به گزارش بهداشت نیوز همزمان با آغاز تعطیلات نوروز موج سفرهای نوروزی نیز آغاز شده است؛ اگرچه برخی از افراد به شهرهایی سفر می‌کنند که خانواده آنها در آن شهر ساکن هستندُ اما بسیاری از هموطنان نیز برای اسکان در سایر شهرها از هتل‌ها و چادرهای مسافرتی استفاده می‌کنند و بنابراین در طول سفر یا مدت زمان اقامت در هتل ممکن است از غذاهای مراکز بین‌راهی، رستوران‌ها، هتل‌ها و ... استفاده کنند و یا کنسروهای غذایی خریداری کنند.
یکی از شایع‌ترین مشکلات در طول سفرها، بروز مسمومیت‌های غذایی است که می‌تواند شیرینی سفر را به کام مسافران تلخ کند بنابراین در این مطلب به برخی نکات ساده اما طلایی خواهیم پرداخت که رعایت آنها برای پیشگیری از بروز انواع مسمومیت‌ها ضروری است.
در مسیر سفر توجه کنید که مسمومیت با گیاهانی مانند خرزهره، دیفن باخیا، کرچک و قارچ‌های خودرو می‌تواند بسیار خطرناک و کشنده باشد. مراقب کودکان باشید و درصورت وقوع مسمومیت با این عوامل، فرد مسموم را در اسرع وقت به نزدیکترین مرکز درمانی منتقل کنید.
چنانچه در یک محیط بسته و دارای بخاری نفتی یا گازی حالت تهوع، سرگیجه و خواب آلودگی داشتید، سریعاً بقیه را در جریان بگذارید و اگر مشکوک به مسمومیت با منوکسید کربن هستید محیط را ترک کنید. هر شخصی که با گاز منوکسید کربن در تماس بوده و دارای علائم فوق است باید فوراً توسط پزشک معاینه شود.
گاز مونوکسید کربن یک گاز بی رنگ، بی بو و شدیداً سمی است که به عنوان قاتل خاموش نیز شناخته می‌شود؛ علائم مسمومیت با آن شامل تهوع، سردرد، از دست دادن هوشیاری، سرگیجه، افتادن، خواب‌آلودگی، تهوع و استفراغ و مشابه سرماخوردگی است.
نوزادان و افراد مسن، زنان باردار، افرادی که دارای ناراحتی‌های قلبی عروقی هستند چنانچه با این گاز در تماس باشند حتی در صورت نداشتن علامت حتماً باید توسط پزشک معاینه شوند.
جهت کاهش احتمال بروز مسمومیت با گاز منوکسید کربن باید یک سیستم تهویه هوا در محیط باشد. ضمن اطمینان از استاندارد بودن وسایل گرمایشی (بخاری نفتی و گازی)، آبگرم کن و پکیج دیواری، دائماً از سلامت عملکرد آنها اطمینان حاصل کنید و دودکش این وسایل را خصوصاً اگر محل جدیدی را برای گذران تعطیلات عید درنظر دارید، کنترل کنید.
هیچ‌گاه در داخل اتومبیل با موتور روشن در مدت هرچند کوتاه، نخوابید. این کار سبب بروز مسمومیت کشنده با منوکسید کربن خواهد شد. همچنین از روشن کردن گاز پیک نیکی در داخل چادر و یا اتومبیل و یا در محیط بسته دیگری به منظور تامین گرما، جداً خودداری کنید.
در سفر از محصولات لبنی و خوراکی‌هایی که دارای بسته بندی دارای نشان سلامت و مجوز بهداشتی هستند استفاده کنید و از خرید و مصرف فرآورده‌های خوراکی فله‌ای اجتناب کنید.
غذاهای مسموم‌کننده ممکن است بو یا مزه ناخوشایندی نداشته باشند. با وجود این که اکثر علائم ابتلا به مسمومیت‌های غذایی ظرف ۲۴ ساعت برطرف می‌شوند، اما بعضی از آنها مانند مسمومیت با غذای کنسروی می‌توانند کشنده باشند.
مسمومیت و مرگ ناشی از بوتولیسم، در اثر غذا و کنسرو آلوده بروز می‌کند و بسیار کشنده است. بیمار مبتلا سریعاً باید به یک مرکز درمانی مجهز، جهت تزریق داروی ضد سم منتقل شود. بوتولیسم نوعی مسمومیت غذایی کشنده است که در اثر مصرف کشک غیر پاستوریزه، غذاهای کنسروی (که قبل از مصرف حرارت مناسب به آنها نرسیده است) و یا سوسیس و کالباس آلوده بروز می‌کند. علائم و نشانه‌های این مسمومیت با تاخیر (بعد از ۱۲ تا ۲۴ ساعت) ظاهر می‌شود و شامل تاری دید، دوبینی، افتادگی پلک فوقانی، عدم توانایی حرکتی، اختلال تکلم، لکنت زبان، سختی بلع، و خشکی و درد گلو است. مهم‌ترین اقدام درمانی در این مسمومیت تجویز سریع داروی ضد سم در مرکز درمانی است. در صورت عدم درمان ممکن است فرد مسموم در اثر فلج تنفسی فوت کند.
برای پیشگیری از بروز این مسمومیت، چنانچه در سفر از غذای آماده کنسرو شده استفاده می‌کنید، با جوشاندن کنسرو به مدت ۲۰ دقیقه از خطر مسمومیت کشنده بوتولیسم پیشگیری کنید.
همچنین از خرید قوطی‌های کنسرو دارای برآمدگی، فرورفتگی و یا نشتی خودداری کنید و مطمئن شوید که درپوش آنها شکسته نشده باشد. اگر فرآورده‌ای ظاهر و یا بوی ناخوشایندی داشت، به هیچ عنوان آن را نچشید و کنسروها را قبل از مصرف ۲۰ دقیقه در آب درحال جوشیدن حرارت دهید و سپس مصرف کنید.
همیشه قبل از آماده کردن و یا خوردن غذا، دست‌هایتان را با صابون بشویید. نوعی از اسهال میکروبی در طی سفر و به دلیل عدم رعایت بهداشت قابل انتقال است. به خاطر داشته باشید دست‌هایتان را بعد از استفاده از سرویس‌های بهداشتی، برداشتن گوشت خام، سیگار کشیدن، دست زدن به حیوانات و دست زدن به زباله‌ها حتماً بشویید.
علائم و نشانه‌های برخی از مسمومیت‌های غذایی با تاخیر ظاهر می‌شود. یعنی ممکن است ۱۲ تا ۲۴ ساعت بعد از مصرف غذای آلوده، علایم در فرد مسموم بروز نماید. علایم و نشانه های این مسمومیت ها شامل سردرد، تب، خستگی، تهوع، استفراغ، اسهال آبکی شدید، کم شدن آب بدن، ضعف و درد شکم هستند.
هرگز غذاهای پخته شده را بیش از ۲ ساعت (اگر هوای اتاق گرم است، بیش از یک ساعت) در دمای محیط رها نکنید. برای دوباره گرم کردن غذاهای باقیمانده آنها را تا ۷۴ درجه سانتی گراد گرما دهید تا غذا بخار کند و همچنین غذاهایی که بیش از ۳ روز باقیمانده‌اند را مصرف نکنید.
ضمن سفر از حمل گوشت خام و تخم مرغ خام و فرآورده‌های لبنی با ماندگاری کوتاه خودداری کنید، چرا که سریعاً فاسد می‌شوند.
در طی سفر برای حمل مواد غذایی فاسدشدنی، از یخدان مناسب استفاده کنید. غذاهایی که حاوی سس، تخم مرغ و خامه هستند خیلی زود فاسد می‌شوند.
در صورت بروز مسمومیت‌های دارویی و شیمیایی باید بدانیم فرد مسموم چه نوع ماده‌ای، چه مقدار، چه موقع و از چه راهی مصرف کرده است.
اگر بیمار هوشیار بود با مرکز اطلاع رسانی داروها و سموم به شماره ۱۹۰ و یا اورژانس ۱۱۵، تماس گرفته و درباره اقدامات بعدی سوال کنید.
اگر فرد مسموم هوشیار نبود و یا مواد اسیدی، قلیایی و یا نفتی را بلعیده بود، از ایجاد استفراغ در فرد مسموم خودداری و سریعاً مسموم را به نزدیکترین مرکز درمانی منتقل کنید.
منبع: ایسنا
