کمبود آب، زندگی ماشینی و محدودیت زمان کافی است تا بیشتر دریابیم برخی دستاوردها تا چه اندازه می‌توانند در تسهیل زندگی و دسترسی به امکانات برای مدیریت بهتر زندگی اثرگذار باشند.
در گفت‌وگوی پیش رو «فرهاد» و «شیما»معصومه از استارتاپی می‌گویند که در دوران کرونا جان گرفت، به سختی رشد کرد و امروز در مسیر راهیابی به جامعه جهانی، موفق به ثبت اختراع و تولید محصولی جدید منطبق با استانداردهای محیط‌زیست شده‌است.
فرهاد متولد ۱۳۷۰ و دانش‌آموخته مدیریت بازرگانی است، او در سال ۱۳۹۸به عنوان کارآفرین برتر استان معرفی شد و از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به عنوان حامی محیط‌زیست تقدیر شد.
شیما متولد ۱۳۶۳ و دانش‌آموخته مهندسی شیمی در مقطع ارشد است. از او تاکنون پژوهش‌های مهمی به‌ویژه در محصولات پلیمری منتشر شده‌است.
این گروه تاکنون موفق به حضور در شرکت در نمایشگاه الکامپ ۲۰۲۰، استارتاپ برتر استان مازندران در رویداد اینوتکس ۲۰۲۰، شرکت در نمایشگاه اینوتکس ۲۰۲۰، شرکت در نمایشگاه مدیریت سبز سازمان برنامه و بودجه ۱۳۹۸ و کسب عناوین استارتاپ برتر در برنامه کارستون شبکه پنج سیما و ایده برتر استان مازندران از دید باشگاه خبرنگاران جوان شده‌اند.
کارواش دغدغه رانندگان است
فرهاد به‌عنوان طراح اولیه درباره این که این ایده چطور شکل گرفت می‌گوید: سال ۱۳۹۷ که من پروموتر تاکسی اینترنتی بودم، چالش‌هایی ازجمله بنزین، ترافیک و انتظار طولانی‌مدت در صف پمپ‌ها داشتیم که در نهایت کمک کرد تا برخی نیازها شناسایی شود، یکی از مهم‌ترین این نیازها که بیشتر رانندگان با آن درگیر بودند کارواش بود، تقاضای رانندگان تاکسی اینترنتی این بود که مدیران چاره‌ای در این حوزه به‌ویژه با توجه به شرایط آب و هوایی مازندران بیندیشد. این دغدغه برای من جدی شد و آن را با خانم شربتیان که در مرکز رشد پارک علم و فناوری با او آشنا شدم مطرح کردم.
فرهاد ادامه می‌دهد: به کمک خانم تیم مورد نظرمان را تشکیل دادیم و بعد به سراغ طراحی اجرای طرح رفتیم. ایده اولیه تعبیه تانکر آب پشت وانت و استفاده از لانس برای شستشو در محل بود.
وی درباره مراحل ابتدایی اجرای این طرح می‌گوید: در هر مراجعه به کارواش ۲۴۰ تا ۲۷۰ لیتر آب مصرف می‌شود. در این روش به جای آن که مشتری با صرف هزینه نقدی و زمانی در کارواش حضور پیدا کند، کارواش به خانه مشتری می‌آمد.
گروه در ادامه درمی‌یابد که این روش باعث رها شدن آب در کوچه‌ها می‌شود و شهرداری نیز به دلیل نفوذ و امکان آلودگی اجازه رهاسازی آب در کوچه را نمی‌دهد، همین‌جا است که ایده کارواش در محل مسیری دیگر را آغاز می‌کند که درنهایت منجر به راه‌اندازی استارتاپ کارواش بدون آب می‌شود.
به گفته فرهاد برای تحقق ایده کارواش بدون آب، ابتدا بخش پژوهش گروه روی نمونه‌های خارجی محصول متمرکز می‌شوند. با پژوهش بر روی نمونه‌های خارجی متوجه می‌شوند که نمونه خارجی محصول وجود دارد، اما نه‌تنها در ایران تولید نمی‌شود بلکه امکان دسترسی به آن هم وجود ندارد.
او می‌گوید: تلاش کردیم تا فرمولاسیون این محصول را به دست بیاوریم اما به دلیل تحریم‌ها امکان همراهی کشورهای برخوردار از این تکنولوژی برای ما فراهم نبود.
یکی از اعضای گروه به واسطه یک شرکت بازرگانی نمونه خارجی را باوجود این که هزینه ارسال آن از خرید بیشتر می‌شود، خریداری و به ایران می‌آورد.
با تحویل مواد اولیه آزمایش‌ها آغاز و گروه موفق به دستیابی به فرمولاسیون محصول شد.
کارآفرین مازندرانی درباره شیوه دستیابی به فرمولاسیون این ترکیب می‌گوید: درصد ترکیب خیلی مهم بود و با کم یا زیاد کردن مقداری از مواد امکان این بود که محصول نهایی عملکرد درستی نداشته باشد.
محصول مخصوص بدنه، روی بخش‌های مختلف اسپری شده و سپس با دستمال پاک می‌شود، محصول دیگر مخصوص شیشه و ضدبخار است و عملکردی مشابه شوینده بدنه برای شیشه‌ها دارد. وی درباره مهم‌ترین ویژگی آن می‌گوید: عدم استفاده از آب مهم‌ترین ویژگی و کارکرد این محصول است.
شهروندان خطه شمالی کشور به منابع آب نسبت به دیگر استان‌ها دسترسی آسان‌تر و بهتری دارند، تیغی دو لبه که درباره آن می‌گوید: موقعیت جغرافیایی مازندران به گونه‌ای است که مساله آب در آن چنان که باید جدی گرفته نمی‌شود و می‌توانم بگویم برگ برنده ما خدماتی است که باعث صرفه‌جویی در زمان و مصرف آب می‌شود. این کارآفرین با اشاره به این که در شمال مساله آب هنوز به یک دغدغه عمومی تبدیل نشده؛ می‌گوید: در شهرهای بزرگ مثل تهران، اصفهان، شیراز و یا شهرهای کویری مساله آب یک مشکل جدی است و این محصول در شهرهایی که مشکل آب دارند، از هدر رفت منابع آب جلوگیری می‌کند.
اختراعی بومی در انتظار ثبت جهانی
الیاسی درباره این اختراع می‌گوید: مواد اولیه محصولات پیشین به دلیل شیمیایی بودن در دسترس و تولید آن هم نسبت به محصول جدید آسان‌تر است. اما محصولی که آن را اختراع کردیم نخستین باری است که تولید می‌شود و مزایای ویژه‌ای نسبت به محصول پیشین دارد.
او می‌افزاید: مضاف بر این، برخی مواد اولیه آن به صورت آماده وجود نداشت و باید طی فرایند ترکیب به دست می‌آمد، نکته مهم این که نمونه مشابه خارجی ندارد و در حال حاضر دغدغه ما ثبت جهانی آن است که البته هزینه بالایی هم دارد.
او تاکید می‌کند: ما در این مسیر بیشتر روی محصول و به‌روزرسانی آن تمرکز کردیم؛ همان چیزی که جامعه جهانی از آن استقبال می‌کند.
جدال استارتاپ‌های مازندران برای بقاء
حمایت از استارتاپ‌ها آن روی دیگر سکه توسعه است، امری که در کشورهای توسعه‌یافته مطالبه‌ای معمول و در مازندران جدالی برای بقای ایده‌ها است.
فرهاد با گلایه از عدم حمایت دستگاه‌های متولی این حوزه می‌گوید: باوجود این که از شبکه‌های تلویزیونی و رسانه‌های مختلف گزارش‌های متعددی از ما به عنوان استارتاپ موفق تهیه شد اما تسهیلاتی که دریافت کردیم در نهایت اندک بود. نهادهای متولی که باید حامی استارتاپ‌ها، به‌ویژه آن دسته اختراعاتی که به حفظ منابع طبیعی و منابع آب کشور کمک می‌کنند باشند، اثرگذاری لازم را ندارند.
این کارآفرین مازندرانی معتقد است به دنبال شرکت‌های بزرگ بودن همیشه پاسخگو نیست و کشورهای توسعه‌یافته از کسب‌وکارها و استارتاپ‌های نو حمایت می‌کنند تا به تولید سرمایه دست پیدا کنند.
او در این باره می‌گوید: در جایی زندگی می‌کنیم که اکوسیستم استارتاپی نداریم، بنابراین بزرگ شدن یک ایده به سختی اتفاق می‌افتد و انتظار پیشرفت برابر با کشورهای دیگر را نمی‌توان داشت.
شیما با بیان این که از هر ۱۰۰ استارتاپ شاید یک استارتاپ به فعالیت خود ادامه دهد، می‌گوید: برای توسعه فعالیت‌مان باید در سایت‌ها معرفی می‌شدیم تا به شبکه‌سازی برسیم، یا کوپن‌هایی برای تقویت تعامل و فروش محصول میان تولیدکننده و مصرف‌کننده ایجاد می‌شد چراکه محصول به تبلیغ و دیده شدن نیاز دارد.
محصولی با چشم‌انداز جهانی
فرهاد درباره افق دید گروه و چشم‌انداز آینده محصول می‌گوید: اکوسیستم استارتاپی مازندران از کارآفرین و شتاب‌دهنده تا سرمایه‌گذاران باید به این آگاهی برسند که کسب‌وکارها باید با تکنولوژی رشد کنند، چراکه باعث تسریع گردش مالی و فرایند دسترسی مخاطب به محصول می‌شود.
او با ابراز تاسف از نبود اکوسیستم استارتاپی در مازندران اظهار می‌کند: یک استارتاپ در مازندران باید بجنگد تا زنده بماند. برخی کسب‌وکارها به نام استارتاپ در حال تعامل هستند. زمانی که کارمان را شروع کردیم کسب‌وکار اینترنتی مجوز و فعالیت نداشت و پس از ما چندین کسب‌وکار راه افتادند، اما تا جایی که می‌دانم ادامه ندادند، باید فکر کنیم که چرا یک نفر باید هزینه کند اما در میانه راه ادامه ندهد؟! این به همان نبود اکوسیستم استارتاپی برمی‌گردد که من به عنوان سرمایه‌گذار حاضر به سرمایه‌گذاری نمی‌شوم، چون ذهنیت سرمایه‌گذاری در مازندران همچنان محدود به خرید و فروش زمین و ملک است، درحقیقت تمایل و دانش تغییر در سرمایه‌گذاری وجود ندارد.
کارآفرین جوان مازندرانی در راستای توسعه فعالیت خود به صادرات آن فکر می‌کند: به فکر صادرات محصولات‌مان به‌ویژه محصول جدیدمان که زیست‌تخریب‌پذیر، غیرسمی و گیاهی است و به چرخه محیط‌زیست باز می‌گردد هستیم. امیدوارم زودتر به مرحله تجاری‌سازی برسیم چراکه این اختراع کارایی متفاوتی دارد و با ذوق آن را ثبت کردیم.
انتهای پیام
