به گزارش بهداشت نیوز بشر از گذشته تا به الان عاشق قصه بوده است. آدمها با قصه میخندند، گریه میکنند، یاد میگیرند و دوباره از نو شروع میکنند. یکی از بهترین مواقع قصهگویی برای کودکان، شب موقع خوابیدن آنهاست. در این مطلب به شما میگوییم چرا داستان خواندن قبل خواب برای بچهها مفید است و چه بخوانیم و چه نخوانیم؟
تقریبا هر کودکی دوست دارد قبل از خوابیدن قصه بشنود. این کار علاوه بر اینکه برای کودک، لذتبخش است، فایدههای زیادی برای او دارد. یکی از اثرات مستقیم شنیدن این داستانها، افزایش تمرکز است. ممکن است کودک در ابتدای این عادت قصهگویی، ابتدا سوالهای متعدد بپرسد و پرش ذهنی داشته باشد؛ اما کمکم یاد میگیرد روی جریان داستان تمرکز کرده و از پرسیدن سوالهای بیمورد خودداری کند. علاوه بر تقویت تمرکز، بچهها در روند شنیدن داستان، پرسشگری را هم تمرین میکنند. همین پرسشگری میتواند روحیه نقادی و تفکر منطقی را در آنها پرورش دهد.
خیلی از آدمها بعد از تماشای فیلم اقتباسی، بین کتاب و فیلم، باز کتاب را انتخاب میکنند؛ حتی اگر فیلم هم خوشساخت باشد. چرا این اتفاق میافتد؟ چون کتابها را خودشان میسازند و فیلمها را سلیقه کارگردان. در عصری که بچهها بیشتر تصویرمحور شدهاند، پر و بال دادن به قوه خیال آنها ضروری است. قصهها به بچهها اجازه میدهند جهانی را خلق کنند، کوچک و بزرگش کنند، خرابش کنند و دوباره آن را بسازند. این خلق کردنها، هم تجربه دلنشینی برای کودک است هم قوه خلاقیت او را تقویت میکند.
یکی از راههای ایجاد صمیمیت بین والدین و فرزندان همین قصهها هستند. بچهها با شنیدن قصه از زبان پدر و مادر، یک خاطره خوب برای تمام عمرشان میسازند. پدر و مادر با آغوش گرفتن فرزند و داستان گفتن، به او حس امنیت میدهند. علاوه بر این، سادهترین و موثرترین روش برای تربیت کودک همین قصه گفتن است. حتی اشتباهات بچهها را با همین داستانگویی میشود به آنها گوشزد کرد و راهی برای اصلاح آن پیدا کرد.
قصهها و شعرها و تکرار آنها میتوانند مهارتهای زبانی کودک را تقویت کنند. بچههایی که در فضای غنی از داستان و حرف و سخن، بزرگ میشوند، زودتر زبان باز میکنند و موقع حرف زدن هم بهتر عمل میکنند. یکی از دلایل پرخاشگری خردسالان این است که نمیتوانند احساس خود را با واژهها بیان کنند و بچههایی که در محیط زبانی غنیتری هستند، کمتر با این مشکل روبهرو میشوند. علاوه بر این، کتابها پر از لغاتی هستند که در زندگی روزمره خود از آنها استفاده نمیکنیم؛ پس خواندن قصه، دایرزه واژگانی بچهها را بزرگتر میکند.
حالا که فهمیدیم قصهها انقدر برای رشد بچهها مفید و گاهی ضروری هستند، میتوانیم هر داستانی را قبل خواب برای بچهها تعریف کنیم؟ جواب قطعا نه است. داستان شب، باید داستانی باشد که بچهها را برای استراحت آماده میکند؛ پس هر محتوایی که ترس، خشونت و حتی هیجان منتقل کند، مناسب قصه شبانه نیست. داستانهای پر از هیجان مناسب نیستند، چون بچهها را هوشیار و از خواب منصرف میکنند. قصههایی که محتوای خیلی غمگین دارند هم مناسب نیستند. داستانهای ترسناک هم باعث میشوند که خواب بچهها مختل شود یا خواب آشفته ببینند.
بچهها عاشق داستانهایی هستند که قهرمانهای بزرگ دارد. چه بهتر که خودشان این قهرمان بزرگ باشند. برای بچهها داستانی تعریف کنید که بچهها قهرمان اصلی آن هستند. این قصه، عزت نفس کودک را بالا میبرد. قصههایی که تخیلی و فانتزی هستند هم برای قصهگویی قبل خواب مناسب هستند. داستانی که بچهها بتوانند فضای آن را بسازند. این داستانها باید ساده با ریتمی آرام باشند و پایان خوشی هم داشته باشند. داستانهای ادبیات کهن مثل کلیله و دمنه هم گزینه مناسبی برای قصهگوییهای شبانه هستند.