۲۴ میلیون زن باردار در جهان در خانه زایمان می‌کنند/ ایران می‌تواند الگوی موفق سلامت مادران باشد

نماینده یونیسف در همایش بین‌المللی پوشش همگانی سلامت با بیان اینکه ۲۴ میلیون زن باردار در جهان در خانه زایمان می‌کنند؛ گفت: ایران می‌تواند به عنوان الگویی موفق برای سلامت مادران و نوازدان، فرصت مناسبی برای استفاده از تجربیات به سایر کشورها ارائه دهد.

در همایش بین‌المللی پوشش همگانی سلامت با برنامه سلامت خانواده و نظام ارجاع که با حضور نمایندگان 17 کشور برگزار شد، در چند پنل تخصصی درباره موضوعاتی همچون برنامه سلامت نوزادان، فناوری‌ های جدید و ارتقای روش‌ های نظارت و ارزیابی برای بهبود کیفیت خدمات سلامت، تسریع در نتایج سلامت نوزادان، نقش تحول بخش بیمارستان در تقویت مراقبت‌ های بهداشتی اولیه، همسوسازی نظام آموزش حرفه‌ های بهداشتی مطابق با نیازهای مراقبت‌ های بهداشتی اولیه مطالبی مطرح شد.

دکتر گاگان گوپتا؛ نماینده یونیسف که درباره ادغام برنامه سلامت نوزادان در این کنگره سخنرانی می‌کرد، گفت: از تمامی همکاران بهداشتی سراسر دنیا و نیز سایر مسئولانی که برای افزایش سلامت مردم جهان به ما کمک می‌کند تشکر می‌کنم، دغدغه امروز این است که چگونه از مرگ و میرهای مادران باردار، نوزادان و کودکان پیشگیری کنیم.

وی وضعیت برخی کشورها در خاورمیانه و آفریقا را نامطلوب توصیف کرد و ادامه داد: ما در میانه دوره آزمایشی هستیم ضمن اینکه طی پنج سال گذشته، مداخلات بهداشتی ما در منطقه تغییرات کمی داشته است.

گاگان گوپتا تاکید کرد: یونیسف برای بقای کودکان و پوشش و دسترسی منصفانه همه مردم به خدمات بهداشتی و درمانی تلاش می‌کند.

نماینده UNICEF با بیان اینکه اگر می‌خواهیم جان وسلامت نوزاد را حفظ کنیم باید به بهداشت مادر هم توجه داشته باشیم، خاطرنشان کرد: باید درباره بهداشت مادر و کودک برنامه‌ریزی کنیم ضمن اینکه یکپارچه‌سازی ایده‌ها ضرورت دارد.

سالانه 24 میلیون زن باردار در خانه زایمان می‌کنند

وی با اشاره به اینکه کسانی که در زمینه بهداشت در مجامع جهانی کار می‌کنند باید باهم متحد شوند، اضافه کرد: نیاز داریم که در حوزه بهداشت و درمان سرمایه‌ گذاری کنیم، هنوز در جهان به صورت سالانه 24 میلیون زن باردار در خانه زایمان می‌ کنند، بدون این که فرد ماهری از آن‌ها مراقبت کند.

نماینده یونیسف به یک میلیون و 900 هزار نوزاد مرده در دنیا در سال اشاره کرد و افزود: متاسفانه روند کاهشی این مسئله بسیار کند است.

به گفته وی، دسترسی به اهداف 2030 در زمینه سلامت زنان باردار، در دوران بارداری و بعد از زایمان و تامین سلامت نوزادان مستلزم برنامه‌ریزی و سرمایه گذاری بیشتر است.

گاگان گوپتا اجرای طرح بهورزان را مهمترین واسطه در فرآیند ارایه خدمت سلامت و بهداشت دانست و افزود: مهم‌ترین موضوع در زایمان این است که ویزیت‌های خانگی از مادران باردار انجام شود؛ باید مشاوره‌های درمانی بعد از زایمان و بسته‌های درمانی مقابله با عفونت‌های باکتریایی انجام و پیگیری شود.

دکتر شرلی مارک پرابو؛ نماینده یونیسف نیز در پنلی با موضوع تسریع در نتایج سلامت نوزادان اظهار کرد: برخی مناطق خاورمیانه و شمال آفریقا به اهداف کاهش مرگ و میرهای پس از بارداری دست نیافته‌اند.

وی با بیان اینکه در واقع در سال 2021 تعداد 17هزار مرگ و میر داشتیم و این آمار نشان می‌دهد که فعالیت‌های یونیسف به اهداف خود نرسیده اضافه کرد: هدف جهانی 12 مرگ و میر در هزار نفر بوده است.

شرلی مارک پرابو ادامه داد: می‌خواهیم راهکارهای احتمالی در این باره پیدا کنیم تا بتوانیم به اهداف 2030 برسیم، باید بررسی کنیم طی سالی که گذشته چرا سیاست‌های کشورها منجر به بهبود شرایط زنان باردار و نوزادان نشده است، حتی در شمال آفریقا پسرفت هم داشته‌ایم.

نماینده یونیسف خاطرنشان کرد: به زودی ما در یونیسف ارزیابی‌های خود را در این زمینه ادامه خواهیم داد؛ در هشت کشور از جیبوتی گرفته تا سوریه و لبنان، این موضوع را بررسی کرده‌ایم و بررسی‌های اولیه نشان می‌دهد که در این کشورها دچار بحران‌های انسانی هستیم.

وی با اشاره به اینکه شاخص‌های سلامت مادر و نوزاد در ایران به صورت چشمگیری ارتقا داشته عنوان کرد: ایران می‌تواند به عنوان الگویی موفق، فرصت مناسبی برای استفاده از تجربیات به سایر کشورها ارائه دهد.

شرلی مارک پرابو اضافه کرد: علاقه‌مند هستیم بدانیم، آیا ایران می‌خواهد بخشی از ارزیابی ما باشد و تجربیات علمی خود را با سایر کشورها به اشتراک بگذارد یا خیر؛ در این زمینه مشتاق همکاری دفتر خودمان با نهادها و مقامات بهداشتی درمانی ایرانی هستیم.

دکتر حمید رواقی نماینده WHO با موضوع نقش تحول بخش بیمارستان در تقویت ‌ PHC (مراقبت‌ های بهداشتی اولیه) سخنرانی کرد و گفت: درباره بیمارستان تعریف‌های متعددی می‌ شود، اما با تعریف WHO بیمارستان مکانی است که باید 24 ساعته خدمات سرپایی و بستری انجام دهد.

 

لزوم تغییر مسیر بیمارستان‌ها از درمان به سمت رفع نیازهای سلامت

وی با اشاره به اینکه بیمارستان نقش متفاوتی هم برای سایر اجزای نظام سلامت دارد، ادامه داد: به نظر می‌رسد تعریف بیمارستان را باید تغییر داد به این شکل که در بیمارستان‌ها از سوی درمان بیماری باید به سمت رفع نیازهای سلامت مردم حرکت کنیم.

دکتر حامد مصلحی نیز در این پنل با موضوع تجربه‌های برنامه‌های سلامت روان اجتماعی در جمهوری اسلامی و نقش آن سخنرانی کرد و گفت: بدون تردید عواملی اجتماعی مثل عدم امنیت، فقر و تبعیض اجتماعی از جمله عوامل موثر بر سلامت است چرا که بدون آن نمی‌ توان به سلامت عمومی فکر کرد.

وی به تاثیر شاخص‌های حوزه بهداشت بر سلامت عمومی اشاره کرد و گفت: فقر در ارتباط مستقیم با شاخص‌های سلامت است؛ در ایران تاثیرگذاری کلان توسط شورای عالی امنیت و غذا انجام می‌شود و این ساختار مهمی است اما برای ما که در واحد اجرایی هستیم و با مردم مستقیماً در ارتباط هستیم تاثیر این عوامل بر شاخص سلامت به خوبی قابل لمس است.

وی در ادامه با بیان اینکه دستاوردها سلامت محور ایران مورد تقدیر سازمات بهداشت جهانی قرار گرفته خاطرنشان کرد: در چهار سال گذشته مراکزی را به صورت آزمایشی راه اندازی کرده‌ ایم و اثربخشی آن در سطح آزمایشی سنجیده شده، در این مراکز مهمترین محورهای نیازمند مداخله موضوعات مربوط به اصلاح سبک زندگی، اختلالات روانشناختی و تغذیه است که نیاز به آموزش‌ با هدف ارتقای سطح سلامت دارد.

 

مسئولان گوش شنوای مطالبات مردمی باشند

کامران باقری لنکرانی؛ عضو پنل سلامت خانواده و مشارکت در جامعه نیز با اشاره به اینکه مشارکت مردمی با نگاه از بالا به پایین محقق نخواهد شد، اظهار کرد: مسئولان باید گوش شنوای مطالبات مردم جامعه خصوصا مردم مناطق محروم باشند.

وی بسترسازی برای ایجاد مشارکت حداکثری اجتماعی را راهکار موثری برای افزایش مشارکت مردمی عنوان کرد.

لنکرانی اصافه کرد: بدون شک برنامه‌هایی که به ارتقای سواد و سیستم سلامت کمک نمی‌کند و صرفاً جنبه تشریفاتی دارد، مشارکت اجتماعی را به حداقل می‌رساند.

ضرورت دسترسی آسان به داده‌های نظام سلامت

در ادامه سیدرضا مظهری در پنل تخصصی سلامت الکترونیک در برنامه هفتم توسعه گفت: باید در نظامی مبتنی بر رقابت‌پذیری و مبتنی بر ایده‌های نوآورانه به حوزه سلامت الکترونیک ورود کنیم.

وی با اشاره به اینکه برای ارتقای سلامت و الکترونیکی شدن آن نیاز به کلان داده‌ها داریم خاطرنشان کرد: باید آنچه در سامانه‌ها ثبت می‌شود عیناً در نظام ملی سلامت نیز قابل دسترس باشد.

پرهیز از نگاه جزیره‌ای، اتصال و دسترسی به اطلاعات درمانی و بهره‌مندی از ظرفیت بخش خصوصی از دیگر مواردی بود که مظهری ضرورت اجرای آن را با هدف ارایه خدمات باکیفیت‌تر به مردم خواستار شد.

 

ایران خدمات مناسبی به مردم ارائه می‌دهد

جاستین هسو؛ نماینده سازمان بهداشت جهانی نیز دراین همایش، ضرورت تامین مالی و اصلاحات مبتنی بر PHC را مورد تاکید قرار داد و پوشش بیمه‌ای ایران را نزدیک به سطح عمومی جهانی دانست و گفت: هدف از توسعه و تقویت پوشش بیمه‌ای کاهش هزینه‌های درمانی برای بیماران است.

وی افزایش بسترهای خدمات سلامت محور و ارتقای درمان‌های بیمارستانی تحت پوشش بیمه‌ها را مورد تاکید قرار داد و گفت: به طور کلی در ایران با توجه به جمعیت تحت پوشش بیمه‌ها، خدمات مناسبی به مردم داده می‌شود.

جاستین هسو ادامه داد: موضوع کلی دیگری که می‌توان به آن پرداخت سیاست کلی مربوط به درآمدها و ارتباط آن با افزایش یا کاهش بار بیماری‌هاست، به معنای ساده‌تر تمرکز اصلی به مدیریت مالی دولت‌ها برمی‌گردد، هر چه اقتصاد بزرگتر باشد عدد و رقم اختصاص یافته به درمان مردم هم بزرگتر خواهد شد.

وی استفاده از کلان داده‌ها را با هدف تخصیص بودجه در درمان مورد توجه قرار داد و عنوان کرد: در مدیریت مالی مرحله‌ مهم اجراست به این شکل که دولت‌ها به قوانین و روش‌های اجرایی نیازمند هستند و در مرحله آخر گزارش‌دهی و پاسخگویی مد نظر است.

نماینده سازمان بهداشت جهانی اضافه کرد: باید سازوکار پایش در چارچوب‌های عملیاتی وجود داشته باشد، مشکل فعلی این است که بودجه محدودی به حوزه اقتصاد سلامت تخصیص می‌یابد.

وی با اشاره به اینکه بودجه‌بندی مبتنی بر برنامه برخی گره‌های سلامت را باز خواهد کرد، ادامه داد: چنانچه اولویت‌گذاری درست و مشخصی داشته باشیم منابع به درستی اختصاص می‌یابد.

به توصیه دکتر هسو باید در سیستم سلامت و بودجه‌ریزی مکانیسم پایش وجود داشته باشد چنانچه عدد و آمار با هم همخوانی نداشته باشند این موضوع مشکل‌ساز خواهد بود.

وی ادامه داد: راهکار برای بودجه‌ریزی صحیح در حوزه سلامت گزارش دهی و داشتن دستورالعمل است.