا اینجا برای رفع این مشکل اقدام کنیم و بدلیل محدودیت امکانات نمی توانیم بیشتر کار کنیم، دوم اینکه باید بگویند می‌خواهند در آینده چه اقداماتی را در چارچوب قوانین انجام دهند؟ نباید این سوال برای مردم پیش بیاید که چرا فقط این نماینده موقع انتخابات پیدا می‌شود؟ تا حالا کجا بوده؟ و چکار کرده؟ بالاخره تبلیغات هم لازم است، باید گزارش کار بدهند، باید گفتمان سازی کنند، مردم ما مردم خوب و فهیمی هستند، صحبت منطقی را می پذیرند، به شرطی که بدانند بین آنان و نماینده فاصله ای وجود ندارد.

اسماعیلی: مهم ترین عناصر انقلاب اسلامی، استقلال در حوزه خارجی و عدالت اجتماعی در حوزه داخلی بوده است. در زمینه استقلال و حفظ تمامیت ارضی، از شهدا و ایثارگران گرفته تا بقیه افراد به خوبی پیش رفته ایم، در زمینه عدالت اجتماعی که وابسته به ساختارهای اقتصادی هست، ضعف بیشتری داشته ایم. این ضعف بر کسی پوشیده نیست، حتی مقام معظم رهبری بارها تأکید کردند که «ما باید تغییرات عاجل ساختاری داشته باشیم». بنابراین رسیدگی به این بخش می تواند در تقویت اعتماد اجتماعی، ارتقاء روحیه ملی و مشارکت حداکثری مؤثر باشد. در زمینه فرهنگی، یعنی بخشی از هویت ملی و هویت اسلامی هم می‌بینیم که خدمت به جامعه حتی تا سرحد فدا شدن، مقدس است، از اسطوره آرش کمانگیر تا سیره ائمه معصومین(ع) که واقعه عاشورا در اوج آن است. با نگرش به هویت ملی، پست‌های سیاسی را سکوی پرتاب خود به موقعیت های بالا نمی‌بینیم. ۴ سال پیش در چنین ایامی حضرت آقا در سخنانی خطاب به نامزدهای انتخاباتی این مسائل را گوشزد کردند، حدیثی از پیامبراکرم (ص) نقل کردند با این مضمون « اگر فردی در دنیا بر ۱۰ نفر یا بیشتر ریاست داشته باشد در روز آخرت در غل و زنجیر محشور می شود تا به اعمالش رسیدگی شود». بنابراین مسؤولین اجرائی برای پست و مقام سر و دست نشکنند چرا که در آخرت چنین مهلکه‌ای برای مسؤولیت‌های بزرگ هست.

هرکس از مسؤولیت خود کنار رفت باید از عملکردش حسابرسی شود و در صورت قصور و فساد باید با وی برخورد شود، این امر باز دارندگی ایجاد می‌کند و جذابیت پست‌های سیاسی را برای افراد ناتوان کاهش می‌دهد

این فرهنگ اگر در بین کسانی که به کار سیاسی ورود پیدا می‌کنند برجسته شود، بسیاری از مشکلات برطرف می‌شود. ولی چون از هرکسی نمی توان انتظار چنین برخوردی را داشت، نقش نهادهای نظارتی برجسته می‌شود. پس از اینکه هرکس از مسؤولیت خود کنار رفت باید از عملکردش حسابرسی شود و در صورت قصور و فساد باید با وی برخورد شود، این امر باز دارندگی ایجاد می‌کند و جذابیت پست‌های سیاسی را برای افراد ناتوان کاهش می‌دهد. ما میراث‌دار تمدن چندین و چند ساله هستیم، انشاءالله راه و مسیر به سلامت تمام شود و به سر منزل مقصود برسد.  

پایان پیام/۳۸۱۳

منبع خبر "خبرگزاری فارس" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.