باید توجه داشت برای بازه طولانی (حداقل تا پیش از ماه پایانی سال) نرخ ارز در داخل در محدوده ثابت و کم نوسان قرار داشت؛ بر این اساس می‌توان علت عمده اصلی نوسانات در بازار سکه و طلای داخلی در این روزها را ناشی از نوسانات قابل توجه در بازار جهانی طلا دانست.
از حدود شش ماه پیش، بازارهای جهانی تحت تاثیر اتفاقات متفاوت، رکوردشکنی‌های پی‌درپی را رقم زده است.
طلا، فلز زرد گرانبهایی است که به نوعی پناهگاهی امن برای سرمایه‌گذاران به شمار می‌رود، با هجوم تقاضاکنندگان و همچنین روند نزولی دلار جهانی انتظارها برای رکوردشکنی تاریخی را زودتر از زمان برآوردها، افزایش داد. پیش از آغاز سال ۲۰۲۴، اظهارنظرهای مختلفی در مورد شیب مثبت این فلز گرانبها و رکوردهای تاریخی آن پس از کاهش نرخ تورم، در آستانه تغییر مسیر سیاست‌های انبساطی ارائه می‌شد؛ اما چند عامل مسیر احتمالی را اندکی تغییر داد.
یکی از عوامل موثر بر افت و خیز بهای طلا در جهان، تنش‌های ژئوپلیتیک (سیاست‌های جغرافیایی و درحقیقت منافع بازیگران سیاسی بین‌المللی متمرکز در یک منطقه) بوده است؛ همانطور که اشاره شد، در طول تاریخ، همواره طلا به عنوان یک دارایی با قابلیت حفظ ارزش دارایی سرمایه‌گذاران در برابر فشارهای تورمی بوده و هست؛ بنابراین سرمایه‌داران، معامله‌گران و حتی بعضا سرمایه‌داران خرد (مردم عادی) در جهت حفظ دارایی‌های خود در میان تنش‌ها، به این بازار طلایی، روی می‌آوردند.
علاوه بر این، نوسانات ارزی جهانی نیز در نوسان اونس جهانی طلا کم تاثیر نبوده است؛ با افزایش تورم، دلار جهانی به بالای کانال ۱۰۰ واحدی راه پیدا کرد. این شاخص همزمان با افزایش نرخ بهره تقویت می‌شود و بازارهای جهانی از جمله طلا را که بر خلاف جهت آن در حرکت هستند، با شیب کاهشی روبه‌رو می‌کند.
عوامل دیگر همچون ادراک ثبات اقتصادی، نرخ بهره و بررسی ریسک سرمایه‌گذاری، عرضه و تقاضا در بازار جهانی و… نیز از دیگر عواملی هستند که بی‌تاثیر در روند قیمت جهانی طلا نبوده و در این بازار نقش مهمی ایفا کرده‌اند.
با توجه به شرایط فعلی اقتصاد آمریکا، برخی از مقامات کمیته بانک مرکزی جهانی معتقدند که تورم نقطه به نقطه در ایالات‌متحده همچنان در سطوح بالایی قرار دارند و بانک مرکزی بایستی تا اطمینان کامل از بازگشت تورم به سطح هدف (۲ درصد)، نرخ بهره را در سطوح سابق خود (در حدود ۵.۲۵ تا ۵.۵ درصد) حفظ کند.
اوایل اسفند ماه ۱۴۰۲ بود که قیمت جهانی طلا با افرایش یکباره مرز ۲۰۰۰ دلار را رد کرد و به ٢٠٢٩ دلار رسید؛ بعد از آن هم روند صعودی خود را ادامه داده و به ٢٠۴۴ دلار هم صعود کرد، اما به یکباره در عرض دو هفته (در نیمه اسفند ماه)، افزایش چشمگیری در حوزه اونس جهانی طلا اتفاق افتاد که حدود ٨١ دلار صعود قیمت داشت و ٢١۶۴ دلار بها گرفت.
این نوسانات قابل توجه در بازار جهانی طلا که تقریبا از ابتدای سال میلادی آغاز شده، این‌روزها به اوج خود رسیده و پنجشنبه هفته گذشته (۹ فروردین ماه) بار دیگر وارد کانال ۲۲۰۰ دلار شده و سومین رکوردشکنی خود در یکماه اخیر را ثبت کرد؛ به طوری‌که بهای هر اونس طلا به ۲۲۲۵ دلار رسید. تا لحظه انتشار این گزارش نیز این فلز گرانبها به بالاترین رکورد تاریخی خود رسیده و کانال ۲۲۷۰ دلار را فتح کرده است.
آخرین بررسی‌ها (بدون اعمال نوسانات اخیر) نشان می‌دهد که قیمت جهانی طلا طی شش ماهه اخیر حداقل صعود ۴۰۰ دلاری داشته است؛ انتشار داده‌های ضعیف از اقتصاد آمریکا و تضعیف شاخص جهانی دلار در اثر این اطلاعات، یکی از مهمترین عوامل جهش بهای طلا در بازارهای جهانی بوده است.
نکته قابل توجه این است که رکوردشکنی‌های پی‌درپی بهای جهانی طلا، بازار داخلی کشورها را نیز تحت تاثیر قرار داده و کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نبوده و نخواهد بود؛ به طور واضح مشخص است در شرایطی که از ابتدای سال ١۴٠٢، بازار سکه و طلای داخلی کشور از رونق خاصی برخوردار نبود و متاسفانه صنف طلا و جواهر کشور را به رکودی غیرقابل باور و دور انتظار دچار کرده بود و از سوی دیگر در بازه‌ای طولانی نرخ ارز توسط بانک مرکزی کنترل می‌شد و در محدوده‌ای با نوسان طبیعی، بازی می‌کرد، شاهد روند صعودی قیمت طلا و جواهر در بازار داخل بودیم.
قطع به یقین نوسانات قابل توجه اونس جهانی طلا، بازار طلایی کشور را هم تحت تاثیر قرار داده است و عمده دلیل نوسانات بازار سکه و طلای کشور به حساب می‌آید. در حقیقت می‌توان گفت رکوردشکنی‌های اخیر اونس جهانی از علل اصلی رشد قیمت سکه و طلا بوده که موجب شده سکه طرح جدید مرزهای ٣٠ میلیون تومان را در اسفند ماه و حال ۴٠ میلیون تومان را در بازار رد کند و به بالاترین قیمت خود در تاریخ قیمت سکه برسد. همچنین بهای هر گرم طلای ۱۸ عیار از کمتر از سه میلیون تومان در نیمه اسفند ماه اکنون به سه میلیون و ۴٩۵ هزار تومان برسد.
