خبرگزاری مهر _ گروه فرهنگ و ادب: کتاب «اخگر انفجار (پیش‌زمینه و پی‌آمد مقاله «ایران و استعمار سرخ و سیاه») نوشته سید فرید قاسمی تابستان سال ۱۳۹۹ توسط انتشارات جهان کتاب منتشر و راهی بازار نشر شد.
سید فرید قاسمی پژوهشگر تاریخ مطبوعات ایران، در این‌کتاب سراغ مقاله مشهوری رفته که در آن به امام خمینی (ره) توهین شده بود و باعث شعله‌ور شدن آتش انقلاب اسلامی ایران و برچیده‌شدن سلطنت خاندان پهلوی شد.
دوماه پس از شهادت سیدمصطفی خمینی پسر ارشد امام خمینی در نجف، در روز هفدهم دی‌ماه ۱۳۵۶ مقاله توهین‌آمیزی با عنوان «ایران و استعمار سرخ و سیاه» در روزنامه اطلاعات چاپ شد. نام مستعار نویسنده این‌مقاله احمد رشیدی مطلق بود و روزنامه‌های سراسری کشور هم وادار به چاپ این‌مقاله شدند. کتاب «اخگر انفجار» پژوهشی است که قاسمی درباره این‌مقاله، پیشینه‌ها و سپس پیامدهای چاپ آن پرداخته است.
نویسنده واقعی مقاله، پشت‌پرده‌نشین‌های چاپ این‌مقاله، مجریان و عوامل اجرای انتشار مقاله، واکنش‌ها و ... ازجمله مسایلی هستند که درباره مقاله مذکور در این‌کتاب به آن‌ها پرداخته شده است.
قاسمی معتقد است چاپ مقاله مورد اشاره یک مانور ناشیانه بود که باعث شد روند سقوط حکومت پهلوی سرعت بیشتری پیدا کند. تنها ۴۰۰ روز پس از چاپ این‌مقاله بود که محمدرضا پهلوی سقوط کرد و انقلاب اسلامی پیروز شد. او می‌گوید ماجرا به یک تک‌مقاله ختم نمی‌شود و در آن روزگار که این‌مقاله در اطلاعات چاپ شد، زنجیره‌ای از نگارش‌ها به روزنامه‌های دیگر تحمیل شد و به‌رغم ایستادگی برخی از مطبوعاتی‌ها، مقالات هتاکانه چاپ شدند. کتاب «اخگر انفجار» به قول مولفش، نقیض برخی روایت‌هایی است که تاکنون در این‌باره چاپ شده‌اند.
سرآغاز، پیش‌زمینه، روایت‌های نگارش، سیر محتوا، مقاله‌رسانی، واکنش درونی روزنامه‌ها، پی‌آمد و پی‌نوشت بخش‌های اصلی این‌کتاب هستند که بخش «واکنش درونی روزنامه‌ها» خود به ۴ بخش درباره روزنامه‌های آیندگان، اطلاعات، رستاخیز و کیهان تقسیم می‌شود.
بهمن ماه ۱۴۰۰ بود که مقاله‌ای در نقد و بررسی کتاب «اخگر انفجار» در مهر منتشر شد و دهه فجر امسال که چهل‌وپنجمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی است، بهانه‌ای برای بازخوانی و مرور این‌مطلب است. در این‌مطلب پژوهش‌های قاسمی درباره مقاله احمد رشیدی مطلق و روایت‌های مختلف درباره آن مورد بررسی قرار گرفته است.
مقاله مورد اشاره در پیوند زیر قابل دسترسی و مطالعه است:
* «قصه مقاله‌ای که به روزنامه‌نگاران تحمیل و باعث تسریع انقلاب شد»
