پینکت، یک پلتفرم فروش آنلاین کالاهای تند مصرف (FMCG) اولین گزارش سالانه خود را درباره نوسانات واقعی قیمت در این بازار طی سال گذشته منتشر کرده است. نگاهی به آمارهای مندرج در این گزارش نشان می‌دهد که تمامی کالاها رشد قیمت چند ۱۰ درصدی داشتند و برخی از کالاها بیش از صد درصد رشد قیمت را در یک سال اخیر تجربه کردند.
نگاهی به این گزارش می‌تواند سنجشی عملیاتی درباره افزایش قیمت‌ها به صورت کلی و نمادی از میزان تورم در کشور و بالتبع آن افزایش هزینه‌های ضروری خانوارها باشد. در این آمار از قیمت‌های واقعی عرضه شده محصولات به مشتریان استفاده شده و این تیم ادعا کرده که آمارهای رسمی کشور درباره این موارد با واقعیت هزینه‌های مردم اختلاف معناداری دارد.
برای محاسبه تغییرات قیمت هر گروه غذایی قیمت کالایی به عنوان نماینده آن محصول در نظر گرفته شده و قیمت فروش آن کالا در سایت به صورت ماهیانه از دی ۹۸ تا بهمن ۹۹ ثبت شده و با محاسبه تغییرات قیمت در این ۱۳ ماه، نرخ رشد قیمت آن محصول به دست آمده است.
بر اساس این گزارش در سال گذشته قیمت سبد کالاهای اساسی خانواده‌های ایرانی (بر اساس تعریف گزارش) حداقل به صورت میانگین ۴۷ درصد رشد قیمت داشته است. تحلیل‌ها نشان می‌دهد که این گرانی حدود ۵۰ درصدی باعث شده تا سبد کالاهای ضروری خانوار ایرانی نسبت به سال گذشته تقریبا نصف شود.
بر اساس گزارش پلتفرم پینکت قیمت محصولات پروتئینی که شامل گوشت و مرغ هم می‌شود در سال گذشته ۶۸ درصد رشد داشته است. در این گروه تخم‌مرغ با افزایش قیمت ۸۱ درصدی پیشتاز به حساب می‌آید.
قیمت خواروبار ضروری سبد خانوار هم افزایش قیمتی ۴۳ درصدی داشته است. در این گروه قند و شکر با افزایش قیمت ۷۸ درصدی سرگروه گرانی است. بر اساس هرم غذایی مورد نیاز یک خانواده هم قیمت میوه ۸۴ درصد،سبزیجات ۶۷ درصد، گوشت ۶۲ درصد،حبوبات ۹۸ درصد، نان و غلات ۶۲ درصد و سطح آخر هرم غذایی ۵۶ درصد رشد قیمت را در یک سال گذشته تجربه کرده‌اند. در میان میوه‌ها پرتقال و موز با افزایش قیمت ۱۷۹ و ۱۱۲ درصدی بیشترین افزایش قیمت را داشته‌اند اما در بین سبزیجات کالایی مانند هویج نیز ۱۸۴ درصد رشد قیمت داشته است.
در بین کالاهای لبنی نیز محصولات گرانی زیادی را تجربه کردند، شیر ۴۷ درصد، پنیر ۴۱ درصد، دوغ ۷۵ درصد و کره ۱۱۶ درصد رشد قیمت داشته‌اند. همچنین خامه به صورت صد در صدی رشد قیمت داشته و ماست نیز ۴۷ درصد گران شده است.
در بین محصولات پروتئینی نیز گرانی دیده می‌شود و ران مرغ با افزایش ۱۰۷ درصدی قیمت در اینجا سردمدار گرانی است. تخم مرغ ۸۱ درصد و تن ماهی ۱۰۳ درصد افزایش قیمت داشتند و ماهی با یک رشد ۶۰ درصدی قیمت مواجه بوده و گوشت چرخ کرده نیز ۷۰ درصد رشد قیمت داشته است.
ناگفته نماند تنقلات (چیپس و پفک و شکلات و مواردی از این قبیل) با رشدی ۶۰ درصدی و آجیل با رشد ۵۶ درصدی در سال جدید مواجه بودند. همچنین چاشنی‌ها اعم از سس و ادویه جات یک رشد ۵۰ درصدی قیمت را تجربه کردند. کالایی مانند نوشابه نیز دو برابر قیمت پارسال به مشتریان فروخته می‌شود.
اما جدا از مواد خوراکی باید گفت برخی دیگر از کالاها نظیر اقلام بهداشتی نیز در سال ۹۹ رشد قیمت زیادی داشتند، به عنوان مثال خمیر دندان نسبت به سال گذشته ۷۵ درصد گران شده است. و یا مایع دستشویی که از اقلام ضروری مقابله با ویروس کرونا است یک رشد ۶۸ درصدی قیمت را در طول یک سال طی کرده است. کالای نوار بهداشتی نیز که جزو اقلام ضروری بهداشتی برای نیمی از جامعه است با یک رشد ۷۵ درصد قیمت از ۶۶۰۰ تومان به ۱۱ هزار تومان در دی ماه ۹۹ رسیده است.
در گزارش پینکت به محبوب‌ترین برندها و کالاها در بین خریداران نیز اشاره شده است. سس کچاپ بیژن، شیر کم چرب فرادما میهن، ماست آرسیل کم چرب پگاه، روغن سرخ کردنی بهار از جمله کالاهای محبوب در بین خریداران هستند که می‌توان گفت قیمت کم آنها نسبت به سایر برندها در این محبوبیت بی‌تاثیر نبوده است. دستمال توالت که در اوایل کرونا در دنیا نایاب شده بود در ایران با رشد قیمت ۳۷ درصدی همراه شده است..
پرفروش‌ترین کالاها در سال گذشته بین مردم مواردی مانند کره، تخم مرغ، گوشت چرخ کرده، سینه مرغ و بیسکوییت ساقه طلایی بوده است. کره با رشد قیمت ناگهانی در برهه‌ای از زمان داشت، سردمدار پرفروش‌ترین کالاها شده و به نظر می‌رسد مردم از بیم گران شدن مجدد این کالا به خرید انبوه آن روی آورده‌اند.
پینکت خلاصه‌ای از گزارش خود را به دو صورت در پایان این آمارها معرفی کرده تا بتواند در مثال‌هایی کوتاه و گزیده وضعیت گرانی در بازار را نشان دهد. به عنوان نمونه در این گزارش تخمین زده شده است که سفره ساده صبحانه یک خانواده ایرانی ۵۰ درصد گران‌‌تر از سال قبل شده است و همانطور که پیش‌تر گرفته شد، سبد کالای مصرفی خانوارها نیز یک رشد تقریبا ۵۰ درصدی داشته است. این موارد نشان می‌دهد ادعای «دو برابر شدن قیمت‌ها» که گاه اغراق آمیز به نظر می‌رسد، تا حد زیادی درست بوده و بسیاری از کالاهای تند مصرف در همین حد و حدود و بلکه بالاتر افزایش قیمت داشته‌اند.
می‌توانید گزارش کامل سالیانه پینکت را از اینجا دانلود کنید.
