برترینها: با انتشار نسخه قاچاق «شب، داخلی، دیوار» پرونده تعدادی از مهمترین آثار اجتماعی سالهای گذشته سینمای ایران با توقیف و انتشار نسخه آنها در اینترنت بسته شد به همین بهانه به بررسی اثر توقیفی که نوید محمد زاده در آن حضور داشته است پرداختیم.
فیلم «شب، داخلی، دیوار» سومین ساخته سینمایی وحید جلیلوند که از جمله فیلمهای توقیفی به حساب میآمد، از ساعتی قبل به شکل غیر مجاز منتشر شد.«شب، داخلی، دیوار» تاکنون در هیچ جشنواره داخلی حضور نیافته و اکران عمومی در ایران نداشته است.
در خلاصه داستان «شب، داخلی، دیوار» آمده است: زندگی نابینایی به نام علی با ورود نابهنگام زنی متواری، آشفته میشود.نوید محمدزاده، امیر آقایی، علیرضا کمالی، سعید داخ، با معرفی دایانا حبیبی و دانیال خیریخواه و جمعی از بازیگران و هنرجویان تئاتر، بازیگران این فیلم هستند.
برادران جلیلوند در بیانیهای نسبت به انتشار نسخه قاچاق فیلم «شب، داخلی، دیوار» واکنش نشان دادند و نوشتند: دیری نپایید که فیلم «شب، داخلی، دیوار» اثری که اول متعلق به مردم ایران است و سپس به همه عواملی که در تولید آن نقشی داشتند، به جمع فیلمهای قاچاق شده در سینمای ایران پیوست؛ و چه اتفاق تلخِ پرتکراری! ولیکن اگر این اتفاق بار دیگر نوری بتاباتد بر دلیل و ریشههای قاچاقِ فیلمهایی که سیستم ممیزی و سانسور، راه حیات و حق طبیعی آنها را به خفقان کشانده است، رنجِ آن را به جان میخریم که این رسوایی و بیآبرویی شماست که مردم ما را از ساخته شدن و دیدن فیلمهایی که ظلم شما را برنمیتابند، محروم کردهاید.
از ابتدای سال جاری تاکنون فیلمهای «برادران لیلا»، «خط فرضی»، «جنگ جهانی سوم»، «بی رویا»،«اراتمند، نازنین، بهاره و تینا»، «تفریق» به شکل غیر قانونی و با کیفیت خوب منتشر شدهاند.
با احتساب «برادران لیلا»، «تفریق» و «شب، داخلی، دیوار» بعد از «عصبانی نیستم» سه فیلم توقیفی دیگر به کارنامه نوید محمدزاده اضافه شد. بازیگری که در تمام این سالها در فیلمهای اجتماعی بازی کرد و سه فیلم آخرش نه تنها میتوانست بازگشت قدرتمندش به این سینما بعد از سریال «قورباغه» باشند که سینمای اجتماعی را هم از موقعیت ضعیف و احتضار فعلیاش در گیشه خارج کنند.
حالا هر سه این فیلمها بعد از نمایشهای خارجی، توقیف و و بدون کوچکترین آوردهایی برای سالنهای سینما روی گوشیها و لب تابها در حال پخش هستند. موقعیتی که شاید در تعداد تماشاگر و بیننده وضعیت بهتری برای نوید محمدزاده و این فیلمها ایجاد کند اما احتمالا تیر خلاصی به تولید این گونه فیلمها و سینمای جریانساز اجتماعی است.
ماجرای برادران لیلا
شهرتی که «برادران لیلا» با بازی نوید محمدزاده، ترانه علیدوستی، سعید پورصمیمی و... به دست آورد بیشتر مدیون کانالی است که برای معرفی و عرضه خودش انتخاب کرد؛ حواشی بیانیههای جنجالی و قاچاق فیم شتابدهنده این شهرت بود که از مدتها قبل و به واسطه عدم اکران آن به وجود آمده بود.
همزمان با اکران آنلاین این فیلم در فرانسه، نسخه دیجیتال آن در فضای مجازی منتشر شد. انتشار نسخه غیرقانونی برادران لیلا در آستانه نوروز 1402، با واکنشها و اظهارنظرهای متفاوتی همراه بود. سعید روستایی کارگردان جوان برادران لیلا در اظهارنظری قابل تامل در صفحه اینستاگرامش نوشت: «ما در حیرتیم از این حجم از واکنش مثبت و دلنشین. از صمیم قلبمان از شما ممنون و سپاسگزاریم و قدردان زمانی که میگذارید تا فیلم ما را تماشا کنید هستیم. امیدوارم بهزودی شرایطی فراهم شود تا نسخه کاملتر فیلم را در دسترس شما عزیزان قرار دهیم.» روحالله سهرابی از مدیران سازمان سینمایی در واکنش به اظهارات سعید روستایی نوشته بود: «ابراز امیدواری کارگردان فیلم برادران لیلا برای انتشار نسخه کامل فیلم تعجبآور بود! تشکر از مخاطبان برای دیدن نسخه قاچاق؟! یعنی قاچاق فیلم اقدامی عامدانه بوده؟! این رشته سر دراز دارد. و در نهایت پایان این بحث و جدل ها این بود که امکان اکران عمومی «لیلا و برادرانش» مختومه شد!
معمای«تفریق»
پس از لو رفتن فیلم های «برادران لیلا»، «جنگ جهانی سوم» و «خط فرضی» نوبت به فیلم تفریق، ساخته مانی حقیقی با بازی نوید محمدزاده و ترانه علیدوستی رسید که نسخه قاچاق آن سر از کانال های تلگرامی درآورد. نسخه باکیفیت فیلم سینمایی تفریق در حالی قاچاق شده و در کانالهای تلگرامی و شبکههای ماهوارهای منتشر شد که این فیلم هنوز در ایران اکران عمومی نشده بود.
تفریق که یکی از مهمترین فیلمهای اجتماعی آماده نمایش بود، هم پروانه ی ساخت داشت و هم با مجوز سازمان سینمایی در فستیوال های خارجی حضور پیدا کرده بود، اما توقیف آن و جلوگیری از اکرانش، سرنوشتی همچون «برادران لیلا» را برایش رقم زد.
تفریق در مهر ماه ۱۴۰۱ پروانه نمایش در سینماهای کشور را دریافت کرد و قرار بود در ماه های گذشته به اکران عمومی درآید، اما پس از حوادث پاییز سال گذشته و در پی مواضع سیاسی مانی حقیقی و ترانه علیدوستی، سازمان سینمایی جلوی اکران این فیلم را گرفت. این در حالی بود که وزیر ارشاد، بارها مدعی شده جلوی نمایش هیچ فیلمی به خاطر مشکل بازیگر یا کارگردانش گرفته نمی شود. هنوز منبع قاچاق این فیلم مشخص نیست.
«عصبانی نیستم» در کانالهای تلگرامی
نسخهای از فیلم «عصبانی نیستم» با بازی باران کوثری و نوید محمدزاده به کارگردانی رضا درمیشیان در شبکه قاچاق منتشر شد و در بازار زیرزمینی تهران و البته کنار پیادهروهای شهر به صورت آزادانه و کمترین مشکلی به فروش رفت. این مسئله هنگامی جالبتر شد که فیلم عصبانی نیستم در کنار خیابانها در دسترس همگان با زیرنویس انگلیسی فرخته شد! و حتی صحنههای حذف شدهای که در نسخه نمایش داده شده در جشنواره فیلم فجر نیز در آن وجود داشت در نسخه قاچاق قابل مشاهده بود.
ر متنی که پیش از آغاز فیلم نمایش داده میشد، توضیح داده شده بود که« هموطن گرامی! هدف ما از پخش این فیلم فقط «نه»(گفتن) به سانسور میباشد! سانسوری که باعث شد این فیلم از جشنواره فجر حذف شود. خواهشمندیم هر کجای این دنیا که هستید اگر این فیلم در سینما پخش شد برای حمایت این فیلم حتماً به سینما بروید و از هنرمندان خود حمایت کنید!» رضا درمیشیان انتشار «عصبانی نیستم» در شبکه قاچاق را نوعی انتقام گیری از خودش توصیف کرده بود.