خبرگزاری مهر، گروه استانها: سنندج یکی از پایتختهای تاریخی و با قدمت کهن کشور است، شهری با تمدنی غنی و بزرگانی فرهیخته که نام و آوازه دلیرمردی آنها زبانزد خاص و عام است.
یکی از این بناهای زیبا و مجلل عمارت خسروآباد بوده که متعلق به خانواده اردلانها بوده و شامل بخشهای مختلف است.
این بنا با سبک خاص ایرانی که قدمت آن به دوره قاجار بازمیگردد خانهای بزرگ که کاربرد مسکونی دارد و یکی از لوکیشنهای سریال سنجرخان هم بود.
این عمارت در میان باغی بزرگ قرار دارد و دارای بخشهای گوناگون است بخش اصلی که قصر سلطنتی با ورودی ستوندار است، در سمت غربی مجموعه قرار دارد، در سمت شرقی میتوان غلام گردشها و ایوان ستونداری را مشاهده کرد که به صحن عمارت مشرف میشود.
فضای بیرونی عمارت فضاهای مختلفی همچون حمام، اتاق قاپچیان (دربان) و خدمتکارها را شامل میشود و برای تزئینات عمارت از گچبری، آجرکاری، روسیهای زیبا و حوض چلیپا شکل درون آن استفاده کردند که بهخوبی یادآور معماری ایرانی است.
دیگر بنای تاریخی شهر سنندج که بخش وسیعی از سریال سنجرخان در آن ضبط شد عمارت آصف دیوان وزیری است.
خانه کرد یا خانه آصف وزیری سنندج را میتوان یکی از بزرگترین موزههای مردمشناسی ایران دانست. این عمارت یکی از بناهای اعیانی این شهر است که معماری و تزئینات منحصربهفردی را هم دارد.
حمام خانه کرد یکی از زیباترین حمامهای خصوصی به جا مانده از دوره قاجار محسوب میشود.
این عمارت زیبا و مجلل که در قلب مرکز شهر هم واقع شده است به دوره صفویه بازمیگردد با قدمتی که به دوران ملوک الطوایفی ایران بازمیگردد.
این بنا که به دست اساتید اصفهانی ساخته شده تلفیقی از سبک اصفهانی اما متناسب با آب و هوای سرد و کوهستانی سنندج طراحی شده است، این عمارت مجلل بخشهای مختلفی همچون سردر نیم هشتی، دالان ورودی و اتاق تقسیم آب و چهار حیاط بیرونی، اندرونی، مستخدمان و مطبخ دارد.
آشپزخانه یکی از بخشهای عمارت آصف وزیری است که درون حیاط مطبخ در ضلع جنوبی عمارت قرار دارد، اتاق تقسیم آب که در کنار ورودی و در حیاط مطبخ قرار دارد، با هدف مدیریت آب خروجی از این حیاط و انتقال آن به بخشهای مختلف بنا طراحی شده و بخش شاهنشین برای استفاده از نور و گرمای خورشید رو به قبله طراحی شده است.
یکی دیگر از زیباترین بخشهای عمارت آصف وزیری از نظر معماری، حمام است که همچون باقی حمامهای قدیمی ایران، خزینه دارد.
اتاق خان با ارسیها و گچبریهای اسلیمی تزئین شده و یکی از زیباترین بخشهای عمارت است.
در حال حاضر محوطه اصلی عمارت آصف وزیری را به موزه مردم شناسی اختصاص دادند. جایی که با بازسازی فضاهای سنتی خطه کردستان، فرهنگ مردم منطقه را به تصویر کشیده است.
این موزه روی فرهنگ و آداب و رسوم مردم کرد تمرکز دارد و در بخشهای مختلف خود، زندگی شهری، مشاغل سنتی، پوشاک، مطبخ، صنایع دستی همچون قلاببافی و زیورآلات و ابزار شکار را به نمایش گذاشته است. بخشهایی از خانه کرد را به نگارخانه، کتابخانه و نگهداری اسناد اختصاص دادند.
دیگر بنای تاریخی واقع در سنندج، عمارت وکیل است، بخش اصلی بنای تاریخی عمارت وکیل به دوران زندیه تعلق دارد و بخش دیگری در دوره قاجار ساخته شده است.
این مجموعه شامل سه عمارت جداگانه، حمام خصوصی و حمام عمومی در بیرون میشود.
سه بنای داخلی عمارت وکیل را با نامهای پسران امانالله خان وکیل یعنی وکیلالملک، وکیلالسلطان و وکیلالممالک میشناسند و هرکدام از این بناها حیاط جداگانهای دارند. در بخش شرقی این مجموعه حیاط اصلی مجموعه با سقف شیروانی قرار دارد که به حیاط شاهنشین معروف است. در بخشهای مختلف عمارت وکیل میتوان تزئینات معماری سنتی همچون ارسی، گچبری و آجرکاری را دید.
موزه سنندج هم که با نامهای «خانه حبیبی» یا «عمارت سالار سعید» شناخته میشود، در گذشته یکی از بناهای اعیانی شهر سنندج بوده است.
سالار سعید بخش بیرونی عمارت را در سال ۱۱۳۶ به اداره فرهنگ واگذار و تا سال ۱۳۵۱ این بخش در اختیار این اداره بود و برای مواردی چون دانشسرا، کتابخانه و خانه پیشاهنگان مورد استفاده قرار میگرفت.
در همین سال از طرف وزارت فرهنگ و هنر وقت جهت تأسیس موزه این عمارت تملک شد و پس از مرمت و آمادهسازی در مهر ماه ۱۳۵۴ با نام «موزه سنندج» افتتاح شد.
بخش اندرونی نیز تا سال ۱۳۷۱ در مالکیت خانواده «حبیبی» بود و در این سال به تملک میراث فرهنگی و گردشگری استان کردستان در آمد.
عمارت مشیر دیوان هم دیگر عمارت واقع در سنندج است که توسط «میرزا یوسف مشیر دیوان» در دوره قاجار ساخته شد.
این مجموعه دارای هفت حیاط است که در هرکدام آب نمایی وجود دارد. عمارت مشیردیوان یکی از زیباترین ایوانها را با گچبریها و طرحهایی از پرندگان و گیاهان در سنندج دارد و در تمام بخشهای آن بهخصوص تالارهای اصلی تزئینات ویژهای همچون گچبری، ارسی و مقرنسکاری به چشم میخورد.
سقف شیروانی عمارت مشیر دیوان بهصورت کلاهفرنگی است. این عمارت مدتی بهعنوان استانداری کردستان مورد استفاده قرار گرفت.
از دیگر لوکیشنهای سریال سنجرخان وزیری به گفته تهیه کننده این سریال خانه پیر مرادی در محله قدیمی چهار باغ سنندج ضلع شمال خاوری بازار سرپوشیده واقع شده است.
این بنا از آثار دوره قاجاریه است و دارای حیاط چهارگوش با بناهای دو اشکوب و یک اشکوب، راهرو، اتاقهای تو در تو و لنگه چوبی و نمای جنوبی – خاوری است.
نماسازی آجری، طاق و قوس نیم دایره، ستون نما با شعله و مشعل نما، گچ بری برجسته از مهمترین ویژگیهای این بنا است که برای استفاده از بنا در سریال سنجرخان بخش وسیعی از آن بازسازی شد.
عمارت امجدالاشراف هم از بناهای قدیمی و مکانهای دیدنی سنندج است و در خیابان صلاح الدین ایوبی قرار دارد.
این عمارت شامل قسمتهای مسکونی در کنار تالار تشریفات است و تالار تشریفات نیز در ایام محرم محل عزاداری امام حسین (ع) بوده است.
از خصوصیات بارز این عمارت گچبریهای پرکار با نقوش اسلیمی، نقاشیهایی متأثر از سبک نقاشی غربی، اتاقهای سه دری و پنج دری در دو طبقه و پنجرههایی با شیشههای رنگی اشاره کرد.
با توجه به اینکه شهر سنندج در میان رشته کوههای البرز قرار گرفته شامل آب و هوای مطلوبی است، سنندج با جاذبههای تاریخی و طبیعی زیاد خود در ایران شهرت دارد.
چه بسا آمدن به کردستان یک توفیق و دیدن عمارتهای سنندج به تنهایی جاذبهای بینظیر و توفیقی دیگر است که بازدید از آنها خالی از لطف نیست.
بیش از ۱۵ عمارت مجلل و اعیانی از دورههای مختلف در شهر سنندج وجود دارد که به راحتی امکان بازدید از تعداد بیشماری از آنها برای علاقمندان وجود دارد.
این عمارتها هر کدام داستان شنیدنی و تاریخی خود را در دل دارد و بخش وسیعی از تاریخ این شهر را در ستونها، آجرها و اروسیهای خود دارد و تاریخ شفاهی این شهر را میتوان در سیمای این عمارتها دید