راهکار‌های صنعت برق برای مصرف بهینه انرژی

پیام باقری در مصاحبه با خبرنگار تحریریه صنعت خبرگزاری صدا و سیما افزود: در تولید تجهیزات صنعت برق، پیشرفت‌های خوبی حاصل شده به طور نمونه کنتور هوشمند به عنوان یکی از تجهیزات بسیار مهم در بهینه سازی مصرف می‌تواند به مصرف کننده در مصرف بهینه کمک کند یعنی با ارسال اخطار‌های لازم در زمان‌های اوج مصرف (پیک) یادآوری می‌کند تا مصرف کننده مصرف خود را بررسی و مدیریت کند.

 

باقری گفت: نصب موتور‌های جدید BLDC در تجهیزات سرمایشی (کولر‌های آبی و گازی) راه حل دیگری است که می‌تواندتا حدودی از اتلاف انرژی جلوگیری کند، زیرا موتور‌های جدید، بهره وری بالا و مصرف انرژی پایینی دارند.

 

 

این کارشناس صنعت برق افزود: با توجه به اینکه تجهیزات جدید با بهره وری بالا و کار آمد در حال تولید است و به مرحله تولید انبوه هم رسیده، می‌توان با تعویض و جایگزینی آنها با تولیدات نسل قدیم، مصرف را کاهش داد.

 

وی اضافه کرد: در صنایع انرژی بر مانند سیمانی‌ها و پتروشیمی‌ها که عمده برق کشور را مصرف می‌کنند باید بر اساس قانون مانع زدایی، اقتصاد صنعت برق مبتنی بر نظام عرضه و تقاضا باشد به این روش که تولیدکننده بخش خصوصی‌به عنوان سرمایه گذار و صنایع بزرگ و انرژی بر که مصرفشان خارج از الگوست، بتوانند از طریق بورس انرژی و با کشف قیمت واقعی بدون دخالت دولت، مبادله انجام دهند.

 

باقری گفت: پیشهاد بخش خصوصی این است نقش وزارت نیرو به عنوان واسطه حذف شود و تولید کننده و مصرف کننده انرژی باهم مبادله کنند.

 

رئیس سندیکای برق افزود: با توجه به اینکه دولت به اندازه کافی نیروگاه‌های برق دارد می‌تواند برق یارانه‌ای در اختیار عموم مردم قرار دهد حتی به دهک‌های پایین، مدارس و مساجد برق رایگان دهد البته این موضوع برای بخش خصوصی متفاوت از دولت است، زیرا برای بخش خصوصی که باید سرمایه گذاری کلانی داشته باشد سرمایه گذاری هم باید توجیه اقتصادی داشته باشد.

 

 

باقری گفت: صنعت برق که در ۴ دهه گذشته کاملا وابسته به متخصصان خارجی بود، هم اکنون به یک صنعت پیشرو تبدیل شده و بیش از ۹۰ درصد تجهیزات و عملیات اجرایی برق کشور توسط تولیدکنندگان و سازندگان توانمند بخشی خصوصی تامین می‌شود.

 

وی اضافه کرد: صنعت برق کشور امروزه در حوزه صادرات خدمات فنی و مهندسی، پرچمدار و پیشرو است و در بسیاری از کشور‌های خاورمیانه، کشور‌های آفریقایی و شرق آسیا، رد پای شرکت‌های صنعت برق در اجرای طرح‌های مختلف قابل مشاهده است.

 

باقری گفت: در همه جای دنیا، صنعت برق، صنعتی راهبردی و اثرگذار در توسعه اقتصادی محسوب می‌شود و عمدتا توسعه این صنعت در همه کشور‌های توسعه یافته یا در حال توسعه، در دستور کار دلتمردان است.

 

این کارشناس صنعت برق ادامه داد: صنعت برق، صنعتی است که در لبه فناوری حرکت می‌کند و به طور کلی یک صنعت دانش پایه و دانش بنیان است و بر اساس نوآوری‌ها و فناوری‌های جدید، خود را تجهیز می‌کند و بسیاری از شرکت‌هایی که در این صنعت فعالیت می‌کنند شرکت‌های دانش بنیان هستند که هم در حوزه داخلی و هم حوزه برون مرزی اثر گذارند.

 

 

باقری گفت: در تولید برخی از محصولات مزیت رقابتی در کشور وجود ندارد البته توانمندی ۹۰ درصدی در صنعت برق کشور، عدد قابل توجهی است، اما در حال حاضر تولید برخی از محصولات و کالا‌های صنعت برق در داخل، توجیه اقتصادی ندارد.

 

وی افزود: در بعضی از حوزه‌ها از جمله در بخش ساخت تجهیزات، انتقال و توزیع به خودکفایی صددرصدی رسیده ایم، اما در بخش تولید، احداث نیروگاه و تا حدودی در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر باید بیشتر توسعه یابیم.

 

باقری گفت: البته در حوزه انرژی‌های تجذیرپذیر اقدامات خوبی انجام شده و برای تولید تجهیزات مرتبط با انرژی‌های تجدید پذیر، با حمایت و برنامه ریزی‌های ویژه‌ای که صورت گرفته و هم اکنون در حال اجراست رشد قابل توجهی را شاهد هستیم.

 

 

وی افزود: توسعه حوزه انرژی‌های تجدید پذیر نه تنها کشور را از وابستگی به سوخت‌های فسیلی رها می‌کند بلکه آلایندگی در کشور را هم کاهش می‌دهد و به تبعِ آن، مصرف آب، گاز و حامل‌های انرژی نیز کاهش می‌یابد ضمن اینکه سرمایه گذاری در بخش انرژی‌های تجدیدپذیر با سرعت خیلی بالا در کشور‌های توسعه یافته و در حال توسعه، رو به افزایش است و درآینده نه چندان دور شاهد غلبه انرژی‌های تجدید پذیر به سوخت‌های فسیلی خواهیم بود.

 

این کارشناس صنعت برق ادامه داد: توان ساخت داخل برخی از تجهیزات در داخل وجود دارد، اما مواد اولیه تولید برخی از تجهیزات و برخی از کالا‌های واسطه ای، همچنان از طریق واردات تامین می‌شود که ارزبری قابل توجهی دارد.

 

رئیس سندیکای برق با بیان اینکه روند جهانی توسعه انرژی‌های تجدید پذیر نشان می‌دهد که با سرعت قابل توجه‌ای رشد می‌کند گفت: توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر در سال‌های قبل تر، توجیه اقتصادی نداشت، یعنی قیمت هر کیلو وات ساعت برقی که از انرژی‌های تجدید پذیر تولید می‌شد و در اختیار مصرف کننده قرار می‌گرفت فراتر از قیمت برقی بود که از سوخت‌های فسیلی تولید می‌شد.

 

وی افزود:، اما از آنجایی که صنعت برق یک صنعت دانش محور است و بر لبه فناوری حرکت می‌کند این بخش هم در حوزه فناوری رشد خوبی کرد و همین باعث شد که قیمت تمام شده انرژی‌های تجدید پذیر، کاهش و برای توسعه، توجیه اقتصادی لازم را پیداکرد؛ البته بسیاری از کشور‌های دنیا از نعمت گاز و سوخت‌های فسیلی برای تامین برقشان از نیروگاه‌های حرارتی محروم هستند.

 

 

باقری گفت: در برنامه ششم توسعه، هدف گذاری شده بود تا پایان برنامه، ۵ هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر احداث شود یعنی ۵ هزار مگاوات از طریق تجدیدپذیر‌ها تولید شود، اما در پایان برنامه، حدود هزار مگاوات برق تولید شده بود بنابراین توسعه جدی‌ای در حوزه تجذید پذیر نداشتیم.

 

 وی افزود: اخیرا برنامه‌های موثق و دامنه دار برای توسعه نیروگاه‌های تجذیدپذیر هم در قانون مانع زدایی از صنعت برق و هم دربرنامه هفته در حال اجراست.

 

باقری گفت: همچنین به سرمایه گذاران حوزه انرژی‌های تجدید پذیر این امکان داده شده که از طریق بورس، برق تولید شده را بدون مداخله غیر در فرایند عرضه و تقاضا، بفروشند ضمن اینکه وزارت نیرو هم در حال صدور مجوز صادرات برق به کشور‌های همسایه به سرمایه گذاران این بخش است که همه اینها به نوعی مشوق‌های خوبی برای مهیا کردن زمینه‌های توسعه این صنعت محسوب می‌شود. 

 

وی با بیان اینکه راهبردی‌ترین محصولی که در نیروگاه‌های خورشیدی استفاده می‌شود سلول‌های خورشیدی بافرایند تولید نسبتا پیچیده است ادامه داد: در گذشته شرکت‌های ایرانی که در این زمینه ورود کردند و آن را به صورت آماده وارد می‌کردند، اما اخیرا سرمایه گذاران اقدام به تولید آن کرده اند، زیرا بستر مصرف این‌ها در آینده، بسیار زیاد خواهد بود.

 

وی گفت: همچنین سرمایه گذارانی در بخش‌های دیگری مانند تولید باتری‌های مربوط، اینورتر‌ها و دیگر بخش‌های انرژی تجدید پذیر که به عنوان اجزای یک نیروگاه محسوب می‌شود ورود کرده اند.

 

باقری افزود: داخلی سازی و رفع نیاز در حوزه تجدید پذیر در بخش خورشیدی همچنان نیازمند توسعه است ضمن اینکه در بخش انرژی بادی هم توربین‌های نیروگاه‌های بادی توسط شرکت مپنا در حال تولید است، اما باید بیشتر توسعه یابد، زیرا بخش اصلی نیروگاه‌های بادی، توربین‌های آن است بنابراین باید در این زمینه سرمایه گذاری بیشتری شود.

 

وی با اشاره به اینکه صادرات یکی از شاخصه‌های توسعه هر کشوری است و کشور‌هایی که توسعه داشتند کارشان را با صادرات شروع کرده اند گفت: صادرات حوزه‌ای است که فقط رقابت بین شرکت‌های بخش خصوصی نیست، بلکه بین دولت‌ها هم رقابت ایجاد می‌کند.

 

باقری افزود: دولت‌ها برای اینکه رقابت بیشتری داشته باشند و بتوانند حجم بالاتری را به بازار‌های هدف صادر کنند حمایت‌ها و مشوق‌هایی را برای صادرکنندگان در نظر می‌گیرند، زیرا هر چه حجم صادرات بیشتر باشد آثار آن در توسعه اقتصادی کشور بیشتر نمود پیدا می‌کند.

 

 

این کارشناس صنعت برق گفت: در بحث عرضه محصولات، شرکت‌های دانش بنیان، شرکت‌های پیمانکار و شرکت‌های بخش خصوصی متعدد در کشور فعال و تولیدکننده محصولات صنعت برق هستند و توان صادرات دارند ضمن اینکه، چون کشور ما در منطقه‌ای واقع شده که در اطراف آن حدود ۵۰۰ میلیون جمعیت با تقاضای واردات بیش از هزار میلیارد دلاری وجود دارد بنابراین تقاضا برای محصولات صنعت برق ما وجود دارد.

 

باقری با اشاره به اینکه در گذشته به بیش از ۴۰ کشور تجهیزات صنعت برق صادر می‌شد گفت: درحال حاضر با توجه به ظرفیت‌های موجود و داشتن توانمند‌های بالقوه‌ای که در کشور وجود دارد، سهم صادارت خیلی قابل توجه نیست، زیرا به دلیل تعدد دستگاه‌های ذینفع در حوزه صادرات و نداشتن تمرکز کامل، فرایند صادرات زمانبر بوده و صادرکنندگان تا حدودی بلاتکلیف هستند.

 

 

وی افزود: از لحاظ تولید انرژی برق، صنعت برق ایران، صنعت توانمند است به طوریکه رتبه نخست در منطقه و رتبه دوازدهم را در دنیا به خود اختصاص داده است، اما در حوزه تجهیزات و طرح‌های منطقه ای، رقبای جدی از کشور‌هایی مانند ترکیه، عربستان و چین داریم.

 

باقری با اشاره به اینکه صنعت برق یکی از افتخارات کشور است گفت: در بخش احداث نیروگاهها، کشور ما جز کشور‌های مدعی دنیا محسوب می‌شود؛ در حوزه تولید توربین‌های نیروگاه‌های هم جز ۶ کشور نخست دنیا قرار داریم و می‌توانیم شانه به شانه با کشور‌های قدرتمند سازنده توربین‌های نیروگاه‌ها قدم برداریم. 

 

 

رئیس سندیکای برق افزود: در صنعت برق با مشکل ناترازی برق مواجه هستیم که این ناترازی، ریشه در ناترازی اقتصاد برق دارد، زیرا صنعت برق کشور، یک صنعت یارانه محور است و منابع و مصارف آن باهم منطبق نیست به دلیل اینکه قیمت تمام شده برق در مقایسه با قیمت تکلیفی، بالاتر است و همواره یک تراز اقتصادی منفی را در صنعت برق ایجاد می‌کند.