« محمد‌جواد ظریف » وزیر سابق امور خارجه امروز(پنج شنبه) در کنگره حزب مردم سالاری که در مجتمع آدینه برگزار شد اظهار کرد: من با نگاهی به حوزه تخصصی خودم شرایط سیاست خارجی و روند افزایش قدرت در جهان کنونی سخنرانی را شروع می‌کنم. مشکل اساسی همه زمامداران در جهان ازجمله ایران اشتباهات ادراکی است، تصمیم گیری بر اساس فهم اشتباه به ضایعات جبران ناپذیری در جهان تبدیل شده است تا قبل از انتقال پیام انقلاب اسلامی، در جهانی دو قطبی زندگی می‌کردیم که چارچوب‌ها کم و بیش مشخص بود و زمامداران می‌توانستند به صورت حدودی پیش بینی کنند از این رو در جهان دو قطبی امکان اشتباه کمتر بود حتی در جنبش عدم تعهد که به صورت عدم تعهد به دو قطب بود، تعدادی کشورها بودند که به بلوک شرق و غرب وابسته بودند و تکلیفشان مشخص بود.
وی افزود: ایران در بر هم ریختن نظام دو قطبی ـ با پیروزی انقلاب اسلامی ـ این دو قطبی را به هم ریخت و هیچ حزب وابسته‌ای به یکی از دو بلوک شرق و غرب نبود و رهبر مردم فردی بود که در برابر شرق و غرب ایستاد. در مذاکرات برجام روز اول به غربی‌ها گفتم من قطعنامه های شورای امنیت را قبول ندارم. به وزیر خارجه فرانسه برخورد. گفتم تازه باید خسارت هم بدهید چون شما ۸ سال به صدام سلاح و تجهیزات و هواپیما دادید.
وزیر سابق امور خارجه خاطر نشان کرد: وقتی امام(ره) به گورباچف نامه نوشت و اعلام کرد کمونیسم در حال فروپاشی است، در حالی بود که شوروی بیشترین سلاح را در اختیار داشت. در هنگام جنگ تحمیلی هم همه اعضای شورای امنیت متفق شدند این جنگ به سود ایران خاتمه نیابد، فکر می‌کردند ما ظرف ۷ روز از بین می‌رویم و همه اعضا حتی شوروری هم به آن اعتقاد داشت!
ظریف با بیان اینکه در قطعنامه اول هم نخواستند که عراق از خاک ایران خارج شود، اظهار کرد: اما دنیا عوض شده، امروز آمریکا از پس یمنی‌ها برنمی‌آید امسال ۷۸۰ میلیارد دلار هزینه نظامی کرده و بزرگترین قدرت نظامی دنیاست اما از پس آنها برنمی‌آید. اسرائیل در غزه تقریبا تمام آنجا را نابود کرده و حداقل ۲۰۰ بمب هسته ای دارد اما امروز علی رغم این همه خسارت که به مردم فلسطین وارد کرده نتوانسته افسانه شکست ناپذیری اسرائیل را در برابر یک گروه احیا کند.
وی با بیان اینکه امروز دولت آمریکا هزینه‌ای که برای تسخیر قلب‌ها می‌کند، بالا است، افزود: آمریکایی‌ها همیشه یا در جنگ بودند یا در کودتا، چون فکر می‌کردند قدرت آنها در این است، در سال ۲۰۰۴ کنگره آمریکا به یک گروه مسئولیت می‌دهد تا گزارشی تهیه کند که چرا در لشکرکشی به عراق به اهداف‌مان نرسیدیم؟ در گزارش آمده سیاست استفاده از نیروی نظامی برای پیشبرد اهداف آمریکا ناموفق بوده است، از این رو از ۲۰۰۴ تا کنون آمریکا از کنش ذهنی استفاده می‌کند نه حضور، حتی درباره روسیه. بازی و کنش عوض شده ما دیگر در جهان قطبی حضور نداریم، ما هنوز توقع رابطه قطبی از دنیا داریم در صورتی که دنیا دیگر اینگونه نیست و یک شبکه است.
وزیر سابق امور خارجه با بیان اینکه الان ایلان ماسک می‌تواند تصمیمی بگیرد که اوکراین و غزه اینترنت داشته باشند یا نه، تصریح کرد: قدرت‌ها در حال جذب شرکت‌ها هستند اما لایه‌های مختلفی از قدرت داریم، در لایه شبکه‌ای با یک موبایل وارد شبکه می‌شوید اما مجبور نیستید فقط به گوگل متصل شوید بلکه می‌توانید به بسیاری از شبکه‌ها هم متصل شوید، چارچوب تحلیل ما کهنه شده و بر اساس آن چارچوب‌ها داریم تصمیم گیری می‌کنیم.
ظریف با اشاره به اینکه چین هم دنیا را شبکه‌ای می‌بیند و به عربستان ـ متحد آمریکا ـ بیش از ایران خدمات می‌دهد، تاکید کرد: پوتین به ما می‌گفت حواستان باشد وارد دام آمریکا نشوید اما خودش در زمینه اوکراین وارد این دام شد؛ خانم « نانسی پلوسی» با اسکورت جنگنده‌های آمریکایی وارد تایوان می‌شود اما چین چه کار می‌کند؟ بالن جاسوسی خود را به آسمان آمریکا می‌فرستد، آیا چین می‌گوید ما می‌خواهیم کاخ سفید را حسینیه کنیم؟ بعد شما انتظار دارید این کشور (چین) وارد بازی ژئوپلتیک با آمریکا به خاطر ما بشود و از قطعنامه‌های شورای امنیت علیه ما، حمایت نکند؟ چون ما درک درستی از دنیا نداریم؛ قدرت نظامی مهم است اما نباید مزیت خود را در آن بگذارید. البته موشک مهم است و هیچ کس در دنیا به اندازه من از موشک ایران دفاع نکرده و ۳ بار تحریم شدم اما مدعی ها هیچ کدام تحریم ندارند.
وی تصریح کرد: چین از تجارت شروع کرد و بعد وارد صنعت شد و الان به فناوری و دانش رسیده است. وزیر خارجه چین می‌گفت ما حاضر هستیم کارخانه هایمان را واگذار کنیم چون وارد حوزه دانش شده است تا ۱۰ سال پیش از آمریکا کپی می‌کردند اما الان خودشان وارد تولید دانش شده‌اند.
وزیر سابق امور خارجه با بیان اینکه با مخالفت ۱۰۰ درصد آمریکایی‌ها، اروپایی‌ها توانستند دادگاه بین المللی ایجاد و قوانین زیست محیطی تعیین کنند، افزود: زمانی که فرمان هسته ای را راه انداختیم اروپایی‌ها در کنار آمریکا قرار گرفتند اما قبل از آن در کنار ما بودند، یک سال تمام آمریکایی‌ها تلاش کردند تا قطعنامه ۳۵ بندی علیه ما تنظیم کنند اما حامی نداشتند از این رو آن را به ۴ بند تبدیل کردند اما باز هم ۱۳ به ۲ شکست خورد؛ اما از آن طرف هم اروپا قصد رقابت با آمریکا در حوزه صادرات را ندارد حتی چین هم این بنا را ندارد.
ظریف با بیان اینکه الان چین و روسیه هم مقررات تحریمی ایران را رعایت می‌کنند، گفت: معتقد به بهترین روابط با روسیه‌ام یا قرارداد ۲۵ ساله با چین را من امضا کردم، اما اینکه فکر کنیم چین صدها میلیارد دلار روابط جهانی‌اش را به خاطر ما کنار بگذرد، هیچ وقت این کار را نمی کند. مشکل ما قبل از قانون اساسی شناخت است، مشکل دوم ما نیز این است که به اطراف با نگاه تهدید و نه فرصت نگاه می‌کنیم.
وی با اشاره به اینکه از زمان صفویه که حکومت مستقل تشکیل شد در آرزوی بازگرداندن دوران هخامنشیان بودیم که به قاجار ختم شد، افزود: مشکل سوم ما مشکل آرزومندی است. دنیا براساس آرزوها نمی‌چرخد بلکه براساس واقعیات می‌چرخد. آرزو داریم که با یک مهاجرت همه مشکلاتمان حل شود، اینها همه آرزو است.
این استاد دانشگاه بیان کرد: ما قهرمانانمان را از میان قهرمانانِ آرزومند انتخاب می‌کنیم نه قهرمانان واقعی؛ انتخاب کردیم کسانی که برای پس گرفتن سرزمین‌های از دست رفته در گلستان رفته بودند و قرارداد ترکمنچای را بستند را قهرمان بدانیم.
ظریف با بیان اینکه آنچه در ماجرای اعتراضات سال گذشته اتفاق افتاد نیز بر همین مبنا بود، اظهار کرد: یک گروه فکر می‌کردند که با فشار آوردن به مردم حجاب مردم درست می‌شود و گروهی دیگر فکر می‌کردند با این اقدامات حکومت سرنگون می‌شود. آنها فقط آرزو بود. گروهی هم که این وسط واقع‌بین بودند به وسط بازی متهم شدند.
وی با اشاره به اینکه مبنای خود را بر تهدید به جای فرصت قرار داده‌ایم، گفت: زمانی می‌توانیم موفق باشیم که از حوزه آرزوها خارج شویم و به واقعیات بپردازیم.
