به گزارش خبرگزاری صدا و سیما، برنامه صف اول شبکه خبر با موضوع فعالیتها و دستاوردهای سازمان حفاظت محیط زیست در سال گذشته میزبان علی سلاجقه رئیس سازمان حفاظت محیط زیست بود.
مجری: از زمان آغاز به کار دولت سیزدهم توجه به محیط زیست و منابع طبیعی کشور به یکی از رئوس اصلی برنامههای دولت تبدیل شده و بر همین اساس سازمان حفاظت محیط زیست تمام ظرفیتهای خودش را برای حفظ و صیانت از آب خاک و هوا از مناطق تحت مدیریت خودش به کار بسته است سازمان حفاظت محیط زیست در سال ۱۴۰۲ هم باعث و بانی رویدادهای مهمی شد از تلاش برای احیای دریاچه ارومیه و نجات خلیج گرگان گرفته تا طرحهای طبیعت گردی جزیره آشوراده و تالاب شادگان همینطور اجلاس بین المللی مقابله با طوفانهای ماسه و گرد و غبار تا تصویب تصمیم پیشنهادی جمهوری اسلامی ایران در مجمع جهانی محیط زیست سازمان ملل متحد برای مقابله با این پدیده به همین منظور در برنامه امروز دعوت کردیم از حضور جناب آقای دکترعلی سلاجقه معاون محترم رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تا در برنامه صف اول به تبیین دستاوردهای این سازمان در سال گذشته بپردازیم و همچنین چالشها و موانعی که این سازمان همچنان پیش رو دارد.
سوال: عملکرد سازمان حفاظت محیط زیست در سال ۱۴۰۲ چطور ارزیابی میکنید به نسبت به یک سال قبلش فکر میکنید که پیشرفت بیشتری داشتید خودتون راضی هستید از عملکرد؟
سلاجقه: در رابطه با عملکرد، نمره دهی و ارزیابی را باید خود مردم و آنهایی که متاثر از مسائل محیط زیست هستند واقعاً این بحث را داشته باشند ولی بنده به عنوان یک خادم کوچک واقعا سال گذشته را به عنوان یک سال کاملاً پرتلاش برای سازمان در همه زمینهها میبینم یعنی شغول متعدد محیط زیست وجود دارد. واقعاً سازمان در سال قبل به دستاوردهای بسیار مهمی رسید خوب اگر دقت بفرمایید ما دقیقاً ۴۱۱ کلان پروژه در کشور داشتیم کلان پروژههایی که از سال ۱۳۷۲ بلاتکلیف بودند یعنی هم سرمایهگذار هم محیط زیست کشور نارضایتی و هم استهلاک سرمایهای که انجام میشد همه اینا ابعاد مختلف این مسائل بود در کشور وجود داشت خوب سازمان ورود پیدا کرد و این ۴۱۱ تا پروژه را با توجه به دستور ریاست محترم جمهوری کارگروه تشکیل شد که این ۴۱۱ تا پروژه به نوعی غربالگری شدند و کاملاً تعیین تکلیف شدند و هنوز هم در سال جاری حتی ابعادی این بحث وجود دارد یا در مسائلی که شما فرمودید من خدمتتون عرض کنم خب سال قبل مجله ساینس که یکی از معتبرترین مجلات است مجلات ساینس و نیچر معتبرترین مجلات علمی دنیا هستند که با ضریب تاثیر بسیار بسیار بالا از دنیا منتشر میشوند و مسائل دنیا را ارزیابی میکنند و آخرین روشهای علمی و مسائل علمی و مرزهای علمی آنجا جابجا میشود ساینس ادعا کرد که مسئله آشوراده و آن چیزی که در خلیج گرگان اتفاق افتاد یک دستاورد بسیار بالا برای جهان و برای محیط زیست کشور جمهوری اسلامی ایران بود و مسئلهای که سالهای سال مغفول ماند و به دستور ریاست محترم جمهور و ورود مستقیم خود ایشان و همراهی دستگاههای مربوطه این کار انجام شد و الان هم تبعاتش را داریم میبینیم و بحث احیای آشوراده احیای خلیج گرگان یکی از دستاوردهای بسیار عالی بود درون کشور اگر نگاه بکنیم ما زخمهای متعدد داشتهایم ولی در سال قبل مردم را با محیط زیست خیلی نزدیک کردیم مردم نسبت به محیط زیست همیشه جبهه میگرفتند یک روستایی وقتی نگاه میکرد میدید در زمانهایی حیات وحش میآیند در پایین دست کشاورزیش و سرمایهاش را از بین میبرند و هیچگونه دستگاهی پاسخگو نیست خوشبختانه سازمان محیط زیستی کشور از طریق صندوق ملی محیط زیست و قراردادی که با صندوق بیمه کشاورزی داشت سالهای قبل اولین بار در طول تاریخ کشور تمامی در حقیقت خسارتهای اینها را پرداخت کرد که کار خیلی خوبی بود از آن طرف روستاهایی بودند در مناطق حفاظت شده کشور که این روستاها محصور شده بودند روستایی که شاید ۱۰۰ سال ۲۰۰ سال ۱۰۰۰ سال قدمت داشت و در پهنه مناطق حفاظت شده کشور قرار گرفته بود ما در حدود ۲۵۰۰ روستا در کشور داریم که با نشستی که با بنیاد مسکن انقلاب اسلامی انجام شد و با اولین بحث ما در سومین در حقیقت شورای عالی محیط زیست کشور با حضور رئیس جمهور دقیقاً ۵۰ روستایی در این کشور در این قسمت طرح هادیشان تحت نظارت محیط زیست تهیه شد و کارشان انجام میشود مردم آمدند بحث حفاظت مشارکتی را مطرح کردند و خیلی گامهای متعددی در بعد دیپلماسی خارجی و همینجور که فرمودید جمهوری اسلامی ایران با توجه به پدیدههایی که اتفاق میافتد و این پدیدههای نوظهور در محیط زیست معمولاً کشور ما را، چون در آستانهها قرار دارد در خیلی از مسائل اقلیمی زمینشناسی و مسائل دیگر تحت تاثیر قرار میدهد خوشبختانه کشور جمهوری اسلامی با ابتکار خوبی که انجام داد از نشست منطقهای شروع کرد و نشست نیرومندی و نهایتاً این دستاورد در سازمان ملل پاسخ داد و ششمین نشست در حقیقت در نایریوبی قطعنامه گرد و غبار مصوب شد خب این بسیار عالی بود یعنی کشورها من بعد مثل سایر قطعنامههای سازمان ملل مکلف هستند که درباره مسائل گرد و غبار تکالیفی دارند دستگاههای بینالمللی تکالیفی را دارند من در مجموع آنچه که در بحث تالابها هم وقتی نگاه میکنیم در دریاچه ارومیه نه اینکه نعمت الهی ما همیشه دنبال بارش هستیم و دعا میکنیم که خدا این نعماتش را از ما دریغ نکند ولی واقعیت امر این است که خود سازمان محیط زیست کشور برای طرحهای جامعی که برای تالابهای مختلف کشور تدارک دید طرحهای جامعی که من به طور مثال مثلاً دریاچه نمک قم یا خود مثلاً دریاچه ارومیه و ستاد ملی تالابهای کشور مرتب نشست برگزار کرد ما وضعیت تالابهای کشورمان بارش وضعیت تقریباً نسبی عرض میکنم قیاس با سالهای قبلش را نگاه میکنیم با اینکه کاری که اتفاق نمیافتاد با تلاشهایی که انجام شد وضعیت تالابهایمان وضعیت نسبتا مناسبی بود مخصوصاً در دریاچه ارومیه، سال قبل ما در اسفند ماه در اواخر بهمن در ارومیه حضور پیدا کردم در شهر استان آذربایجان غربی و رهاسازی آب برای دو سد انجام شد هم سد شهید کاظمی در منطقه مهاباد و هم سد بوکان که سد شهید کاظمی ۳ متره مکعب بر ۳۰ متر مکعب بر ثانیه سد بوکان ۱۵۰ متر مکعب بر ثانیه رهاسازی انجام شد و سد چپرآباد این اتفاق افتاد دقیقاً و ۴ متر مکعب آنجا رهاسازی اتفاق افتاد سد جوراباد در حقیقت رسید به مرحله بهرهبرداری که یعنی تا الان شاید وزارت محترم نیرو با توجه به تکالیفی که داشت خیلی در بحث حقآبهها در این چند ساله موارد را رعایت نمیکرد یا توجه نمیکرد ولی الان خود وزارت نیرو به اینجا رسید که با توجه به جداولی که ما ارائه کرده بودیم که بحث حق آبهها را در دستور کار قرار بدهد و ما دیدیم که رهاسازیها به نحو مطلوب در زمانی که کشاورزان نیاز نداشتند بحث سر دهانههای مثلاً ورودی که در مسیر انتقال آب به دریاچه ارومیه بود خود وزارت نیرو ورود پیدا کرد این شعار ۱۴۰۱ بود که ما خوشبختانه در این قسمت گامهای خوبی را برداشتیم و بحث تقریباً همونطور که شما دقت کنید ما بحث خانههای محیط زیست که این خانههای محیط زیستمان را کاملاً هدفمند طراحی کردیم که واقعاً از تمام دستگاهها هم کمک گرفتیم که این خانهها به نحو مطلوب بتوانند خدماتشان را ارائه بدهند ما واقعاً اگر بخواهیم درصدی ما هم در بحث هوشمندسازی و هم استفاده از ظرفیتهای دانش بنیان کشور سال ۱۴۰۱ وضعیتمان مناسب بود. در سال ۱۴۰۲ آمدیم تحت شعار سال که حضرت آقا مطرح فرمودند ازمان یک حکمی تحت عنوان نظارت بر اجرای سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری بود که در این قسمت ما این شش سالی که الان ۷ سال شد در سال جدید که از ابلاغ سیاستها میگذرد به این سیاستها اصلاً توجه نکرده بودیم ولی با تشکیل کارگروه ویژه و حکم ویژهای که خود بنده دادم دستگاهها را مکلف کردیم خوشبختانه بحث نظارت بر اجرای سیاستهای ابلاغی بازخواست از دستگاهها پیمایش کردن و آمایش کردن دستگاهها در بحث اجرای سیاستهای ابلاغی گامهای خیلی خوبی برداشتیم که ما در اسفند ماه سال قبل یک جلسه بسیار مفصلی در این زمینه داشتیم دستاوردهای خیلی خوبی خوشبختانه این روند دارد و کارگروههای هشتگانهای که تشکیل شده انشاالله در امسال سعی میکنیم.
سوال: بالاخره انتخابات ۱۲ دوره مجلس هم برگزار شد و آنچه که آمار به ما میگوید ما از نظر نمایندگانی که گرایشات مرتبط با محیط زیست دادند تعدادشان در ادوار مختلف مجلس کم بوده یعنی تا الان یعنی در ۱۲ دوره حدوداً ۴۵ نفر در طول این ۱۱ دورهای که آمدهاند حالا ممکن است این دوره کمی بیشتر و یا کمتر باشد در مجموع شما توقعتان از مجلس دوازدهم و نمایندگان چه است و چه چالشهایی را شما باهاش دست به گریبان هستید که مجلس میتواند به شما کمک بکند؟
سلاجقه: نمایندگان معظم نماینده شعور مردم هستند و نقش اساسی در تبیین رسیدن به اهداف کلان کشور دارند، چون قانونگذار هستند من همین جا یک خواهشی از نمایندگان شریف مردم در مجلس شورای اسلامی در ابتدای کار است انشاالله که از خرداد ماه کار شروع میشود خواهش میکنم ازشون که اولاً به شهرستان خودشان به عنوان یک کشور نگاه نکنند شهرستان خودشان را در قالب آن پازل و آن چینش نهایی کشور ببینند چون معمولا رسم بر این بود که دید ملی نبود بیشتر دید شهرستانی بود و مسائل سعی میشد در همان چهارچوب شهرستان دیده شود ولی اگر دید ملی باشد من به عنوان یک نماینده مردم شهرستان خودم را در کنار همه چینشهای کشور میبینم، بایستی همه شهرستانها با هم مراوداتی داشته باشند نیازهای هر شهرستان قرار نیست تمامی نیازهای یک شهرستان در درون آن شهرستان مرتفع شود میپردازم مصداقی در این قسمت اگر دقت بفرمایید ما دوست داریم همه ما در شهرستانهایمان حتماً پالایشگاه باشد حتماً پتروشیمی باشد حتماً نیروگاه حتماً زیرساختهای معدنی باشد نه ما باید بر اساس توان اکوسیستمی ما یک مبنای کار است که در محیط زیست داریم توان بوم شناختی و از آن طرف بحث مزیتهای نسبی هر شهرستان نسبت به آنچه که شهرستان خودمان دارد تلاش میکنیم که داشتههای خود شهرستان را حفظ کنیم و ارتقا بدهیم و نیازهای سایر شهرستانهای همجوار و کشور را تامین کنیم، مردم هر شهرستان انتظاراتی دارند ولی اگر یک نماینده به صورت ملی فکر بکند مجلس شورای اسلامی هر کسی با هر تعداد آرا میآید از دید بنده نماینده ملی است باید ملی فکر کند و به اهداف کلان کشور را ببیند و بستر کشور و دادههای کشور، من همین جا امیدوارم که هم تعداد نمایندگان محیط زیست کشور واقعاً که نسبت به محیط زیست توجه ویژه دارند منبعد دوران بعد افزایش پیدا بکند. آخرین بحثی که مطرح شد در دو سال آینده پیش بینی شده در مخاطرات اصلی دهگانه اصلی جهان که ردیف ۱ تا ۱۰ را دارند محیط زیست دو تا از مصالح است محیط زیست در ۱۰ سال آینده جهان که این کاملاً منابعش کاملاً منابع متقن هستند از ۱۰ تا مخاطره جهان ۶ تا مستقیماً محیط زیستی است و دو تا از آنها ارتباط غیر مستقیم دارد که بسیار نزدیک به بحثهای محیط زیست است امیدوارم نمایندگان معظم با همین نحو بیایند جلو که هم انشاالله کشور حفظ شود و هم محیط زیست کشور پشتوانه اصلی برای تولید کشور و تولید پایدار کشور قرار بگیرد.
سوال: انشاالله آقای دکتر جلسات کارگروه ملی مدیریت پسماندها در دولت سیزدهم تعداد جلساتی که برگزار کردند با ۱۶ سال قبل برابری میکند تا الان ۴۹ بار این کارگروه تشکیل شده، اما به نظر میرسد که خروجی این جلسات و این کارگروه در حد انتظار نیست و دفن پسماندها که ارزشمند هستند و آلودگیهای حاصل از دفن زبالهها همچنان به عنوان مهمترین معضل محیط زیست شهرها محسوب میشود سوال این است که چطور میشود شهرداریها را به مشارکت بخش خصوصی برای مدیریت پسماندها راضی کرد و چقدر شما در این باره تلاش کردهاید؟
سلاجقه: ما به عنوان دستگاه حاضر و دستگاه کارگروه ملی مدیریت پسماندهای کشور واقعاً کار خودمان را همکاران بنده به نحو عالی انجام دادهاند واقعاً خیلی منظم مشارکت دستگاهها در تراز عالی بود یعنی در حد معاون وزیر مشارکتها خیلی خوب بود ولی همین ابتدای سال جاری اجازه بفرمایید از سازمان یاریها و شهرداریهای کشور این را بخواهم که عقل سلیم حکم میکند که همین درآمدی که از محل پسماندهای عادی صرفاً وارد آن دستگاه میشود را محاسبه بکنند یعنی شما باید در سال قبل محاسباتی که ما داشتیم تقریباً نزدیک به ۱۰۰ هزار میلیارد تومان چرخه پسماندهای کشور بود اگر همین رو واقعاً خود شهرداری مدیریت بکند در قالب یک سازمان قوی این را خدمتتان عرض کنم که سال قبل ریاست محترم جمهور تاکید برای اینکه رویکردها یکسان شود همه نسبت به مدیریت پسماند کشور مسئولیتها مشخص شود اهداف واحد شود ایشان پیشنهاد تشکیل سازمان پسماند کشور را رئیس جمهور مطرح فرمودند در قالب این سازمان اگر بتواند شهرداریها فقط چرخه کاری را بیاورد یعنی کاری ندارد تفکیک از مبدا به عنوان شعار اصلی و محوری قرار بگیرد مطمئن باشید خیلی از مسائل کشور حل میشود ما دستاوردهای واقعاً خیلی خوبی داشتیم ریاست محترم جمهور مخصوصاً من یادم است در جلسه بهمن ماه سال قبل ایشان مصرانه تمام دستگاهها را تکلیف کردند یا بهمن ماه بود یا اوایل اسفند فکر میکنم دستگاهها را مکلف کردند که در این قسمت همه نسبت به بحث پسماند مخصوصاً به صورت ویژه ایشان تاکید کردند آن چهرهای که در کشورها ایجاد کرده که در مناطق و در جادههای بین شهری ایجاد کرده در روستاها ایجاد کرده دارد منابع آبیمان را با مشکل مواجه میکند اراضی ما را با مشکل مواجه میکند ایشان تاکید فرمودند شهرداری بیاید روی همین قسمت به صورت عالمانه رفتار بکند این سرمایه ملی کشور است که دارد از بین میرود اگر از مبدا آموزشها به نفع مطلوب صورت بگیرد یعنی برنامه سختافزاری لزوم ندارد با یک برنامه نرمافزاری صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران که واقعاً من از رسانه ملی تشکر میکنم مخصوصاً در بحثهای محیط زیست خیلی خوب ورود پیدا کرد سال قبل که البته تا سال قبل همیشه خبرهای ما شاید خبرهای دست چندم بود که اینجا خواهش میکنم در سال جاری انشاالله سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران واقعاً اخبارها را به عنوان همان مسئله دست اول کشور به عنوان خبرهای اول خودش داشته باشد اگر شهرداری در این قسمت را انجام بدهد مطمئن باشیم با کارهای نرمافزاری صرف میتوانیم دستاوردهای بسیار عالی داشته باشیم این را سال قبل تاکید کردیم خوشبختانه ما برون دادهای خیلی خوبی این کارگروه را دیدیم در شمال کشور تقریباً ۶۵ درصد مثل آنچه که در سراوان بود ۶۵ درصد واقعاً مدیریت شد شهرداری آمد پای کار استانداری به نحو مطلوب حمایت کرد در این قسمت در خوزستان جلسه سال قبلمان در رابطه با پسماند خوزستان بود خب این اتفاق خیلی میمونی بود خوزستانی که سال ۷۵ در حقیقت طرح جامع پسماندش شکل گرفته ولی متاسفانه مردم شهرهای اهواز آبادان خرمشهر ایذه سایر شهرستانها با مشکل پسماند مواجه بودند آنجا ما مکلف کردیم که در یک بازده زمانی شش ماهه طرح جامع پسماند استان خوزستان آماده شود جداولش آماده شود زمانبندیهایش و محل اعتبارش که این کار به نحو مطلوب انجام شود من خروجیهای کارگروه را آنچه که مربوط به ما بوده مثبت ارزیابی میکنم.
سوال: آقای دکتر بارندگیهای مطلوب امسال در حوزه آبریز دریاچه ارومیه باعث شد که بخشی از حقابه این دریاچه از مخازن سطح آب تامین شود و این حقابهها در حقی است که به حفظ دریاچه کمک میکند یا نه و اینکه آیا باید امیدوار به تخصیص حقابه این دریاچه در روزهای خشک و کم بارش باید باشیم؟
سلاجقه: اگر یادتان باشد من سال قبل من یک نقشهای برای کشور جمهوری اسلامی ایران منتشر شد توسط مغرضین حالا آنچه که کاملا دریاچه ارومیه را محلش محو شده بود یعنی چیزی به عنوان دریاچه ارومیه در آن نقشه وجود نداشت ولی قبل از بارشهای سال قبل که بهمن و اسفند سال قبل واقعا با کارهایی که همکاران من در استان انجام داده بودند ۱۱ دریاچه اقماری یا تالار اقماری دریاچه ارومیه وضعیت خیلی خوبی داشتند یعنی با اینکه خشکسالی در تراز نرمال و آنچه که در قیاس با سالهای قبل وضعیت مناسبی برای کشور نداشت شاید در بدترین شرایط بودیم از لحاظ کمبارشی ولی ۱۱ تا دریاچه حیات وحش اصلاً نیامد به مناطق مسکونی و همان جا ساکن شدند آبی که از جاهای دیگر در بحث پسابها و منابع دیگر بود که همکاران بنده مدیریت کرده بودند هم تعبیه آبشخورها و تغذیه باعث شد که حیات وحش آنجا ماندگار شود ولی خوب بحث بارشها که انجام شد خوشبختانه برای وزارت نیرو این وضع حقآبهها را در اولویت قرار داد وضعیت خیلی مناسبی بود رهاسازی آب از سدها انجام شد به نحوهای که حدود ۸۰ تا ۸۵ میانگین بارشها نسبت به سال قبل افزایش پیدا کرد میانگین حجم دریاچهها حدود ۵۵ درصد نسبت به سال قبل تا ۶۰ درصد افزایش پیدا کرد این روند باعث شد که در زمان مناسب واقعاً رهاسازی آب انجام شود یعنی از زمانی که کشاورزی در حقیقت کشاورزان نیاز نداشتند این بحث اتفاق افتاد و ما دیدیم که دریاچه ارومیه در سال جاری الان مردم قایق سواری میکنند و این حکایت از این دارد که حجم آب دریاچه ارومیه تقریباً به حدود ۱۶ میلیارد لیتر یعنی یک میلیارد و ششصد متر مکعب افزایش پیدا کرد که نسبت به سال قبل دو برابر شد و این روند انشاالله با بارشهایی که در بهار امسال خواهیم داشت انشاالله که تقویت شود و ما هم بتوانیم که دریاچه انشالله روزهای خوبی را تجربه بکند ما هر چقدر قیاس میکنیم نسبت به سال قبل نسبت به میانگین بلند مدت قیاس نمیکنیم، چون بعضی اوقات مسائلی در رسانهها مطرح میشود مسائلی در فضای مجازی مطرح میشود ما بیشتر مبنای قیاس ما سال قبل است که امسال وضعیت خیلی مناسبی داشت ولی همین جا میخواهم که، چون در اصل پنجاهم قانون اساسی موضوع حفظ محیط زیست بر عهده آحاد مردم است مردم بزرگوار استان آذربایجان غربی خودشان دیدن آنچه که اتفاق افتاد در بعد مربوط به دریاچه ارومیه و آنچه که آنجا در حقیقت وجود داشت خودشان این مسئله را دیدند که پهنه آبی که خدمات بسیار زیادی از بعد محیط زیستی به آنها ارائه میداد شادابی سرزندگی تبدیل شد به یک پهنه کاملا نمکی همه ارکان حیات را به مشکل مواجه میکند من خواهش میکنم به عنوان یک خادم کوچک از مردم شریف استان آذربایجان غربی که خودشان کمک بکنند در استان پنجگانهای که حوزه آبخیز ۵۰۰ میلیون هکتاری تقریباً ۵۰۰ میلیون هکتاری دریاچه ارومیه نقش دارند کمک بکنند که خودشان در مصارف منابعها واقعاً کمک بکنند دولت هم در این قسمت اواخر سال قبل که شما دیدید ملی ریاست معاون اول و حضور دستگاهها تشکیل شد خوشبختانه برنامههای نرمافزاریاش را دارد ادامه میدهد که وزارتخانه نیرو خوب کار کرد انشالله وزارت جهاد کشاورزی هم کارهای خودش را به نحوه مطلوب پیگیری بکند و در بعد در حقیقت آن نقشه ارومیه کشت و مسائل دیگر انشالله روزهای خوشی را برای دریاچه شاهد باشیم.
سوال: در خیلی از موضوعات و چالشهای محیط زیستی که شاید حل و فصلش هم فرابخشی باشد الزاماً در اختیار یا در ماموریت سازمان شما هم نباشد به هر حال شما به عنوان متهم شما که منظورم سازمان شما است به عنوان متهم در ردیف اول هستید در این معضلات زیست محیطی مثلاً اجرا نشدن قانون هوای پاک که یک بخشی از آن فراتر از سازمان شما باید در مورد آن صحبت شود و اجرا شود شما روند اجرا را چگونه میبینید آیا بر این محوری که دارد پیش میرود فکر میکنید که موثر است یا فکر میکنید که باید تغییری درش ایجاد شود پیشنهاد خود شما چیست؟
سلاجقه: ببینید سازمان محیط زیستی حاکم نظارتی است که باید بقیه دستگاههای کشور را ماخذه کند بقیه دستگاههای کشور را بر اساس قانون بازخواست بکند ولی شما فرمودید هر حادثه نوظهوری که در کشور اتفاق میافتد در جهان اتفاق میافتد سیبل اصلی سازمان محیط زیست در صورتی که مردم شریف ما میدانند با این دستگاه حاکمیتی نظارتی باید ارزیابی کنیم و ارائه گزارش بکنیم خوب ما قانون را و آنچه که قانون هوای پاک شما فرمودید سال قبل کارهای خیلی خوبی اتفاق افتاد آقای رئیس جمهور فکر میکنم اوایل اسفند ماه بود ایشان بحث یا در بهمن ماه بود که بحث آلودگی را از دستگاهها خواستند سازمان محیط زیست مکلف شد که گزارش خودش را به نحوی تنظیم بکند که دستگاهها عملکردشان شفاف شود یعنی این نشستها خوشبختانه ما در همان روزی که دستور دادند آقای رئیس جمهور این نشستها را برگزار کردیم با حضور معاونین دستگاههای ذیربط مجموعه هستند برنامه تدوین یک ساله دارد آماده میشود یعنی آماده شده برنامههای نهاییش انشالله در همین فروردین ماه تمام میشود که ما دستگاهها که در بعد اجرای هوای پاک چه کاری باید انجام بدهند باز هم مبلغ اعتباریاش چقدر موردی نیاز است منبع تامین اعتبار چقدر است ما الان داریم پیگیری میکنیم که این اتفاق بیفتد ولی واقعیت امر این است که در همه مباحث در بحث گرد و غبار وزارت جهاد و کشاورزی باید کار خودش را به نفع مطلوب انجام بدهد در مسئله سوخت وزارت نفت باید کار خودش را انجام بدهد که سال قبل ۱۰ تا پالایشگاه کشور در بحث سوخت در بحث بهینه سازی و بحث کیفیسازی مورد ارزیابی وارد کار شدم با یک هزینههای بسیار بالا ولی ما انشاالله بحث قانون هوای پاک را رویکرد خوشبختانه بسیار مناسب من این را واقعاً عرض میکنم ما دستگاههایی که به نوعی در ردیف اول و دوم و سوم و چهارم آلایندگی بودند الان محکم آمدهاند پای کار، وزارت سمت به نحو بسیار عالی در بحث برقی کردن در بحث ایجاد ایستگاههای خودروهای برق سوز در همه موارد ورود پیدا کرده که وزارت نفت هم ورود پیدا کرده وزارت نیرو در بحث استفاده از سوختهایی که واقعاً مشکل ایجاد پیدا میکرد مثل مازوت و اینها خیلی تقلیل پیدا کرد در سال قبل و انشاالله سال آینده هم روند ادامه داشته باشد مردم ما را به عنوان خادم خودشان و به عنوان دستگاه ناظر بپذیرند نه به عنوان دستگاه عاملی که در این قسمت مورد همیشه سیبل قرار میگیرد هدف قرار میگیریم در این قسمت انشاالله ما سعی میکنیم رویکرد دولت در جمع همه اعضای پشت میز دولت رویکردشان خیلی عالی است در این زمینه شکل گرفته و امیدوارم به همین سرعتی که سال قبل شروع شد ادامه پیدا کند در سال آتی انشاالله کاهش آلایندگی و مرارتهای مردم باشیم.
سوال: پدیده تغییر اقلیم هم در کشور خیلی دارد جدی میشود و شما پیش از این پیشنهادتان این بود که مدیریت مرکز تغییرات اقلیمی به سازمان شما واگذار شود و یک لایحهای هم تنظیم شد معلوم است که این لایحه کی به مجلس خواهد رفت و اینکه در برنامه هفتم رویکرد نسبت به این موضوع اصلاً وجود دارد آیا گنجانده شده یا خیر؟
سلاجقه: این را خدمت شما عرض میکنم اصلیترین چالش دنیا و کشور ما بحث تغییر اقلیم از سازمان محیط زیست کشور مرجع ملی تغییر اقلیم است ما در همین رابطه خوشبختانه در برنامه هفتم ماده ۲۲ الحاقی و برنامه هفتم بحث تغییر اقلیم خوشبختانه بر اساس بند ۷ سیاستهای مقام معظم رهبری دیده شد که خوشبختانه در بند برنامه هفتم مکلف شد و سازمان محیط زیست مکلف شد که برنامه سازگاری تغییر اقلیم که ما این را بسط میدهیم هم در بحث انتشار بحث میکنیم و هم در بحث سازگاری و سایر ابعاد تغییر اقلیم بحث کنیم انشاالله حکم سازمان محیط زیست مکلف شده بر اساس قانون، چون ما ماده واحده تغییر دو را دادیم ولی این بحث برنامه هفتم دیگر ما مکلف شدهایم و بر همین اساس ما هاب یا مرکز تغییر اقلیم کشور را در پژوهشکده حفاظت محیط زیست و توسعه پایدار کشور حکم زدیم و راهاندازی کردیم سال قبل امسال سعی میکنیم به صورت منطقهای کشورهای منطقه را هم درگیر کنیم در این زمینه مسئولیت به عهده سازمان محیط زیست کشور است از تمام ظرفیتهای کشور انشاالله استفاده میکنیم که با برنامهریزی مناسب و دستورات طوری باشد که سازگاری با شرایط اقلیم به عنوان یک اصل کلی در همه دستگاهها پذیرفته شود انشاالله در سال جاری که بتوانیم با حداقل خسارت کشور را مدیریت کنیم و انشاالله مشکل خاصی اتفاق نیفتد.
سوال: اجازه بدهید یک گزارش دیگر با هم ببینیم راجع به طرح مشارکت حفاظتی در غروقهای اختصاصی که بعد از دیدن این گزارش راجع به این موضوع هم با آقای دکتر صحبت خواهیم کرد.
پخش گزارش
سوال: آقای دکتر این گزارش را دیدیم سازمان حفاظت محیط زیست همانطور که مستحضر هستید طرحی را دارد به عنوان مشارکت حفاظتی در قروقهای اختصاصی که منتقدانی را هم به دنبال دارد که برخی از منتقدان معتقد هستند که در اصل سازمان شما به دنبال درآمدزایی است و این طرح در راستای این درآمدها اتفاق میافتد و با فقه شکار و مسائلی از این دست در تعارض است و میگویند که به جای درآمدزایی از این محل میشود موضوعاتی مثل طبیعت گردی یا جانور نگری توسعه پیدا کند و محل کسب درآمد از آنجاها باشد شما نظرتان چیست و پاسخ تان به این انتقادها چیست؟
سلاجقه: من اولاً خدمتتان عرض کنم آنچه که دارد در این دوره اتفاق میافتد بر اساس اصل پنجاهم قانون اساسی است که ما حفظ محیط زیست را به مردم بدهیم دولت توان حفظ محیط زیست را ندارد در هیچ کجای دنیا مردم خودشان بایستی حفظ محیط زیست را انجام بدهند و اگر مردم ورود پیدا کنند مطمئن باشید که موفق میشویم چه بسا که ما دستاوردهای همین مسائلی که فرمودید را دیدهایم اینکه سازمان دنبال درآمدزایی است به هیچ وجه این را من همین جا شدیداً تکذیب میکنم دقت بفرمایید ما در بحث اصلاً اعتقاد داریم که مشارکت مردم پایه و اساس کار است و بحث حفاظت مشارکتی را به عنوان یکی از سیاستهای اصلی محیط زیست قرار دادیم شاید یکی از مکاتیب محیط زیستی که صرف حفاظت و مبنا قرار میدادند ما این مکاتیب را رد کردیم که خیلی از اندیشمندان و دانشمندان محیط زیست در این حوزه بحث میکنند ما این مکاتب را واقعاً پشت سر گذاشتیم و گفتیم که مردم خودشان بیایند حفظ کنند بر این اساس طرح حفاظت مشارکتی یک طرح لایحه جامعی است که ما دادیم انشاالله مجلس شورای اسلامی مصوب بکند در این قسمت ما در سال قبل آیین نامه طبیعت گردی را همراه با سایر دستگاههای مسئول مثل وزارت میراث فرهنگی و بقیه دستگاهها مصوب کردیم یک آیین نامه خیلی رو به جلویی است که آنجا هم حضور مردم است در بحث قروقهای اقتصادی شما ببینید ما سال قبل ۷ تفاهمنامه با مردم بستیم در مسائل مختلف با مردم با جوامع محلی اصلاً غروقهای اختصاصی فقط مردمی که در آن حوزه دارند زندگی میکنند در خود آن روستا هستند با خود آنها نه با یک شرکت خاص نه کسی از بیرون یک بحث معیشت پایدار داریم ایجاد میکنیم با مردم مردمی که سالها از حیات وحش به نوعی شاید در قالب شکار استفاده میکردند ما الان ضریب افزایش تعداد گونههایمان در مناطقی فکر میکنم ۵ غروق اختصاصی در کشور تا الان داشتهایم واقعاً عالی بوده یعنی چندین برابر بوده که تعداد حیات وحش ما کلی افزایش پیدا کرده هیچ هزینهای دولت نمیکند از آن طرف یک معیشت پایدار برای مردم اتفاق افتاده مردم دوستدار محیط زیست شدهاند و حیات وحش ما تعدادش افزایش پیدا کرده نه این را ما واقعاً از آن طرف در بحثهای پرنده نگری فرمودید ما سال قبل این بحث را در ایستگاه پرنده نگری کاله که مصوب شد کارهایش را داریم انجام میدهیم خوشبختانه و سال قبل سالی بود که ما برای اولین بار بازار پرنده را و فروش پرنده را در میانکاله و شماره کشور کلاً جمع کردیم اصلاً سابقه نداشت همچین مسائلی در نتیجه رویکرد رویکرد کاملاً بر اساس رویکردهای دولت مردمی و انقلابی است که کارها به دست مردم سپرده شود ولی هیچ گونه منفعتی برای سازمان محیط زیست کشور جز حفظ و ارتقاء محیط زیست کشور و مناطق ما ندارد.
سوال: به یکی از اقدامات ۱۵گانه نجات خلیج گرگان لایروبی کانال اشوراده برای انتقال به این خلیج بود که این طرح هم پارسال به بهرهبرداری رسید حالا با توجه به احتمالاتی که راجع به عقب نشینی خزر در سالهای آینده دیده میشود ارزیابی شما چیست آیا میشود به موفقیت آمیز بودن آن و طرح نجات خلیج گرگان امیدوار بود.
سلاجقه: خوشبختانه حضرت عالی اشاره فرمودید دستاورد بزرگ برای محیط زیست کشور بود و به نام جمهوری اسلامی ایران ثبت شد که میتواند کارهای بسیار بزرگی در بحث محیط زیست کشور انجام بدهد ۱۵ تا عملیات برایش دیده شد شما فرمودید بحث لایروبی یکی از بحثها بود ولی برای ما برای حالتهای مختلف حالا سناریوهای مختلف نگم برای حالتهای مختلف بحث را کاملاً دیدهایم که اگر دریا عقب نشینی کرد چه اتفاقی خواهد افتاد اگر دریا پیشروی کرد یا پسروی کرد در حالتهای مختلف ما شرایطهای مختلفی دیدهایم اگر به منفی ۲۹ متری عقب نشینی انجام شود آن قسمت ما بحث پمپاژ آب از دریا را کاملاً دیدیم همه زیرساختهایش آماده شده انشاالله که این تالاب در همین ترازی که هست یعنی الان اتفاق افتاده بماند و حتی رو به بهبود باشد وضعیت معیشت پایدار ایجاد کند اشوراده به نحو مطلوب من اینجا میخواهم که از بقیه دستگاههای کشور که در این بحث مربوط به اشوراده باید مشارکت بکنند واقعا کارهای خودشان را در سال جاری جدی بگیرند ما نظارت میکنیم و همچنین پیگیری شدید میکنیم انشاالله مرتب که آنچه که به ریاست محترم جمهور و مردم قول دادند و کار به نحو عالی انجام شده تا الان انشاالله مردم ماحصل این دستاوردها را به نحو مطلوب را در زندگی خودشان و محیط زندگی خودشان ببینند.
سوال: بعد از تعیین تکلیف بحث طبیعت گردی جزیره اشوراده چطور شد که صندوق ملی محیط زیست به عنوان سرمایهگذار این طرح انتخاب شد آیا مزایده برگزار شد؟
سلاجقه: ما یک مزایده در حقیقت در این قسمت فراخوان دادیم در قالب فراخوان و شرکت برنده شدند یکی از شرکتها صندوق ملی محیط زیست که سهامدار آن شرکت است وارد این بحث شود در یک صندوقی است که اطمینان ما به آن صندوق از کارش این است جنس کار را خوب میشناسد فرایندها را خوب میتواند تحلیل کند و بر اساس آن تصمیم گیری کند و اتفاقاً از این فرایند که فرایند کاملاً شفافی بود صندوق ملی محیط زیست هم در کنار خود ما است و خیلی راحت هم میتوانیم هر کجا که احتمالاً اهمالی داشت یا سستی داشت تقویت کنیم کمکش کنیم و یا ازش بازخواست کنیم که روند احیا به نحو مطلوب انجام شود نه فرایند کاملاً شفاف و قانونی بوده.
سوال: و آن طرح گردشگری تالاب شادگان در چه مرحلهای است؟
سلاجقه: آن هم خوشبختانه، چون ریاست محترم جمهور در دور اول سفر ۱۴۰۱ به سازمان ملی محیط زیست تکلیف فرمودند و ما حدود تقریباً اشتغال زایی ۶۰۰ هزار نفری را ۰۰ تا ۶۰۰ هزار نفری را برای آنجا برآورد کرده بودیم طرح اولیهاش در همان سال ۱۴۰۱ آمد بیرون سال ۱۴۰۲ نشستها مرتب انجام شد و وظایف دستگاهها به نحو مطلوب تعیین شد از طرف سازمان انشاالله برای ۱۴۰۳ که خدمت شما هستیم من امیدوارم که روستاهایی که به عنوان روستاهای هدف قرار گرفتهاند حتماً از مزایای این طرح بهرهمند میشوند و آن عددی که اعلام شده بود برای طرح اشتغال زایی را انشاالله امسال به نفع مطلوب ببینیم ما بحث شادگان را مرتب نشستهایش پیگیری میشود و به اهداف خوبی رسیده که انشاالله در بخشهای آتی و روزهای آتی انشاالله خدمت مردم شریفمان اعلام میکنیم.
سوال: بسیار خوب برویم آخرین گزارش این گفتگو را هم ببینیم که راجع به سهم منابع طبیعی از درآمد معادن است.
پخش گزارش
سوال: گزارش را دیدیم آقای دکتر رهبر معظم انقلاب بهمن ماه گذشته در دیدار تولید کنندگان فعالین اقتصادی به موضوع تعارض بین بخشی از جمله معدن و محیط زیست اشاره کردند و فرمودند که تعارضات بین بخشی باید در داخل دولت حل شود تعارضات بخش معدن و محیط زیست مشخصاً چیست اینکه سازمان شما و وزارت سمت برای برطرف کردن آن چه برنامههایی را دارد.
سلاجقه: من آن روز خدمت حضرت آقا بودیم که این بحث را مطرح کردند و بحث معادن و محیط زیست حضرت آقا به صورت عام مطرح فرمودند یعنی ما ۱۱.۸ درصد از کشور در اختیار سازمان محیط زیست و تحت مدیریت ما است بقیهاش در اختیار جهاد کشاورزی و سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور است حضرت آقا تمام این بحث را فرمودند ما واقعاً در مناطق خودمان قانون داریم ما یک کار گروه تعامل بین سازمان محیط زیست و وزارت سمت داریم که مرتب کارگروه تعامل معدن و محیط زیست است و مرتب تشکیل میشود ولی من همین جا یک خواهش از همکاران خودم در سال جدید میکنم که در بخش سمت و معادن حتماً از ظرفیتهای دانش بنیانی استفاده بکنند نه محیط زیست کشور ما محیط زیست ۳۰ تا ۴۰ سال قبل است از نظر دارایی و شادابی و سرزندگی از یک طرف بحث دستاوردهای فناوریهای نوین ۳۰ تا ۴۰ سال قبل نیست وضعیت در وضعیت خیلی خوبی است دانش بنیانهای ما خیلی خوب میتوانند کمک کنند جوانان عزیز ما من خواهش میکنم استفاده کنند از این ظرفیتها در بحث اکتشاف استخراج و حتی جاهایی که قرار است خط قرمزمان وقتی جاهایی خط قرمز باشد حتماً میرود شورای عالی محیط زیست آنجا تعیین و تکلیف میشود ولی آنچه که در بعد خود بین دو دستگاه بوده یعنی کاملاً حل شده خوشبختانه مشکل خاصی واقعاً نداریم ولی توصیه میکنم از ظرفیت دانش بنیان استفاده کنند دانش روز استفاده کنند حتی در مناطق خارج از مناطق حفاظت شده ما از این ظرفیتهای علمی استفاده کنند که حداقل خسارت را به محیط زیست بدهند بعد اگر اجازه بفرمایید من یک حسن استفاده بکنم برای محیط زیست کشور من خواهش میکنم البته در بعد قانونی این دیده نشده متاسفانه ولی قانون باید حتماً اصلاح شود که اولین بحث مسئولیت اجتماعی در کشور باید به محیط زیست کشور تعلق بگیرد ما در این قسمت محیط زیست کشور حذف شده یعنی اگر شما دقت بفرمایید وزارت محترم نفت نیرو سمت و بقیه وزارتخانهها جهاد کشاورزی و سایر کارهای راه و شهرسازی ارهایی در طبیعت انجام میدهند اولین ضربه و اولین خسارت به محیط زیست است مسئولیت اجتماعی هم باید اولین هدفش جبران خسارت و بحث جبران مفادی باشد که به محیط زیست کشور کشیده که امیدوارم که این بحث به نحو مطلوب دنبال شود و این بحثی که مطرح فرمودید خوشبختانه ما از همان موقعی که حضرت آقا فرمودند در قالب کارگروهی که به ریاست وزیر محترم سمت تشکیل شد ما شرکت فعالانه داشتیم و مواردی که مطرح شد کاملاً برطرف شده و کاملاً هماهنگ هستیم.
سوال: و راجع به طوفانهای شن و گرد و غبار با توجه به قانونی که در قانون هوای پاک وجود دارد مشارکتهای منطقهای و بینالمللی اجلاسهایی که ما میزبان بودیم و یا اجلاسهایی که ما به عنوان مهمان شرکت کردیم چقدر توانسته کمک کند به رفع این معضل؟
سلاجقه: ببینید خوشبختانه کشور جمهوری اسلامی ایران در دولت مردمی انقلابی اصلاً آمد یکی از اهدافش را حل مشکل مردم و مرارت مردم داشت که فراگیر هم است دیگر کوه و دشت و بیابان کمال و جنوب کشور را نمیشناسد همه را موضوع ریزگردها تحت تاثیر قرار داده با توجه به تغییر اقلیم ما بحث نشست منطقهای که برگزار شد برای اینکه با همسایگان ما به درد مشترک برسیم، چون واقعاً این درد مشترک احساس نمیشد به کلید واژههای مشترک برسیم یک تفاهمهای مشترک برسیم این فرهنگ سازی خوشبختانه شکل گرفت و در نشست بینالمللی که سال قبل برگزار شد دستاورد فوق العادهای بود که ما داشتیم که ۵۰ کشور جهان حضور پیدا کردند در تراز مقامهای وزرا غالباً حضور داشتند دستگاه بین المللی حضور داشتند ماحصل همه این رایزنیها و رایزنیهای دوجانبهای که با کشورهای مختلف ما داشتیم و رفت و آمدهایی که صورت گرفت خودش را در مجمع ششم سازمان ملل در کشور کنیا در نایروبی نشان داد و آن تصویب قطعنامه جمهوری اسلامی ایران پیشنهاد جمهوری اسلامی ایران بود با همه مخالفتهایی که صورت گرفت خوشبختانه این قطعنامه تحت عنوان قطعنامه مقابله با طوفانها و گرد و غبار در جهان مصوب شد و کشورها ملزم شدند که بر طبق این قطعنامه نسبت به وظایف خودشان انجام وظیفه بکنند و دستگاههای بینالمللی هم تکالیفی در این قطعنامه مشخص شده که بعد اجرایش در واقع و عملیاتی شدنش خیلی مهم بود که این قطعنامه به نفع مطلوب خوشبختانه دیده شد یکی از دستاوردهای بزرگ جمهوری اسلامی ایران بود که انشاالله امیدوارم که در امسال در سال ۱۴۰۳ به بعد به صورت عملیاتی و میدانی بتوانیم کشورهای منطقه مخصوصاً کشورهایی که منشا هستند ما در قالب مراودات دوجانبه و رایزنیهای دوجانبه انشاالله عملیاتی بتوانیم کارها را پیگیری کنیم و در منشا مشکل را حل کنیم.
سوال: و شما سال گذشته شهریور ماه هم در نشست وزرای کشورهای کنوانسیون حفاظت از محیط زیست دریای خزر در ژنو سوئیس شرکت گردید جلساتی که با اعضای کنوانسیون داشتید چه نتایجی را به دنبال داشت خودتان ارزیابیتان چیست؟
سلاجقه: کنوانسیون تهران در نشستی که در باکو برگزار شد دستاورد مناسبی نشد حتی منجر به بیانیه نشد این منجر به این شد که ما در ژنو واقعا یک نشستی تحت حمایت سازمان ملل داشته باشیم آنجا نشست برگزار شد دستاوردهایش فوق العاده ارزنده بود علاوه بر اینکه بیانیه باکو مصوب شد کاپ ۶ که در تهران که انشاالله باید در امسال برگزار شود انشاالله نشست ششم در کشور جمهوری اسلامی ایران باید برگزار شود ما آنجا دستاوردهایش خیلی عالی بود و خوشبختانه آنجا دیگر بحث تشکیلاتی بحث ساختارها کاملاً بحث شد بحث نیروی انسانی بحث شد انشاالله کاپ ۶ که در تهران برگزار میشود من این را هم خدمتتان عرض میکنم نشستهای دهگانه دوجانبهای که ما داشتیم در سازمان ملل با کشورهای مختلف در همین اسفند ماه سال قبل ما این بحث را داشتیم با کشورها خوشبختانه با آذربایجان با قزاقستان نشستهای خیلی خوبی بود که انشاالله امید میدهد که به امید خدا ما در کاپ ۶ تهران بتوانیم به فرایندهای عملیاتی حفظ و ارتقاء محیط زیست دریای خزر دست بیابیم که آن هم خوشبختانه با مراوداتی که انجام شد بسیار سخت بود یعنی واقعاً مذاکرات خیلی پیچیده بود کشورها خیلی به سختی آمدند جلو واقعاً در ژنو نشست خیلی دستاورد عالی داشت و انشاالله کاپ ۶ در تهران بتواند این دستاوردها را تکمیل کند و فرایندهای اجرایی را به امید خدا داشته باشیم.
سوال: آقای دکتر آن وعده شما برای استخدام ۳۰۰ محیطبانی که در دو سال گذشته مطرح شده چقدرش محقق شده؟
سلاجقه: من همین جا خدمتتان عرض میکنم ما در سال قبل ۱۴۰۲ حدود هزار نیرو برای محیط زیست کشور جذب کردهایم که بالغ بر ۴۰۰ نفر اینها محیطبان هستندحتی بیشتر به صورت محیطبانی کشور هستند انشاالله سعی میکنیم در سالهای آتی با توجه به رویکردهایی که داریم حتماً، چون ما در بعد نیروی انسانی در مجموع هم نیروی انسانی و هم منابع مالی بسیار چونه ضعیف و کوچکی از ابتدا دیده شده و دولت مردمی انقلابی با توجه به محدودیتهای مالی که ما داریم و میدانیم و واقعاً هرچی تلاش بکند ۱۰۰ درصد هم افزایش بدهند چندین برابر افزایش بدهد واقعاً چیزی نمیشود ولی خوشبختانه رویکردی که وجود دارد که دستاوردهایش را سال قبل دیدید هم در بعد مسائل مالی و هم تقویت بنیه مالی سازمان و هم نیروی انسانی انشاالله امیدوارم که این رویکرد همچنان در سال ۱۴۰۳ به نحو مطلوبتر انشاالله ادامه داشته باشد و تقویت شود.
سوال: و خیلی کوتاه اگر بفرمایید برگزیدههای جایزه ملی محیط زیست که بعد از ۵ سال وقفه معرفی شدند آیا سازمان محیط زیست برای آن ۲۶ برگزیده جایزه ملی که خلاق و نوآور بودند آیا برنامه خاصی دارد یا خیر؟
سلاجقه: ما همه خلاقها و نوآورها را در قالب شرکتهای دانش بنیان ما چند نشست داشتیم سالهای قبل ۴۰۱ و ۴۰۲ با دانش بنیانها و با مجموعه ۲۶ تا برگزیده که انشاالله بتوانیم از ظرفیت علمی آنها استفاده شود اینها را معرفی کردیم به دستگاههای مربوطه، چون اینها در بخشهای صنعت معدن و کشاورزی حتی مدیریت و مباحث دیگر داشتند که انشاالله این کارها را انجام میدهیم و امیدوارم انشاالله سال جاری بتوانیم سال ۱۴۰۳ بتوانیم مباحث مربوط به بحثهای مدیریت و مدیریت سبز را مخصوصاً در بخشهای شهرداران و استانداران و فرمانداران کشور ببینیم اونهایی که در زمینه محیط زیست کارهای خوبی انجام دادهاند که یک نشست ملی محیط زیست برای معرفی این عزیزان داشته باشیم آن ۲۶ نفر کاملاً و یا ۲۶ دستگاهی که پشت اینها بودند در بخش خصوصی و دولتی آن را در تراز خوبی همکاریهایمان باهاشون ادامه دارد و رویکرد به سمت جلو است و انشاالله این بحثی که خدمتتان عرض کردم از دیدگاه مدیریتی هم بتوانیم مدیران موفق در حوزه محیط زیست کشور را انشاالله مورد ارزیابی و تشویق قرار بدهیم.