ادارات کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در نقاط مختلف کشور اماکنی را در اختیار دارند که بر اساس قانون برخی از این اماکن را با برگزاری مناقصه در اختیار واحدهای مرتبط قرار میدهند و شخصی هم که این واحدها را دریافت میکند باید مطابق با قوانین فعالیت خود را انجام دهد و در صورت وجود تخلف تذکر از سوی میراث فرهنگی داده میشود.
پس از اینکه تذکرات از سوی میراث فرهنگی به واحد متخلف ارائه شد، در صورت عدم اصلاح روند اقدامات لازم برای فسخ قرارداد باید انجام شود و مراحل مناقصه دو مرتبه اجرایی شود.
با این وجود اما گویی میراث فرهنگی یزد تمایلی به برخورد با برخی از واحدهای خاص را به دلایل نامشخص ندارد و با وجود تخلفات پیدرپی اما باز هم نه تنها اقدامی برای فسخ این قراردادها صورت نمیگیرد بلکه برخی از مسئولان مربوطه همه جوره در تلاش هستند تا این تخلفات این واحدها را پنهان کنند.
موضوع این گزارش مربوط به یکی از همین واحدهایی است که در اختیار میراث فرهنگی یزد قرار دارد؛ کارگاهی که با عنوان رنگرزی در مناقصهها به افراد واگذار میشود و در حال حاضر شخصی این کارگاه را در اختیار دارد اما در طول چندین ماه گذشته درب این کارگاه رنگرزی بسته بوده و هیچ فعالیتی در آن انجام نمیگرفته و در واقع به عنوان یک انباری مورد استفاده قرار میگرفته است.
غربت رنگرزی در تنها کارگاه رنگرزی میراث فرهنگی یزد
این کارگاه در ابعاد قابل توجه در یکی از بهترین نقاط بافت تاریخی یزد و در کنار زندان اسکندر، خانه لاریها، چندین موزه و بنای تاریخی، هتلهای سنتی و بازارچههای صنایع دستی قرار گرفته که به دلیل همین موقعیت مکانی و همچنین ابعاد و امکانات تخصصی رنگرزی قابل توجه کارگاه در صورتی که بدور از روند کاری میراث فرهنگی به افراد واگذار میشد، اجارهای بسیار بالا و حتی نزدیک به 30 تا 40 میلیون تومان هم میتوانست داشته باشد اما در حال حاضر این کارگاه با اجاره بهای 3 میلیون و 400 هزار تومان واگذار شده است.
از سوی دیگر این کارگاه تنها کارگاه رنگرزی فعال میراث فرهنگی یزد است که قطعا با هدف احیا و زنده نگه داشتن رنگرزی طبیعی که یکی از صنایع دستیهای فاخر یزد به حساب میآید باید مورد استفاده قرار گیرد. البته کارگاه رنگرزی دیگری هم در بافت تاریخی یزد وجود دارد که به دلیل تخریبهایی که در بدنه و سقف آن انجام شده الان به هیچ عنوان قابلیت استفاده را ندارد.
خبرنگار تسنیم در یزد برای اطمینان از تعطیل بودن کارگاه با چند نفر از کسبه اطراف این مغازه صحبتهایی را در طول چند هفته گذشته انجام داد که همه اذعان داشتند نزدیک به ماهی یک مرتبه این شخص به کارگاه مراجعه میکند و پس از آن دوباره درب کارگاه بسته میشود اما برای ایام نوروز هر سال کارگاه به صورت کامل به چرخه فعالیت برگشته و مورد استفاده قرار میگیرد.
معاون صنایع دستی یزد: یک یا دو مرتبه تذکر کتبی دادیم
از آنجا که این سوژه توسط یکی از فعالان رنگرزی یزد به تسنیم گزارش شده بود؛ خبرنگار ما به همراه همان شخص اقدام به حضور در میراث فرهنگی یزد کرده و با معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی یزد دیدار و گفتوگو کرد تا از روند مرتبط با آن اطلاع کسب کند.
عبدالمجید عربی معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی یزد در این دیدار با اشاره به اینکه واحدهای صنایع دستی باید به فعالیت مرتبط با حوزه تعریف شده برای آنها مشغول باشند، اظهار داشت: متاسفانه شخصی که این کارگاه را در اختیار داشته در طول زمان فعالیت خود تخلفاتی داشته که از سوی ما یک یا دو مرتبه تذکر دریافت کرده است.
وی در ارتباط با اینکه چرا با وجود گذشت زمان زیادی از ارسال تذکرها و تکرار تخلفات همچنان اقدامی در ارتباط با این واحد انجام نشده، گفت: مسئولیت ما در معاونت صنایع دستی بررسی تخلفات صورت گرفته و تذکر دادن به واحدها برای اصلاح روند و رفع مشکلات است و برخورد، فسخ قرارداد و سایر موارد مربوط به واحد حقوقی اداره کل میراث فرهنگی است.
مدیر واحد حقوقی میراث: تخلف دیگری در کشور نیست که به آن بپردازید؟!
پس از این گفتوگو، خبرنگار تسنیم به همراه فعال رنگرزی که سوژه را در اختیار ما قرار داده بود به واحد حقوقی و املاک مراجعه کردند که به دلیل پایان ساعت کاری تعطیل بودند و به همین دلیل صبح روز بعد خبرنگار ما به این واحد مراجعه کرد تا موضوع را از مسئول این بخش پیگیری کند.
پس از آنکه خبرنگار تسنیم موضوع را برای مدیر مرکز حقوقی میراث توضیح داد، منیژه جعفری با بیان اینکه من شما را به همراه آن شخص(فعال رنگرزی که سوژه را در اختیار ما قرار داده بود) مشاهده کردم که به دفتر آقای عربی مراجعه کردید گفت: شما از طرف آن شخص مامور شدید و من اطلاعاتی در اختیارتان قرار نمیدهم.
وی در ادامه با بیان اینکه من این موضوع را به حدی نمیدانم که نیازی به رسانهای شدن آن باشد گفت: یعنی تخلف دیگری نیست که شما بخواهید به آن رسیدگی کنید و باید حتما به این موضوع بپردازید؟
تکذیب تخلف با وجود تایید آن توسط معاون صنایع دستی میراث
مسئول واحد حقوقی و املاک اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یزد در ادامه با وجودی که معاون صنایع دستی این اداره کل تخلفات و صدور تذکر را تایید کرده بودند اعلام کرد که هیچ تخلفی صورت نگرفته و پس از آن به خبرنگار تسنیم در یزد گفت: هر کاری که میخواهید بکنید ولی کارتان به جایی نمیرسد.
اینکه علاوه بر کسبه حاضر در این بازار، معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی یزد هم تخلف صورت گرفته را تایید کرده و از صدور یک یا دو تذکر به این واحد خبر میدهد به خوبی نشان میدهد که تخلف در این بخش صورت گرفته اما اینکه با وجود این تاییدیهها باز هم واحد حقوقی و املاک یزد وجود هرگونه تخلفی را تکذیب میکند و اصرار بر نبود مشکل در این واحد دارد جای تعجب دارد.
عدم پاسخگویی مدیرکل میراث فرهنگی یزد
از آنجا که این موضوع نیاز به پیگیری بیشتر داشت، خبرنگار تسنیم در چند مرتبه اقدام به پیگیری موضوع از مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یزد کرد تا اطلاعات خود را تکمیل کند اما رستگاری در هر مرتبه صرفا تاکید کرد که موضوع را پیگیری میکند اما باگذشت دو هفته هیچ پاسخی نسبت به این موضوع ارائه نکرد.
نکته بسیار مهمی که در ارتباط با صحبتهای مسئول واحد حقوقی این اداره کل وجود دارد آن است که وی تاکید کرد حتما لازم نیست در این کارگاه رنگرزی صورت پذیرد و تخلفی انجام نشده(در حالی که این واحد کارگاه تخصصی رنگرزی میراث فرهنگی یزد است و دو پاتیل رنگرزی در آن قرار گرفته)، اما معاون صنایع دستی این اداره کل تاکید دارد که کارگاههای صنایع دستی میراث فرهنگی باید حتما در حوزه کاری خود فعالیت داشته باشند تا صنایع دستی اصیل یزد حفاظت و حمایت شوند.
۴۶