به گزارش خبرگزاری صداوسیما شبکه خبر در برنامه بالاتر با آقایان مصطفی طاهری و جبار کوچکی نژاد ، نمایندگان مجلس شورای اسلامی موضوع شهریه دانشگاه آزاد و دانشگاه‌های غیرانتفاعی را بررسی کرد.
مقدمه: پایه و منشأ تحول در کشور انتخابات است، این تأکید رهبر انقلاب بود برای صاحبان دیدگاه‌های گوناگون سیاسی، اقتصادی و فرهنگی که به گفته ایشان، حرف از تحول می‌زدند. حالا که نامزد‌ها با دیدگاه‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی خودشان وارد کارزار انتخاباتی مجلس شدند، صدا و سیما تلاش کرد تا با به تصویر کشیدن نظراتشان در قالب ویدئو‌هایی که از آنها ضبط کرد قبل از انتخابات و پخش کرد برای مردم، به مردم کمک کند با شناخت بیشتری نسبت به این دیدگاه‌ها پای صندوق‌ها بیایند. یکی از موضوعاتی که از نمایندگان و نامزد‌ها در آن زمان سؤال شد این بود که سهمیه دانشگاه آزاد و سایر دانشگاه‌های غیرانتفاعی را خود دانشگاه تعیین کند یا نهاد دیگری مثل شورای رقابت. این موضوعی است که موافقان و مخالفانی داشت و همچنان دارد.
سؤال: آقای طاهری به نظر شما شهریه دانشگاه آزاد باید چگونه تعیین شود؛ دانشگاه آزاد و دانشگاه‌های غیرانتفاعی خودشان شهریه را تعیین کنند یا نه نهاد دیگری ورود کند مثل شورای رقابت ؟
مصطفی طاهری : چند مقدمه لازم می‌دانم عرض کنم؛ اول این که تعداد دانشجو‌هایی که لازم است به دانشگاه‌ها ورود پیدا کنند با توجه به ظرفیت دانشگاه‌های دولتی؛ محدود است، حتماً بخش زیادی؛ شاید نیمی از اینها مجبورند در مؤسسات آموزشی درس بخوانند که نیاز به شهریه دارد و حتماً می‌خواهند این کار را انجام دهند، یعنی ما یک اجباری داریم برای تحصیل که حدود ۴۰ درصد شاید در دانشگاه آزاد است، پیام نور، خود نوبت دوم و ... است. از آن طرف باید مبلغی پرداخت کنند. ما هر جایی که اجبار به یک کاری داریم، شما فرض کنید یک کالایی را باید خریداری کنی و قیمت این را چه خدمات، چه شهریه و چه کالا باشد بر اساسی باشد که عرضه کننده بخواهد فقط تعیین کند حتماً می‌تواند آسیب زا باشد و به نظرم می‌آید حتماً برای این که حق و حقوق مردم و آنهایی که می‌خواهند تحصیل کنند ضایع نشود، نیاز به تنظیم گر وجود دارد. حالا این تنظیم‌گر به چه صورت باشد؟ حالا شورای رقابت باشد، وزارت علوم باشد، قانون چه می‌گوید؟ آسیب‌هایی که شورای رقابت دارد؟ آسیب‌هایی که در قیمت گذاری‌های دستوری در جا‌های دیگر بوده، چه بوده و کدام بخش از آموزش عالی الان رقابتی است، کدام بخش الان خیلی انحصار است و مشتری دارد، بحث‌هایی است که می‌خواهم در ادامه ورود پیدا کنم که یک بحث تخصصی را داشته باشیم. اولاً در مقدمه اولم می‌خواهم راجع به شورای رقابت صحبت کنم، الان می‌بینید عملکرد شورای رقابت را در بخش‌های مختلف؛ چه نمره‌ای می‌شود داد؟ شاید به اعضای شورای رقابت نمره قابل قبولی دهیم، ولی به عملکرد شورا میانگین بنده هم نمره قابل قبولی نمی‌دهم، دلیل دارم اینها را بررسی کردیم، چالش‌ها و عملکرد‌هایی که بود.
سؤال: از این جهت می‌گویید که موضوع خوب نیست که شهریه را آنها تعیین کنند؟
طاهری: نه این موضوع که باید باشد را اول تأیید کردم، این که عملکرد این شورا در انحصارزدایی و جا‌هایی که رقابت نیست، ورودی که داشته آیا به نفع مردم و آن بخش عرضه کننده، تولید کننده یا دانشگاه بخواهد باشد؟ بنده نمره قابل قبولی نمی‌دهم، یعنی اگر قرار است شورای رقابت ورود پیدا کند، خود شورای رقابت نیاز به یک آسیب شناسی و اصلاحی دارد. منتها این که کلیت این قضیه که آیا دانشگاه‌هایی که شهریه می‌گیرند خودشان تعیین کننده میزان شهریه باشند، این کار درستی نیست. یک فرمول ساده است؛ تقاضا قطعی وجود دارد و عرضه به حدی نیست که تقاضاکننده بخواهد انتخاب کند، مجبور است با آن قیمتی که عرضه می‌شود این خدمات را بگوید که این خدمات؛ آموزش و پژوهشی است که دانشگاه ارائه می‌دهد و از آن طرف؛ عرضه کننده این؛ ذینفع است می‌تواند هر قیمتی بدهد، سرباری دارد، بهره وری اش زیاد نیست، استاد‌های اضافه دارد، کلاس اضافی، کارمند اضافی، همه اینها را بخواهد بگوید که من خرج دارم باید دانشجو بدهد، حتماً نیاز وجود دارد ولی با چه ابزاری؟ الان آیا ابزار قابل قبولی مثل شورای رقابت جوابگوست؟ به نظرم دلایلش را خواهم گفت؛ پنج تا شش دلیل که این جوابگو ممکن است نباشد.
سؤال: آقای کوچکی نژاد نظر شما چیست؟ شهریه دانشگاه آزاد و سایر دانشگاه‌های غیرانتفاعی را خود آن دانشگاه‌ها تعیین کنند یا شورای رقابت این کار را انجام دهد؟
جبار کوچکی نژاد: در رابطه با سیستم آموزشی کشور؛ شما که روی دانشگاه آزاد بیشتر بحث دارید و مراکز آموزش عالی غیردولتی و خود دانشگاه‌های دولتی که دوره شبانه هم تقریباً چیزی کمتر از دانشگاه آزاد هم نمی‌گیرند. ما می‌گوییم سیستم آموزشی یعنی از دوره پیش دبستانی تا دوره تحصیلات تکمیلی به اعتقاد من در بخش شهریه ما یک نظم خاصی نداریم، یعنی نوع خدماتی که می‌دهند، نوع خدمات آموزشی که می‌دهند و نوع درآمدی که کسب می‌کنند، اینها باهم هماهنگ نیستند و این که بله باید یا مجلس ورود کند به اعتقادم، البته در مورد آموزش و پرورش الان ما یک شورایی داریم؛ شورای استانی، شورای کشوری که سرانه را در سیستم‌های آموزشی عمومی کشور تعیین می‌کنند ولی در سیستم دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی غیردولتی و دولتی یک ساختار منظمی نداریم که شهریه‌ها را که از مردم دریافت می‌کنند، اینها تابع یک نظم و یک ملاک‌هایی باشد و این باعث شده که گاهی اوقات می‌بینیم دانشگاه‌ها خودشان می‌آیند و سیستم دانشگاهی را خصوصاً تغییر می‌دهند؛ شهریه‌ها را ۲۰ درصد، ۱۰ درصد افزایش می‌دهند، موجب نگرانی هم دانشجویان است، هم خانواده هاست. به اعتقاد من شورای رقابت هم نیست، شورایی که باید آن تخصص را داشته باشد که در حوزه سیستم آموزشی کشور ورود کند، چون ما در سیستم آموزشی کشور اگر قرار است سرانه‌ها را تعریف کنیم، باید برویم به سمت رشته‌های مختلف تحصیلی، آن کسی که مثلاً در رشته فنی درس می‌خواند، کسی که در رشته علوم انسانی درس می‌خواند، در رشته علوم سیاسی درس می‌خواند، اینها باهم فرق می‌کند. در نتیجه ما باید یک سری ضوابط و ملاک‌هایی بگذاریم برای سیستم آموزشی کشور، بعد آن ملاک‌ها در همه دانشگاه‌ها به صورت یکنواخت با توجه به شرایط دانشگاه و نوع خدماتی که دانشگاه می‌دهد، می‌توانیم یک بخش‌هایی را بر اساس نوع خدمات اضافه که می‌دهند آنها را هم محاسبه کنیم. در حال حاضر ما در سیستم آموزشی، من اعتقاد دارم که شورای رقابت در این بخش ورود کند، قطعاً شورای رقابت ورود کنند در این بخش دچار مشکل می‌شود، نمی‌تواند جمعش کند، چون کار؛ کارِ کامل تخصصی و آموزشی است و این خدمات آموزشی که دارند به مردم و دانشجویان می‌دهند اینها را باید در یک جمع دیگری تصمیم بگیرند و جزو ضروریات هم هست، هر چه سریعتر توانیم ما این قانون را در مجلس تصویب کنیم یا دولت لایحه ارائه دهد و ضوابط اجرایی اش را دولت بنویسد، به نظرم این هرج و مرجی که در سیستم آموزشی وجود دارد حتی دانشجویان شبانه‌ای که در بسیاری از دانشگاه‌ها حجم وسیعی دانشجوی شبانه می‌گیرند، دانشجو‌های مناطق آزاد می‌گیرند، دانشجو‌های پردیس‌های آزاد می‌گیرند یا بخش‌های مختلف، به اعتقاد من، باید اینها را یک جمع بندی داشته باشند و سیاست گذاری کنند در حوزه شهریه.
سؤال: آقای طاهری چقدر با فرمایش آقای کوچکی نژاد موافقید و بفرمایید از نظر شما، وضعیت دانشگاه آزاد و بقیه دانشگاه‌های غیرانتفاعی؛ بازارشان انحصاری است یا رقابتی تلقی می‌شود؟
طاهری: خیلی اختلاف نظر نداشتیم، ایشان هم معتقد به این بودند که تنظیم‌گری باید انجام شود و عرضه کننده خدمات آموزشی یعنی مؤسسات دانشگاه آزاد و خصوصی‌ها خودشان به تنهایی تعیین کننده قیمت نباشند. این را ایشان هم قبول داشتند. روی بحث این که چه کسی این کار را انجام دهد که ما هم اتفاق نظر داریم، گفتم یکی از آسیب شناسی‌ها در شورای رقابت این است که وضع بیشتر حقوقی است تا فنی، حالا بحثم فقط این موضوع نیست، کلاً، شما مثلاً در خودرو بروی؛ ببینید واقعاً شورای رقابت عملکردش خوب بوده یا نه؟ یکی از شاخص‌ترین جا‌هایی که بازار انحصاری تشخیص داده شده، قیمت گذاری ورود کردند این است؛ یا تولید کننده را نابود کردند یا مصرف کننده را یعنی هیچ وقت مسیر متعادلی نرفته و ابزار‌های لازم را برای برخورد با آن عدم تنظیم گری هم نداشته، یعنی یک وقت‌هایی تنظیم‌گری کرده ولی در عمل آن عرضه کننده رعایت نکرده، جایگاهی که شورای رقابت داشته، مثل یک دادستانی بوده که اجرا کند حکم را، بتواند برخورد کند را نداشته است؛ تا یک جایی بوده، بعد بریده شده و این نتوانسته است. از آن طرف هم یک طوری دولتی است یعنی؛ بودجه اش از دولت و محدودیت‌هایی که دارد نتوانسته کارآمد (باشد)، این را اتفاق نظر هست، ولی این که کار را بسپاریم مثلاً خود هیأت امنای دانشگاه آزاد تعیین کننده شهریه دانشگاه آزاد باشند، بنده با این مخالفم حتماً بایستی یک نهادی مثل در بحث اقتصاد و صنعت ما یک شورایی داریم که کارش حمایت از مصرف کننده و تولید کننده است، یعنی می‌گوید هم هوای تولید کننده را داشته باشم؛ سازمان حمایت از مصرف کننده و تولید کننده، این جا هم باید یک چنین چیزی باشد، یعنی عرضه کننده آموزش و ارائه دهنده، از آن طرف آنهایی که این خدمات را می‌گیرند، هوای هر دو طرف را داشته باشد. دانشگاه آزاد یک زمانی دانشجو زیاد بوده، توسعه دادید؛ واحد‌های زیادی دارید، کارمندان زیادی دارید، اساتید زیادی دارید و الان دانشجو کم شده، این واحد زیان ده است و اینها درآمد دیگری هم ندارند، عموماً از شهریه دانشجو است، نه به آن صورت پژوهشی است، نه ارتباط با صنعتی است، نه پروژه از بیرون می‌گیرند؛ نه این که صفر است ولی عددش خیلی کم است در بودجه‌های دانشگاه‌های آزاد و غیرانتفاعی. این که یک زمانی توسعه پیدا کرده و جذب نیرو این قدر زیاد شده و سربار زیادی داریم، گروه آموزشی داریم که مثلاً ممکن است برای حالتی برنامه ریزی شده که قرار بوده این جا دو هزار دانشجو باشد، حالا الان مثلاً ۲۰ دانشجو است. آیا این ۲۰ دانشجو باید حقوق آن بخش از اساتید را تأمین کنند که یک زمانی قرار بود دو هزار تا باشند؛ این که درست نیست. این که بیاییم بگوییم هزینه‌های ما این قدر است، سرشکن می‌کنیم به دانشجو‌های موجودمان، بهره وری، این که مثلاً در گذشته اشتباه‌هایی بوده یا ظرفیت دانشگاه‌های دولتی زیاد شده یا هر دلیل دیگری بنابراین ضرورت تنظیم گری و این که بایستی حتماً هوای دانشجو‌ها را داشته باشیم یک امر اجتناب ناپذیر است.
سؤال: از نظر شما بازارشان یک بازار انحصاری است یا رقابتی؟
طاهری: حتماً انحصاری. عرض کردم اول عرایضم؛ شما یک عرضه‌ای دارید یک تقاضایی، تقاضایتان بیش از ظرفیت دانشگاه‌های دولتی است، اینها دو مسیر دارند؛ یا باید ادامه ندهند تحصیلات را در دانشگاه‌ها و تحصیلات تکمیلی و با دیپلم مثلاً وارد جامعه شوند یا باید بروند و این کار را انجام دهند. اگر قرار است تحصیل انجام بدهند، مسیری جز این نیست، چون آن طرف پر شده، وقتی مسیر پر شده، این می‌شود انحصاری، شما مسیر دیگری ندارید. منتها یک فرمول کلی هم بگویم؛ به صورت کلی در شرایط الان، در گذشته این طور نبود، در شرایط فعلی ما مقطع کاردانی، کارشناسی، ارشد و دکترا را داریم؛ از دید بنده انحصار در جا‌هایی که تنظیم‌گری بیشتر نیاز است؛ به ترتیب در دکتری بیشتر نیاز است؛ چون تقاضا خیلی بیشتر از عرضه است، مشتری اش خیلی بیشتر است و بعد ارشد، بعد کارشناسی، بعد کاردانی. یعنی اگر قرار است حداقل تنظیم گری را داشته باشیم، بهتر است در تحصیلات تکمیلی؛ ارشد و دکترا باشد. چون این طرف انحصار کمتر است نسبتاً و صندلی خالیدر دانشگاه‌هایی که دولتی باشند یا رقابت زیاد باشد که به خاطر قیمت بتوانند جذب کنند مشتری را هست، ولی در تحصیلات تکمیلی اصلاً این طور نیست و به شدت تقاضا خیلی زیاد است، کارمندان دولت، افرادی که با لیسانس جذب شدند، علاقه مندند که ادامه دهند معمولاً یک بازار بزرگتری را دارند.
سؤال: آقای کوچکی نژاد شما چه؟ نظرتان این است که دانشگاه آزاد و بقیه دانشگاه‌های غیرانتفاعی بازارشان انحصاری است یا بازاری رقابتی دارند؟
کوچکی نژاد: اعتقاد دارم با این بحث تنظیم گری که مهمان برنامه عرض کردند، موافقم، ولی معتقد به این هستم ما اگر قرار است هم یک نظمی دهیم و هم یک نظارت عالیه انجام بگیرد، ما هر گونه خدماتی که در حوزه آموزش، حتی سازمان سنجش آزمون‌هایی می‌گیرد یک رقمی را خود تعیین می‌کند و مردم مدام اعتراض می‌کنند که این رقم‌ها را واقعاً اینها این قدر خدمات می‌دهند که برای برگزاری یک کنکور و آزمون این رقم را از مردم می‌گیرند؟ روی این مبالغ، مردم بحث دارند. حالا این که ما بیاییم فقط به بخش خصوصی، مرتبه اول هم گفتم؛ دانشگاه آزاد و غیره، یکی از اشکال کشور ما این است که دولت می‌آید مدام با بخش خصوصی مبارزه می‌کند، من موافق نظارت هستم، من می‌گویم نظارت خود خدمات دولت هم خدمات آموزشی می‌دهد مثل همین پردیس‌های بین المللی، رقم‌هایی که می‌گیرد دولت؛ رقم‌های عجیب و غریبی است، هیچ جایی تنظیم‌گری نیست که این رقم‌ها را دقیق تنظیم کند. اصولاً آنهایی که منفعت دارند مثل وزارت علوم یا علوم پزشکی، آنها طرف این کار رفتند انجام می‌دهند. من حدود سال گذشته یادم است که خود وزارت علوم، هیأت امنا یک مصوبه‌ای تصویب کرده بود که هر دانشجویی که می‌خواهد منتقل شود خصوصاً در حوزه علوم پزشکی، در مبدأ باید شهریه سنگینی پرداخت کند. به هر حال یک دانشجویی گرفتار است، خانواده مستضعفی است یا پدر و مادر تحت تکلفش هستند و این باید کار کند، خرج خانواده خود را هم بیرون بیاورد، حالا درخواست کرده است به انتقال. به محض این که می‌گویند انتقال، می‌گوید شما شهریه آزاد را پرداخت کن در علوم پزشکی، ما شما را منتقل می‌کنیم. ما از اینها سؤال می‌کنیم شما از کجا این قانون را درآوردید؟ چون کسانی که منفعت دارند، مثل حوزه علوم پزشکی، وزارت علوم؛ اینها یک سری منابعی را از مردم می‌گیرند که به اعتقاد من به همان اندازه خدمات هم نمی‌دهند، حالا ما می‌خواهیم اینها را نظم ببخشیم، دانشگاه آزاد، دانشگاه غیردولتی، بخش شبانه دانشگاه‌های دولتی، حتی کلاس‌های کنکور، کلاس‌هایی که برای کنکور حتی دوره‌های پودمانی که وزارت علوم هم مجوز داده و هم برگزار می‌کنند دوره‌های پودمانی را، من معتقدم هر نوع خدمات آموزشی که ما در این کشور ارائه می‌دهیم، یک دستگاه تنظیم‌گر، حالا یک شورای تنظیم گر که این شورا هم تخصصی حوزه آموزشی باشد، هم نظارت داشته باشد روی حوزه علوم پزشکی وزارت علوم و بخش‌های دیگر حتی روی آموزش و پرورش و این جا به اعتقاد من، یک نظمی انجام می‌گیرد و مردم هم با خیال راحت هم پرداخت می‌کنند و هم دستگاه هم پاسخگوست که میزان شهریه‌ای که در نظر گرفته بر اساس نوع خدماتی است که ارائه دادند. چون الان در حال حاضر آنهایی که نفع دارند خودشان تنظیم‌گر هستند، این یک هرج و مرجی را در بحث شهریه‌ها به وجود آورده که من اعتقاد دارم حالا در کمیسیون آموزش و تحقیقات این بحث مطرح شود، در نهایت یک قانون کلی تصویب شود و آیین نامه را دولت تنظیم کند و این ماجرای بحث شهریه‌ها را به یک شکلی با یک نظمی مدیریت کند و مردم هم خیالشان راحت باشد که شهریه می‌دهند، شهریه اش در مقابل خدمات آموزشی است که به مراجعه کنندگان می‌دهند.
طاهری: یک سؤالی از آقای دکتر داشتم. آقای دکتر ما این که ورود دولت، بخش خصوصی، تنظیم‌گری و مباحثی که مطرح شد، یک نکته این جا مغفول مانده و آن هم کیفیت آموزش و پژوهش در مراکز آموزشی غیردولتی است. واقعیت، چون بحث انتفاع مطرح است، متأسفانه گاهاً شده نمی‌خواهیم تعمیم دهیم به همه جا، استثنائاً ممکن است نقاط درخشان همه جا باشد یا برعکس هم باشد. من برایند را می‌گویم و یک تجربه یک مقدار دورتر خود را در تدریسی که یک ترم داشتم، در دانشگاه آزاد عرض می‌کنم. ما اساتید با سواد و خیلی خوبی در دانشگاه‌های غیردولتی داریم، دانشجو‌های به اصطلاح خوبی هم می‌روند اینجا، در نهایت به خاطر آن بحث انتفاع، برایند کیفیت آموزش و پژوهش متأسفانه خیلی پایین است. من یادم هست یک بار، البته خیلی گذشته است، شاید ۲۰ سال پیش است؛ یک ترم در دانشگاه آزاد درس داشتم؛ آزمایشگاه ماشین‌های الکترونیکی را آن جا بنده ارائه می‌دادم، وقتی که مراجعه می‌کردم هر جلسه آزمایش، می‌گفتند که نه اینجا مثلاً از ۱۶ تا ۱۷ جلسه آموزش مثلاً دو سه جلسه بیشتر اینجا همه را جمع بندی می‌کنند در یک جلسه همه این آزمایش‌ها را، عرض کردم نمی‌خواهم خدای ناکرده بحث تخریب یا تعمیم دهم به همه جا حتماً ما نکات خیلی خوبی داشتیم، ولی برایند این هم یکی از این سرفصل هاست، یعنی در آن بحث شهریه، ما نباید فقط به شکل قضیه؛ ۱۴۰ واحد کارشناسی یا مثلاً پروژه‌ای که دارد یا اینها دقت کنیم. کیفیت آموزش، مقاله‌های خروجی و این که در نهایت این فارغ التحصیلان ما از این بخش‌ها چقدر می‌توانند مؤثر و مفید واقع شوند را باید مد نظر قرار دهیم، ما خیلی وقت‌ها در قیمت و شهریه‌هایی که تعیین می‌کنیم بیشتر واحد عملی، تئوری و فرض بر این است که آن پارامتر کیفیت را در نظر نمی‌گیریم، مثال عرض کنم، شما مدارس یا مهد کودک‌ها را در نظر بگیرید، اگر قرار بود با مدلی که هست بخواهیم در نظر بگیریم، کیفیت را در نظر نگیریم، باید همه یک قیمت می‌شدند، ولی ما دیدیم در مدارس بسته به کیفیت‌های آموزشی که هست، شهریه‌های متفاوتی است، وگرنه همه قرار است همان کتاب‌هایی که آموزش و پرورش گفته را درس بدهند در نهایت آن حداقل ها، ولی می‌بینیم که بسته به سرویس‌های مختلف، متفاوت است. بایستی به کیفیت آموزش هم دقت شود و این کیفیت هم در شهریه لحاظ شود، چون بحث، بحث انتفاع است، آن نهاد تنظیم‌گر به این قسمت هم حتماً ورود داشته باشد.
سؤال: آقای کوچکی نژاد این را هم بفرمایید که از نظر شما، دانشگاه آزاد و بقیه دانشگاه‌های غیرانتفاعی بازارشان انحصاری است یا رقابتی؟
کوچکی نژاد: نخیر، امروز به اعتقاد من، نه دانشگاه آزاد، نه مراکز آموزش عالی غیردولتی و مراکز علمی- کاربردی، چون ما یک مراکز علمی- کاربردی داریم که دانشگاه علمی- کاربردی مجوز می‌دهد، یک مراکز آموزش عالی داریم که وزارت علوم دفتر آموزش عالی اش مجوز می‌دهد و دانشگاه آزاد هم سیستم مدیریتی خود را دارد. به اعتقاد من، این بحثی که الان وجود دارد، بله ما نوع آموزش‌هایی که می‌دهیم هیچ وقت انحصاری نیست، یعنی رقبای دانشگاه آزاد وجود دارد؛ مثل دانشگاه پیام نور؛ دانشگاه پیام نور؛ دانشگاهی است که شهریه بگیر است و معتقدم این بخش را باید دقتی کنیم، یعنی نوع آموزش‌هایی که ارائه می‌دهند. مثلاً در آموزشکده‌ها و دانشکده‌های فنی؛ این دانشکده‌ها نوع تجهیزاتی که دارند.
طاهری: در تحصیلات تکمیلی این طور نیست.
کوچکی نژاد: نه در تحصیلات تکمیلی یک بحثی است.
طاهری: الآن تقاضا خیلی بیشتر از عرضه است. شما الان در دکترا هر چقدر دانشگاه آزاد و بقیه مجموعه‌ها بخواهند بردارند باز عده‌ای هستند که بیرون ماندند؛ این انحصار می‌شود که شما تقاضایتان خیلی بیش از عرضه است.
کوچکی نژاد: ما قبلاً همین درخواست‌ها را در حوزه کارشناسی داشتیم، این منتقل شد به سیستم تحصیلات تکمیلی. تحصیلات تکمیلی هم به اعتقاد من، یک روزی در کشور اشباع می‌شود، یعنی این فرایندی که دارد و این پذیرش‌هایی که دارند و شرایط فعلی. من یک بحثی دارم؛ به هر حال شورای رقابت می‌تواند در این بخش ورود کند، گفتم باید یک ساز و کاری را مجلس تعریف کند.
سؤال: بازارشان شما فرمودید رقابتی است، آقای طاهری می‌گویند بازار رقابتی نیست، انحصاری است.
کوچکی نژاد: نه اشتباه می‌کنید، من معتقد به این هستم که آموزش در کشور ما نه رقابتی است، اگر یک دانشجویی در علوم پایه، در فنی، دانشگاه آزاد حتی در مقطع دکترا درس می‌خواند، همه دانشجو هم در دوره شبانه دولتی هم دارد درس می‌خواند؛ اینها یک رقابتی باهم دارند، نوع تجهیزات، نوع آموزش‌ها و انحصار نیست. انحصار یعنی این که بگوییم همه مسیر‌ها را....
طاهری: عرضم این است؛ رقابت تعریفش این است که ما عرضه مان؛ شما وقتی می‌گویید انحصار یعنی این که شما وقتی آن چیزی که عرضه می‌کنید کمتر از تقاضا باشد، این می‌شود انحصار و، چون مشتری دارد تحت هر شرایطی شما می‌توانید هر قیمتی روی آن بگذارید، هر شهریه‌ای دوست داشتید بگیرید. الان شما شهریه‌های دکترا را دو برابر هم کنید باز مشتری دارد، این می‌شود انحصار؛ یعنی جای دیگری نیست که این مراجعه کند بگوید بروم با نصف این قیمت ها.
کوچکی نژاد: نه، چرا یک بحثی است که شما یک بار می‌بینید می‌روید دانشگاه آزاد انحصار دوره دکتری است، یک بار می‌بینید نه این انحصار دست دانشگاه آزاد فقط نیست. دانشگاه‌های دولتی هم دوره شبانه انحصار همین دکتری می‌گیرند. دانشگاه پیام نور هم. نه این انحصار نمی‌شود، الان مثلاً ما برق تولید می‌کنیم، انحصار؛ فقط دولت برق تولید می‌کند، بخش خصوصی خیلی ضعیف است، این می‌شود انحصار، دولت هر آن چه تولید می‌کند می‌دهد کیلوواتی ۱۰۰ تومان هزینه دارد ما ناچاریم بپذیریم. زمانی که رقابت می‌شود که بخش خصوصی وارد می‌شود آن هم برق تولید می‌کند، این می‌شود رقابتی، ما الان در بخش آموزش عالی انحصار نداریم.
طاهری: سؤال من این است الان دانشگاه‌های آزاد، پیام نور، شبانه؛ شهریه‌های ارشد و دکتراشان را ۱۰ برابر کنند آیا آن که تقاضا دارد، که خیلی زیاد است مجبور است بخواند یا راه حل دیگری دارد؟ ندارد، مجبور است برود این را بخواند؛ این می‌شود انحصار.
ادامه دارد...
