محمد راستاد، مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی در مراسم امضای تفاهمنامه همکاری میان وزارتخانه‌های راه و شهرسازی و میراث فرهنگی برای توسعه گردشگری ساحلی و دریایی با ابراز خوشحالی بابت این اتفاق برای بهره‌گیری هرچه بیشتر از ظرفیت‌های کشور در این حوزه اظهارکرد: بدون شک داشتن حدود ۵۸۰۰ کیلومتر نوار ساحلی در شمال و جنوب کشور و جاذبه‌هایی که وجود دارد، همه نشان دهنده این است که کشور ما از نظر جاذبه‌های طبیعی گردشگری دریایی هیچ کمبود و نقیصه‌ای در سطح منطقه و دنیا ندارد.
وی افزود: اقلیم‌های متنوع باعث شده که ایران در خشکی از نظر جاذبه‌های تاریخی، جاذبه‌های گردشگری زیادی داشته باشد که همیشه نمایش تمدن کشورمان در آنها وجود داشته است. علتی که شاید باعث شده به همین خاطر کمتر به جاذبه‌های طبیعی دریا پرداخته شود.
معاون وزیر راه و شهرسازی در ادامه تصریح کرد: با این همه اما علاقه در کشور به گردشگری دریایی وجود دارد و این یعنی باید تلاش شود که از این منظر کمبودی از نظر زیرساخت‌ها، تجهیزات و امکانات در این حوزه در کشور نداشته باشیم تا باعث شود هموطنان برای استفاده از این ظرفیت به کشورهای دیگر سفر کنند در حالی که قطعا این قابلیت در کشورمان وجود دارد.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی در ادامه با اشاره به ظرفیت‌ها و امکانات در نوار ساحلی کشور در حوزه گردشگری و مسافری که در حال بهره‌برداری یا در حال ساخت هستند، گفت: ظرفیت مسافری دریایی در بنادر شمالی و جنوبی کشور درحال‌حاضر ۲۴.۸ میلیون نفر در سال است و براساس طرح‌های توسعه‌ای این میزان با برنامه‌ریزی‌های انجام گرفته و اهداف کمی مدنظر تا پایان سال به ۲۵ میلیون نفر خواهد رسید.
وی ادامه داد: هم اکنون ۵۷ کشتی مسافری فعال در بنادر کشور وجود دارد که ۷۵۰۰ صندلی ظرفیت داشته که عمدتا این کشتی‌ها در مسیر بندرعباس به جزیر قشم در حال حرکت هستند اما کشتی‌هایی هم در این زمینه در دیگر بنادر اصلی وجود دارد. همچنین ۱۲ هزار قایق ثبت شده وجود دارد که تعداد زیادی از آنها نوع ثبت‌شان تفریحی است که از این میزان ۵۰۰ قایق در باشگاه‌های دریایی ثبت و در آنجا مشغول به فعالیت هستند.
راستاد افزود: علاوه بر این موارد که به جابه‌جایی مسافر و گردشگری اختصاص دارند، ۵۰ فروند لندینگ‌کرافت در بنادر کشور وجود داشته که در پیک سفرها به ۶۰ عدد افزایش پیدا می‌کنند. این لندینگ‌کرافت‌ها ظرفیت جابه‌جایی ۲۵۰۰خودرو و ۸ هزار نفر مسافر را دارند که مسافران همان سرنشینان خودرو هستند که مسیر اصلی تردد آنها بین سرزمین‌های اصلی و جزیره قشم است. البته این ترددها در نقاط دیگر از جمله کیش و به شکل محدود بین گناوه و خارک نیز برقرار است.
معاون وزیر راه و شهرسازی در ادامه اظهارات خود در این مراسم با اشاره به پایانه‌های مسافری موجود در بنادر کشور، اظهارکرد: درخصوص پایانه‌های مسافری دریایی که متعلق به سازمان بنادر است یک مورد در شهر بندرعباس و پایانه شهید حقانی است که عمدتا مسافران را به مقاصد جزایر قشم و هرمز انتقال می‌دهد. در بندر شهید باهنر هم یک پایانه دیگر سازمان دارد که از آنجا مسافران از این بندر به شارجه سفر می‌کنند. در بندر لنگه هم به همین ترتیب پایانه‌ای وجود دارد که مسیر داخلی به ابوموسی و خارجی از بندر لنگه به دوبی در آن برقرار است.
وی ادامه داد: در همین راستا در بوشهر، خارک و گناوه سه پایانه دیگر سازمان بنادر و دریانوردی دارد که تردد را بین شهر ساحلی و جزیره خاک برقرار می‌کنند. البته در مسیر خارک کمتر مقصد گردشگری است اما یک سفر دریایی منظم سال‌هاست در این مسیر برقرار بوده و پایانه‌های مناسبی در آنجا تامین شده است.
راستاد افزود: همچنین در چابهار یک پایانه مسافری خوب تجهیز شده است که در مقطعی در مسیر چابهار به مسقط مسافران در آن در حال تردد بودند اما نتوانست با خط هوایی در آن زمان در این مسیر رقابت کند و متوقف شد. با این حال کماکان این تمایل هم از سمت ایران و کمپانی‌ها برای برقراری این خط وجود دارد تا با ورود بخش خصوصی دوباره احیا و از زیرساخت‌های این مسیر استفاده شود.
وی تصری کرد: در بندر انزلی نیز علاوه بر داشتن یک پایانه مسافری یک سایت نیز تجهیز شده است. در خرمشهر هم یک پایانه گردشگری خوب وجود دارد و یک مسیر نیز به کویت داریم. در آبادان هم عمدتا جابه‌جایی‌ها در حوزه مسافر است. در جاسک و نوشهر هم زیرساخت پایانه مسافری دریایی وجود دارد که اگر از این دو مبدأ سفری برقرار شود آمادگی برای سرویس‌دهی را دارا هستیم.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی در ادامه اظهارکرد: به این منظور تاکنون ۹۰ موافقت اولیه و صدور مجوز برای زیرساخت‌های گردشگری دریایی به بخش خصوصی داشته‌ایم که از این میزان ۶۰ مورد آن تنها برای استان مازندران است.
وی افزود: برای تشویق به حضور بخش‌خصوصی در حوزه گردشگری دریایی لازم بود که سازمان بنادر و دریانوردی به عنوان متولی یکسری سرمایه‌گذاری‌ها داشته باشد. به همین جهت خود سازمان از محل وجوه اداره شده خود اقدام به دادن تسهیلات کرد که این تسهیلات سهل‌الوصول هستند که برای توسعه زیرساخت‌ها و شناورها در این حوزه اختصاص داده می‌شود.
راستاد ادامه داد: برای ایجاد انگیزه و حضور بخش خصوصی در حوزه گردشگری دریایی لازم بود که سازمان یکسری سرمایه‌گذاری‌ها را انجام دهد. در این چارچوب بخشی از اسکله‌هایی که در ابتدای سال ۹۸ توسط مهندس اسلامی، وزیر محترم راه و شهرسازی که عمدتا در جزیره قشم افتتاح شدند در همین راستا انجام گرفت.
وی افزود: در همین راستا در مجموع ۷۵ اسکله و تاسیسات مختص گردشگری دریایی در نوار ساحلی شمال و جنوب با حدود ۷۰ میلیارد تومان از محل منابع داخلی سازمان احداث به بهره‌برداری رسید تا شرایط تردد مسافران دریایی بهبود و ارتقاء پیدا کند. به عنوان مثال در سایت‌های گردشگری جزیره قشم که بیشترین تقاضا را در سال دارند، برای تردد در قسمت‌های مختلف این جزیره علاوه بر ساخت چندین اسکله، تسهیلاتی در مجاورت این اسکله‌ها ایجاد شد تا یک شرایط ایده‌آل را هم از نظر ایمنی و هم آسایش مسافران فراهم کرده باشیم.
معاون وزیر راه و شهرسازی در همین خصوص تصریح کرد: در این راستا نخستین و بهترین بندر که کارکرد آن گردشگری است را در چمخاله در حال احداث داریم. ۱۲۰ میلیارد تومان صرف احداث این پروژه شده است که ۵۰ درصد پیشرفت داشته و با روندی که دارد تا پایان ۱۴۰۰ به بهره‌برداری رسیده و می‌تواند به یکی از نقاط جذاب نوار ساحلی استان گیلان تبدیل شود.
وی ادامه داد: برای توسعه صنعت گردشگری دریایی در ۷ استان مطالعات شناسایی مناطق مستعد در این حوزه انجام گرفت که در قالب مدیریت یکپارچه مناطق ساحلی کشور این موضوع الهام گرفته شد که به عنوان مثال در استان هرمزگان فقط ۳۰ نوع زمینه گردشگری در قالب این مطالعات شناسایی شدند.
تحول جدی در توسعه گردشگری دریایی با طرح ویژه راهبردی جزایر
راستاد گفت: در این مسیر یک اتفاق دیگر با تاکید و حمایت‌های مقام عالی وزارت راه و شهرسازی انجام شد که در قالب طرح ویژه راهبردی جزایر بود. طرحی که امسال در شورای‌عالی معماری و شهرسازی به تصویب رسید و سازمان بنادر و دریانوردی متولی آن است. این طرح کمک می‌کند تا هم در بحث تردد مسافر و هم گردشگری بین سرزمین اصلی و جزایر شاهد یک تحول جدی و قابل توجه باشیم.
مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی در ادامه با اشاره به اینکه این سازمان به عنوان مرجع حاکمیتی دریایی در کنار وظیفه ذاتی خود در بنادر بازرگانی تجاری و کشور به بحث گردشگری دریایی و مسافری هم توجه داشته است، اظهارکرد: این نگاه باعث شد که سازمان بنادر و دریانوردی در بحث توسعه گردشگری دریایی و مسافری ورود داشته باشد و این عوامل منجر به سرمایه‌‌گذاری‌های سازمان در این زمینه شد.
وی در پایان گفت: بدون شک با اقدامات انجام گرفته چهره جاذبه‌های گردشگری دریایی در نوار ساحلی جنوب و شمال کشور نسبت به ۲، ۳ سال گذشته با اینکه به حد مطلوب نرسیده‌ایم، شرایط بهتری را تجربه می‌کند. امیدواریم به واسطه این تعامل با وزارت میراث فرهنگی در قالب این تفاهمنامه از نظر نرم‌افزاری و سخت‌افزاری شاهد اقدامات مناسبی باشیم چون بدون شک با ظرفیت‌های موجود در حوزه دریا، کشور ما نباید از این منظر کمبودی نسبت به کشورهای رقیب داشته باشد.
