از نگاه خانواده محوری به آموزش عالی تا لزوم سهیم کردن زنان در تصمیم‌گیری‌ها

خبرگزاری ایسنا پنج شنبه 10 اسفند 1402 - 11:46
جمعی از بانوان دانشگاهی نظرات خود پیرامون فعالیت نخبگانی زنان در دانشگاها و مطالباتشان از نمایندگان مجلس آینده را بیان کردند.

اهمیت زن در خانواده و نقش محوری او در تربیت نسل آینده بر کسی پوشیده نیست. اما نقش زنان محدود به خانواده نیست، حضور موثر بانوان در عرصه‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی نه تنها کمک کننده به پیشبرد اهداف کشور بوده بلکه آن‌ها می‌توانند با القای افکار و اندیشه‌های خود عزم اعضای خانواده را برای حضور در عرصه‌های مختلف سیاسی و اجتماعی جزم کنند.

نمونه بارز نقش سازنده زنان در جامعه را در طول جنگ هشت سال دفاع مقدس شاهد بودیم که نه تنها فرزندان خود را برای دفاع از وطن آماده کردند بلکه با آمادگی در پشت جبهه‌ها مشغول خدمت به رزمندگان بودند.

امروز نیز می‌بینیم زنان در عرصه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی و علمی خوش درخشیدند. حضور زنان در دانشگاه‌ها و آمار دانشجویان دختر گواه این مسئله است. بانوان دانشگاهی و نخبگانی به عنوان هدایتگران و پیشرانان جامعه می‌توانند نقش موثری را در افزایش مشارکت حداکثری پای صندوق‌های رأی ایفا کنند.

با نزدیک شدن به روز برگزاری دوازدهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی به سراغ بانوان دانشگاهی رفتیم تا بانوان فرهیخته دانشگاهی انتظاراتشان را از نمایندگان خود بگویند.

پیگیری طرح تحولی و زیربنایی در آموزش عالی بانوان

فاطمه فقیهی معاون آموزشی و پژوهشی دانشگاه حضرت معصومه(س)، اظهار کرد: در حال حاضر حدود ۳۰ درصد از اعضای هیئت علمی ما از بین خانم‌ها هستند که بسیاری از این اساتید در رتبه‌های بالای دانشگاهی قرار دارند و در حوزه‌های بسیار مهم علمی و فناوری موفقیت‌های زیادی کسب کردند.  

وی ادامه داد: در سال‌های اخیر آمار دانشجویان دختر رو به افزایش بوده و آماری بالای ۶۰ درصد را از دانشجویان دختر داریم. این شرایط نیازمند یک تدبیر و سیاست‌گذاری خاصی است یعنی ما نباید نسبت ‌به این وضعیت یک حالت انفعالی یا بی تدبیری داشته باشیم.

فقیهی افزود: یک سامان‌دهی لازم است برای‌اینکه از آن استعدادها و پتانسیل‌هایی که خانم‌ها می‌توانند در عرصه علم، دانش و آموزش عالی داشته باشند به‌نحو بهینه استفاده شود.

این استاد دانشگاه بیان کرد: متأسفانه شرایط علمی، آموزشی در دانشگاه‌ها بدون توجه به نقش‌ها وهویت‌های جنسیتی تعریف‌ شده یعنی مهارت‌های آموزشی در دانشگاه برای آقایان و خانم‌ها یکسان دیده شده است، از طرفی ظرفیت‌های جذب دانشجو و محیط دانشگاه‌ها نیز یکسان در نظر گرفته شده است، بنابراین می‌توان گفت به حساسیت‌های نقش زنان در آموزش عالی توجه نکردیم.

وی اظهار کرد: با وجود درصد بالای دانشجویان دختر در دانشگاه‌ها، شرایط به نحوی است که نیازهای زنانگی، نیازهای آموزشی و نیازهای مادرانگی آن‌ها در نظر گرفته نشده است؛ به این ترتیب می‌توانیم بگوییم که نیازهای بانوان اساساً در آموزش عالی مورد توجه قرار نگرفته و مغفول واقع شده است.

فقیهی در رابطه با علت مغفول ماندن نیازهای بانوان در آموزش عالی تصریح کرد: دلیل این عدم توجه به نیازهای بانوان در آموزش عالی این بوده که ما سیستم آموزش عالی را بر اساس الگوبرداری از سیستم آموزش عالی در کشورهای غربی تأسیس و راه‌اندازی کردیم و فرهنگ بومی اسلامی - ایرانی پیاده نشده است.

وی اضافه کرد: مطالبه‌ای که به عنوان یک استاد دانشگاه خانم از نمایندگان مجلس دارم این است که یک طرح تحولی، اساسی و زیربنایی در جهت آموزش عالی بانوان پیگیری کنند.

این استاد دانشگاه یادآور شد: اگر چه حوزه آموزش عالی و سیاست‌های فرهنگی در صلاحیت شورای عالی انقلاب فرهنگی است اما نمایندگان مجلس در این زمینه می‌توانند نقش مطالبه گر یا به‌عنوان تریبونی برای بیان خواسته‌ها و مطالبات عمومی باشند.

نگاه به مسائل آموزش عالی زنان نه صرفا یک نگاه جنسیتی بلکه خانواده محور باشد

فقیهی بیان کرد: اگر چه عرصه علم، عرصه زنانه و مردانه ندارد، عمومی و فراگیر است اما محیط علمی با شرایط جنسیتی در ارتباط است، لذا یک خانم برای اینکه بتواند در کنار تحصیل به عنوان یک مادر و همسر نقش‌آفرینی کند و تربیت‌کننده نسل آینده باشد نیاز به حمایت دارد؛ اگر این حمایت‌ها صورت نگیرد، نتیجه‌ این می‌شود که در حال حاضر می‌بینیم بسیاری از بانوان دانشگاهی ما متأسفانه مجرد هستند یا فرزند ندارند و یا فرزند مثلاً کمی دارند.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه ضرورت حمایت از زنان و بانوان دانشگاهی فهمیده نشده است، یادآور شد: حمایت از بانوان در آموزش عالی حمایت از مادران فرهیخته‌ای است که در دامنشان فرزندانی تربیت می‌شوند که هرکدام از فرزندان می‌توانند آینده‌ی جامعه را بسازند؛ نگاه به مسائل آموزش عالی زنان نباید صرفاً به‌عنوان یک نگاه از جنس زن تلقی شود این نگاه باید خانواده محور باشد.

وی تاکید کرد: ما در دانشگاه حضرت معصومه به عنوان یک دانشگاه ویژه بانوان این را احساس کردیم شرایطی که دانشگاه تک جنیستی می‌تواند داشته باشد تنها به لحاظ جدایی محیط فیزیکی نیست بلکه برنامه ریزی برای حوزه‌هایی است که زنان می‌توانند در آن موفق‌تر باشند؛ لذا دانشگاه دخترانه یک حق انتخاب است برای دخترانی که می‌خواهند در یک محیط متناسب با زیست زنانه آموزش ببینند.

نمایندگان مجلس باید بازتاب صدای نخبگان باشند

همچنین معصومه ظهیری، استاد حوزه و دانشگاه نیز در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: اساتید دانشگاه و حوزه به‌عنوان نخبگان، فرهیختگان و قشر تأثیرگذار هم خودشان مورد توجه هستند و هم افکار، عقاید و فعالیت‌هایشان تأثیرگذار است، بنابراین وقتی از نخبگان جامعه حرف می‌زنیم باید به این توجه کنیم که هم برای نخبگی در جامعه ارزش قائل شویم و هم بستر را به نحوی فراهم کنیم که سخن آن‌ها در جامعه شنیده شود.

وی ادامه داد: درخواست ما از نمایندگان مجلس آینده این است که به‌دلیل هجمه فرهنگی و همبستگی و صف متحد دشمن نسبت‌به انقلاب اسلامی در بحث پیوست فرهنگی و الزام به عمل نمودن به مصوبه به ویژه در حوزه زنان و خانواده و مباحث فرهنگی به ایفای نقش نظارتی و بازرسی خود اهتمام بیشتری به داشته باشند.

ظهیری افزود: مجلس باید مصوباتی را داشته باشد که نخبگان جامعه دیده شوند و ایده‌ها، افکار و اندیشه ورزی، ابدعات و اختراعات بیشتر مورد توجه قرار بگیرد. در جامعه‌ای که افراد سرآمد، توانمند، صاحب ایده و ابتکار کم‌تر دیده شوند آن جامعه دچار عقب‌ماندگی می‌شود.

وی گفت: برای ‌اینکه ما بتوانیم رشد صعودی در مسیر پیشرفت داشته باشیم باید به طرح‌ها و برنامه‌های اساتید و دانشجویان به عنوان مخاطبین فرهیخته‌ی جامعه‌ی خود که هدایتگر و پیشران در جامعه هستند بیشتر توجه کنیم لذا انتظار می‌رود نمایندگان مجلس در هیئت‌های اندیشه ورز و انتخاب مشاورین خود نخبگان را مورد توجه قرار دهند.

این استاد حوزه و دانشگاه یادآور شد: شنیدن صدای اساتید و نخبگان حوزه و دانشگاه و بازتاب صدای آن‌ها در خانه ملت توقعی است که ما از نمایندگان آینده‌ خودمان داریم.

وی بیان کرد: در حوزه زنان و خانواده در سه موضع بازنگری نسبت‌به قوانین، پر کردن خلأها و تصویب مصوبات جدید و نظارت در اجرا نمایندگان نقش مهمی بر عهده دارند. در ایجاد بستری برای نقش آفرینی بانوان و در واقع جمع بین نقش همسری، مادری و کنشگری اجتماعی و فعالیت‌های فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی بانوان از نمایندگان توقع داریم یکسان نبودن و سیال بودن قوانین را هم از حیث زیست‌بومی که مردم هر منطقه به تعلق دارند هم از باب جنسیت مورد توجه قرار دهند.

ظهیری تصریح کرد: نمایندگان می‌توانند از ظرفیت اساتید و نخبگان به عنوان بازوانی توانمند در بعد نظارتی و همچنین دایره اقبال عمومی به مصوبات مجلس با تشکیل هیئت‌های اندیشه ورز استفاده کنند، در این صورت مجلسی پویا، کارآمد و مورد اقبال عمومی خواهیم داشت.

تصویب قوانین برای زنان؛ با رعایت شرایط منصفانه و نه مساوی با مردان

طلعت حسنی بافرانی عضو هیئت علمی گروه قرآن و حدیث دانشکده الهیات دانشگاه قم، در گفت‌وگو با ایسنا یادآور شد: زنان حدود نیمی از افراد جامعه را تشکیل می‌دهند و توانمندی‌های این بخش مهم از جامعه در عرصه‌های مختلف غیر قابل انکار است.

وی ادامه داد: از آن‌جا که قانون اساسی کشور ما دولت را موظف به رعایت حقوق زنان در تمام جهات با رعایت موازین اسلامی کرده‌ است انتظار می‌رود در مرحله اول نهاد قانون‌گذار مجلس نیز در تصویب قوانین مربوط به زنان با رعایت تمام شئونات و اقتضائات زنان عمل کند.

حسنی با بیان اینکه امید است مجلس آینده مجلسی توانمند و مقتدر و متعهد به رسالت خویش باشد، تصریح کرد: تصویب قوانینی با رعایت شرایط منصفانه و نه مساوی با مردان و توجه به مسئولیت‌های چندگانه بانوان از ضرورت‌های کار مجلس در فرآیند توسعه است.

این استاد دانشگاه بیان کرد: افزایش مشارکت نمایندگان زن در قانون‌گذاری و حتی نظارت آنان بر حسن اجرای قوانین، پیگیری اقدامات نیمه‌تمام مجلس قبل در حوزه زنان از جمله عفاف و حجاب، تأمین امنیت، اختصاص 10 درصد قابل‌قبولی از پست‌های مدیریتی به زنان، جزئیات قانون حمایت از خانواده و مسئله مهم رشد جمعیت، از اولویت‌های کاری نمایندگان در مجلس آینده است.

وی گفت: ضرورت توجه به جذب بیشتر اعضای هیئت علمی زن و اختصاص امتیازاتی به آنان، ضرورت بازنگری در آیین‌نامه ارتقای اعضای هیئت علمی متناسب با عدالت اجتماعی و مسئولیت‌های چندگانه بانوان، پیگیری وضعیت تعیین ساعات کاری و بازنشستگی بانوان شاغل به‌خصوص هیئت علمی با توجه به اجتناب ناپذیری تربیت آنان در خانواده نیز باید از اولویت‌های کاری نمایندگان در مجلس آینده باشد.

سهیم نکردن زنان در تصمیم‌گیری‌ها؛ محروم شدن از راه‌حل‌های تازه است

اقدس فاتحی، مدرس دانشگاه قم نیز در خصوص مطالبات از نمایندگان مجلس، گفت: نه ‌فقط از تیپ خاصی از مسئولان(نمایندگان مجلس) بلکه در واقع از همه متولیان فرهنگ عمومی و کنشگران حوزه اجتماعی و سیاسی انتظار می‌رود که شیوه‌ها و ترجیح نگرش‌هایی را اتخاذ کنند که زمینه را برای مشارکت سیاسی و اجتماعی زنان فراهم کند.

وی ادامه داد: این مشارکت زنان نمی‌بایست تنها به شرکت در انتخابات محدود شود بلکه باید بدانیم که برای پیشرفت یک کشور لازم است که از همه پتانسیل‌ها و توانمندی‌های زنان و مردان در تصمیم‌گیری‌های کلان جامعه استفاده شود.

فاتحی افزود: توسعه‌یافتگی یک جامعه تا حد زیادی به مشارکت آحاد مردم یک جامعه اعم از زن و مرد بستگی دارد، در این برهه سهیم بودن زنان، برخورداری آن‌ها از تصدی پست‌های مدیریتی یک اصل است. مشارکت زنان در تصمیم‌سازی‌های مملکتی و امور مدیریتی و سیاسی هم برای بالندگی و خودشکوفایی زنان و هم برای توسعه، تحول، رشد و پیشرفت واقعی یک جامعه موثر است.

وی اظهار کرد: مشارکت زنان در امور تصمیم‌ساز به این معنی است که در اداره امور جامعه باید از همه این ظرفیت‌ها و توان‌مندی‌های زنان تحصیلکرده استفاده کرد. سهیم نکردن زنان در تصمیم‌گیری و مدیریت در واقع غفلت از جهان و ایده‌های زنانه است و باعث می‌شود که جامعه از راه حل‌ها و ره‌یافت‌های تازه برای حل مسائل و چالش‌های دنیای معاصر امروز محروم شود.

این مدرس دانشگاه تاکید کرد: زنان علاوه‌بر شرکت در انتخابات‌ها حق انتخاب شدن و حق منصوب شدن را برای پست‌های رده بالای سیاسی و مدیریتی دارند. طبیعی است که فرهنگ سیاسی یک کشور باید همگام و متناسب با رشد و پیشرفت یک جامعه باشد و در حال حاضر جامعه ما پر از زنان تحصیل‌کرده‌ای است که دارای قابلیت‌ها، شایستگی‌ها و توان‌مندی‌های خاص هستند.

فاتحی بیان کرد: زنان باید در متن و در واقع در مدیریت‌های سیاسی و اجتماعی کنشگر باشند و به‌عنوان عنصری فعال در نظر گرفته شوند. اگر زنان فرصت اداره مسئولانه در عرصه‌های سیاسی و اجتماعی را بر عهده داشته باشند می‌توانند با اعتماد به نفس بیشتری نقش مادری و همسری خود را ایفا کنند.

انتهای پیام

منبع خبر "خبرگزاری ایسنا" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.