می‌دانیم که اولین ابزار برای ورود به بازار ارزهای دیجیتال داشتن کیف پول است. در بین دسته‌بندی‌های مختلف کیف پولهای ارزهای دیجیتال، توجه به این نکته که «این کیف پول غیرمتمرکز است یا نه؟»، اهمیت بسیار بالایی دارد.
در این مقاله، به جواب این سوال پاسخ می‌دهیم که کیف پول غیرمتمرکز چیست و دو دسته اصلی کیف پولهای دیجیتال (متمرکز و غیرمتمرکز)، ویژگی‌ها و اهمیت هرکدام را بررسی می‌کنیم تا شما با آگاهی لازم، توانایی بیشتری در انتخاب کیف پول خود داشته باشید.
باور به آینده‌ای که به‌‌وسیله فناوری‌های نوآورانه و دنیای دیجیتال هدایت می‌شود، همواره هیجان‌انگیز بوده است. اکنون، آینده بازارهای مالی توسط ارزهای دیجیتال به چالش کشیده شده است و رویای اقتصادی بدون‌مرز و همراه با تراکنش‌های سریع، به واقعیت تبدیل شده است. اما آیا فقط انتقال سریع، شفاف و بدون واسطه ارزش، کافی است؟
با پیدایش ارزهای دیجیتال، همواره نیاز به یک ابزار قدرتمند برای مدیریت دارایی‌های دیجیتال وجود داشته است. در این زمان است که کیف پولهای دیجیتال به‌عنوان یکی از نخستین ابزارهای کاربردی فعال در این اکوسیستم، وارد عرصه شدند.
کیف پولهای ارز دیجیتال (Cryptocurrency Wallets) با ارائه امکانات ذخیره‌سازی و انتقال دارایی‌های دیجیتالی مانند بیت کوین، همچون نقطه ارتباطی بین افراد و اکوسیستم مالی دیجیتال، نقش اساسی را در تغییر چهره مالی جهانی ایفا کردند. اما آیا تمام این کیف پول‌ها یکسان هستند؟
ساده‌ترین تعریف برای یک کیف پول غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال (Decentralized Crypto Wallet)، این است که نوعی کیف پول ارز دیجیتال است که در آن، کلیدهای خصوصی (Private Keys) در اختیار خودِ کاربر قرار دارد. در واقع، کاربر کنترل کاملی بر دارایی‌های خود دارد و هیچ شخص یا نهاد ثالثی نمی‌تواند به آنها دسترسی داشته باشد.
بیشتر بخوانید: کلید خصوصی؛ هر آنچه که باید درباره کلیدهای خصوصی بدانید
کیف پولهای غیرمتمرکز به دو دسته کلی تقسیم می‌شوند:
بهترین گزینه برای کاربرانی که به‌دنبال بالاترین سطح امنیتی هستند، کیف پولهای غیرامانی (غیرحضانتی) است. استفاده از این کیف پول‌ها، گاهاً پیچیده‌تر از کیف پولهای امانی (حضانتی) است، اما کنترل کامل بر دارایی‌ها را برای کاربر فراهم می‌کند.
کیف پولهای حضانتی یا امانی، گزینه مناسب برای کاربرانی است که به‌دنبال سهولت در استفاده هستند. همچنین کیف پولهای امانی معمولاً ساده‌تر از کیف پولهای غیرامانی هستند و نیازی به حفظ کلیدهای خصوصی را توسط کاربر ندارند.
بیشتر بخوانید: کیف پول امانی و کیف پول غیرامانی چیست و چه تفاوت‌هایی دارند؟
قبل از این که به‌سراغ بررسی ویژگی‌ها و امکانات کیف پولهای غیرمتمرکز برویم، نیاز است کمی با واژه‌ای نام‌آشنا تحت عنوان «دیفای» بیشتر آشنا شویم.
به‌شکلی کلی، امور مالی غیرمتمرکز یا دیفای (DeFi مخفف عبارت Decentralized Finance) یک بخش نوظهور در حوزه فناوری مالی است که خدمات مالی را به‌صورت غیرمتمرکز ارائه می‌دهد. خدمات مالی غیرمتمرکز بر بستر فناوری بلاک چین و توسط قراردادهای هوشمند اجرا می‌شوند و نیاز به واسطه‌های مالی را (نهادهایی مانند بانک‌ها، کارگزاری‌ها و شرکت‌های پرداختی) از بین می‌برند.
بیشتر بخوانید: دیفای چیست؟ آشنایی با DeFi یا امور مالی غیرمتمرکز به زبان ساده
کاربردهای دیفای بسیار گسترده است و اغلب بخش‌های دنیای مالی می‌توانند از مزایای دیفای بهره‌مند شوند. با‌این‌حال، به‌صورتی خلاصه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
از مزایا و معایب امور مالی غیرمتمرکز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
| مزایا | معایب |
|---|---|
| غیرمتمرکزبودن: دیفای به واسطه‌های مالی متکی نیست؛ بنابراین کاربران کنترل بیشتری بر دارایی‌های خود دارند. | ریسک‌پذیری: دیفای یک فناوری نوظهور است و هنوز با ریسک‌ها و چالش‌های زیادی سروکار دارد. |
| شفافیت: تمام معاملات در دیفای بر بستر بلاک چین ثبت می‌شوند و برای همه قابل‌مشاهده هستند. | سختی در استفاده: استفاده از دیفای می‌تواند برای کاربران مبتدی، پیچیده باشد. |
| دسترسی جهانی: دیفای برای همه افراد در سراسر جهان قابل‌دسترس است. | احتمال خطا: به دلیل حذف واسطه، مسئولیت حفاظت از دارایی‌ها به خود کاربر واگذار می‌شود و احتمال خطا از سمت کاربر وجود دارد. |
امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)، فناوری نوظهوری است که پتانسیل تغییر نحوه ارائه خدمات مالی را دارد. با رشد فناوری دیفای، انتظار می‌رود که کاربردهای آن نیز گسترش یابد و این حوزه به بخش مهمی از اقتصاد جهانی تبدیل شود.
حال که کمی با مفهوم تمرکززدایی در امور مالی آشنا شدیم، به‌سراغ بحث اصلی می‌رویم.
کیف پولهای متمرکز همان‌طور که از اسم آنها پیداست، مانند بانک‌های سنتی، تحت‌کنترل یک شخص یا سازمان عمل می‌کنند. در این نوع کیف پول، کاربرها به کلیدهای خصوصی خود دسترسی ندارد؛ به‌عنوان مثال، کیف پول‌هایی که توسط صرافی‌های متمرکز، مانند کوین بیس (Coinbase) و بایننس (Binance) عرضه می‌شوند، امنیت ارزهای دیجیتال شما را برعهده دارند و شما برای دسترسی به دارایی‌های خود، مستقیماََ به کلیدهای خصوصی نیاز ندارید.
بیشتر بخوانید: کیف پول ارز دیجیتال چیست؟ آموزش نصب و استفاده از کیف پول ارز دیجیتال
بیشتر کیف پولهای متمرکز معمولا به‌عنوان «کیف پولهای داغ یا تحت وب» شناخته می‌شوند؛ زیرا همواره به اینترنت متصل هستند.
تفاوت اساسی بین کیف پولهای متمرکز و کیف پولهای غیرمتمرکز در کنترل و نگه‌داری دارایی‌ها است. بهطورخلاصه در مقابل کیف پولهای متمرکز، کیف پولهای غیرمتمرکز وجود دارند که به کیف پولهای غیر امانی معروف هستند و دارندگان، کنترل کاملی بر دارایی‌های خود دارند.
کیف پولهای غیرمتمرکز به کاربران امکان می‌دهند بدون این که کلیدهای خصوصی خود را در معرض دید یا خطر قرار دهند، بدون نیاز به عبور از فرآیندهای احراز هویت، با برنامه‌های غیرمتمرکز (dapps) تعامل داشته باشند.
| ویژگی‌ها | کیف پولهای غیرمتمرکز | کیف پول متمرکز |
|---|---|---|
| کنترل دارایی‌ها | کنترل کامل توسط کاربر | کنترل توسط پلتفرم |
| مدیریت کلیدهای خصوصی | برعهده کاربر | برعهده پلتفرم |
| نقل و انتقالات | تعاملات همتابه‌همتا (P2P) | تعاملات از طریق پلتفرم یا صرافی |
| ارتباط با دیفای | دسترسی مستقیم به دیفای و وب ۳ (Web3) | دسترسی محدود یا بدون‌دسترسی |
| احراز هویت | لازم نیست | اغلب اجباری است |
| امنیت | کاربر باید از کلیدهای خصوصی خود محافظت کند. | امنیت توسط صرافی یا پلتفرم تضمین می‌شود. |
| تعامل با برنامه‌های غیرمتمرکز | تعامل مستقیم با برنامه‌های غیرمتمرکز (dapps) | تعامل محدود یا غیرمستقیم |
| دسترسی به امور مالی سنتی | بسیار محدود | اغلب به‌عنوان پلی برای امور مالی سنتی عمل می‌کنند. |
| نمونه پلتفرم‌ها و کیف پول‌ها | تراست ولت (Trust Wallet)، متامسک (MetaMask)، گواردا (Guarda) و لجر (Ledger) | کیف پول کوین‌بیس (Coinbase Wallet) و بایننس (Binance) |
کیف پولهای متمرکز بخشی از زیر ساخت صرافی‌های متمرکز هستند و کاربرها به کلیدهای خصوصی هیچ‌گونه دسترسی‌ای ندارد. به همین دلیل استفاده از این کیف پول‌ها ریسک‌هایی را در کنار ویژگی‌های مثبت خود، همراه دارد.
مزایا
معایب
با‌این‌حال، هر کدام از کیف پولهای متمرکز و غیرمتمرکز، مزایا و معایب خود را دارد و انتخاب یک کیف پول باید بر اساس نیازها و ترجیحات شخصی کاربر انجام شود.
کیف پولهای غیرمتمرکز یکی از انواع کیف پولهای ارز دیجیتال هستند که بر بستر بلاک چین ایجاد می‌شوند، امنیت بالایی دارند و به کاربران کنترل کامل بر دارایی‌های خود را می‌دهند.
مزایا
معایب
بهطورخلاصه، کیف پولهای غیرمتمرکز مزایای بسیاری از جمله، کنترل کامل بر دارایی‌ها، امنیت بالا، دسترسی به DeFi و وب ۳.۰ و ناشناس‌بودن بیشتر را دارند. با وجود این‌ها با معایبی مانند دشواری در استفاده، ریسک از دست دادن کلیدهای خصوصی و هزینه‌های تراکنش نیز دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
با افزایش محبوبیت ارزهای دیجیتال، کیف پولهای غیرمتمرکز نیز به گزینه‌های محبوب‌تری برای ذخیره و مدیریت این دارایی‌ها تبدیل شده‌اند.
با وجود طیف وسیعی از کیف پولهای غیرمتمرکز موجود در بازار، انتخاب بهترین گزینه می‌تواند برای شما دشوار باشد؛ برای این منظور می‌توانید با مدنظر قرار دادن موارد زیر، کیف پولی مطابق با اهداف خود، انتخاب کنید.
اولین و مهم‌ترین عاملی که باید در هنگام انتخاب یک کیف پول غیرمتمرکز در نظر بگیرید، امنیت است. کیف پولهای غیرمتمرکز به شما امکان کنترل کامل دارایی‌های خود را می‌دهند. این ویژگی بدان معنا است که مسئولیت امنیت آنها نیز بر عهده شما است.
هنگام بررسی گزینه‌های کیف پول غیرمتمرکز، به‌دنبال کیف پول‌هایی باشید که از الگوریتمهای قوی رمزنگاری استفاده می‌کنند. همچنین، به سابقه امنیتی کیف پول توجه کنید و مطمئن شوید که هیچ سابقه هک یا نقض امنیتی نداشته است.
کیف پولهای غیرمتمرکز با طیف وسیعی از بلاک چین‌ها سازگار هستند. می‌دانیم که برخی از کیف پول‌ها فقط با یک بلاک چین خاص سازگار هستند، درحالی‌که برخی دیگر با چندین بلاک چین سازگاری دارند. قبل از انتخاب یک کیف پول غیرمتمرکز، اطمینان حاصل پیدا کنید که این کیف پول با ارزهای دیجیتالی که می‌خواهید ذخیره کنید، سازگار است.
کیف پولهای غیرمتمرکز می‌توانند از نظر رابط و تجربه کاربری بسیار متفاوت باشند. برخی از کیف پول‌ها برای کاربران مبتدی مناسب‌تر هستند، در حالی که برخی دیگر با ارائه ویژگی‌های پیشرفته برای کاربران حرفه‌ای، گزینه بهتری هستند. کیف پولی را انتخاب کنید که استفاده از آن برای شما آسان و روان باشد.
اگر قصد دارید از برنامه‌های غیرمتمرکز استفاده کنید، باید مطمئن شوید که کیف پول غیرمتمرکز شما با برنامه مالی غیرمتمرکز (dApp) موردنظرتان سازگار است یا خیر. اکثر برنامه‌های غیرمتمرکز فهرستی از کیف پولهای غیرمتمرکز پشتیبانی‌شده را در وب‌سایت خود ارائه می‌دهند.
بیشتر بخوانید: بهترین کیف پول ارز دیجیتال در سال ۲۰۲۳ کدام است؟ + مزایا و معایب
با در نظر گرفتن عواملی مانند امنیت، سهولت استفاده، سازگاری با انواع بلاک چین‌ها و ادغام با برنامه‌های غیرمتمرکز، می‌توانید بهترین کیف پول غیرمتمرکز را برای نیازهای خود انتخاب کنید.
اگر به‌دنبال فهرستی از بهترین کیف پولهای غیرمتمرکز هستید، می‌توانید از بین موارد زیر مناسب‌ترین گزینه را با توجه به ترجیحات و نیاز خود انتخاب کنید. هر کیف پول توضیحات کوتاهی دارد که بیان می‌کند چه ویژگی‌هایی، آن را به یکی از بهترین انتخاب‌ها برای شما تبدیل می‌کند.
متامسک یکی از محبوب‌ترین کیف پولهای غیرمتمرکز است که به‌صورت افزونه مرورگر و اپلیکیشن موبایل دردسترس است. این کیف پول از شبکه اتریوم و سایر بلاک چین‌های سازگار با اتریوم، مانند زنجیره هوشمند بایننس (Binance Smart Chain)، پالیگان (Polygon) و آوَلَنچ (Avalanche) پشتیبانی می‌کند. متامسک همچنین امکان استفاده از برنامه‌های مالی غیرمتمرکز را برای کاربران فراهم می‌کند.
بیشتر بخوانید: متامسک چیست؟ دانلود و آموزش کامل نصب کیف پول MetaMask
تراست ولت یکی دیگر از کیف پولهای غیرمتمرکز و محبوب است که با اپلیکیشنی بر بستر موبایل دردسترس کاربران است. این کیف پول طیف وسیعی از دارایی‌های دیجیتال را در ده‌ها بلاک چین پشتیبانی می‌کند. تراست ولت همچنین امکان خریدوفروش ارزهای دیجیتال را از طریق صرافی غیرمتمرکز داخلی خود فراهم می‌کند.
بیشتر بخوانید: بررسی کامل و آموزش کیف پول نرم‌افزاری تراست والت
کیف پول کوین‌بیس یکی دیگر از کیف پولهای غیرمتمرکز است که به‌صورت افزونه مرورگر و اپلیکیشن موبایل قابل دسترس است. این کیف پول از تعداد بسیار زیادی ارز دیجیتال در بلاک چین‌های مختلف پشتیبانی می‌کند. کوین بیس ولت همچنین امکان دسترسی به صرافی کوین بیس را فراهم می‌کند.
کیف پولهای سخت‌افزاری لجر (Ledger) ابزارهایی هستند که به‌صورت USB قابل حمل هستند. این کیف پول‌ها امنیت بسیار بالایی دارند و در مقابل حملات فیشینگ و سایر حملات سایبری مقاوم هستند. لجر از شبکه اتریوم و سایر بلاک چین‌های محبوب پشتیبانی می‌کند.
بیشتر بخوانید: بهترین کیف پولهای سخت‌افزاری ارزهای دیجیتال کدام‌اند؟ + قیمت کیف پول های سخت‌افزاری
دستگاه‌های ترزور (Trezor) نیز مانند دستگاه‌های لجر، کیف پول‌هایی سخت‌افزاری هستند که از طریق پورت USB قابل حمل هستند. کیف پولهای ترزور نیز امنیت بسیار بالایی دارند و از حملات فیشینگ و سایر حملات سایبری به‌دور هستند. دستگاه‌های ترزور طیف وسیعی از بلاک چین‌های مختلف را پشتیبانی می‌کند.
بیشتر بخوانید: کیف پول سخت‌افزاری چیست؟ چطور کیف پول سخت‌افزاری مناسب پیدا کنیم؟
در زیر فهرستی از برترین کیف پولهای غیرمتمرکز در کنار مزایا و معایب هر کدام آورده شده‌اند:
| کیف پول | مزایا | معایب |
|---|---|---|
| زنگو (Zengo) | رابط کاربری ساده، پشتیبانی طیف وسیعی از دارایی‌ها | فایل بازیابی در فضای ابری ذخیره می‌شود |
| اِن‌گرِیو (Ngrave) | سخت‌افزاری و کاملا آفلاین، دارای صفحه نمایش، ورود بیومتریک | قیمت آن نسبتاً گران است |
| گواردا (Guarda) | پشتیبانی طیف سیعی از ارزهای دیجیتال، سواپ داخلی، رابط کاربری ساده | فایل بازیابی در فضای ابری ذخیره می‌شود. |
| بیت باکس۰۲ (BitBox02) | متن‌باز، راه‌اندازی ساده، دارای گزینه‌های بازیابی قدرتمند | عدم پشتیبانی از آی‌او‌اس (ios)، صفحه نمایش کوچک |
| الیپال تایتان (Ellipal Titan) | کلیدهای خصوصی به‌صورت آفلاین ذخیره می‌شوند، دارای اپلیکیشن روی دستگاه‌های مختلف | قیمت نسبتاً گران، پشتیبانی از تعداد محدودی ارز دیجیتال |
| سیف پال (SafePal) | رابط کاربری ساده، دارای نسخه نرم‌افزاری و سخت‌افزاری | احراز هویت اجباری |
| سکیواِکس (SecuX) | متن‌باز، صفحه نمایش بزرگ | اندازه و وزن زیاد، نسبتا گران |
در یک کیف پول غیرمتمرکز، کاربران مالکیت کامل کلیدهای خصوصی خود را برعهده دارند. این بدان معنا است که کاربران برای ذخیره کلیدهای خصوصی خود، به شخص ثالثی وابسته نیستند و در نتیجه خطراتی مانند دسترسی غیرمجاز یا سرقت کاهش پیدا می‌کند.
این کیف پول‌ها، امنیت، راحتی و قابلیت اطمینان بیشتری نسبت به کیف پولهای متمرکز ارائه می دهند. برخلاف کیف پولهای متمرکز، کیف پولهای غیرمتمرکز کلیدهای خصوصی و عمومی را روی سرورهای خود ذخیره نمی کنند، که این امر احتمال هک‌شدن و سرقت دارایی‌ها را از بین می برد.
کیف پولهای وب ۳.۰، کیف پول های دیجیتالی هستند که برای برقراری ارتباط با برنامه‌های کاربردی وب ۳.۰ طراحی شده‌اند.
خیر، بایننس یک صرافی متمرکز است.
با توجه به این که بازار ارزهای دیجیتال به‌صورت تصاعدی در حال رشد است و افراد و نهادهای بیشتری هرروز وارد این بازار غیرمتمرکز می‌شوند، آشنایی با کیف پولهای غیرمتمرکز اهمیت ویژه‌ای دارد. نگه‌داری دارایی‌های دیجیتال به‌صورت ایمن در حوزه کریپتو بسیار مهم است؛ به همین دلیل در این بحث به سوال کیف پول غیرمتمرکز چیست پاسخ دادیم، ویژگی‌های کیف پولهای غیرمتمرکز را به اختصار بیان و چند نمونه از بهترین‌های آنها را معرفی کردیم.
قبل از تصمیم‌گیری نهایی برای انتخاب کیف پول متمرکز یا غیرمتمرکز، لازم است تمام گزینه‌ها را با دقت بررسی کرده، تحلیل مقایسه‌ای انجام داده و معیارهای خود را برای انتخاب تعیین کنید. امنیت، سطح اعتماد، امکانات اضافی، هزینه‌ها و سادگی در استفاده از کیف پول، می‌تواند معیارهایی باشند که در انتخاب نهایی کیف پول غیرمتمرکز تأثیرگذار هستند. اما بدانید که در نهایت، انتخاب به میزان اطلاعات و نیازهای خاص شما بستگی دارد.
